Historia rerum memorabilium in orbe gestarum, ab anno mundi usque ad annum Christi 1125. Quam ordine chronologico ex optimis scriptoribus compendiose digessit, Timannus Geeselius, m. d. Tomus primus secundus

611쪽

RT ECCLE si AsTICA su 3 ARCAD.&UONORIO. ssy1 Christo interrogatus, respondet his verbis, sibi a Patre revelatisi Petrus: Tu es Chri us, Filius Dei viri Respondens Iesu dixit illi: Bea- . ius es Petre, quia caro ct sanguis non repetarit tibi,sed pater meus, qui .est in caelis. Hate Petri confessio, dicente Christo, est ipsius Dei rei vesatio. quid ulterius quaeris, quam per similem A simplicem hane fidem Petro ab ipso patre de filio revelatam , Christo teste, esse beatus p An tibi non sufficit haec confessio, super quam confessionii puram Ecclesia ossiariis est y ut loquitur S. Hilarius: cir-xi, O sanguinis confessionis husus intelligentiam non repetit: hocia dirina repelationis sacramentum: Chrissum Dei filium non solam nun cupere,sed etiam credere. Hac fides Ecclesiae fundamentum est; per hanc fidem inJrmae sint adversiis eam porta inferorum et haec fides regni caelestis habet clares i hac fides kin terris solverit aut ligaverit, ct ligata Anthi caelis Osoluta r haec nes paterna revelationis e munus. In quam nunc

interpretanda vocis sua deducimur necesitatem p tide confessus ed Christum Filium Dei: at mihi i odie novi apostolatus mendax sacerdotium ingeris Christum ex nihilo creaturam. Quam vim assers dictis gloriosis Inlium Dei confessus ob hoc Beatus est. Hac repelatio Patris est, hoc E clara fundamentum est: hac securitas atravitatis est i hinc regnis caelorum habet clarem, him terrena ejus judicia caelestia sunt. Si ergo salus in confestone nominis est, quaero cur in nomine veritas non siil quod si in nomine veritas est, qua auctoritate creatio esse dicitur, .cum non cre Nonis

conssio salutem sit praestitura, sed=liit Nac igitur salus vera est, hoc perfectae Dei meritum, Iesum Christum Filium Dei credidisse. Et liae s.

Quanta enim potuit Domnus verborum simplicitate Euangelicamfidem Iocisus est i ct in tantum ad nostram intelligentiam sermones aptavit, inquantum natura nostraferret i remitas, non tamen ut quicquam minus dignum naturas majestate loqueretur. Idem Hilarius lib. de Syno- . dis, o beatos vos in Domino , Ogloriosos, alloquitur Gallos &Germanos, qui perfectam atque Apostolicam fidem conscientia Sprofessione continentes, conscriptas fides huc usque nescitis, non enim visis litera, qui spiritu abundabatis, &c. nam, ut idem lib. I in de Trinitate , in simplicitate fides est, infide justitia: nec Deus nos ad beatam vitam per discius quasiones vocar: in expedito O facili nota est aterni t i,s Iesum Christum credimus resuscitatum a mortuis, di ipsum esse Do-

612쪽

Hrs et otii A SACRAminum confitemur. Quamobrem sic loquitur in epistola ad ArchiepiscPanormitanum sacrae Caesaret majestatis consiliaris operibusHilariis r fixa, Erasinus: Veteres paucisim, de rebus Apinis phila optabatur,neq;quicyia audebant,dehis pronucure quod non esset apertὶ proditu hisiserii, quarum auctoritas fabis est sacrosancta. Et: an non habit virus est consortiis cum Patre O Filio ct Spirita f. qui nesciat ad Philosophia rationem expedire, id discernat Patrem a Filia,quid ab utroque Spiritum sanctum, dintersit interFilii nativitatem a Patre,ct Spiritus f. precesime, Si credo quod traditum est,tres esse unius natura,quid opus est operosi disputauio neqs non credo, nullis humanis rationibus persuadebitur. Atque hujusmodi periculosa curiositas ferὲ nobis e Philosophia nata est. In quibus recte diduas lusimis ingeniis cum summa vi desudatum fit, hic demum est extremus profectus , ut intelligant se nihil scire: ct adeo ad rita pietatem nihil

faciunt, ut nusquam rogis habeat locum illud Hali: Scientia instat, cla ritas adficat. Eir summa nostra religionis est pax ct unanimitas. Ea rix constare poterit , nisi de quam potest paucisis is definiamus, ct in multis liberum relinquamus cuique sudicium: propterea quod ingens plurimarum rerum sit obscuritas. Mysteria haec sunt & in ueriam, ut inquit Ch sostomus hom. q. in I. Cor. ad illa verba , loquimur Dei sapientiam quae abscondita est, operosa argumentatione opus non habet , tantum illud adnuntiatur quod est : cujus quod reliquum est , de tigne 3bsumi, id est, ut eleganter inprimis Patres , fide adorari, non ratione discuti. Idem nobis remedium exhibet Gregorius Naaia 'genus, dictus inet iecχb Theologus, oratione de modestis ser vanda in disputationibus: maxima pars Christianorum parra est later- Iectu, inquit, ct pauper lingua, sermonumque rersutiam ignorat, ac captiones sapientum O anigmata, nec non Pirrhonis instantias ac prohibitiones O oppositionei, sillogismorumve Chusippi resolutionei, sire aristotelu artes malas , aut Platonica facundia incantamenta, qua mal) in

Ecclesiam irrepere nostram, non secui ac flagella quadam I gratiaca, ut hodie Theologia scholastica,taber tamen illa unde, ct per quanam rerba salpetur: Nihil charitate ditius est. Nequaquam, inquit, necesse est ut in caelum ascendas , ut illinc Christum detrahas: neque in ab Elim descendas, ut illum inde a mortuis extrahair res ut curios=primam inquiras uram, seu daspensationem Mysimam. Prope te, ait, verbum est. I TMAu-

613쪽

ri uirum hinc intellectus habet O lingua. Ille quidem credens, hac rer. . consitens. Quid his opibus succinctius I quid dono hoc facilius I Confitere Christum, & credas illum a mortuis lii scitatum, & salvaberis S c. Siquidem O credere solum justitia est , Calus autem perfecta confiteri, lon Dundique libertatem addere scientia. Tu quid salute maius credisy Basilius

in disputatione adversusEunomium agnoscit hanc formulam vetere: Credimus in unum Deum Patrem omnipotentem, ex quo omnia, ct in unum

unigenitum Filium Dei, Dei rerbum, Dominum nostru Iesum Christum,per quem emtia,ct inviritum sanctu par letum. Plorum locorum collatio docere nos potest, cum veteres regulam fidei immutabilem dicunt, non ad certam & receptam ubique verborum formulam eos respicere,sed ad vim & sententiam verborum. Vis tribus verbis omnia ad salutem necessaria comprehendam. IIoc est ejus praeceptum,ut credamus nomini Filii ejus Iesu Chrisii,&diligamus nos inurub. I Ioh. g . 2 3. hic est: summa totius Euangelii. Quemadmodum Rustinus, sic & omnes

fere Patres Ruffino corvi de symbolo loquuntur, A mbrosius, Hieronymus, Augustinus, Cyrillus, Eucherius, & seculorum sequentium plurimi. Unum tantum addam Ambrosium , qui de symbolo se . a 8. tom. s. haec hiabet:Duodecim apostolorum rubolo siles savsta

concepta est, qui velut periti artisces in unum convenientes clavem suo concilio conflaverunnciarem enim quandam ipsum spmbolum dixerim, per quod reserantur diaboli tenebrae, ut Iux Chiisti adpeniat: aperiuntur conscientiae clausa peccata, ut justitiae fulgeant opera manifesta. Et: Ombolam quoque specialiter debemus,tanquam cordis Osiri signaculum ante Iu. canis horis quotidie recensere; quo etiam ιum horremRs aliquid animo recurrendum est. Quando enim sine militiae sacramento miles in tentorio,

bellator in praelio I quare apposite B. Augustinus symbolum appellat Sacramentum Fcti. Simplicissimum,& brevissimum fidei symbolum,

cujus Christum auctorem vocant Patres, est Matth. 28. IO. de quo loquitur Irenaeus lib. I. c. r. ubi dicit nos habere consessonem Fcti per baptismi traditionem: & Tertullianus de praescript. adversus haeret. c.iq.& 2 o. cum dicit accepisse nos regulam veritatis per baptismum:de cyprianus cum statuli Ipsim interrogationem,quasit in baptismo, testem

esse veritatis: Gregor. Nysenus dicit illa Christi verba esse rete illud, qua astuli homirumum pistatares evaserant O in iis con cre totius religi

614쪽

Hrs TORIA SACRAnis noriae masterium,de paulo ante etiam eadem verba, sacramentum statis huitiara, nuncupavit Hilarius, sic etiam Epiphanius in Ana- .cephal. ubi So. refutavit lix reses, haec est nostra fides, inquit, praedia cate Euangelium apud omnes gentes, baptitantes eos in homine Patris OFilii ct Spiritas sancti, dec. Non possum non his addere accuratam renunquam satis laudandam observationem Thomae Hobbes in suo Cive,qua continata capitum serie luculenter demonstrat, Praecipuum aut fere unicum fuisse Apostolorum & Euangelistarum scopum, describere illam si dei confessionem , quam S. Petrus Apostolorum princeps ex revelatione ipsius Dei profitetur de Christo, Matth. cap. I 36. Dico, inquit, alium articulum Fcti praeter hunc, Iesum esse illum Christhim, homini Christiano, ut necessarium ad Alatem esse tu Ium. Probatur autem primὲ ex scopo Euangelistarum, qui erat per descriptionem vitae set ratoris nostri , illum unum articulum stabilire. Sciemus autem talem fuisse scopum S consilium Euangelistarum, si obserremus ios in historiam. S. Matthaeus incipiens a genealogia ejus Uendit, Iesum esse ex genere Davidis, natum ex Virgine, cap. I. a Magis ut regem Iudaeartim adoratum, ab Uerode eadem de caussa quaestum ad necem, cap. r. Regnum di a seipso ct a Ioanne praedicatum, cap. 3. q. leges docuisse, nota ut scriba, sed ut, qui haberet auctoritatem , cap. s. S. T. morbos miram Iose sanase , cap. g. y Apostolos praecones Regni in omnes Iudaeae partes ad praedicationem regni dimisisse, cap. Io. nuntiis a Ioanne quirentibis an is esset Christus nec ne, respondisse: referrent quae Bidissent, nempe miracula , qua in solum Christum competerent, cap. ii. Regnum suum argumentis, parabolii Osignis apud Pharsas ct alios comprobase ct declarasse, cap. ir, O sequentibus usque ad 2 i. salutatum fuisse in regem, cum ingrederetur Hierosol mam , cap. 2I. se Chrissum illum esse contra

Pharisas sustinuisse, alios de pseudochristis praemonuisse, regnum suum

quale esset, parabolis ostendisse, cap. 22. 23. 2 . et S. captum di accusatum fuisse eo nomine, quod se regem esse dixerit, crucique titulum inscrip tum: Hic est Iesitis Rex Iudaeorum, cap. 26. a T. denique post resurrectio nem dixtisse Apostolis, datam Fbi esse potestatem in caelo ct in terra, cap. 2 8. Quae omnia eo pertinent, ut ιredamus Iesum esse illum Christum. Talis erat ergo scopus S. Matthaei in describendo Euangelio; qualis autem serat hujus, talis erat caeterorum Euangelistaram: id quod seorsim S. Ioannes

in De Euangelii suu expresὶ habet. hac, inquit, scripta sunt, ut sciatis,quis Iesu

615쪽

Iesbi est Christiti, filius Deirirentis, Joan. ro. a i. Et paulo post: nam rerba haec usus est Christus, significant Iesum esse illam, Deus renturum in mundum ad regnum suum instaurandum promiserat per Prophetan hoc est Iesum esse Flium Dei, Creatoris coeli ct terra, natum ex Virgine , mortuum pro peccatis eorum, qui e sent in illum credituri, esse Chri-flum, id est, regem, repixisse, i nam alioqui regnaturus non est judicaturum muEdum, O remuneraturum eorum opera; aliter enim rex esse non potes: item resurrectaros homines esse; nam abfique hoc ad judicium venturi non sunt. Itaque unico hoc articulo totum continetur simbolum Apo- alicum, quod tamen hic contrahendum ideo existimari, quod viderem propter hoc solum, sine cateris, qui ex eo per consequentiam deducuntur, permultos tum a Christo tum apostolis eius in regnum Dei admissos' se s ut latro in cruce, ut Eunuchus a Philippo bapti itus, ut tria millia hominum ad Ecclesiam a S. Petro simul aggregata , &c. Dicamus ergo cum Paulo ad Galatas C. Absit, absit utglorier, nisi in cruce Domini noliri

Iesu Christi: Qui factus fuit nobis sapientia a Deo, justitiaque ct sanctifi

catio ct redemtio: Vt, quemadmodum scriptum est, Qui gloriatur, in Domino glorietur. I Cor. I. go. Dicamus cum veteri & Catholica seu universa Ecclesia: Gloria Patri, o Filio O Spiritui sancto, sicut erat in principia, Onunc, O semper, Oper omxia secula seculorum, Amen. Theodosius Imperator uxorem ducit filiam Leontii philosophi Atheniensis, liberalibus disciplinis excultam , quam baptietatam Atticus Episcopus vocat Eudociam, Socrat. lib. . cap. 2I. ct Diacon. Theodosus legem sancivit qua dicit Constantinopolitanam Ecclesiam laetari Romae veteris praerogativa. Honorius Imperator moritur: Th odosius Placidiam cum Au- Agustae titulo & Valentinianum Caesarem jam appellatum, agentem aetatis annum C. in Italiam misitan . C. r . qui mox Augustus ARomae salutatus est. Bonifacius Papa moritur succedit Coelestinus. Hic constituit ut ante sacrificium psalmi Davidi sin initio pro introitu canerentur,cum antea tantum epistole Paulinae legerentur, ex quo instituto excerpti sunt ex Psalmis introitus, gradualia, ossertoria &c. Ana r. Sigon. Atticus Constantinopolitanus moritur succedit Sisinnius electus studio Laicorum, vir sanctae simplicitatis. De Attico haec inter c

616쪽

s M His et o Ri A SACRA

tera Socrates lib. q. c. et s. qui cum summa liberalitate erga pauperes excelleret, trecentos aurcos Eclcesiae Nicaenae presbytero mittit , & hoc modo eos distribuendos addit: Velis autem, inquit , in eos conferre non qui rentris caussa mercaturam, quasi per totum vita tempusia mendicando exercent , sed qui mendicare erubescunt: neque in hac oscii parte ullam secta aut religionis cujusquam ratio em ducas , neque parebrespectum ad eos quia nobis in fidei sententia dissentiunt habeas et sed tu

illud unum incumbas , ut qui fame cruciantur , eos alimentis subleves. Augustinus cum esset annorum et et assumit sibi coadjutorem Eradium presbyterum , & mole Episcopatus liberatus recognoscit libros suos. August. Bonifacius Comes, Africae Praesectus, ab Actio proditionis accusatur, missoque contra eum Sigilvulto, parem se non esse Romanis viribus animadvertens, ad Vandalorum , quibuscum antea asEnitatem junxerat, confugit auxilia. Quare Genpericus cum Moo Uandalorum &Alanorum transfretavit in Africam, camque paulatim sibi subjecit.

Sisinnius Constantinopolitanus moritur succedit Nestorius, homo superbus,qui publice pro concione ad Imperatorem dicere ausus

fuit: Tu mihi in profligandis haereticis subreni, ego tibi in vincendis Persis Oxilium feram, qui virginem Marianis Deiparam negat; de Christum asserit constare duplici persona divina ac humana, ac be tam Mariam non esse Dei matrem, sed tantum hominis Chtistu .Emulabantur Episcopi Alexandrini, ne dicam & Romani,gl riam Constantinopolitani Episcopi. Petrus & Timotheus Alexandrinus labefacere conatus suit electionem Gregorii NHim2eni in Episcopum Constantinopolitanum. Theophilus ejus frater, Cyrilli patruus magnis cum turbis Christiani orbis,impetuoso& inepto suo conciliabulo damnavit & exauctoravit Joannem Chrysostomum etiam Constantinopolitanum. Sic & Cyrillus jam quamvis majori jure exagitat Nestorium, in quem infenso erat animo, inquit Socrates. Incitat illum suis litteris contra Nestorium Coelestinus Episcopus Romanus, quibus ipsum in Nestorii caussam inquirere,ac denos illi adrepiscendum dies prisini re suadet quod frustra tentatum aCyrillo.

rid. epist.Theodosii ad Cyrillum in actis Concilii Ephesini.

617쪽

. ET ECCLESIAsTICA SUA THEo nos Io II. scs Burgundiones, qui in Germania remanserant, fidem Christi se- A. c. 1 viquuntur, & inde hostes suos reprimunt. Socrat. Urbs Venetiarum hoc anno condi coepta est in rivo alto. Coelestinus Papa mittit Palladium Diaconum in Britanniam, ut Ecclesias admoneret de Pelagianismo vitando, quem quidam ibi propagare conabantur. Idem ulterius ad Scotos pervenit, eosque in religione Christiana instituit Paulo post missus est in Britanniam e Gallicanis Ecclesiis Germanus Episcopus, qui deturbatis haereticis insulares ad Catholicam fidem redigeret. Anastas Platim, Valerius de Britannicarum Ecclesiarum primordiis cap. II. Ictc. S. Augustinus moritur, dum Vandali Hipponem, cujus urbis fue- A. c. 3 o. rat Episcopus annis ac, obsident, totam enim Africam , excepta Carthagine, Citta & Hippone, sibi subjecerant, de cuius viri dotibus eximiis tacere satius quam pauca dicere. Magnus ille Vir primus suit absolutae praedestinationis auctor, quae controversia hodie & quondam multorum ingenia exercuit, quare paucis originem istius quaestionis referam : sed praemittam priscae & primaevae Ecclesiae ea de re sententiam, quae haec fuit sc cundum Greg. Calixtum in suo de controversiis Theologicis judicio et Deum in tempore non aliter hominibus salutem conferre, quam decreverit ab aeterno, nec aliter decrepisse ab aterno,quam agat O exequatur in tempore. Cum itaque in tempore neminem Alpet nisi requisito aliquo, quod ipse exigit a parte botuinis, posito ct praesente, quod est videlicet

siles in Christum , ita quoque ab aterno decrevise , satrare neminem, nisi credentem in Christum: Decretum igitur electionis aterna non esse absolutum, e non es efactum absoluta Dei voluntate,hoc est tali,qua in eligenudo nihil requilixerit,nihilattenderit: sed conditionata,hoc est respiciente ad quandam a parte hominis conditionem,o quidem eam ipsam,quam pro suo beneplacito, medium a parte homi is esse voluit: quo posito O prasente illi participes salutis redderentur. Caterum neque homines neque idem eorum in aeternitate prasentes fuisse,a Deo tamen ignorari non patuissesed per suam nascientiam,quam nihil subterfugit, illam non minus creth, quam si reipsa presentes fuissent, quinam homines aliquando in tempore Euangelio obtu raturi ct credituri essent in aeternitatecognori P. Esebione itaq juxta hanc i, i , T.

nascientiam esse fabam,sicut ipsascriptura perspicuὶ enuntiat. Ei hac fuit Bbbb a senten. '

618쪽

sententis,inqui Calixtus, primitivaraclis,omniumquescriptorum qui Pelagius. doctrinam aeterme elactionis artigerunt et quae ipsius etiam fuit Augusini, usque ad exortum Pelagium , cusus heresi sub initium quinti seculi coepit emergere. Qui cum non modo peccatum originis negaret,sed etiam neces et istium . sitatem divina gratia ad hoc, ut homines conrertantur , credant O AD rentur, tolleret: Augustinus, ut necessitatem grasia ) contra sire demonstraret stre exaggeraret, eousque est progressus, ut tribueret gratia diritiae, non modo quod ab ea sit facultas credendi Oad Deum sese conpertendi: rerum o quod per eam homines ad credendum O ad sese convertendum determinentur, atque adeo non pagint non conperti ct credere. Id autem dependere ab absoluto strandi decreto, nempe quod Deus quosdam homine, salvari velit absoluth, O ab aeterno voluerit; his itaque gratiam determinantem conferri , reliquis non item et atque ade, juxta absolutum illud Dei de ipsorum salute propositum sive decretum necessari. servari , reliquos perire. Sic igitur Augustinus ut necesiitatem gratia fortius assereret, ct adversarium premeret, primus absolutum nonnullos homines, ceterui m T q. exclusis, satrandi decretum injunxit. Cum quo quia stare non potest, quod 3 3 Deus relii omnes homines serrari, uti diserte docet apostolus, ea rerbaiorquere , O si fas est fateri , torrumpere carpit. Hanc Augustini sententiam , cum, quod per eam magnitudo Apina gratia erga servandas maxi-mὲ extolli ct humanis risibus, quicquid illis Pelagiani tribuerent per compendium adimi videretur: tum, quod esset Augustini, cuius auctoritas ct aestimatio merit. magna, multi in Occidentali Ecclesia egremii riri amplexi sunt di secuti. Prosper imprimis O Fulgentius in Africa Episcopus. Caeterum nonnulli longius adhuc profecti sunt , cum enim ex sententia Augustini crederent, Deo placere O ab aterno placuisse, atque adeo decre-Monathi tum fuisse ut illi peccarent, ct peccando damnationem incurrerent (tales Adrumeti- Monachi Adrumetini item quos praedestinatianos vocarunt, quorum meminit Arnobius di Sigebertus Gemblacensis adlan. C. qis . nos ad an . C.

so. Item Lucidus prestiter, contra quem scripsit Faustus Regiensis; item

Godeschalius Monachus a Rabano ct concilio Moguntino damnatus an. C. I s8. male. nam contigit an . C. 8 8. Nonnulli duram hanc opinionem Augisino impingere conati fuerunt, vel certὶ ex ejus placitis deduc re: quibus respondet Prosper, & ipse Augustinus. Interim apud multos imo plerosique in Ecclesia Latina obtinuit senten'

619쪽

AT ECCLEsIAsTICA SUA TH nono sto. , si ita Augustim , ab ipso etiam Magistro sententiarum o Thoma Aquinate O melioribus Scholasticis recepta. Vbi visumfuit Deo reformationem diu expetiram ct summe necessariam in occidentali Ecclesia moliri, ct imprimis ejus , Fre auctoribus sive administris contra nonnullos ex Scholasticis, divinam gratiam imminuentes , O viribus humanis nimium tribuentes, atque adeo Pelagianismo obnoxios agendum erat. Non modo Augustinum

isti sunt secuti, ct ab absoluto salpandi proposito gratiam determinantem

certis hominibus conferendam derivarunt, sed etiam additamenta prade

destinatorum, de hominibus ad perpetranda peccata ct subeundam damnationem divinitus destinatis, admiserunt. Idem paulo pol tisiuod hisce gemina Lutheras, Zpringlius, Calvinus, se et O horum assecta studio ampli sicandae dirinagratia o minuendarum virium humanarum docuerint, id nimis notum est; uti etiam hoc, quod eo nomine apud modernos male audiant. Factum autem est per contentiones in Belgio cum Arminianis, quos rotant, agitatas, ut si non omnes certὶ plerique horrida illa, ct qua sententia Augustini superaddita sunt, missa secerint, ct ad

Augustini dogma accesserint. Iuxta quod, Deus quidem ex genere humano sua ipsius culpa ex diaboli frauda in peccatum S exitium prolapso aliquos ex absoluto beneplacito ct decreto liberat O ferrat, nullos tamen simili decreto, O praevisionem peccatorum antegresso, ix neces itatem peccandio subeunda damnationis praecipitat.

No ri, inquit Calixtus, id est, Lutherant, . quibus olim multi itisdem absolutum decretum approbarunt, paulatim ad sententiam primorum quatuor seculorum; nempe Acretum luxta prascientiam factum se recep runt. Qua in re multum ct egregie laboravit aegidius Uannius. Discite autem est hanc sententiam ita proponere, ne quid Pelagianismo assue habere rideatur; quemadmodum san. Pelagianismi accusani IIannium, tum Daria Tolbanus Calpinista, tum Adamvs Tannerus Iesulta. Arcere au tem Pelagianismum & a sua sententia secludere, hoc modo ibidem in suo typo conatur Calixtus. Euangelium, inquit, utiqu= pradicatum est organum divinum adfidem Osalutem hominibus impertiendam destinatum, cum quo per aurei ad mentem immisso, conjuncta est gratia dirinafvernaturali , per quam praestatur, ut homo, qui sibi relictus pridem non poterat assensim Osidem praebere , jam posit, facultatem itaque crede , qua destitatui ante trai consequituet, necesitate tamen nulla astringitur:

620쪽

s 68 His TORTA SACRA quia si indoli S praritati suastanas laxet, potest obsistere di obniti vi

An. . . s. tuisancto O rerbum Dei repellere,quemadmodumStephanus protomart ri Corin:b ct Apostolus Paulus conqueriintur. Quod itaque homo Euangelium audient 3 'si ct considerans credat, imo credere posit,acceptumserendum est non natura

viribus, sedgratiae cum Evangelio connexae, ct per illud suppessitata; quod autem gratia posit refragari, congenita pravitati ct indoli imputandum. Quia enim per gratiam quidem Deus escax est O operatur, non tamen potentia absoluta, sed conditiones ct ordinem admittente , tu e st quod successu ct eventu frustrari possit. Id autem hic obserpandum est, popito quod Deis Euangelium revelarerit , ct pasim inter homines praedicari faciat per hominei, non esse supra vires naturae, quod quis Euangelium audiat, concipiat, consueret, O cum iis qua ab aliis, Iudais puta rei Mahumetanis, tanquam dirinitus rer lata proferuntur, comparet &c. Itaque hodie sententiae de praedestinatione reductasunt ad illas duas, unam qua primorum quatuor seculorum fuit S a nostris probatur: alteram qua est augustini o Calpinianis arridet ti O quemadmodum hae me sententiae per annos mille ct diutius in Ecclesia simul tolerata fuerunt, ipsique dissentientes se mutu. tolerarunt, ita quoque apud reformatos to- Ierari poterunt, si sapiunt. Omissa autem illa rigida & horrenda quorundam opinione, quam hodie quidam magis dicere, quam sentire formidant, S. A u-gustini praeterpropter de praedestinatione sententia, publico quarundam nationum conventu primo fuit approbata , & illa primitivae Ecclesiae, quatuor nimirum primorum seculorum, primo rejecta in synodo Dordrechii, A. D. 16i8. & IGIO. celebrata. Augustini de praedestinatione sententiam cum annexis jam pridem acriter defenderunt Monachi Dominicani Hispani, quos secutus est jam nuperrime Cornelius Jansenius Episcopus Iperensis in suo Augustino A. C. 16 o. Cujus d strinae defensio, cum a Pio V. Gregotio XIII. & Urbano VII l. esset prohibiti, quinque Jan- senii propositiones ab Innocentio X. Pontifice Romano, A. Q. I 6s g. tanquam haereticae damnatae sunt, quod anno sequenti a probavit Synodus Gallicana.

Jansenti doctrinam brevi synopsi proponunt Jciuitae in suis thesibuet