장음표시 사용
31쪽
sos, nummos autores dabo. vidi unum a Nerone integerrimum ex quo vix quidquam decessisse arbitrari possis,& qui antiquitatem spiraret, non sitignorum impressbrum sculptura solum & forma:
verum ipsa quoqus materia aurichalci aemula. in scriptio circum caput imperatoris, vallari ut vide- tu I corona redimitum,ita erat. ro Claud. sesar a a g. siem. tr. p. imp. p. Parte aduersa victoriarem gies, utrimque, latere S. C. literis maiusculis, significans nummum hunc senatus consuli per- . cussum. hos enim duos characteres fere in omni- 4bus nummis aereis videre est. in ora autem v D- lyia victoriae pedes numeralis haec nota I I. quam dupondii veterem notam signifi- lcare nemini dubium esse potest, qui sesteritum, i qui ab initio quoque valebat duos asses cum ue-
missicitum ita propterea notatum I i. s. ex Volusio,
caeteri R. didicerit. Hic praedictus Neronis dupondius pendebat duntaxat grana a 3 2, itaque Unciae semissi longe cedebat. Vidi alium a Iulia percus - sum, qui plane semuncialis esset, granorum 3 2o, omnino tanquam ad id p scriptum factu.. A l Tiberio quoque cum istac inscriptione Ti. Claudius sesar Aug. P. m. tr. p. im .p. cum effgie muliebri. parte auersa caput muliebre eximia venu-. l.
state, matronalem modestiam prae se serens. infra pietas. trahebat pondus granorum 2s . Ab Augulio item unum, cum hic inscriptione, Diuus -- utrimque a capite S. C. parte auersa consen-μ senatus 2 eq. ordin. p. q. r. is pendebat grana 3i8. Siliat alii praeterea complures, sed hos ad
institutum sussicere arbitramur. Haec autem non
propteream pensiculatim examino, tanquam in granis
32쪽
sianis aeris Io, ro, aut 3o hic rem nummariam vacillare arbitrer: sed ut planum sit dupondios,qui lege Papyriana unciales primum fuerant, ipsis nummis in rem priesentem adductis, postmodum ad unciae semissem redactos. Nam etsi rarisimun-
ciali pondere ita accurate tanquam ad mimitura, signati extent: nobis tamen satis fuerit, common-
ltrauisse hos nummos, saltem sub Imperatoribus; quorum nobis tantum secta est copia, ita praeter propter signari selitos. His enim vestigiis sester
tiorum a reorum valorem& pondus infra suo loco in lucem eruam. Constat praeterea. nos ex hic
analogia assium pondus unciae quadrante, semisitam parte octaua, atquε ita porro reliquas assis partes vero & legittimo pondere definiuisse. sed dupondiorum aliquot conspeci um& pondus hic subiiciam.
partevna Iulia.C reliqua non poteram legere. Diuus Augustus utrimque. S. C. Imp. Ti. Claudius caesar avg. P. m. im p Ti. caesar Diui Augu-λLaugustus imp.VI H. Imp. Nero claud.caeis sar avg. Ser p m. tr. p.
Imp.caesi Vespasianus cos. IlIVespasianus avg. cos. III reliqua ἰσινι no potui.
tris femina sacri cantes 3xo Consensu senat. Ac eq. 3I 8 ordin. P. q. R.sedens in sella parra λά manu ramum re
Capuι multabra vimis. s secundum tempora genassipario. infra Pietas
Ponti t. maxim. tribun .potcst. xx I i i. in medio ma - ocimis liseris S. C. situ aliquantum imminuim. Victoria alata,eircum Au- a s
33쪽
Inscriptionem integre rita leges, ut in nummo quinto; imperator NeroClaudius GesarAugustus, Germanicus, pontifex maximus, tribunitiae potestatis. atque in caeteris consimiliteri quod hic Iemel monuisse sufficiat. Atque rhaec quidem He dupondio, deque asse aereo & eius partibus dicta sunto. Sequitur numis. ma argenteu. Populus Romanus ne argento quidem signato ante Pyrrhum regem deuictum usus Q. Fabio Pictore consule, quinque annos ante primum bellum Punicum, hoc est, ut ex Liuio consta anno urbis 8 , ante quam Deus hominem induit annis 167. Demirius, qMinarius, qui ct viditoriatus, sester
tius fuere ex ara ento: scd sestertius quoque pavi-
Denarius. Varror in argento nummi denarii,
quod denos aeris valebant: quinarii, quod qHi nos: sestertius, quod semistertius. Et, nummi denarii, decuma libella, quod libram pondo as valebat, &Crat ex argento parua. Itaque denarius oli 1a, decu - tua libella a valore appellatus: postea etiam libella argenti. Plautus Pseudolo, liquidem hercule etiam supremi promptas thesauros Iouis, Tibi libellam argenti nunquam credam. & rursum in eadem
34쪽
comoedia absolute posuit libellam. 'Sed tu bone vir flagitare sepe clattiore in foro, cum libellanus quam est.Cicero Vertina 4: Et quis Volcatio, si sua sponte venisset, unam libellam dediss93 Et pro Q. Roscio Conioedo, ait ad libellam sibi deberi. tanquam ne unus quidem denariu 'in ululassem ma abrile possit. quod pro Quintio per de iά-rium extulit. inquit enam: dec dis statuasque tu. quid iis ad denarium solueretur. Omnium vero
scriptorum consensit denarium pro decem imbus datum liquido constat. Fennis, deni aves, si guli pondo libras esticiebant denarciunt, ab hoc ipsbdiactum. Plinius, argentum signatim,dstantio urbis
181 lege ex Liuio 8 θ'& placuit denarius pro
decem libris aeris, quinarius pro quinque teneturius pro dupondio semisi . Plutarchn in vita
sis vocabatur denarius. Nota clanias intino quia dem bitae ' V quadr 'cum charactere Π&inde
bigati quadrigati t. dicti, iisquit Plinio ς quorum
mentio apud Liuiu frequentisii ma. Tacitus de moribus veterum uermanorusub initium qtioq. Cerra istos huc annumerat, qualem fui id puto denarium infra in catalogo tertium Aes saltem septimu. Postmodum tamen denarii nota pro signantis arbitrio variata,vt Romulus & Remus lupam stigentes, i Sabinarum raptus, Ianus biceps, Virgo Vestalis, aliaequet quandoque etiam triumuiri . pr. Horis, consulis,& postea plerumque imperatoris effigies. Vnde illud Christ cum Pharisaei qu.ereret,an ipsis Caesari tributum esset pendenduna; Exhibete mihi, inquit,numisma census; quibus denatium Gereni / tibus,
35쪽
tibus,' uindiit, cuius imagine & titulo signatus esse is piis sursus Caesaris imagine & titulo not tum dicentibus: respondit, date igitur Caesari,quae sunt Caesarjs.& De quae Dei. C eterum pondus omnium Kquale futile Plinius autor est Itb is,ubit de Annii Plocami , qui maris rubri vectigala fisco redemerat, liber o loquiritu. Is aquilonibus in Taprobanem usque abreptus, ad regem decli ctus est, qui mirum in. modum Romanorum iustitiam sis exit, quod pares pondere denarii essent in captiua pecunia, cum diuersae imagines indica rent a pluribus factos. quod ut verum fuerit de nummis illius &superiori aetatis, tui, posterioribus certe Imperatoribus multum pris o ponderi decessit. Verum qui res haec clarius liqueat, rem ipsam paulo altius repetam, & nummos auctores dabo. . Denarius sitit librae Romanae quarta &octogesinia pars, tot enim ex ea signabaIur,quemadmodum Plinius libro capite o scriptit. Miscuit, inquit, denario talum uir Antonius serrum. miscuit avi. Alii e pondere subtrahunx, cum sit iustum L xxx irai e libris signari. hanc ea fide sententia diseitis verbis Cornelius Celsus libri s.cap. a confirmauit. Sed & antea sinquit in sciri volo, in vocia pondus denariorum septem elle. idemque i Scribonio Largo, qui Tiberii aetate vixit comprobatur.' Sic illi. i quibus Isidorus libri 16 capitei longe abit diuersus: cui drachma octava pars ivnciae est. & denarii pondus argenti. Haec tam pugnantia aetas & consuetudo facile conciliabunt. Sed ut clarius denarii argentei ratio omnibus liqueat , & quasi ante oculos versetur, quemadmodum singulorum pondera expenderim plane explicabo
36쪽
plicabo, ut cuique arbitratu suo iudicandi potestatem faciam. Romanos sane libras singulas m duodenas uncias partiri litos iam diximus: unciae autem singulie ab aurificibus nostris in vicenas partes dis escuntur, quos illi anglicos vocant anglici porro singuli iis tricenas binas partes alias subdiuiduntur, quae grana o frumenti granorum pondere) dicunt. ut unciae singulae grana 6 o pendant: & libra Romana unciarum duodecim grana 768o. Quamobrem si uncia Romana habuerit. denarios octo, libra habebit denarios 96, denariiq.. singuli appensi aequabuntur granis So. Atqui vero, si cum Celso, Scribonio, Plinioque unciae tribuas denarios septem, singulorum pondus fuerit si granorum, ut proxime. Id vorum sit, an secus, libet experiri, .proposito tanquam in tabella, pondere aliquot denariorum integerrimorum iuxta Sc vetustissimorum,ex argento purissimo, quorum v -'rem copiam initructissimae Cnotterorum,& aliorum amicorum arculae mihi suppeditaverunt. atq lillos quidem, quantum omnibus signis coniicere poteram , legittimos. Signatura igitur, & pondus. in quo argenti bonitas quoque ila rationem venit..huiu simodi erant. 'parte una. parte aduersi
Caput incomptum, barba impexa se horrida. a verιice Sabini. numm- certe perquam aniterum Alim eodem a lumento,
L. Tituri duarum Sa- εά. binarum rvru .
Dd, quod faciti nosceres. Fanen eode tempore pers fui.
37쪽
Caput muliebre caprina pecte rectum cornibus retrorsum M ver s. cum his ut ruS. C. ιn ora crebria crentis, tanquam serra , intima. Mulier alata , qua victoria ea. quadrigis iuuecia, supra equorum eap ta hienumeru . C X v ι I. infra pedes Nisorum notή fugientes.
Dige. supra aquos siessar es, infra pedes Taixa quil O hub hoc timeola interieci
Est adriga, sed literarum charactere refugo ut sub eqHarum piaibus istas lita
νas duntaxat noscitare posuerim I I. C. F. C put virginta, circum Q. Cacar. Vest.
Caput Mercurii cum peta-ρὶ pinnulis. oculis clausis. A versice Roma. num. mum cui vix quidquam deis ιε isse diceres. Bones sunctos agit bubuli M., infra imp. caesar. Caput humanum. a ver
iise Pania .erat se ait:r pari pondare se signaι uia. Capricorni signum cum
C. Codonius pr. S. C. γι uadriga, Inpra caput 76
equorum eorolla , victoria alara palmae ramum dextra tenens eurrti ruuehitur. Infra M. Tuli Cicironis ea.
bius C. nescio an eadem bonitate argenti cum cateris.
38쪽
Lugustus. nil RE NUMMARIA. M. Durmius tri vithonora
Ti. Caesar diui aug. Laugust. Equus ὸ eanerib- ιmi . Afra August. Imperator Caes. Vespa
Imp. Antoninus Pius avg. effossus a- I6OOpr p. Basileam. Alius quoqM. Diuus Mucianus p. avg.
pione. Augustus Caesar. Ese sophanii duo currum trahen
s. P. QR. optimo prin- scipi. vis suas sirim ad umbilisum nudato pectora, Mam sinistra. ramum devixtia tenens,infra viaraia
Illos dunta2at d maximo cumulo delegisse suseiat. Ex quibus liquido constat denarii pondus Sagraua s modo duos, Sabinarum raptum, & L. Proculi filiam,qui sunt primus & tertius,excipias non excedere. Hi autem si veri sunt. certe legittimo, fuisse mihi persuasissimiim est,cumque argenti nitate nulli nummo cederent.& illum Sabinarum r/ptu notatum quatuor aut q' inque granis detri-b tum
39쪽
' 8 ω Bonovs s N ELLivstum res ipsa loqueretur, equidem eos ira ab initio, isto pondere inititutos censendum, Ut pondus si gr anorum explerent. E reliquis porro nullus ad id fondus assurgit: ita enim omnes a Cicerone. ' Augusto,caeterisque signatos intra septuaginta& octoginta grana coerceri videmus:neque istos solum, quorum titulos & pondera annotauimus. veram alios quoque quamplurimos,quorum descriptionem hic consulto omisimus: ut ex eoru analogia planum sit a si, aut 91 ad 8o grana paulatim, quasi per gradus iustum denarii pondus usis contractum. Atque ideo cum ex libra initio quatuor& octoginta denarii si granotum signarentur: postmodum sex & nonaginta pondere granorum So signari coeperunt. Vtrum vero libra Romana lfirmari potest.quamuis enim ismarii podus etiam' sub consulibus ad 7 grana& infra accisi sit,ut i
inde expeditum sit colligere centum denarios tales e libra signari potuisse: malim tamen expressis Plianti verbis, quam obscuris & incertis coniecturis fidem habere, ut potius iniuriam reipublicae facta, tantumque a iusto pondere subtractum existimem. Verum ne hic quidem auaritia sibi modum secit: cum vix ad Traiani tempora ea ratio serta tecta Permanserit. Tres enim nummi illi ipso impe- Perante signati λ,hoc est is granis facile a iusto 8 granorum pondere deficiunt. Et rursum Impetii L sede Constantinopolim tralata quinta altera dena- ι sit ponderi detracta. ut vix - denarii Romani an
tiqui. quales Sullae, Ciceronis & Cesaris aerate signabamur, quiparet Posterioribus enim se-
Centenaria quoque euanatus consulto ex eo sigeuaserit, ut centum denarii se , signati sint, nullo autorecon
40쪽
culis, venali iam imperio, ob militum rapinas, ocPrincipum donationes, argenti aestimatio,& haud
dubie quoque auri multum excreuit, ut tum dena-.rii argenti rη , pondere granorum 13c singulis libris signatos iit verisimile;quo tempore primum aurei solidi a Principum constitutionibus libram
impleuerunt: ita enim fere aureus nummus argentei fuit pondere duplus. quod illo auo experientia comprobatur. Et haec quidem de pondere sussiciant. Superest ut denarium cum partibus suis paulo accuratius contendamus. Quemadmodum enim denarius asses decen ta quinarius quinque. sestertius duos asses cum semisse initio valuit: su- oondius enim & se inbella antiquis sestectius est, . inquit Varro. Recte antiquis, non sua aetate: id enim obtinuit dantaxat ab ann pyrbis 68 . quo primum argentum signari coepit, ad annum 'rbis 341:postea namque denarius, quinarius, & sestertius pluribus assibus commutabantur. quod ex . yitrii uio. Plinio, & Volusio Metiano conuat. . Fabio Maximo dictatore asses via tales facti, placuitque denarium xvi assibus permutari, quinarium oetonis, sestertium quaternis, inquit Plinius ljb. cap. 3. Et Vitruvius lib. 3 cap. i. Nostri autem primό decem fecerunt antiquum numerum, & in denario denos aereos asses constitueῶTunt, dc ea re compositio nummi ad hodiernum diem denarii nomen retinet: etiamque quartam eius partem, Tiod essiciebatur edi duobps assibus S tertio semisse, sestertium vocitauerunt. & pauld post . ita essicitur uti habeat pes sedecim digitos S totidem asses arteos denarius. Denique Meti nus, denarius primo decem asses valebat, unde de