장음표시 사용
91쪽
L sors NATURALIS. 49 f. III. minus quoque accurate caetera struit quae sequuntur, ut concludat, ita tum hominum naiaturalem esse latum belli mutui .et . Nimirum aut non
a Gentes ferme omnes a natura sirit seu a libertate naturali ad Ciυilem paulatim enisse, qui eorum mite soriam legerit aperte intelliget . Naturalem autem hanc fatum inter adultos homines esse muttii belli non ego dubito : nam Gunt singuli ut nimium imdios ac amatores, o invidi alterius bonorum,o percu pidi habendi alieni adeo in indicationem proni ut plerique eteres , scriptores vindicationem juris naturae, gentium appellaυere, quorum loca copiose , ut solet, congessit Gratius lib. a. v. o. Intelligo nec priamum id esse nec insitum humanae naturae ingenium, ac si rationem sectari homines oluissent, alium esse debuisse naturalem satum; sed eleri labe o prava educatione factum es, ut a ratione desciscentes ferinam omnes agitaverint vitam . Quaecumque nationes extra Imperium Civile repertae sunt , pri ta injurias omnes privatis viribus ulcis compertae sunt . Quumque injuriae hujusmodi nequeant inter plures non esse frequentes, frequens quoque bellum mutuum . Tales nunc etiam sint major pars Americanorum Septemtrionalium , Afrorum Lisulanorum Asiae plerorumque . Quas Europae num cultissimas nationes ab eod/m sat proveniste diplum in primis demonserat, quod olim vindicationem injuriarum haberent privatam, qua scha ut in mutuc caedes
contιnenter raperentur . Germani miraboetur, utim Romae juris dicendi formam compiterent, tici injuriasjustitia Romani fnirent quae pili armis vindicatant VHIL
Paterc. lib. 2. cap. 23. Sed eadem singularia emtamina vastae Latii gentes habuere antiquitus habuere Graecae . Utriusque Gentis Poetae , qui Heroicam Vloriam conscripsere, id satis indicant. Quin in ipsis constitutis Imperiis, s summa res ab Ano , aut Senatu
92쪽
so DE PRINCIO intelligit, aut ignorare simulat, .jus esse quidem homini cuilibet in bona Telluris, sed minime illud in omni singula. Ius enim est in ea, quae vitae conservandae sunt necessariaci ac vero non sunt omnia singula . Ut si Imperator centum millia' ureorum exeraci tui largienda donet, sngtriis militibus ius quidem
in illa est , ius autem non cuilibet in omnia & sinpula, ut si valeat iure alios excludat. Itaque tota hominis argumentatio sophistica es in captiosaci quippe terminos habet conclusio universaliores, quam qui in praemisia sis positi sunt, ut Dialectici loqui amant . Postumenti est, jus esse cuilibet ad vitam conservandam
idcirco ad omnia, quae vitae conservandae sunt ne-
cellaria o Quum autem haec non sint omnia Ungula, sed paucissima, quibus vita est 'contenta non rite infert jus esse cuilibet in omnia, velut in individua , ut nihil sit quod excipiatur. Ex quo porro pessime conficit, homines natura ipsa super eodem velut
regatum, popetuum futurum mutuum bellum demo frant Rev. populares . Intestina Ap. Rom. bella Litoria Rom. copios narrat . Narrat reliqua Italiae hi-soriaciata erump. Florentinae, Pisanae , Lucensis Genuensis . Tum quum plures Qtili Italiam maiatiam obtinerent, perpetuo bello dilacerabant . Nec certe
aliunde legum civilium sanciendarum asta necessitas Demoι ritus apud Stob. Serm. 38. Non prohibuissent leges suo quemq, arbitrio vivere, nisi alter alterum offensum isset. Lucre lib. V. v. II 67.
Acrius ex ira quod enim se utiq; parabat Ulcisci, quam nunc concessiim est legibus aequis,
Hanc ob rem est homines pertaesum colere aevum. Constat ergo naturalem satum cum iis , quae habent ho- mines, vitiis, ne perversa , qua sunt corrupti, educatior ne mutui esse belli ne in eo reprehendam Hobbium si eum satum non ex insitis naturae suma; nec cra tione , jure in omnia.
93쪽
LEGI NATURALI s. 3 individuo concertare, atque in mutuo bello non tam esse, quam nasci. Quae quum sint, caput ipsium totius systematis Hobbesiani contaminatum est . Quum vero in eo capite tota Hobbesiana machina inaedificata sit, ne stare quidem illa potest.
f. IX. Sed sunt, inquit aliquis Hobbesianae illae
leges' perspicuae,' verae, quod esse non possent, nisi principium, ex quo illae conrivantur, perspicuum et set, verum. Nempe non illae ex Hobbesiano principio consequuntur, sed ex convenientia cum natura rationali, qua de re paulo pol . Uerae sunt scilicet Hobbesianae conclusiones Hicet non omne )per accide. nam ita disputant Dialectici , non ex principiorum vi ac potestate , ut si concludam hominem esse mortalem, quia oculis praeditus est , potest illud esse verum , licet non hujus virtutes. Quamquam ne
omnes quidem Hobbesianas leges legitimas dixerim Nam, ut exempli loco dicam , conditio illa in prima lege posita, quaerendam esse pacem , quoad ejus habendae pessit, nimis est vaga ac ambigua ut perpetuis belli discordiis aditum aperire possit, potissimum addito , quod ille docet, in his rebus , quae ad
vitam pertinent , in statu naturae quemlibet esse sui judicem , neminem alterius Explicandum enim erat, quae esse debeat illa spes, quae pacem suadere positi, aut si ea ceciderimus, ad bellum impellere . Non enim hoc ex arbitrio, minus ex o ira libidine definiendum. Sed non ego Hobbesianum librum cribrandum uicepi principia tantum in examen Oco ea
falsa esse aio . Id mihi videor perspicue demonstrasse.
94쪽
Enarratur' refellitur issem Spinoetae. f. I. ri a Irum videri alicui potest obbium,&o Spinoetam infensi ili mos humanae libertatis hostes de Iureis Legibus naturae disserere quasi legibus ulli moralibus locus esse possit, sublata
libertate. Sed qui attente rem expenderit , is intelliget , eam ab illis super naturae legibus doctrinam vulgatam fuisse, uua leges omnes naturae Uertantur ac pro de des ne mirari . Et obbius quidem non aperte , sed callide , dum leges naturae aditruere videri vult, penitus subvertit, ut superius demonstratum et . at Spinora apertius . Extat inter ejus opera posthum liber imperfectus , qui inscribitur Politia us , in quo ille iuris, legis naturalis naturam atque undamenta , tum originem' constitutionem societatum .imperiorum explicare adgreditur , quidem consentanee iis, quae cum in Tractatu Theologico Politico, tum in Ethica docuerat . Rem igitur universam hunc in modum exorditur II. Nulla res inquit cap. II. f. a. γ per se ex sere o conferυari potes, sed exiliit, .conservatur Dei potentia , id est, ut is interpretatur , potenti cu julcumque rei, quae in natur est, nihil aliud est ni ipsa Dei potentia, qua res omnes existunt in conservantur.' qua potentes sunt.
f. II. Jam habet Deus in omnia absolutum ius, quod inquit, ipsa est Dei potentia quandoquidem nihil potest Deus physice . quod moraliter nequeat. Qua in re ille Hobbesio consentit , qui Ius Dei in
homines a potetitia irresstibili derivat . Ex eo vero concludit , singulas res, quae sunt in natura , tantum divini Iuris haberes, quantum habent potentiae divinae quod nimirum quaelibet naturae res divina potentia potens est a .
95쪽
L sors NATURALI s.f. IV. Itaque o vocabulum Jus naturale totam significat Dei potentiam , quae est in natura , quaeque est ipsa natura rerum omnium. Quocirca dicuntur homines Iure naturae ure suo quidpiam agere , quum ex legibus suae naturae , idest ex legibus suae potentiae agunt. Nihil ergo quod possunt homines naturae vi non iure agunt a q. U. Ex quo sequitur, inquit, ut liuite sibi persuaserint Philosophi, Ius naturale esse aut praecipiens, aut Uetans : nam quum Jus cuiuslibet definiatur ejus naturali potentia Gus vetans aut ea vetat quae possumus physice, aut adinitae potentia nostra non pertingit Primum Ius est contra Juso alterum inutile est b).f. I. Quid autem sibi volunt illa vocabula ui, aut alterius iuris esses nempe quum de corpore dicuntur, is sui Iuris est, qui tanta pollet naturae o
tentia, ut caeteris re ille re valeat, atque agere ex sua potentia, non ex alterius is vero alterius iuris, cu ius potentia minor ei potentia illius, cui proinde concedere necesse sit c . Quum autem ad mentem transferuntur ea vocabula, tiris Di dicitur, qui sua ratione libere utitur,' vivit, quique a nullo alio callide decipitur , velut sapientes; is vero alterius iuris, cujus ratio exigua est, quique idcirco ex alterius vivit
ratione , aut qui callide decipitur , quales sunt insipientes d) f. II. Ex his principiis portentosa, sed consentanea , derivat corollari , quorum unum , aut alterum reseremus. I. Pactorum omnium is conventionum fidem , qua una societas vita humana continentur, funditus evertit. Qui, inquit, quidpiam alia cui promittit, is naturali Dalagendi potentia , ac pro D 3 pterea
96쪽
ue D PRINCIPIIS pterea ure minime se spoliat , ut in illum conferat adeoque s possit promissis obtere jure suo resistit , nee
est, quod de rupta fide, qui minus pote i , quaeratur equum quaeri non possimus Uure naturae alios agere Atque in hoc iterum Hobbio consentit , qui non aperte quidem, sed sua item calliditate pactorum fidem enervat, dum ob metum , ne altera pars desiliat a pacto, neminem stare promittis ure naturae deberes, scribit de Cive cap. . . I. Nempe hoc
Jura negat ibi nati nil non arrogat armis. f. VIII. Nec minus portentosumo horri dum est hoc alterum . Quum tantum sit uniuscujus que Jus , quanta potentia naturalis nec potentia aequalis in omnibtis, ne us quidem aequale . Qui minimam habet potentiam , is minimum urci propterea ab eo, cuisius major es pol ntia, absum jure Iose timeat necesse V .
Timeat quoque necesse est omnes eos, qui aequalem habent Potentiam . Quocirca statuit in fati =raturali singulos a singulis timere debere , adeoque statum hunc naturalem esse satum mutuae inimicitiae , in quo Hobbio consentit, licet ex aliis principiis ratiocine
3. IX. Progreditur inde ad originem' constitutionem Civitatis. Quo plures, inquit, homines in eundem nem sociantur , unione singulorum , maior eorum evadit potentia , atque idcirco maius jus naturale .uum status hominum naturalis sit status in Lmicitiae a , prorsus necessarium est , ut plures simul in eundem finem conveniant, ut collatis potentiis vitae, Whonis suis consulant . Quum convenerint, tum ius omnium , idest omnium coniuncta potentia, imperium civile dicitur, Wis in quem singulorum ius consertur , Imperator . Hic autem quurn singulis sit potentior, ob unionem singularum poten
97쪽
LEors NATUR At LI s. 33tiarum in uno, singuli ei obedire tenentur, eiusque propterea voluntates iunt leges civiles. Is vero, cui resisti nequit,' omnia impune facere pote it, omni iure, atque legibus exsolutus est Paria scripserat H 3b-bius nam cap. v. f. M. XIV. de Cive bina
illa diserte ponit, quidquid fecerit Principem impune esse ' eundem legibus Civitatis non teneri. f. X. Haec nunc perpendenda sunt tant adcuratius, quanto quaedam propius veri speciem mentiuntur Tribus fundamentis inaedificatum ei perniciosum hoc ystema. I. Dei potentiam me jus idem omnino e L se. II. Et eandem rem esse potentiam Dei Greaturarum . III. Nec in Deo esse ullam, nec in homine libertatem . Quae tria profanus homo in primis duabus Ethicae, ut diximus, partibus demonstra' re adgreditur. Tria errata. Nam principio etsi Dei potentia, Voluntas, ratio, una eademque res sint, ea tamen res talis natura sua est, ut voluntatis divinae norma non sit ipsa voluntas, sed divina Ratio, seu In telligentia, qua iusti honesti aeternae immutabiles notione continentur Potentiae vero voluntas moderatrix , ut dictum est . Supremum ergo Ius in dominium Dei in res omnes voluntate quidem tentia exercetur, sed non ipsa divina voluntas iu-tentia est nascitur enim partim ex aeterna Dei ratione, partim ex eo, quod ex nihilo cuncha Deus crea .vit, adeoque ex eo quod quaecumque sunt, ut sint, conserventur , ab eo pendent . Ita ut ne si velit quidem Deus , pomi a se abdicare has hoc dominium , quod essentialiter connexum est cum dependentia rerum a divina natura . Non recte igitur divinam potentiam cum divino jure in omnia perturbat SpinoZa f. XI. Deinde quum principium voluntatum, operationum Naturae Divinae sit eadem illa aeterna Dei intelligentia , exsecutrix vero divina potentia , quae est velut instrumentum intelligentiae, nec potentia divina ulli alteri causae subsit , profecto Deus in in
98쪽
s DE PRINCIO Ismundi creatione, in gubernatione liberrimu est Quid enim potentiori cogitur ne causa Ne ipse cui lim Spinora dixerit , nec quivis alius . qui qualemcumque Dei insormationem habet . A rebus ne
externis A pugnat cum editate , naturam perfectis
sim amis potentis mam ab ulla externa causa cogi necessario . A sca tandcm naturari Scio hoc contendere SPH ι OZ.im . Sed quis non videat quam si ridiculum
asscrere seipsam naturam quamlibet posse cogere Quam vero ineptissimum naturam persccte beatam Constat pitur Deo absolutissima libertas . Sua vero liber: a te homines esse praeditos, clarissime demon' stratum ei a nobis in secunda parte . Primum igitur atque Litimum systematis Spinor illic fundamentum ruinoso est.
q. XII. Secundum superest disterminandum, quod uoniam est illi piaecipuum , copiosius a nobis reselendum est. Principio utemur ar umento ad homi 'ncm , ut vocati . In Ethica a hic homo statuit Dei Omnipotentiam actu ab aeterno suille in aeternum eadem in actualitate mansuram, id ei quia quid divina omnipotentia fieri possibile est actu '
aeterno factum esse . Ex quo etiam consequitur , divinam omnipotentiam , quae sit tota in actu, indivisibilis, ubicumque e l, totam esse, atque inde ubicumque est infinitam esse . Quum vero apertissimum sit , singulorum naturae entium potentiam finitam esses conficitur apertissime naturae potentiam non este ipsam essentialem Dei potentiam . Praeterea omnip tentia Dei tota in actu est, ut Spinoeta fatetur; erῆo ubicumque est , tota in actu est. Non est autem in singulis entibus tota in acti, quum homines ex: gr: non totis semper suis viribus agant , sed plerumque, parte virium ergo singulorum entium potenta divina ipsa Potentia non est. Tandem ex adplicatione infi-
99쪽
LTOI NATURALIS. infinitae potentiae ad En quodlibet, sequereturctus infinitus, non secus atque ex multiplicationi finitae lineae per finitam, rectangulum existit infinitum at id falsissimum est, ut inductione probari po testu verum igitur esse non potest singulorum entium naturae potentiam eandem elle divinam Omnipotentiam .
f. XIII. Quid igitur , dicet quispiam Non parti
cipat Deus creaturis singulis suam potentiam eamque confirmatu Participat, sed ita ut potentiae Quires singulorum entium sit effectus potentiae divinae non potentia ipsa. Non alia prorsus ratione, atque vires motrices, quas homines machinis communicant, nota ipsae sunt hominum vires , sed virium humanarum effectus. Quamquam etiamsi vel maxime tantisper demus, Potentias singularum rerum ipsam esse Dei potentiam se universam naturam diffusam ; non inde sequeturus creaturarum naturale, atque potentias naturales
unum idemque esse, quoniam Limperius demonstratum est , falsum esse principium, unde hoc consectarium deducit Spinoeta, nempe potentiam Dei ejusque jus in omnia unam eandemque rem esse. f. XIV. Quoniam ergo constat, ut in rebus aliis, ita in hominibus suas esse vires, quibus operantur , quaestio de Iure naturae huc redit, an quantum physice
tantum iure possint, seu an ex voluntate Dei sequatur, ut quantum homrnes physice possint, tantum possint moraliter Ea vero controyersia ex fine humanae vitae dirimenda est: Vires agendi homini datas , ut propositum ei finem persequeretur , nullus dubitat eum ergo in finem vires eas intendat vult Deus. At
quoniam cum iis viribus libertas ahendi coniuncta est, Ut idcirco non solum parte virium , quidem plurimis modis, agere possit , sed etiam modis infiniti; super infinitis propemodum vitae obiectis , atque ob eos varios agendi modo possit a proposito fine deviare,' consequenter a voluntate eici sequitur non quantum,' quomodo physice potest , iure etiam Idest
100쪽
38 DE PRINCI Orsidest moraliter posse ; sed jure tunc operari , quum
viribus naturae suae utitur aptate, convenienter ad propositum sibi finem , contra ius vero, si in agendo ita libertate abutatur, ut a fine desciscat. In hoc igitur posita est divina ex naturalis, ut nimirum ostendat homini, quae ad finem illum faciant, eaque praecipiat, obligatione sanctionis eo libertatem flectati quae vero devia , eaque vetet is minis poenarum abiterreat ab iis faciendis . quae tandem adlaphora idest indifferentia, permittat, ut possit in his homo integra potentia naturali uti. Atque hunc in modum conuulsis Spinoetistici aedificii fundamentis , caetera quoque corruant necesse est, ut non sit opus inde deducta conlectaria longius refellere.
Grotii doctrina super Principiis juris naturae
f. I. Dostquam superius impedimenta e medio I disiecimus, superest ut in legem ipsam
fundamentalem principium totius iuris naturae Co-GNOSCITIVUM, ut vocant inquiramus Uariant super ea re grauissimi Auctores, ii maxime qui velut signiferi huius disciplinae habentur. Nos praecipuorum sententias in medium proseremus: nam etsi inruumberlandiis ollastoni doctrinam plurimum propendeamus, agnoscimus tamen commode etiam ex rotii , Pusendormi systematibus ossicia hominum derivari potasse Hugo igitur Grotius, cujus eximia sunt in remis publicam litterariam merita, primus omnium in iustum corpus prima legis naturalis scita retulit, editis thris tribus de Iure belli, Pacis, in quo opere omnem, ingenii conatum effudit . propositum Grotio fuit ius illud explicare, quod inter populos plures, aut populorum Rechores intercedit, Ilae ab ipsa natura profectum