장음표시 사용
191쪽
licet populum, pio ut hoc rect interpreta. turitiaren- de Lerique alii interpp. e.
inde eo posito, quod verba ct in eum Jaὀipsam Principem sint referenda, significent, populum Principi inPrincipem imperium suum transtulisse Tamen inde potius sequetur, populum legibus Principis
obnoxium factum irincipem autem o lutum esse. Ad quartum respondemus: Non totum populum, nec cives universos, tanquam ui niversos sed singulos tantum Cives Eio. puto, legibus fuisse adstrictos: Cum autem Princeps non singulos, sed universum populum, tanquam universum, representet, e jasque jure utatur, palam est Principem e. gibus adstrictum non esse. Et sani quicquid etiam dicat Bocerus, nunquam negare poterit, alium respectum considerationem esse totius populi de universorum civium, tanquam universorum, alium omnium ae singulorum civium. Quam enim potestatem universus habebat populus, atq; λniversi cives, collective considerati jam non habebant omnes cives consideratis-gillatim. A quintum respondemus: Legem ita es se comune praeceptum, ut tamen Princeps praecepto illo non contineatur, ut qui Legibu , utcunque generaliter latis, semper
192쪽
intelligatur exceptus, f. de Lis .itis pit quib- mointestam.in Om. Ad sextum Respondeo, non esse juris ac necessitatis, ut Princeps iisdem pareat Legibus, quas aliis pretieripsit, quamvis sit honestatis&aequitatis, id lubd solum evincit
argumentum propositum. Neque vero titulus ille, quod quiser juris, quicquam ad praesens negotium, aut ad Principem pertinet; sed loquitur de privatois quidem de illo, qui iniquum jus adversus alium impetra erat,eoque usus fuerat.
Adse imum Respondemus verbum docet non solum referri ad ea , quae necessi tatis juris sunt, sed etiam ad ea, quae sunt honestatis Ut Cic.lib. I. detisc. Quod decet honestum est,&quod honestu est decet. Et quod verbum illud incitata, 43. ad id referatur quod honestum est, satis superq; apparet ex praecedenti verbo inverecundum est. Et qudis ad necessitatem non referatur, eo in loco colligitur ex d. f. IV.quib.msid.ls.infirma digna vox,C.deLL.ι3.C.dete m. Ex quibus legibus colligitur: Etsi nulla necessitate adstringatur Princeps legibus ob temperare,tamen se vivere secudum leges. quod honestum illud de Imperatori majestate dignum videatur. Ad ultimum p2. Principe profiteri se legibus alligatu non ex quada necessitate, ted ex honestate G His
193쪽
His ita praemissis, nunc subjiciamus, quaenam nostra sit, depraesenti quaestione, sententia Et quidem quod ad leges divinas, rea turales juris g. attinet, dubium nullum est,
quin illis Princeps peraequὶ atque quivis
Hibditus, sit adstrictus ob rationes, quas supra sub initium hujus quetestionis assigna
Circa leges ver Civiles, de qui b. omnis est disceptatio, existimo prim blanc regu Iam esse constituendamu Principem legibus Civilibus verbsolutum esse, nec de necessitate, sed de honestate solumi voluntario obsequio legibus parere. Hanc regulam confirma I. L. 23. f. de te. rato ubi Paulus exim rsem, inquirit mento legata, vel fideicommissa Imperatore vindicare, inverecundum ea decet enim tanta maiestati, eas servare leges, qui biu ipsesoluim ess midetur In quibus verbis haud obscure sibi opponuntur honestas iecessitas me dehonestate Principem teneri obtemperare legibus existimat Paulus,dum ait ex immerfecto testamento, eontra biennia juris condito, legata vel fidei commissa Impera.
rorem vindicare, inverecundum esse: In verecundum autem quid aliud, quam inhonestum Iuli igitur honestate inspecta, Principem decere leges servare: De necessitate vero
194쪽
vero non item, quoniam subjicit JCtus: Alliae lim quas antea dixerat inverecundum non servares Principem solutum videri. Ubi illud ideri non esse improprietatis, sed ut alias saeptiis, veritatis ac modestiae no . tam, demonstravimus jam tum in superioribus iet. Confirmat regulam nostramin adverbum exprimit Justinianus in . A. quib. mod. testam.i r. Ubi in haec verba scrubii: legibu solutisimum tamen gibu mu At cur hoc Quia inverecundum est, Minhonestum Imperatorem legibus, quas praesertim ipse tulit, non obtemperare, i. 23.1. de legat. 3. Et quia digna vox est majestate regnantis legibus alligatum se Pri fici e pro fiteri,i. .C. de digib-.3. Idemque etiam confirmat Alexander
Imperator ml. 3. C. detestam. dum ait Luet
enim ἰρ Imperii solennis suburis Imperatorem solve it mihil tamen iam proprium Imperii est, quam legibi vivere. Ecce hic Imperator e pressi Eait Imperatorem Aege Imperii , solutum esse solennibus juris; sed tamen proprium esse Imperii L Lbus, quibus Imperator solutus est,uivere: Iam si veru est , quod ait Alexander Imperatorem solutum este solennibus uris, tum si vivit Imperator legibus, non facit ex necessitate, sed libera voluntate, sive libero obsequio, ob hone- ue statem,
195쪽
nestatim cruae illud requirere videtur, Lob quam propriis tuam perii esse videtur, ut Im. perator legibus pareat. Et nota, quod non dicat Alexander, proprium Imperii esse, ut Imperia o sit adstricius legibus sic enim contrarium diceret ei, quod prius dixerat,
Principem legibus solutum esse, sed quod
proprium sit Imperii, ut Imperator legibus vivat: Non statim qui legibus rivit, is legibus adstrictus est quoniam ex libero arbitrio dc suapte sponte legibus, quibus revera solutus est, vivere potest. . Confirmat regulam nostram L Primeus, 3 1 tigibm. Ubi Ulpianus. Princeps, inquit, ligib- solutine l. Cujus legis generalitas non patitur, eam restringi ad aliquas leges, vel de cetio modo, quo Princeps sit solutus, eam explicari, praesertim cum sub eo titulo silex posita, in quo de legibus Cirilibus in genere tractatur. Ab hac tamen regula generali Excipimus prim billas leges Civiles, quae ex ratione aliqua naturali, ad Principem peraeque spectante, sunt introd uictae Cujusmodi existimo esse leges de in ossicios testam et i qre. la liberis deterenda: Nam hance ratione lietatis parentum erga liberosin vicissimberorum erga parentes,adeoque ex naturali ratione introducta esse, negari non potest. Rec igitur de hac Ulpianus intra . . r.
196쪽
g. dein f. testam. Si imperator, inquit,sit hinsinsitu/m: posse ininciosum dicite meniu,sa pissime scriptum est. Proindὶ regulam nostram iri telligimus de legibus mei e Civilib. secundo excipimus legem Falcidiam cui itidem Imperator subiectus est C.ad
Ratio hujus exceptionis hae e est quod quartae detractio sit lege Falcidia introducta ob favorem ipsorum testato ru, quo ultima illorum voluntas eo facilius exitu sortiatur,pr. Inst. ad L. Falciae quam exitum habere publice interest. Proinde contra hanc voluntatem defuncti ultimam,utilitoremque publicam, noluit lex Imperatorem Fal ei dia lege solutum esse. His duobus exceptis, standum est regulae superiori, atque dicendum Principem legibus Civilibus solutum esse. Huic nostrae sententiae,quae objici pos statar, a Domino Bocero,atque aliis obj ciuntur, jam in praedictis videntur dissoluta. Unicum solum restat, quod alicui scrupulum posset injicere. Nam cum Deus Ter Optimus Max in Veteri Testamento, populo Iudaico multas praescripsisset leges, inter quas plurimae erant merὸ Politi ceteri Civiles, voluerit tamen his omnibur Principem portili adstri-
197쪽
Ur Clerici subesse debeant ac parere legi ciet in
QIIaeritur porro de Clericu acpersonu Eccle, si icu, num 4 llet legi Civili subjiciantur eidemque parere teneantur Quae quaestio dissicilis est ardua maximique momenci in quo enodanda sudarunt ac laborarunt
Celeberrimi Theologi insignes JCti, nec non doctissimi quique Politici Assirmantium tamen opinioni omnino subscribe n. dum puto a. Nam prim Apostolus Paulus in M. ad Rom. I 3. Omnem animam jubet potestatibus sublimioribus esse subditam Ergo parere legibus ejus honestis quod si porro omnem animam subjicit magistratui Politico ejusdemque legibus, Ergo .clericos, quos nulli bi exemptos exceptos legimus.
Σ. Accedit quod ipse Apostolus Paulus ad tribunal Caesaris pro ocans, i liusq; Ἀ- dicio stare sustinens , se legibus Romanis Civilibus, in quantum scilicet aequitati e rant consentaneae, subjecerit, Ac ris. H. Adde quod Clerici sint cives ac pars quaedam
198쪽
quaedam Reipubl. etiam ipsis Canon istis ac Pontificiis ultrd fatentibus: At Cives sunt subjecti legibus suae civitatis. Ergd Clerici
subjacent legibus Civilibus; idq; non tantum quoad obedientiam, sed etiam quoad poenam Nec tantum directiva sed etiam coactiva obligatione, quia omnes cives legibiis suae civitatis subjiciuntur, non modo ropter iram; sed etiam propter conscientiam G. c. I 3. ad Rom.
Quini Constitutiones Imperato. rum Clericos aperthlegibus Civilibus subjiciunt Ita Iustinianus in Pr at Novel , 83 ubi Clericos vult secundum suas consi tutionesin leges judicari. Quatum vis Cle. ri eis in Civilibus privilegia quaeda ac nonnullae immunitates in jure nostro conce
s. Denique leges platratque Civiles aequitate Gratione naturali nituntur, quin etiam ex ipso jure naturae desumptae atque petitae sunt: qui de Ius Civile Romanum collectu est ex praeceptis naturalibus, gentium: Civilibus, n. IV. de Iure o. gent. Ciυil. At legibus naturae, quae inscriptae sunt cordibus omnium hominum, teste Apostolo Paulo, Clerici soluti diei non pota
Non obstat his, quod absurdum sit superior e subjici legibus inferioris Cum enim par
199쪽
par in parem non habeat imperium. 43 F. ad SC. Trabe Zici . . de jumdict. multo minus inferior in superiorem Jam vertar num Ecclesiasticum long est sublimius olitico. Igitur regnum Ecclesiasticum,
qui illi subsunt, non possunt esse subjecti regno Politico, ejusque legibus ac statu
Resp. Hoe, inquam, non obstat: superior quippE,etsi non subsit inferiori in iis, in quibus est superior, in iis tamen, in quibus est in serior,subesse potest Jam licet regimen Ecclesiasticum in iis , quae ad proprium Clericorum munus,veluti ad praedi. cationem verbi divini cadministrationem sacramentorum spectant, sublimius sit Politico : Est tamen inferius in iis, quae ad jus Civitatis 3c Civilem subjectionem, obedientiam Tacultates pertinent, quare hactenus, atque horum respectu,eos, qui sub sunt Regimini Ecclesiastico, legibus Cirilibus subjici, absurdum non est. Non adversatur etiam, quod perabsurdum sit oves regere pastorem eique leger, juxta quas vivat, praescribere: Omnes a tem laici , quantumvis magistratu fungantur, sint oves, respectu Clericorum Igitur laici, quantumvis magistratum ge-xentes, non fossint Clericis praescribere I
200쪽
Resp. Magistratus Politicos in spiritualibus duntaxat, circa fidem doctrinam, in quibus Clerici sunt pastores, esse oves: In Civilibus vero in ad officium suum petati nentibus, esse pastores itericos este v s sicut igitur absurdum foret magistra. tum velleministris verbi praescribere leges doctrinam ita vicissim absurdum est et in civilibus, Cives praescribere leges magistratibus. Quare oves, in quantum sunt oves , vel quae tantdm sunt oves, non debent praecepta, ac leges praescribere debent e ro in quantum sunt etiam pastores Magistratus proinde leges praescribit Clericis, non ut ovis pastoribus, sed ut magistratus CiVibus. Non refragatur praeterea, quod Decreta Pontificum Clericos legibus Civilibus solvant, tam in criminalibus, quam in Civilibus, eosdemq; Politici magistratus imperio de potestate eximant, cap. Ecclesiasancta Maria ira Exἰ de consitur cvit. Non mi-n-,4. de immunit. Ecclesiarumis capit. Nu
Respond. Non enim hic attendendum quid statuant , hac in re Pontificum decreta. I. Quia verbo Deio sacris literis repugnant, ut ex fundamentis supra adductis perspicue relucet, Quare hic, aut horitat in nullam mereatur, i, Qui cum