Io. Baptistae Donii ... De restituenda salubritate Agri Romani, opus posthumum, Vrbano octauo pont. max. iampridem ab autore inscriptum, nunc verò ab eius filijs dicatum eminentiss. S.R.E. cardinalibus, et illustrissimo, ... Praenestes principi, Eret

발행: 1667년

분량: 232페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

plices usus praestabit , si satis lata pro loci condi tione flat; cuius te iuna lapideis colimanis, si ratio ιδ i. impens , aut commoditas suaserit si minus, a. terit ij parastatis suspendetur . Fenestras omnes Fenestrae specularibus cuiuscunque generis muniri praestabit, quam apertas relinqui aeris noxi vitandi causa. 2 ' μφῆ Coemeterium extra Ecclesiam potitas fieri opor-cis in tet, quam intra eam structilia monumentari etsi tisi is

hic mos hodie ubique fere inoleuit . Non raro ε παπιν enim huiusmodi conditoria non sati diligentc Conditoria operculata adeo foetentes halitus eructant : vi si t non me valetud mis periculo diutius quis ibi con si pel artet. sistere possit. Ante aedem sacram, ubi ampla Area

aperiri nequibit, saltem Platea pro modo lata re , ''sis

linquatur recta regione secundum aedis longitu. si dinem producta . Ab utroque latere Plateario Domuum mirum series collocabuntur singulae tricenarii iere, aut quinquagenarum; quarum haec Orienta q/- llis erit, illa Occidentalis utrique a tergo alia series totidem Domuum adi)cietur relicto tamen anter I tranque eo spatio , quod binis in ordinem Chortibus collocandis ustaciat; ita ut singulae Do

mus singulas pone se habeant, a fronte, de a late 2m tabus macer ijs, vel saepibus inuicem diuisas . Ue p. .

rum ut Omnia clarius eluc cicant , non ab re suerit supra dictam Castelli distributionem apposito

schemate ob oculo ponere Haec

192쪽

I 12 DE VESTIT SALVA RHAEc ρ' aedificiorurn dispositio potissimum conueniet

positio ac lJ locis, Vbi tam occidentis quam Orienti alpes ,ris saluber est . Ibi enim ianuae Domorum tam An, ut licum exeuntes, quam in Chortes itemque

graues non fenestrae trobique spectantes partim ad Octum , i . . D. partim ad occasum aperientur: extremae etiamta mortim,s Domus , id est ab Ecclesia remotiores , a Septentrione etiam lumma atque introitus nabere pote'. o in ipq runt. Vbi vero nec Occidentali aspectus , venti

morum ubi quemde spirantes tuti sunt, maior erit adhibendaria ἡ, b, cautio , ac diuersa paulo dispositiori namque ad x 1 ηρ eosdem coeli cardines directis cum ipsitus Ecclesiae.

tum vicorum limitibus momorum tantum parie-

tes alio modo ordinabuntur: ita ut in utroque latere tam Orientali , quam Occidentali vacuum spatium inter geminos Domorum ordines, videlicet interiorem, atque exteriorem relinquatur, hoc est, minime Chortibus attribuatur; sed , ut in tachbρε jVu banis semitii, peruium fiat . Chortes quae mula

ta Trtis rusticorum usibus necessariae sunto singulis Do

. mibus alternatim interserantur Ganuaeque , ac fenestrae ad Septentrionis, Urientis regiones dumtaxat aperianturci exempli causa , Series Donaorum interior lateris Occidentalis ianuas in Plateam Castelli, seu malis Aream Templi, exeuntes habebunt senestras item anteriorum cubiculorum eodem respicientes ostia Chortibus applicita, Septentrionem aspicient: in postica vero parte cubicula indidem a Septentrione illuminabuntur Porticus , quae hortis partem quandam teger debent

193쪽

leocia Orientem , ac jateam ei sus spectabim t. Verum in lateris Orientalis interiora ordine Do- mutam omnia contrario modo fient : nam ianuae quidem minime in Plateam patebunt, ne Occidentales ventos excipiant; sed in postico, qua se inita binos ordines tectorum discriminat, aperien tur eodemque respicient senestrae contiguorum seu Orientalium conclauium δε Porticus rusticae in hortibus e cubicula vero , seu conclauia Plateae continentia fenestras pariter a Septentrione la abere poterunt: vice versa, huius lateris cxterior series , sicut interior Occidentalis ordinabitur quemadmodum exterior Occidentalis, sicut interior Orientalis ut sequens ichnographia ostendit.

Caeterum

194쪽

is DE RESTIT SALI TR

Notandum es in utromate Chortibus rusticis adiunctas esse Porticus quibus nishoc talismliter tia apponitur; tum quὸd autor de hac Domorti disposiι-

rione agens earum me--nerit, tu maioris

195쪽

AGRI ROMANI. I s

Caeterii in extremtis limes , qui in priori διατυπώσει saceri

series hortium Austrum versus terminat in po- nil steriori vero distributione vicos, siue semitas finit, praecludi poterit Maceri , siue Muro altiori , qui Aulli in os flatus quam maximesarceatri Axsertim ubi Catullum non acclivi , sed plano loco collocabitur. Post eam Maceriam ad Edis sacrae trunque latus totidem Luci latui poterunt, siue unicus, qui totam Ecclesiam excepta fronte ambiat, ex proceris , ac densis arboribus , puta cupresso, pinis, ulmis Irout hanc , vel illam speciem loci conditio magis adamauerit : nam Meae , quibus Arbores folia decidunt, utiliter assumentur; ciam aestate po- -' β- tisi uirum usus suos habitura sint clarare non mediocris loco gratia , atque ornatus conciliabitur totaque ultralis Castelli regio partim obiectu AEdis sacra , partim Luci qui eius altitudinem , OCH D-

facile aequabit obsepti, Aut irinos flatus , quan ri .

tum opus erit , excludetri idemque praeliabunt altiora quaedam aedificia ad trunque latus Eccletiae in vicorum capitibus iuxta Luci limites excitata, puta hinc Horreum, illinc Armamentarium. Ca Idem pra-

uendum porro erit , ne in ultralem regionem sisti His=νὸ

ubi Lucus eli , aditus ostiorum patefiant a Septen '

trione in Meridiem; led oli liqui potitis, Ut in prio rium. ri schemate: in quo non tantum Orientalis Ecclesiae Prona paries singulis iiij perforatur sed Occidentalis etiam : in hac iam parte totidem heri posse dictum est , ubi flatus inde spirantes non fuerint insalubres. Sed communis quaedam V 2 regula

196쪽

is DE RESTIT SAL TR

L; ἡacit regula j ostior ina, ac fenestrarum luminibus aperiendis tradenda videtur si alicubi Australium

o disj a Ventorum ingrcitus vitari non poterunt, detur ope-

,S 1 a saltem, ut exaduersum aditu patefiet ex facili effluant ne quoquam impingentes resiliant, aut residant. Multis enim id modis nocet, ac longe perniciolius est , quam si in transcursu tantum e stilens aura locum aliquem inficiat. In aggeribus

Castolli elegante , atque utiliter lauri singulae , vel

Atimes, binae seri poterunt; quaei loci gratiam,vi salubri-I talem et alia augebunt, ac munitiorem es scient. Quod genus arborum , ut prae caeteris seligenduna putem , magis etiam quam ulmos , populosque quae Antreerptae, ac Lucae moenia eleganter coronant, illud maxime me mouet quod earum Vmbram , atque halitum non minus salutarem ess , quam doratu in verisimile stri quod Herodiani astipulatu confirmari potest; qui lib. . Hist. Com modum Imperatorem ad euitandam pestilentiam Laurentum secessi si e scribens , ait id a medicis ei persuasum, quod existimarent sylvas aurorum , quibus illa regio abundabat, suauitate od cris, una brarum amoenitate ad aeris propulsandam contagionem plurimum valere. Sed praestat hic Autoris

cita

197쪽

ita cilicet quidam medicinae periti persuaseranto Laurentum secessit, quod rigidior ea regio sit , Ibiisque e lau

ru permultis opaca, a pis etiam regioni inditum nomen. Valere enim plurimiιm aiebant ad aeris uitandam con ta onem, cum odores laurorum, it m ipsarum amoenitatem arum. Quin etiam tim quarundam albo

rum quid nisi propter halitus spirantes v nu

cum ac taxorum graue umbrae , noxiaeque peihibeantur , contrarium illis genus salubrium solertis suaram, benignamque naturam non genu illa ratio ni congruum non et . Quod si quis in grauioribus locis lauros , in salilleioribus ulmos alia su huius generis serendas esse putauerit, non repta gno . Illum etiam sum hae arbores praeli bunt, ubi crassiores euaserint , praesertim ubi nec Ce nia , nec lorica murales erunt; quod pol eas tu tius constitere poterunt explodendis clopis milites , qui locum tuebuntur . Illud quoque monen dum vi ictur, ut Casae huiusmodi rusticae , tametsi propter crassitiem parietum duplicabitur impensa, quam altissimae fiant ut ad purgatiorem, ac salubriorem aerem tanto propius accedant. Adnotasse praeterea videor fornicati operis, atque omnis generis camerarum sum valde frequentem apud antiquos ut illa, non modo in publiciis , ac lautioribus aedificijs; sed etiam in pruiatis, ac rusticanis:

ut ex parietini pactim extra Vibem occurrentibus animaduertere licet. Eorum exemplo camerata

in primis cubicula fieri vellem , nisi sumptus modum exceda: non tam quia per aestatem trigidio

ties

Alius sus

cors Damaltissimae faciendae. Fornicum et iis quam olim frequens Camerarurn cubictilis utilitas.

198쪽

138 DE RESTIT SALVOS

ra sunt nec enim id agrestibus hominibus curae esse debet' sed quoniam ci assiores, firmiores' u parietes ideo aedificandi erunt quii diutius durabunt, non tam facile rimis patebunt; quae humentes , ac noXios regionis flatus admittunt

Aquarum vero salubrium copia dici vix potest Apae a quantum utilitatis allatura sit: ideoque ij deligendis .ri ybri non minor cura adhibenda est , quam aeris , ac επιrc , sitias. Omni igitur studio curandum, ut quam optimae , ac frigidissimae iam, id magni resertaestiuis caloribus mitigandiso ex quocunque geri .a Rςr i 'λberi poterunt, conquirantur . Vbi ergo manante manantium aquarum copia non erit, ibi putei , si ta ' intus salubres erunt venae; si minus, cisternae aedificand erunt , quae ad usum incolarum sussiciant; nec impensis tam necessarijs parcendum : quanquam vix spiam, quantum ego conijci , id necesssarium erit quotus enim locus occurret ubi, si putealis aquari aut fontana potui idonea deficiat,

I . . . Rij qu fluui , tuoque duci posses Nam

7 in Latio quidem praeter Tiberim, atque Anienem, si obscuriores quosdam fluuios in alterutrum de orbi si fluentes , Veresis mediocris amni nunc teste Cluueri Paserano dictuso qui paulo supra Gallicanum exortus , quatuor millia passuum infra Tibur Anieni miscetur, circumiectis campis ferme sussi- , m. r. cere potest . Sub urbe Roma Almo tenuis , sed nobilis antiqua superstitione fluuius, inter primum,& secundum lapidem in Tiberim labitur; qui vulgo Acqua 'Accia dicitur Lunde similitudine nomi

199쪽

nis , ut existimo , inducti quidam aquam Ap 'piam, quae per arcuato in Urbem olim ducebatur , este putant . Sequitur exiguusis ipse .sed Numici iclarus fabulis fluvius Numicus , siue Numicius i. cendus et , iuxta locum ubi quondam Lavinius situm erat, exoriens; ac tribus infra milliaribus immare influens . De hinc iuxta Neptimium Loraci Loracinan praelabitur,&ipse modicus fluuiolus; sed aquae, ut coniectura fert, non malae siquidem ex eo C. Lucretius , qui Praetor bello Persei Macedonico lib. fuerat, impensa sua aquam Antium perduxit. Ultra Antium Astura amnis celebrior hodie etiam A δ' nomen retinet δε maior, e montibus longulis innaare delabitur. Post hunc Nymphaeus olljque Nymph qui in paludes Pontinas confluunt . Nec destin etiam muroximo ali uberes , ac salubre riui quamuis minime fluminum vocabulo insigniti; qui non modicam aqua copiam accolis suppeditent. Vt aqua Crabra huius Cicero pluribus locis me- -Cr minito quae sub Tusculo uberi vena scaturiens rivum efficit , qui ubi proximos hortos rigauerit

vallem Circi Maximi inter Palatinum , inuenti' num secans , Tiberi commiscetur , quae Adaranae, seu Maria vocabulo . Vt aqua Ferentina, quae in i 'sub Assarino castro in nemorosa valle, pulcherrimo ac copiosissimo sonte pro manans , infra quartum ab Urbe lapidem in Tiberim fluit. Nec omitten

ob salubritatem ab antiquis celebratur. Varro lib. se, IV. de Lingua Latina NImpha Aturna, quae iuua'

reto

200쪽

ret . Itaque multi grai propter id nomen hinc aquam petere solent. Servius ad lib. XII. AEneidos . Iuturna seni inquit , in Italia saluberrimus iuxta Numicum fumum, cui nomenta iuuando 1 inditum. Hunc Iuturnae sontem, ut Cluuerius ostendit, necesse est

eum esse, qui ex Albani montis radicibus, atque ex ipso lacu , ut vulgo fertur , profluens, sub ipsa via Appia sonorus, copiosus adeo , ut statim molas verset: unde non longe progressus in lacum diffunditur haud magnum , quem paululum corru'pta Voce Lago di Titi no nunc vocant ex lacu deinde ad Tiberim defertur, cui miscetur quinto mil-b II Ostia septimo vero ab urbe Roma No C. sis ij. tandum tamen est M. Tulli quoque, atque Augusti Caesaris aetate ex lacus emissario in sum agro-: una claustris aquam derivari solitam fuis mi A se ostendit id locus Ciceronis II de Diuinatio- -ιe , post saginan quendam . . . Ita aqua Albana deductu ac tilitatem agri suburbani, non ad arcem, Urbemque retinendam Dionysius lib. I. - βαΘῶα

idest, lacus profundus est, atque magnus, ex quo reductis claustris insubieolos campos aqua promitur, quantum eius Dolunt incolae Deinde ut alios quosdam lacus, λὰ M. Nemorensem scilicet, siue Aricinum, nunc Lago di

nuncupatum pertranseam litemque nonnullos olim Aamdu celebres sentes multorum aquaeductuum capita, re .f in icatebrasque qua eXaruisse non est credendum

SEARCH

MENU NAVIGATION