장음표시 사용
121쪽
quia preces ad Iovem eum eiulatu et lamentis altissima voce prolatis continent: nee non Threni dici possent quia lamentationes , ploratus et ululationes continent Etruriae populorum, qui fame, siti, ob nimiam terrae siccitatem , omnibus terrae fructibus pessumdatis, milere vexati , palantes languebant et peribant. Carmen voco , quia aliquam metri et rythmi speciem praeferre aurium iudicio videtur et versus non semper aequales id suadent. Stylus est simplex, vehemens etiam, figuris et dicendi vi crebrisque repetitionibus amplificatum. Nunquam et, atque , ac, copulae Oecur runt, quod sane maximae antiquitatis indicium. Deorum cognomina mira vi et proprietate expressa sunt. Ex his tum Etruscis tum Pelasgicis tabulis observare etiam possiumus latinae linguae incunabula, quae non solum graecae linguae , verum etiam Pelasgicae et Etruscae ortum suum et augmentum debet , adeo ut horum quoque idiomatum dialectus censeri
Ad Etruscos haec tabula ideo pertinet, quia Characteres sunt Etrusci plane , a dextra sinistrorsum scripti, ac illis inscriptis monumentis omnino respondent, quae in interiore Etruria inventa sunt. ScriptUra in 3 s. versus distincta est, quorum pronunciatio et verbalis interpretatio sic se habet: Vers. I. EsuNu: FUI Α: THER TER: Su ME:
Εs UNU: a graeco λαὶ, β m. Ueteres Latini 6sum , εσο , ε ro ισθε , Doriee AAlαι , errat. Etrusci carent O , pro quo u utuntur. Vide Festum in voce orcus. Pelasgi vero et osci o habuerunt: igitur EsuNu contractum videtur ab εσο ιν O, siunto. Latini vete- res, Festo teste, usi sunt S. pro R; facile ergo EsuNu quasi erunu, erunt. In tabula Ρelas dica, quam Primus omnium vertit Bourguettius , occurrit ΕSONA, E SONO,
Ε s O N I E R , siussi, sivi, erunt. Facile etiam est , primum versum esse veluti titulum hujus Carminis Orthii, quo breviter, quid a populo simul congregato agendum esset in publicis precibus , jubebatur et edicebatur. Nec est sne ratione conjecturaῆ nam altera ex tabulis Eugubinis Pelasgice scripta, incipit Esu C, FRATER. AT II ERIUR. docteqSe c0njicit Hannibal de Abbatibus Oliverius, significare Edicium fratrum Ponticum, quasi hic sit titulus totius tabulae. Fui A. gr. Hος, filius' quia cum spiritu aspero pronunciatur , ideo Etrusci praeponunt F; vel etiam est φι ς, flius; inde , -φὐς, pater : a verbo , nascor. Verbum so dixere suo veteres Latini. Infra linea ii. scriptum est VIA, fa: nos dicimus sola, luxuriam et generandi libidinem. Qui aderant a Pontinee maximo convocati, siti vocantur; quod etiam frequens in divinis libris. Filii Issael, eoetus Iliorum Israel, Lev. I. a. Loquere siliis Israel
THERTE R. gr. τερεω, τεῆω, vulnero, percutio. In tabula Pelasgica apud Dempsterum . VI. V. - . et I 3. scriptum TERΤIAME, TERTIU, vulnerati. Pelasgi et Etrusci trium annorum spatio plagas maximas acceperant, quae deinceps numerantur.
SUHE. gr. συν, simul. Commutatur et apud graecos in compositione υ cum μ. Veteres Latini dixere siremitu, simitu, et mitur, ut in antiquo lapide, Inscript. ant. Etrur. Urb. Ρar. I. P. zo. n. 274. P0stea Dul. Plautus frequenter, simitu ; vide et Nonium Marcellinum.
122쪽
v. 2. USTITE: SEsΤ: ENTASIA Ru: incendite nunc impassai UsΤITE: incendite, quasi Uitate: videtur hine Latinos fecisse ustulare, frequentativum ab uro hinc Urinum, de quo vide Festum. Hinc ortum nomen UESTAE, Graecis Erlae , ignis; nam in ejus honorem ignis perpetuo accensus custodiebatur a Vestalibus. Forsitan etiam a gr. Μαιω, incendo; καυσις, ustio. ,γκαυσώη, genus picturae adhibito igne. Ρutabam etiam UsTITE esse a gr. assum, ad O, st. , quod in sacris faciundis solemne ; sed potius placuit incendite, propter ea , quae sequuntur. SE ST: a gr. νευω, incitate feror, propero. Galli rustici dicunt se', quod valet modo , nunc. ΕNTASIA RU: a gr. ενlιδηρο, impono. v. 3. URNASIA Ru: ΤHvNT: AR: UUΚΕ: ΡRUMu: PETAT u: tirnas odoramentorum remedium fuga extrami disso URNAsIARu: urnas; hinc Latinis urna, quod manifestum est. Apud Dempster. in Etrusca inscriptione sepulcri tab. LXVII. n. I. legitur xjR 7d
hoc est Thurmnam Petrua, i. e. urnam petream. ΤHUNT: gr. Θυος, odoramentum , si tus, si mentum. Hinc quoque liquet, Etruscos sumtus adolevisse in honorem Deorum, ut eos muneribus et sacris placarent. Servius ad Lib. II. Aeneid. v. 78 . Tusici a frequentia sacrificii dicti punt , hoc est 'ακο' V Θ υειν, a sussiendo. vide Plinium L. III. c. s. et fusius Dempster. de Etrur. Reg. L. I. c. t. ΑΚ: gr. αγος , medela, senitas, remedium. Sola munera ac dona Deos placant. UuKE: duplex V asperum sonum ita essicit, ut F exprimat. gr. , fuga. Etrusci pro G. quam non habebant, Κ utebantur. Nos hodie dicimus Voga, remedium et fuga. Nunquam in his tabulis Etrusce scriptis, nec in reliquis exaratis litteris Pelasgicis, copula fi adhibita occurrit, vel alia hujusmodi, quod maximae antiquitatis indicium. PRUM U: duae postremae litterae ita inter se cohaerent, ut facile possint etiam referre MNu , id est PRUMN U , gr. προμνος; extremus, ultimus, maNimae calamitateS em ιremae dicuntdr ; qua phrasi etiam nos Tusci patrio sermone dicimus , divenuto atr remo PETATU : a gr. VrίUω , expando , difundo , extendo. sensus est. sumtus Jovi oblati unire avertere possunt exitium seu calamitatem hane extremam universalem. v. 4. INU Κ: UTHTu Ru: URTEs: ΕuNΤIS: dilarale guttur viri adflantes. INUR. a gr. ινάω, dilato , pando, tundo. V THURU : guttur hine Latinos accepisse perspicuum est. Frequens adspiratae usus apud Veteres Tuscos. PL Ii 3. 7. non clamabunr in gutture 'o. Hos. e. 8. V. l. in gutture ruo si tμba. Jer. c. as. 34 ululate pastores et clamate. Et c. 8. 2O. covμsius est Moab, quoniam Uictus est: ululate et clamate , annunciate in Arnon , quoniam Vastata est Moab. EZech. e. 3O. I. ululate, vae , Uae diei. Adsimile quid in hac tabula; nam frequenter Pontifex universo coetui clamorem, Hulatum et vociferationes indicit. Ita Christia-F i nus
123쪽
mus populus in Litaniis majoribus , ad singulas Sacerdotum vel Praecentorum preces, ad Deum clamat ; Libera nos Domine: vel se rogamus, audi nos. Ethnici magnis vocibus ad Deos clamabant, eosqua idcirco bene auritos effingebant. URTES: viri , hinc, ut liquet, Latinis vir, virtus, cujus nominis causam exponit Isidorus L. XI. c. II. in dictus a Vivis, a graeco ὶς, quod idem notat : hoc ab haebraeo Iss, Vir, Issa, vira. Ita Latini cirum a Ti, Graeci contra et im a diro dixerunt. vid UOS. Etymolog. In tabula Pelasgica scriptum VEIRO, VIRO, viri, virorum. Eu ΝΤis: ab υραι, vos qui adi stis. Id etiam facile dictum, quia gravi stimis urgentibus calamitatibus hortari mos prissus erat, viri estote. In divinis libris: viriliter agite , confortetur cor bur m. Apud Homerum , 'A νε ες 'κε ι. Eu NTis igitur vel est ab
v. s. FRATER: USTENTUTA: ΡuRgi. Frater o lentato igne , FRATER: ab Etruscis et Pelasgis transiit ad Latinos haec vox frater, valde frequens in hisce tabulis Rugubinis. Est ab aeolico pro Pontifex maximus suos Collegas 1acerdotes adpellat 'um , qui, ut arbitror, fuere fratres Arvales, hac forsitan imminente calamitate instituti ab Etruscis ac Pelasgis. Varro Lib. . de Ling. lat. eos fratre adpellatos ait a ferendo, quia sacra saἀiunt, ut arza ferant fruges. Uossius tamen id
non probat. Veteres primi Christiani propter mutuam caritatem et sacrorum communio'nem , fratres se vocabant, de qua adpellatione Tertullianus Apolog. c. 39. UsTENTUTA: ostentato, vel etiam, si hoc non plaeet, accenso, ut arbitror, ex eodem ut supra vers. 2. Utile. UocaleS saepius commutantur, infra A S T I N T U , A s T E N Τ u. Melius videtur ostentato ' nam ostentare vox solemnis in sacra Etruscorum disciplina, teste Macrobio Saturnal. L. II. c. I 6. L. III. c. 7. qui meminit o lentarii arborei,
et ostentarii Tarquilii Etrusci, seu potius Tarquinii. Pro o ab Etruscis u adhibitum jam
Pu RE: igne. gr. πυρ, Unis; Phryges quoque ignem dixere pyr' nam Phrygia lingua est graeca, singulari dialecto et vocum diversia inflexione ab aliis distincta. Plato in
Cratylo loquens de Voee πυ e , quae ignem significat, ita de hac re : Certum est, Phr ges, ut significent ignem, aquam , canes et res multas alias, uti vocabulis nil abeuntibus a graecis, quum ignem vocant Ur , aquam hydor , canes vero hynus. Eadem voce Ρu Rufi Pelasgi ex tab. VI. V. I 6. apud Dempst.
v. 6. FRATRu: MERSus: Fus Τ: Fratribus ' dispersius fuit.
FRATRu: videtur numeri multitudinis , vel Fratrum vel potius Fratribus. Ostenta dicuntur , quia ostendunt, portendunt, monstrant, praedicunt aliquid aut praeter naturam rerum evenire aut imminere , ut eX Tullio Lib. 1. Divinat. colligimus. 80li autem fratres , nimirum eX sacro collegis homines, ignem sacrum inspicere et ostendero poterant. Seneca in Hippolyto. Cum monstra eessant, aula cur fratris vacat, Prodigia toties orbis insueta audiet: Natura toties legibus cedet suis.
Rauionem inauspicati eventus, ostenso igne fratribus, mox subjungit.
124쪽
MERSUS : FUST : drisius fuit; a gr. μεμω , divido, in partes disicinia. Ex igne malum
omen dei timebant veteres Etrusci, si flamma accens ignis in varias partes seinderetur: bonum Vero, si in altum uno apice, non Vero diis pato, adsurgeret: quod fanstum omen placatae Numinis irae inter exsilii aerumnas opt)bat Ovidius de Ρonto L. IU. Eleg. 9. Surgat ad hanc vocem plena pius ignis ab ara; Detque bonum voto lucidus omen apex Igitur PontifeX, ut universum coetum filiorum Etrulcorum , qui convenerant, commoUeat et ad fundendas preces Deumque placandum excitet, testatUr , ignem sacrum a fratre fratribus arvalibus ostensum, in parteS divisum , mala ominatum esse. In alia tabula Eugubina Pelasgice scripta, quam vertit BourguettiUS , vers. SS. scriptum: Mersest. i. e. divisus est. V. 7. ΚuMNAKLE: INUR: Pueri dilatate UTHTUR: guttur UApERE valide. ΚUMNARLE: idem in sequenti versu , pueri, nati, gr. κῶμοι, Μυημα, foetns , Μύω, em utero gesto ; -ς, flius, quasi κυος , a Μυε is, parist , ut notat Schrevelius. Hinc forsitan Latinos, haud servata syncope , fecisse puto cuη cula, culinabula, aliaque similia pinnacula: miracula , obiacula. Galli, ut Etrusci , dicunt miracis , ob lacte. Uircilius dixit, oraclum, Aeneid. L. 3. V. I 43. IN u K: UTHTUR: ut supra vers. q. UAPERE, vel ΚAPERE; nam prima littera I , ut in n0mine Herculis tab. II. apud Dempsit. sonat K et F. pro varia fun1tione, quasi ΚABFRε; nam pro B Etrusci P usura pant. Hinc Dii Cabiri, id est, Dii potentes, ut Varro et Tertullianus eXplicant. vid. Bochari. Geograph. sacra L. I. c. tr. Nos valide interpretati s UmUs, hoc est potenter. Clamate uoce majore. ebat Elias irridens CultoreS Baal , clamantes de mane usque ad meridiem: Baal exaudi nos Reg. 3. c. i S. Horiantur etiam divini Prophetao : clamate in coelum , id est voce maxima. In alia tabula Pelasgice scripta frequenter Occurrito cres lut: et ocriper suo clamate, perclamate; Ut id facerent, PontifeX hortabatur. In eadem tabula vers. l9. HABITu: redditur valido.. g. ΚuMNARLE: Sis Τu: SARRE: UVEM: UTHTUR. Puerae adeste sacris. clamate gutrure.
SIs Τu: Superius in vers. 2. SEsT: addita in principio per prosthesin S. gr. ιδεαι, adeste propere, vel ut diXere Latini, favere sacris , qVae vUX in sacris solemnis. S ΑΚ RE: haec vox Etrusca ad Latinos transit. gr. , sacri, qui sacris operantUr. UUEM: clamate. gr. ευφωνεω vel φωνεω, Vocifero. Alterum post V ita seriptum ab Etruscis A , cham aspero sono ita pronunciabatur , Ut F quodammodo exprimeret; quod etiam nunc Germani observant in pronunciatione. UTHTUR: ut supra vers. q. et 7. Ovidius 3. metam. IS. Plenis tumuerunt guttura
TERRANTUR: IN UMER: SARREter cantu majore ululate cin) sacris.
ΤΕ ΙΤv: maircs, nutrices, gr. nutrix Τηθλος, mamma: nos Vernaculo sermone dicimus, retra. th. iMl o , patio, gigno. Pontifex maximus gradatim et cum Ordine primum compellat viros, deinde pureos, postmodum matres, deinceps b.1gines puellas.
125쪽
PugΤEs: omnes, unizersae. Liquet esse a gr. πῶς, 'rα3 ες , a cum v commutato. TER KANTUR: cantu ter majore : quia Etrusci ac Pelasgi per annos tres Summas calamitates , rerumque omnium , quae victui necessariae sunt, perpessi fuerant summam caritatem. Hujusmodi voces, ter ris, ruptor, rupla , tripler, haud raro oceurrunt in tabulis Eugubinis, in usu tum apud Etruscos, tum apud Pelasgos. ΚANTUR: Saepe Etruscis vocibus in sine additur R. quod et veteres Lacedaemones fecerunt. Hinc Latinis cantu , quam vocem Petrus Nunnesius arbitratur esse Ἀ-ο 'aῖ χαινειν , idis hiare. Quod vero rejicit Uossius in Elymul. qui potius eam deducit eX Haebraeorum ac Poenorum lingua. Latini hanc vocem ab Etruscis accepisse videntur. Hinc Canienae, postea Camenae, Casmenae, ex Etruscis cognitae Romanis jam a principio urbis. In tabula Pelasgiea vers. I . Pro anurent, procanant. Verti etiam potest rex peremtae, a ter et καίνω, perimo, occido , per amos ires percussae et adfictae. IN u M E R : videtur in adhibitum ab Etruscis ad augendam vocabuli vim, quod etiam nonnunquam Latini fecerunt, V. g. infringo , invalesco , inclytus. Igitur Inume ut puto, est ab 'ο ααζω, Hulo, ploro , οιμογή, Hulatus, plorasus, quast per dulare , perplorate. Etrustis V est o et K est U. Nos Etrusci patrio sermone dicimus lamentationes et du-
inauspicata. V v E M : idem significat ut supra in vers. 8VRΤΑS : virae. h. e. foeminae. Latini veteres , Etruscorum eXemplo, seminas quas nune ita dicimus , Viras appellarunt; nec immerito ut observat Scaliger ad hunc Festi locum. Querquetulanae virae putantur Ani cari Nymphae praefidentes querqueto virescenti et mox : sed feminas antiqui diras adpellabant, unde adhuc permanet virgines et Viragines. U RT E S :viri. nam a viro virtus, quasi viritus. PvNTEs: ut supra in V. 8.VPE TvTA: inauspicata. Forsitan in principio vocis idem valet ac ου, non, apud Graecus. PET UT A a πεlαω, volare. Ex avium volatu, quas , si opportune praevolarent , secunda praesagientes, praepetes, si vero adversa , inbibras dicebant) Haruspides et Augures bona et mala praesentiebant. De his Festus in voce praepetes, quae ab Etrusca Ρε TUTA, absque negativa, originem habere videtur. Memorantur in alia tabula Eugubina litteris Pelasgicis iisdem ac Latinis scripta, quam interpretatus est BOUrguetius, aVes male ominosae, coturnix, cornix, pica et picus, quae fulguritae seu tactae fulmine, vel discissae, Augurum ac Fratrum monitu , siccitatem aliasque calamitateS ma-Ximas portenderunt; quae calamitates in eadem tabula, ut in hac, ab universo coetu inclamante defientur. Ρro re igitur verti inauspicata.
II. IN UMER: UΙΑ: MERs: UvA: ARuMEN: ET UTA: Ululate suae disipersa clamantes arva eversa.
VI A: quemadmodum in primo versu FuIA, filii, ita hele UI A , fliae , ut arbitrer,sgnificat. in primum quasi F pronunciatur. Viget adhuc haec vox apud Venet0S, qu filium, , so filiam , sa Vocant.
MERS: ut supra vers. 6. MERSUS RH A : clamantes; participium videtur ex V v ΕΜ, ut diximus supra vers. 8. agri
126쪽
ARVAM E Η : arva, quam vocem Latinos ab Etruscis aecepisse, hinc intelligimus. ΕΤ UT A : eversa. Forsitan a πιπρω, caiis , quae pessiam iere ; vel a ΤυπJω, Wrborsi. Nos dicimus te Campagne abbatute , mali idolie , andare otis.12. ERA K: PIR: PER SKLU: URE TU: SARRE . U VEΜ: de Olatum far ariditate uredine sacrum clamare ΕR Ak : ab 'st uotis, valli, desiertum reddo , in solitudinem redigo. p. 'χημωκα, desolata.
sunt. Hine eremus, locus desertus , desolatus. PIR: diversum a Ρ u R E , ut supra in vers. S .PIR, gr. πυρος, triticum, frumentum. PERSkLu: compositum vocabulum ex PER, Ioco adverbii valde, multum quod comjunctum auget vim ejus rei quae significatur; adeo ut hinc suspicari p0ssimus , Latinos accepisse ab Etruscis et Pelasgis exempla componendi voces. Igitur SCLu facile esta σκεω, σκε ω, σκλημι, durus sium prae nimia ariditate, per syn pen. pro σκελεto, expcco. In primo tabulae Eugubinae versu scriptae litteris Pelasgicis legatur E 3 T E PERSkI. O. Bourguettius interpretatur: sud augurium; forsitan melius istud siccitatis scit. augurium ac indicium, aves fulguritae, coturnix, cornix, pica ete. VRETur Etrusci, quum D careant, T ejus loco utuntur , adeo ut uretu sit pro ureis. Hinc Latinis uredo, morbus herbarum , fruticum arborumque. . Vide Palladium cap. 37. Plin. L. I S. c. 28. qui morbus et lues a nobis dicitur ruggine. SAL RE: ut supra Vers. 8.U VEΜ: ita etiam in vers. IO. quod in luctuosis calamitatibus sebat apud Etruscos et Pelasg0S , clamante ct ululante populo , interjectis clamoribus ad singulos clamores et Preces, quae ad Deos fundebantur a Pontifice maximo. Id etiam fiebat et in luctu et in laetitiae canticis et pro gratiarum actione penes Hebraeos. Leguntur Psalmi a Davide compositi cum intercalaribus, sicuti Psal. I 3 s. Constemini Domino, quoniam bonus; ad singulas intonationes accinente populo ; quoniam in aeternum misericordia ejus. Item Jeremiae c. -9. et in Cantico trium puerorum, Dan. c. a. I 3. KLETRA: FER TUTA: A I Tu TA: ARvEN: KL ET RAM:
Speciosi prouentus desiderati in arvis, jeciosa KLETRA: sipe is. gr. ωλγρος, incirtus, illustris. Ita quoque in divinis paginis optima
quaeque eamporum speciosa vocantur. Pal. 6 . I 3. Pinguessent speciosa desierit, Item Jerem. c. II. I 6. Κ LATRA, Is dis seu Dianae aut Luna e cognomen, cujus templum fuit in . VI. urbis regione, quod Dea sit illustris; quae etiam in vetustis aris frugifera
FERT UT A: proventus, quae fert tellus, a Nostra usitata vox cum Etrusca bene consonat 'it portato de frugibus , te iaccolle. AITUTA, ab αε εως peto, rogo; quod vero petiturae postulatur, valde desi ratur. ARUEN: supra Vers. II. ARvAMEN, ut videtur , ex eo contractum , committato M in N. Videmus eX hoc aliisque exemplis, Etruscos voces contrahere solitos , uti in nominibuS Deorum , Minervae et Herculis, dicemus. Id etiam factum a Latinis, Oscorum ac Graecorum , nec non Etruscorum exemplo , ut notat Tommasinus de
KL ET RAΜ: hpeciosa, ut supra diximus.
127쪽
est, per ambitum campi. Ambarvale sacrum non dubito ab Etruscis manasse ad Romanos; in quo ambarvalis hostia ita dicebatur, quod per ambitum arvorum duceretur in lustrutione agrorum , quae quotannis fiebat: ac deinde immolabatur pro annuis frugibus reci- piendis. Nos quoque sacerdotes Domini, statis Rogatiunum diebus agros et fruges lustramus. Id apud Etru1tus et Romanos faciebant XII. Arvales : iidem procul dubio, iqui in his tabulis fratres appellantur. Nam Romulus, Etruscorum exemplo, XII. insti-'ltuit, teste Plutarcho in ejus vita. Gell. L. 6. c. 7. Maer b. L. I. Saturn. Varro delingv. lat. L. 6. Ρlin. L. I c. a. Hoc sacrum ambarvale eleganter describit Tibullus L. a. Eleg. I. atque ita incipit: Quisquis adest, faveat: fruges lustramus et agros ;Bitus ut a prisco traditus eXtat avo . ERUR: superius v. o. scriptum ERA K ab εο uοω , vasto , vel etiam ab εα ω, horreo, inhorresco. Nam pro Γ usurpatur Κ ab Etru1cis, a Pelasgis vero G. FvTV: unde Latinis foetus, infra FElTu. puto hanc vocem notare uberem proventum,
qui non solum ex agris; verum etiam ex armentis eorumque foeturis provenit. De foetu arborum, pecudum, apum etc. seXcenta apud Latinos exempla occurrunt.
eo, quae in deterius eunt. INuκ: UTΤHUR : Studiosissimos variae scripturae et lectionis fuisse Etruscos hine colligi.mus; quod elegantiae causa fecisse haud est verisimile. Id tamen potius factum puto, quia hanc tabulam suspicor continere Carmen lamenIabile , et metro ac rythmo quodam compositos esse verius ; nam eaedem voces frequenter et protrahuntur et contrahuntur,
quod metri causa seri solet. Perspicuum etiam est ex hac vocem S a d O γ d ,
utinuera , litteram d esse C. quod nunc primum observare contigit. 16. INuK : ΚAul: PERIME: ANTENTU: IsuNT: FERETRΤRu: clamate exustione optima subversa fiunt proventus
KAvI: a gr. καιω , uro , Μαυσις , exustio, aestus, incendium. Hebraeis rita, cava est exurere, ut graecis λάυειν, et Revha, exustio. FERiMp: optima quaeque; id est, quae fert tellus ad alendam Vitam bona. gr. φερι Hoe. Optimus Propheta Haggaeus idem exprimit, describens immissam a deo sterilitatem in populum Judaeorum c. i. V. IO. Propter hoc super vos prohibiti sunt coeli, ne darent rorem, et terra prohibita est, ne daret germen suum. Et vocavi siccitatem super terram et super montes et super triticum et super vinum et super oleum, et quaecunque profert humus , et super homines et super jumenta et super omnem laborem ma nuum ; adeo ut coelum aheneum fuisse dicatur.
128쪽
ANTENTv : ut supra vers. I S. idem ac ENTENTU.ISuΝΤ: interdum etiam EsuΝT. EsuNu. ΕsuNE. Latinorum vetustissimi secere verbum μm , essum, ex hoc Etrusco. FERETH TRV: a φε is, quae fert optima tellus : huc est, reditus, proventus; eo quod singulis annis, ferente terra redeant et proveniant; nos le raccoste, is rendite. Iuppiter, ut hinc colligitur, Etrusca voce Feretrius a Romanis adpellatus est, quod arma et optima spolia ab hostibus capta , ad cum victores in ferculo ferrent, atque i. ejus templo sus. penderent et statuerunt, quod Romulus fecit, teste Livio. II. ANTEN Tv: IsuNT: Su: FERA KLv: ANTEN Tv: SEPLEs:
subvers sunt arbores feraces subversa bunt plus
AN TENΤu: Isunt: ut antea vers. I . et I .
S V: gr. υM , arbores alimentariae, ligna fructifera. Latini ex hac voce Etrusca dixere SuLvA, Ava. vide etiam adnotata in vol. II. hujus operiS p. 3Iq.S E arbitror esse a verbo Mub In vers. I9. infra pro S E est S v. PLEs. gr. Poetice πλευν, a πολ- , unde Latini plus, Etrusci pies. I 8. ATHESNES: TRIs: ΚAvir AsTINΤW: FERETHΤRu: ETREs: TRIs:
annos tres exu hone ex Iincii proventus alterati tres
A THEsNES: Addunt vocibus Etrusci in sine ut in hac, FES, in aliis ΜεN- vel etiam, ut vidimus, in principio. ATHES , gr ε'oc , annus. Circa imaginem mulieris, Herculem apotheosi d0nantis, ut in patera Etrusca apud Dempsterum tab. II. scriptum est l O A , quasi aetas designetur , sive ae uni, aeternitas: T RI S: gr. hie ς. Utrum sit melius scribere ac dicere tris , an tres, Gellius disquirit, L. I 3. c. et O. EX Etrilicis exemplum veteres Latini desumsisse videmus , qui scripsere tris. ΚAvi: Eadem vox supra in Vers. I s. AsTlNTu congruit cum hac vox latina ex lincti. Nos quoque Tusci patrio sermone dicimus Uintra, ct fluito apud vetustiores Scriptores ea maxime Poetas. Arbitror Uintu illos deduxisse ab λαμου, sto , flatuo: quae autem stant, eadem etiam vigent, storent, vita motuque valent; et praepostiisse negativam , et Uc auribus consulerent, Vel elegantiae causa se, post subjecere, et etiam aliquando Di , ASTlNTu, ANSTINTu , ut nostri maiores dixere accibo , et anciso, pro ucciso. Igitur Apintu valet quasi hos sanies, adeoque deleti, extincti, i. e. pro uetus, reditus. FEREΤNTRu: idem ac supra vers. I 6.ΕTRYs: In tabula Eugubina VI. apud Dempsterum veta. 38. et 4 I. scriptum est Pelasgi de ET RU. Bourguettius verut asterati, ab e ροω , altero.
129쪽
. edo. Arbores fructiferae adeo aestu inflammatae erant, ut fumum quodammodo edere viderentur. Potest citam esie a Τυrso , p. per μορ. ATBESNES : annos, indesinite longum tempus significat. ΣO. ANSTINTv: INENER: UυκvMEN: ΕsuΝuMEN: ETu: AP extinotae ululate fugatae sunt tempore ab illo ANSTINTu: ut supra v. I9. ΙΝΕΝΕK: hie variat: superius vers. 8. et II. INUΜεΚ VvKvMEN: ESUNUMEN: fugatae siunt. φυγη fuga ut in 3. versu. Men, additum in demnentia: nos patrio sermone dicimus, siono sparite via. ETu: AΡ: hoc est, ab elu. gr. , annus ; tempus definitum Pro indefinito. Porro, rempore ab , pro a tempore. II. UvKV: ΚvKETHES: IEpi: PpRsKLuMAR: KARITv: VvKE: PIR:
fugerunt fructui annui pingues. persccata sunt dona. fugit Dr.Vvhu: fugerunt a ipsiγω. Ko, gr. κούηι, fructus arboris, quasi a Miκυς, robur. Ab Etrusca hae voce, vel etiam a graeea Originem habere videtur cuccisina, ut nos dicimus , pro copia omnium rerum. Hinc etiam nos dicimus cocco. ET MEs: in versu et O. ΕΤv; numeri multitudinis Bbes, annui, nos, desse Ilagioni. JEPI: ut opin0r, pingues, πίων, pivguis. Ex hac voce Etrusca forsitan Latinis adeps. PERsKLUMAR. in fine additum MAR. idem valet ac superius vers. I 2. PERSΚLU; a σκλtio, indures o prae nimia ariditate. RITU. gr. χαρισμα , donum, quo quis gratificatur. Nos Tusci dicimus carita, quod valet donum et id quod donatur. Quae bona Deus facit, eademquae bona qUae in sacris Deo offeruntur, dona dicuntur: de tuis donis ac datis. Donum dei habes apud Q. Curtium L. T. c. X. Iq. dona, munera, vota. Galli dare dicunt donner. UvkE: PIR , ut supra verS. I 2.22. ASE : ANTEΝTur SATRE : SEvARNEr UI ETU : JuvE PATRE arae eversae sunt sacrae. tua necessaria summe Jovis pater AsE : Fatum: Sors. gr. αὐ/α, Parca , ita quoque dicta, quia ηιεί ἰση, semper aequalis;
eadem ac mors, quae aequo pulsat pede pauperum tabernas regumque turres. Ase Etrusca vox, potest etiam esse e0mposita eX A negativo , et Myος, quasi inaequalis, quod non agat aequo jure fatum ' , sors, foriuna, quae nonnunquam boniS adversatur , malis favet , ut Ethnici putarunt. Fatum Etrusci post Jovem ponebant. vid. Serv. in Virgil. L. 8. v. 398, AESAR, Etruscorum lingua, ita Deus vocabatur. Vid. Sueton in August. c 97. ArsI, Ψίσοι , Dii. Hesychius : A σοι θεο ι υ ο Tυ v.D. At vero commutato S in R, Agg valet ARe hoc est AF λε, ideoque ASE ANTENTU SAhRE verti potest: arae siub- versae bunt lac aer, nimirum deficientibuς primitiis frugum, farre eXusto ob nimiam sicei tatem , Jovi Patri sacra rite ot consuetis d0nis puris ac incontaminatis, consuetisque oblationibus, seri non poterant: quod dicit Ponti&X, ut luppiter ad misericordiarn magis eXcitetur. Sahre:
130쪽
S A li R E: cohaeret forsitan. putius cum ASE , atque eodem sensu. ut apud poetas passim arae sacrae vocantur. SEVΛkNE: vox ex duabus composita , vel ita dispescenda SE v AkNE. Est SE videm ac σε , Dorice σου, tui, a σος, t ias. AkNE, gr. οἰνάγκη , et Dorice αναγγα. Est etiam Necessitas Jovis silia, cis is liliae sunt Parcae , de qua Plato in X. de Rep. Sed Propter ea, quae sequuntur, non puto hanc indicari: neque etiam a gr. ἀγκ- , brachium , quasi Fatum dicatur Iovis brachium, quo omna temperat et moderatur. Vpε Tv. IOHS cognomen apud Etruscos, a gr. υπύος , sit minus, contracte α-ὸ Του υπεύαlος, penes quem summa est potestas; atque ita a graecis vocati Romanorum ConsuleS-JvVEpATRE: Hinc Latinis Jupiter, hoc est Joris Pater ; ut Diespiter, lucis pater
Marspiter; Mars pater. Gellius N. A. L. V. c. I r. Jovem Latini vetet es a ju ando a Lpellavere, eundemque alio vocabulo juncito , patrem dixere; nam quod est in elisis aut immuta
ris quibusdam litteris JUPITER , id plenum atque interdium est I O VIS P ANFREtrusci absque interptinctione scribunt AC RI E in l Juo patre, h0ρ est Jovis
pater, Vita etiam Varronem de Ling. lat. L. 7. gr. Ζευς, Διος , Vocativus is Ziυ.
a 3. PRvMU : AMPENTv: TESTRu: SpspAsA: FRATRUSPER: calamitatem aberre, dexter tua serva per fratre P R v M v: ut supra vers. 3. et IAM PENTV: Per syneopem a gr. ἀποποαπω .l Hesies iis αποπομπειν, procurare seu de pellere prodigia, aut quicquid nociturum putatur. Erant αποπομποω stati dies, quibus sacrificabatur Diis, qui ἱπιπὸ πα vocabantur. Latini hos Deus dixeret Averrunc0S, quorum Etruscae imagines habitu Propugnatorum et Defensorum vibrantium hastas, supra allatao sunt. Varru de Ling. lat. VI. s. APortendo a zerruncare ; ut Deus, qui meis rebus praest , Averruncus. itaque ab eo precari solent, ut pericula averrat. Gellius Nosti Att. L. V. c. tr. In istis autem Diis, quoue placari oportet, uti mala a nobis Vel a frugibus vadis amoUeautur, A rungus quoque habetAr et Robigus. Hercules α το dictuS, quia muscas arcere crudebatur. Vide Clementem in Protreptic. Eodem epitheto insignitus etiam Iupiter. Vide Pausaniam in Eliac prior. c. i . Sed ut arbitror, AΜpΕΝTu , facile ut fit, litteris commutatis, est idem ut supra ANTEN Tu. TE STRV: dexter; nam Etrusci T utuntur pro D. vel etiam dextra tua. Dexterae Dei auXilia et bona tribuuntur in divinis litteris. Dextra Etrusci paciscebantur et feriebant foedera: ita etiam nuptiae celebrabantur: destris datis junctisque hospites cxcipiebantur , quia sidei sacra dextra habebatur. Dextra Dii Etruscorum pateraS tenent; quia deXtra salutaris est, in auXilium hominum parata; ideoque per dexteram DeoS Orabant rogabantque. Denique dexter idem valet ac propitius, fabent, bene cus. Virgil. Aeneid. L. S. V. 6s. Er nos et tua , dexter adi psile sacra secundo. SE, ut Vers. 22. In SE 'ALNE, tua. Sesia, a gr. σαω, 6 ζω, σωζω, serest, sospitor, saltu em ct incolumitatem do. Jovis cognomen Sospitator: item aseud graeco Si σωδε ,
FRATRUSpER: id est per fratres. transpostum per tum ab Etruscis, tum a Pelasgis fre-