장음표시 사용
401쪽
x α Tractatur de Iure Personarum
2 dens se percutere clericum, cum realiter percutiat laicum,non incidit in ex
communicationem, Socci in c. peruenit num. 142.desent. ωcom. v. Antou. de
nio, inuti est receptior, ita verior, si quidem in rebus concernentibus fide, inspicitur fides virtualis, magis quam opinio, δ.cap. r. S.in nullis de sum. Irinit. Hinc adorans hostiam non consecratam,credens eam esse conseci atam, non committit idolatriam,Turrecrem.
qui testatur de communi, in sum.is Ec
pus , quod credit esse sanctum, si non
sit sanctum, non peccat, Zambin. de haret. V. 2 2. num. 8. Et obediens An s lipapae , quem credit esse verum Papam, non dicitur Schismaticus, vi pluribus probaui bb. 9. p. a. At is,qui credit verum, putans illud esse contra is Catholicam fidem, virtualiter habet fidem repugnantem Ecclesiae, Ergo. 6 Hinc patet solutio ad primum atagumentum ex aduerso allatum, nam licet opinio sit vera, tamen quia credu- Iitas contradicit Ecclesiae, non potest dici quod credat verum. et Patet etiam solutio ad Secundum, quia excommunicatio in hac materia non nascitur ex animo, sed ex actu, qui cum tendat in laicum, licet animus stratur in cleticum, non causat
et Legitime conuictus is haeresi etiam E
constanter neget,vii verus haereticus condemnandus es.
a Legiiranὸ conuictus, condemnari potes etiam si non confiteatur. Contraria partis conse 'num tollit Iro. bationes legitimas.s Tribunal. S. inquisitionis quomodo pro. cedat contra legitime conuictum, de haeresi, asserentem tamen se credere prout credis Sancta mater ecclesia. 6 Aseriis scandalosa, vel temeraria non sufficit ad Heresim inducendam. 7 Verba υel facta ambigua non inducunt probationem haerem . 8 Verba dubia su ni interpretanda videli tum excludant. 9 Tesis in causa haeresis quomodo depoenere debessi.
ARGUMENTUM.Legitime conuictus de haeresi, si
constanter neget, & asserat se credidisse , & credere omnia, quae credit Sancta Mater Ecclesia, an sit censendus Haereticus , & uti talis puniendus. CAP. VI.
tione disputata in Sacro Rotaesei storio ubi ta-dem obtinuit censeri verum Haereticum, &vti talem esie plectendum, ut in derisI . de meret. in antiq. quam deinde coeteri frequentis mo calculo sunt sequuti, & signanter Cald r. in tract. de
barret. rubri de haeret. impunis. Num. I. O in rubr. de mater. process inquis nu. 3. Anan. in cap. excommunicamus, S.
num. 3 ubi inquit, se vidisse secundum diei Rotae decisionem practica
402쪽
Extra Ecclesiae gremium existentium. Lib. V. ra
2 Contrariam opinionem tenet Boemricis 3 i. qui licet in auctorem alle' get . fiber. ιη rubri C. de haeret. nuo. 17. nihilominus non meruit ad hoc at
legari, quia loquitur de inculpatis de haeresi , & constitutis in vitae discrimine, nos vero loquimur de legitime conuictis, Clar. m 5 haeresis Uer. Et nota, nam licet se remittat, tamen putat contrariam opinionem rigorolam , bdens non videre, quomodo hic talis debeat haereticus reputari.
Prior opinio, sicuti est, communi ter is ines. & in praxi recepta, ita est verior ex rationibus allatis per Rotam ct signanter quia sic uti legitime con uictus, in reliquis criminibus est verE 3 reus, Ita ut possit condemnari, etiamsi non confiteatur, cap.super quibusdade verbinget sic. cap. nos in quenquam II. q. I. O cap. l . et 2. I i. q. q. lta
quando legitime conuincitur de haeresi est condemnandus tanquam ha re licus, liceti pie fateatur contrastum, quia eius consessio non tollit legitimas 4 probationes , quae urgent aduersus eum, cap. serpens, 5. Ad neque Cain de poenit. disi prima.r Vel si quia res est periculi plena,ideo
suspitionem,Sacrum Inquisitionis Iribunal in hac re non nisi perpenso pede, maturoque Iudicio,& perpensis undique qualitatibus procedere costaeuit. qua ratione non consueuit procedere ad condemnationem huius haereticiqilem negati uu appellamus, nisi simul
concurrentibusinfrascriptis,ut anima duertunt Affert. de quoken. a serι. q. g. num. 8. G q. 3 q. num II. Penia ad dire A. para. 3. Coment. 48Jub. liti. B.
6 Primu est, quod haeresis, de qua est
conuictus,sit haeresis vera,& sormaliS, nec suffcerct assertio scandolosa, temeraria, vel male sonans. Secundum, quod verba, aut factalia reticalia , de quibus conuincitur, sint certa Sclara,non autem ambigua, vel aequivoca,quae possint in duplicem sensum interpraetari, quia tunc non sufficerent, tum quia non inducerent veram probationem delicti, l. neque
natales C. de probas. eap. In praesentia eod tit. l. non hoc C. unde legit, i um
etiam quia verba, quς possunt impo tare duplicem sensum , debent semper 8 accipi in eam partem, per quam deli
uincitur sint legitimi, idouet, omniq;
Quartum, quod factum, aut dictumhmeticale, de quo conuincitur, sit recens nam si esset antiquum, praesume. retur calumniose obiectum, vel quod illud reus sit verisimiliter oblitus. Quintum, quod testes depon entes de factis vel verbis importantibus ve- . ram haeresim, concludant quod aseleuerabat se illa credere,& ab aliis esse credenda, nam aliter, licet testis deponat de verbis inserentibus heresim 9 posset este quod essent dicta vel ioco se, vel reserendo aliorum opiniones , vel disputando. solet etiam perpendi qualitas personae, eiusque conuersa. tio diligenter indagari, quibus omni.bus consideratis , si respondeant con' tra seum conqueri non potest, quod contra ipsum procedatur, quia eccle'sia landat eius intentionem ex legiti. mis probationibus, nec iudicare solet de occultis cap. I .ut Ecclesias. benes. sine diminut. conferi
I Ignorantia nementia, error, et dubitatio quomodo di disserant. a Ignorantia inuincibitis que. 3 ignorantia probabilis qua dicatur. gn0-
403쪽
or Tractatus de Iure Personarum
s norantia crassa quomodo cognoscitur. 6 Ignorantia assectata, quae dicitur. Errans ignorantia inuincibili,nis dicitur haereticus ntellige ut num. 7. 8 Errans ignorantia probabili, non debet
haereticus reputari.' 9 Errani ignorantia crassa, O supina,an debeat haereticus iudicari. Io Ignorantia supina non excusat inde
I i iesubstantia barrissili pertinacia recsufficit error ora Error excludit consensum.13 Ignorantia lectata an inducat ba resim . IqSola erroris assectatio quando faciat baeresimo
ARGUMENTUM. Errans in fide ex ignorantia an
dicatur haereticus a CAP. VII. x osse primum
oportet adesse differentiam inter ignoίantiam , nescientiam, errorem,& dubitatione.
siquidem ignorans dicitur is , qu nescit illud quod
scire debet, nesciens vero dicitur, qui ignorat ea, quq scire non tenetur, nchar-in cap. I. num. . de haret Anan. num. et .versic. Onota, Vnde D.Thom. I. 2 q. 76. art. 2. inquit ignorantiam
distingui a nescientia, sicuti distinguitur cecu S, dc non videns, errat is, qui credit quod non est, Dubitat, qui applicat animum ad plura, & nescit quid eligat,d. cap. primo ubi Domde haret. Item ignorantie,licet plures sint species,nihilominus quantum ad hanc materiam attinet potest in species in fiascriptas distingui. Prima Inuincibilis,& haec cadit in eo,qui nullo modo eam superare potest, cuiusmodi est infans, vel mente captus, vel in eo, qui adhibita omni diligentia consulendo peritiores ad
agnitionem veritatis uenire non potuit, cap. aliquos, ct cap. seq. i . q. I.
3 Secunda est ignorantia probabilis, quae proprie dicitur illa, quae priuat cognitione sine aliqua culpa, & malitia actus, veluti quando quis seducitur ab homine, qui pius, & doctus habebatur
nec habet voluntatem contradicentem, sed est corrigi paratus, cap. Dixit ApoHolus 24. q. 3. Simanrba , de Ca. thol. Ins. tit. 26. num. S.
4 Tertia est ignorantia crassa, quae est, quando quis nescit ea, quae coc- teri eiusdem conditionis sciunt , veluti si quis etiam de media plebe credat Christum non fuisse mortuum, vel demortuis no surrexisse,vel si vir in Theologia versatus credat Spiritum sanctua filio non procedere, Canus de locis
Theolog. lib. ia . cap. I o.vers. Alteram Diuus, Penia ad director. par. I - Com- ment. 2 2. versic. st tertia Conclusio.
Quarta est ignoratia affectata , quae est, quando quis data opera vult ignorare, ut ab actu quem exe qui vult,non retrahatur , ut post at ios probat Samebe ad pracepta Decalogi ob. I .cap. I 6. n. 7. de qua ignorantia loquitur Propheta, dum inquit , noluit intelligere
His praeuia quadam inspectione praelibatis,dum quaerimus, An errans in fide dicatur haereticus, quatuor sunt inspiciendi casus. 6 Pi imus,si quaerimus de errante ignorantia inuincibili, vel ut alii dicunt, insuperabili, & non potest haereticus dici, quia caret prorsus omni culpa, nec potest considerari aliqua malitia, Io.
Solo maior in et .sent. - 22. q. a. sia mancha de Catbol. ins. tit. 26. num.ε. infine, & iterum in Enchirid. iit. 6num.ε. Penia loco cit. vers. sis quiuia regula, Repertor. Inquis. v b. excul ariversa forte in fine. Farinae. deba-rs q. 79. s. 3. num. 26. Hic primus
7 casus est dupliciter declarandus, Primo ut hodie vix possit in praxi verificari.
404쪽
Extra Ecclesiae gremium eXistentium Lib. V. 4 ib
cum post tam apertam Christianae Religionis notitiam, & tam late patente Euangelij promulgationem, nec non post tot Cocilia sint omnia sic dilfini
ta , ut nequeat dari ignorantia, quae possit in luperabilis reputari, ut animaduertit & recte Penta loco mox citato. Secundo est declarandus quod licet, talis ignorantia exculet a crimine, tamen non 'sumitur quod quis erranter errauerit, ideoque licet prosit in his, quae non tenemur,explicite scire, tamen in his quae explicite pro fiteri tenemur, non excusat propter dissicultatem probationis de Casro de iusia haeret. punit. lib. I. cap.
8 Secundus est casus, si quaerimus deerrate ignoratia probabili, Ic tua neq; potest reputari haereticus, tum qui , , ut inquit Cyprianus in tract.contra Demetrium, qui motus est ad malum mendacio fallente, multo in agis mouebitur ad bonum veritate cogente, tum etiam quia hic non habet voluta. tatem contradicentem doeti in is ecclesiar,d. cap. dixit Apostolus et q. q. 3.
atque haec est sententia D. Thom. 2-2D IO.art. 2. Inndic. Bal. O Abb. in cap. primo de Sum. Trin. n. ct Felin. in cap. I. de haeret. Coir. in rubr. C. de
γ Tertius est casus, si quae ramus deerrante ignorantia crassa, & supina ,& hunc haberi pro haeretico contumato, ita ut contrahat eXcommunicatio
nem,& subiaceat omnibus poenis Hae
reticorum tenent Sot.. 2.2. q. a. art.
g. conclus. I. c u i. Ludovicus Lopearnstruct. par. 3. cap. zo. Simancha de Caibol. Ins. tit. 2 6. num. ψ. Sayr. in thesaur. casuum conscientia tom. i. lib. 3. cap. q. num. 18.&in hanc pro clivior videtur, talentia a. a. disput. I.
q. I I. punct. 1. dis Dult. q. post solutio
1 o nem ad quartum. Ratio qua mouentur est,quia talis ignorantia in delictis non eXcusat, i regulas1 .de iur. a I. ignor. l. necsupina, β. eod. III. cap. I. depostilat. Praela . Contrariam sententiam videlicet, quod licet hic grauissime peccet,lamenequeat haereticus censeri no immerito probant Canus de locis Theclog. ρυ- Iz. cap. 9. Alphons de Cas Iro δε iustis
haeret. punit. lib. r. cap. 9. lib. 2.cap. 18. Corduba in quaesis r. lib. I. q. II. S. 7. V. q. r. a. q. 75. art. 3. distui. 126. cap. 2. in princ. Nauar. de res. lib. 2. cap. q dubio 9.Azor. moral. in L
Arag. et alii, quos refert, & sequitur Sancbegad praecepta Secalogi lib. a. c. - 7.Iῖb num. et O. quibus additur
Aleae insani. ad D. 4b9.2.2. q. O .art. I. disput. i. ubi testatur hanc cile receptiorem, & veram.
I I Probatur autem, quia de linesis substantia est pertinacia, nec sufficit solus error, cap. dixis Ap solus 24. q. 3. cap. 2. desum. Triuii. Osde Ca
rans quamuis crassissime, dum est paratus corrigi, non dicitur habere pertinaciam, quia error excludit consensum, t. si per errorem, is de luris omn. iuri praescrtim quando cadit in causa proxima, lais. in I. i;:m si quis nu. I. in I. de act. ergo. Ad rationem exaduerso allatam quod ignorantia crassa non excusat, respon detur quod illud pἰocedit in
ceteris delictis, quς suapte natura non requirunt scientiam, tanquam circunstantiam necessariam, secus in
hi resi in qua requiritur scientia de. terminationis ecclesiae , simul cum pri tinacia tanquam qualitas necessaria, nam circumscripta tali qualitate
II Quartus,& vltimus est casus, si quaeramus de ignoratia affectata ,&in tali calu variς iunt opiniones, Altera,quod sit vere,& proprie hqreticus propterea quod affectatus error est
405쪽
i 6, Tractatus de Iure Personarum
in electione, nec potest videri paratus corrigi, qui data Opera, ecclesiae authoritatem declinat , quam probat
Nauar. in lib. 2. de rest. cap. q. dub. 9.num. 89. Canus loco cit. Valent. 2. 2. disput. I. q. I I . punct. I-dis1scult. q. in solutione adprimu, Corduba in quasionar. lib. I. q. 17. . 7. Torres de Trinit. q. 32.art. q. par. a. Altera , quod non possit dici vere haereticus , propterea non contrahat excommu nicationem,nec subiaceat poenis haereticorum, quam probant Azor. mo rat. In l. tom. l. lib. I. cap. I 4. q. 9-O lib. 8. cap. 8. q. q. er cap. 9. q. 8.
Regia lib. 2. cap. 9. num. 2 o. Lerismarnsum. tract. I. c. p. 6. post q. conclus difficult. a . lex.Pesant. qui testatur de communi loco cit. disput. I. conclus . vers. Sacunda para..
Tertia est opinio dicentium , rem esse iudicandam perpenso fine,& qualitatibus errantis, & dogmatum, ut siquidem sit homo rusticus, sola erroris affectatio non sufficiat ad haeresim, quia magis praesumitur nimia desidia discendi, quam pertinacia, Simanchade cathol. Ins. tis 2 6. num. 3. Si vero fuerit alicuius conditionis,& affectet errorem, quia putat ecclesiae prece pia esse contemnenda, vel ut liberius errare possit, erit haereticus, quia simul cum errore est adiuncta pertinacia, si autem affectatio pro. ueniat ex nimia desidia discendi, non erit censendus haereticus, Ita distinguendo docentra'. I. a. q. 76. art. 3. disput. 0 6. cap. a. ad finem, Zumel. ibidem ante secundam conclus
x Propositio quomodo dicatur haeretica. a Propositio catholica quae dicatur.3 Propositio haeretica proferripotes a non
6 seriis coutra dispositum, in sacra scriptura, non pertinens tamen adfidem, an sit haeretica. Error in fis es, credere in sacra scri
plura se continerι mendacium. 6 Deus A uector utriusque resumenti.
7 Inhi rum litum in parte satyum, quoad omnει eius partes redditur stipe Ium 8 Testis falses in uno articulo, redditur juspectus in omnibux. 9 Propositi apiens baeresim, quae. Io Propositio erronea quae sit.
II Propositio temeraria quando dicatur. Et quomodo eae coetur. num. I 2.13 Propositio Schismatica, etseditiosa,quae
a 4 Propositis scandalosa, et male sonans
I 3 Propositio iniuriosa disitur,qua detrahis statu delium, υApersonae insigni . I 6 Propolitio impia qua-i7 Propositio blaspbem a ster quam Deo
et Sanctis eius irrogatur iniuria.
ARGUMENTUM. De Propositionibus in fide peccantibus, & alter
damnatiS.CAP. VIII. Icuti varii sunt
gradus cathois licarum pro sitionum, quos
late prosequi tur Cano de locis Theolog. lib.
multiplices sunt species propositionuin fide peccantium, & aliter damna
1 Est prima propositio quae dicitur hqretica, & est illa quq in aliquo aduersatur catholicae fidei, id est propo sitionibus quae in respicientibus fidem continentur in veteri, vel nouo testamento, vel diffinitionibus ab eci clesia in cociliis,vel extra firmatis,aut receptet SS.Patrusententiae,ut tradunt
406쪽
Extra Ecclesiae gremium exi stentium Lib. V.
G1 recremata insumma de Ecclesia talibro quarco , capitulo I o. Canus loco citato Simancha de Catholis. ins tution- tu. q. numero 3. ct uerum in Enchridion υislatae Religionis rit. et q. numero a. Alberi. de haeretis. quaestio. sexta lum. primo. Locatus in opere iudic. Credibilia , numero 8. sequenadi Quemadmodum enim quicquid in
praedictis repetitur di sinitum, est vera propositio cath ,lica, cap. 2. desum. ιrinit. fide cathol. ita quicquid in rebus fidem tangentibus contra proponitur, vel asser: tur, est propositio
haeretica, & damnata , d. cap. 2. clem. 1. eod. iit. l. I. a. ct 3- α eod. tit. Summa Trinitate. l. quicunque, C. de haeretis.s Et b c procedunt, siue propositio
proseratur ab haeretico, siue a non haeretico, cum possit esse propositio haeretica, & auctor catholicus, quod co- tingit quando in asset tione non adest pertinacia, cap. Misit Apsolus, cap qui in ecclesia, a . q. 3. d. cap. a. S. in nullo de Sum. T ιnit. ct tradunt in specie, Turrecrem. d. m. q. par. a. ' cap. 3. Alphonis de Castr. de iuria hae
reia pumi. lib. I. cap. I. Si manca in Enchyri . Iit. 2 4. num. 3 .ct de cathol. Ins iit. s .num . . Cano de locis I heolog. tib. I 2. cap. 8.pag.mibi 38a .ve squod autem haeresis jecundumparuam impressionem.
6 Sunt qui putant, quod si quis assci
reret aliquid contra ea quae ad fidem non pertinent, licet sit in sacra scriptura dispositum, non esset haereti-CuS exemplum ponitur in eo qui di 'ceret Isaac non suisse filium Abrahe, vel quod minus est θ Tobiam non habuisse canem , vel Aaron non habuisse. barbam; nam, & si omnia praedicta sint contra scripturam, tamen , quia non est: de re graui, & adsidem pertinente, non esset assertio haeretica , sed esset error. Ita Rοyas de baret. pari. I. num. 47q. IH de ante ipsum Gersom. in Alphab. I .
Haec opinio,ita demum apud Vera est, quatenus assertio procedat .ex ignorantia, ceterum data pertinarcia, propositionem ab haeresi nos , excusarem. Est ratio q ua moveor , quia licet ad fidem pat tam reserat, T biam habuisse canem ,vel Aaronem barbam, tamen negari non potest, quin is qui scit hoc esse uti certum a in scriptura narratu,eo ipso quod negat,est error in fide,ita docet D. Aug. in M. de moribus ecclesiae, Etenim cum unus,&idem Deus, sit utriusque testamenti auctor, cap. Episcopus S. querendum etiam ab eo si noui, 23. dixi.
Concit. Trid.seg. 4. idem est dicere in sacra scriptura posse contineri
mendacium, ac esset asserere Deum posse esse mendacem ; quod esse errorem contra utriusque legis auctoritatem, probatur ex Valm. 1qq. ibi sidelis Meus in omnibus verbis in et Deuter cap. 7. Deus fortis et fictis.
et Lucae cap. 16. Facilius est Caelum et terram preterire,quam de lege unum,
apicem cadere, quibus alijsque pluribus auctoritatibus hoc piobant Cano de locis Theolog. lib. 2. capitulo 1. 2. 3. et 4. Illa iras. Tellarmin. in
controuers de verbo Dei cap. I. et 2.
cum seq. Praeterea haec assertio quamuis de re leui, nihilominus est valde in perniciosa, quia tollit fidem scripturae; sicuti enim instrumentum in parteselsum redditur suspectum quoad omnes eius partes, l. in fine 1. de fide instrum. S testis in uno at ticulo salsus, redditur suspectus quoad alios, cap. pura 3. qua I. 9. ita si admitteremus in scriptura posse dari mendacium quamuis iocosum, tota redderetur suspecta. D. AuguH. ad Hier. epist. 9.nobis relatus in capsia crapsuras, 9. distinctione. Quare crederem in laeti contingetia talia asserente esse examinandii,
ac de ueritate informandum,& si post I i et in-
407쪽
41 3 Tractatus de Iure Personarum
informatione ad huc in sua opinione
persisteret, esse contra eum uti contra
haereticum procedendum,ut in his terminis sentire visus est Albert.de haeret. q. 3o sub num. I . & haec quoad pro. positionem haereticam.
ς Secunda est propositio sapiens hae. resim , di est illa quae prima consideratione habet sensum hetreiicum, pie tamen intellecta potest habere sensum catholicum. veluti si quis asserat Bibliam esse saTam, hoc quidem simpliaciter intellcctum, est propositio haeretica, quia omnia quae continentur
in B blia sunt vera, Concit. trad.sess. q. verum quia potest intelligi de Bi. blia alicuius particularis, quae potest esse per fiaudem impressoris, vel alteri deprauata,cuin hac qualitate propositio quae erat haeresi proxima , efficiatur catholica, Samanca citi. 24.nu.4. et tit. I . num. 6. Alberi. d. quaes. 6.
Io Tertia est Propositio erronea,&haec quae sit,non satis adhuc costat a pud theologos,ut patet ex relatis per
ipse in ea residet opinione per quam
dicitur erroneam propositione minus continere, quam propositionem haere. tica, alq. esse ea,quae est coatra verit te aliquam,adhuc ab Ecclesia non diffinitam, vel contra veritatem non omnibus manifestam, veI a proserente ignoratam, idem Siman.u in Encbi--. tit. 14. num. F. Albera. d. q. 6.
I I Quarta est propositio temeraria, &est ilia per quam asseritur aliquid tam
qua certu, quod no potest efficaciter probari, ratione, vel auctoritate, veluti si quis assereret, quod mundus in'tra decem annos finietur: licet enim hoc possit esse verum, tamen quia nulla potest certa ratione, vel aucto. ritate probari, non potest nisi temere asseri, tum quia assumitur pro certo quod est dubium, Turrecrem.in dicto
cap. II. Albera. d. q.6. num. 7. tum
etiam quia temerarium satis est, rem valde dubiam ,& incertam, sua velle determinatione diffinire argumen to . C. de summa Trinitare, et fi
de Caibol. I 2 Excusaretur tame in similibus propositionibus, quando quis tanquant de re dubia suain diceret sententiam, rationes, & argumenta modeste asserendo, ut animaduerit Simanca ritis.
13 Quinta est propositio schismatica,&seditiosa, & est quae inducit diuisionem in Ecclesia, veluti si quis asserat
posse eoilcm tempore dari duos Pontifices legitime electos, quae propositio includi t etiam haeresim,quia aduersatur alticulo υnam sanciam, tragis unam sanctam de maior. O Obed. & latius dicetur insalib. 9.cap. I.
a 4 Scxta est Propositio scandalosa , quae nuncupari solet etiam male sonans, di piarum aurium offensua,&est quae legentibus ruinae, siue peccati causam, seu facilitatem ad peccandu afferre potest, etiamsi errorem in fide non contineat: veluti si quis enumeraret incommoda, quae ex in ieiunio patimur,mala quae inde nasci possunt, vel si quis dinumeraret commoda quae ex venereo complexu quoad sanitat. m consequi polient ,haec enim adi similia, siue vera sint, siue falsa, ex quo homines alliciunt, ac reddunt promptiores ad peccandum,merito dicuntur scandaloia, Iasen.in comorda Euangeticam cap. II. Simanca O ιbe rt. locis cit. ille sub num. Is ille nu.
a s Septima est propositio iniuriosa, dc est quae detrahit alicui fidelium sta tui, vel peisone insigni ; qualia sunt maledictaquq ab hominibus parum
timortis proteruntur contra statum religiosorum, Alberi. loco m. num. y. Simam ianum. 18.3 6 Octaua est propositio impia, & est
quae tendit contra pietatem, veluti siquis assercret elemosinas no esse facile dadas, mortuos non esse sepelienis
dos, ct similia, quod enim tendit c5.
408쪽
Extra Ecclesiae gremium existentium Lib. V. ty
tra pietatem non potest nisi impium, eo consilium veritatis non desinis j se iudicari, quamuis hae propositiones se haereticus mensatis.
aliam, & censuram erroris etiam me. IS Legens, narrans, aut transcribens i reantur . resim , quam irae corde credis, non17 Utinum est propositio blasphema desinit se haereticut mentatis. quae est illa per quam Deo, & Sanctis Is Pronunciant haeresim internam in fomeius irrogatur iniuria, quod proprie nio, vel in ebrietate, remanet baeret . contingit, vel cum illi tribuitur quod cus mentulis. ei non conuenit, vel cum remouetur I7 AFeren Ge qMiadam fuisseisi haeresi λ- ab eo quod illi conuenit, aut cum tribuitur creaturae quod proprium est Dei. Primo namque casu ossenditur Dei misericordia becundo tedituri sitia. Tertio, offinditur eius matristas, ut pluribus piobat Alben loco
sterum & si propositiones sint inter sedistin ,nihilominus possunt simuIti semel cocurrere , adeo ut una cadetnq- propositio, possit habere diuertas qualitates , secundum quas potest d uersas appellationes sortiri,
Si manca Ioco citissum. I 9. Affert. aeq.
1 Summa haereticorum diuisio quae. α Externus bareticus quis dicatur.3 Internus haereticus quomodo dicatur. 4 Haeresis manifesta quando dicatur. s Signum aquivocum non concludit ba- re . 6 Hareticus non desinit esse mentalis, etiam si in exequutione haeresis exediceat opera absque aliqua extrinseca declaratione.
Scribens haeresim characteribus ignotis
an dicatur bareticus externus.
S Po actum qui test applicari catholico non inferiur haeresis. 9 Heret cus internus omittens ingredi templum, vel coram Sanctifimo sacra mento genuflecti, an desinat esse
xo Haereticus non desinit esse mentalis etiamsi aliqua verba proferat. ix D m si proferat blasphemias non haere.
xa h anfestatio haeresis internae facta
in foro poenitentiae non alterat quali. ratem illius. Ampha num. II. 16 uelans errorem amico, o petens ab terna, dummodo in errore non per isai, non dicitur baereticus reatis,
A R G V MENTVMQuis dicatur Haereticus ere ternus quiue internus saue pure
Vmma haereticorum diuisio haec est, quod alii sunt externi, alii interni , siue ut alii aiunt pure meniales. ite
alii sunt haeretici veri, alii praesumpti. Item alii affirmativi,alii negativi, alii
poenitentes, alii relapsi. Externus est, qui has resim quam mente concepit, verbo vel signo man sestauit, quod quibus modis contingat, dicetur insa cupinquenti. Internus siue mentalis haereticus, est qui h resim quidem mente conccipit, eam tamen nusquam exterius in malum mani sestauit. externus vero est qui haeresim quam mente concepit, mani sestauit, vel verbo vel signo ali. quo visibili, quamuis accidentaliter verbu non fuerit auditu, vel factu nofuerit visu,ita post alios tradiit Palu . in Asent.dis. I 3. D. Ant.iusumlar. 3.rit. 26. c. q. Ajbuns. De castri de lege poenali lib. i. c. vli. ct de ius haeret. punit.lib. 2. cap. 7.
Dubitari cotingit quado h resis dicatur manisesta,ita ut desinat ede haere. ticus mentalis,& cssiciatur haereticus
409쪽
externus siue realis. Et quidem ut dicatur manifestari, plura copulative requiruntur. Primum quod signum sit visibile, neque requiritur quod possit probari, sed sufficit quod potuerit cognosci, ut tradunt Doreallegati,&alij insta allegandi. Secundum, quod signu manifestet haeresim concludenter, non enim sus-ficit si sit aequivocu. sed oportet quod sit tale, ut si quis esset prssens, cognosceret proferentem esse haereticum. Tertium, quod manifestatio fiat in
malum, ita Nauar. cap. cogitationis poenam, num. I o. coroll. 2. de poenit. dis. i. R. q. I 2. quaesi. 96. AN.q.diis. I 6 o. cap. s. num. 2 o. O' 2I. Corduba in quaestionar. lib. q. q. 3.vin. 3- in J. corollar. Tannes 2.2.q. I I .art. q. oli. decensur. Papae reser. par. a. cap. I. S' I. numta 7. Eman. Si insum. ve . excommunicatio in expositionem bullae caenae. num-3 . Sanches ad praecepta decalo. gi lib. 2. cap. 8. num. 7.ct 8. Gulier Canonicarum q ua I. lib. I. cap. D nu. I 3. Ago. tom. I . lib. 8. cap. 9. in fine.
6 Ex his requisitis deducitur Primo, quod si haereticus mentalis in exequutionem suae opinionis, exerceat opera bona, vel omittat opera mala, quae secundum suam haeresim sunt sacienda, vel omittenda, nisi se declaret illa iacere,in exequutionem suae fallar opinionis, non desinit esse haereticus mentalis, quia cum error lateat in mete,& actus in eorum figura si sit boni,
non potest dici quod adsit signum, ex quo haeresis colligi possit, ut praetercitatos scribit Sayr. de censur.lom. I lib. 4. cap. 3. num. 3O.
'Deducitur Secundo,quod scribens haeresim caracteribus, vel notis quas cistas nuncupamus, inuentis a se ipso
ad sibi soli significandum, si talia sint
ut a nullo intelligi valeat, non desinit esse haereticus mentalis, quia signa non sunt intelligibilia, Sancheg loco
s Deducitur tertio,quod si quis motus haeresi interna, diebus prohibitis accipiat modicum carnis,quod in persona fideli ratione paruitatis materiae,
non esset nisi peccatum veniale, ex hoc quide actu,non desineret esse hae reticu S mcntalis,na cum hic actus possit etiam applicari catholico, non est potens ad detegendam haeresim, ut probant omnes relati sipra num. s.
; Deducitur Quarto, quod credens heresim internam, si omittat ingredi templum, vel non genuflectatur cora Sacratissimo Christi Corpore, non desinit esse hqreticus mentalis, ita
8. cap. 8.in I a. quaeII. Leonarae Duard. ad bullam Coenae lib. 2. quas. a o. nu
Contrariam opinionem probat Caieta. 2. a. quaest. II. art. q. vers. ex bis. Toleio in expositione bullae coenae e
Ego crederem rem esse perpensis negotii circunstantijs decidendum , ut si quidem talia faciens, alioqui habeatur persona Catholica, quia tales actus omissionis possunt tribui alteri causae, veluti inaduertenti; non desinet esse hqreticus mentalis,nam actus de per se non significant haeresim necet Iario, & sic procedat prior opinio. si vero persona sit resis, de cuius reli gione, & pietate dubi ictur, vera tunc sit opera Caietant,quia qualitas actusi uncta persons suspectar, potest signi
ficare errorem, quem non significaret in alia persona .
Io Deducitur Quinto, quod si quis
haresim in mente reuoluens,ore pronunciet, & dicat,ita est vel peream nisi ita est,per hanc pronunciationem non desinit esse haereticus mentalis, Tannes, AZor. 9 Tuarae locis cli. Ratio est,quia in homine nesciente talia proserentem esse haereticum, verba simplicia, ita est, vel peream nisi ita est, non possunt naturaliter importare expressionem erroris, & consequenter non possunt esse signum significativum & necessarium haeresis. II Deducitur Sexto, quod haereticus
410쪽
Extra Ecc Iesiae gremium existentium. Lib. V. ir
internus, proserens bisaphemias non haereticales, non efiicitur haereticus externus, sed remanet adhuc inter .
nus, Sanche Z loco cit. num. I .
12 Deducitur Septimo, quod mani se statio facta in foro poenitentiae,non operatur ut haereticus desinat esse me. talis, tum quia talis manisestatio non fit in malum,sed in detestationem erroris, ut post alios t radit Sayr. de cen- fur. lib. S. cap. 9- num. 18. Tum etiaquia non est facta homini, sed Deo, c. isacerdos e Uf.or .cap.omnis utriusquesexus, δε poenit. O remiss. 33 Qua ratione haec deductio procridit, siue fiat ab eo qui est erroris pCe nitens,sive fiat ab eo quem ad huc nomenitet, tumodo fiat bono animo veluti petendo consilium, quia sufficit quod actus tendat in bonum,Cordub. dicta quae LI. I 3. Sancheg sb. 2. cap. 8.
14 Et simili ratione deducitur Octauo, quod reuelans errorem amico, & petens ab eo consilium veritatis, non desinit esse haereticus mentalis, quia talis relatio fit in bonum. Simanea de
Is Deducitur Nono, quod si quis legendo,narrando,aut describendo libros, pronunciet, vel transcribat ii 'resim, quam ipse corde credit, non desinit esse haereticus mentalis, quia Pronunciatio, vel trascriptio,cum fiat uti aliena, non potest dici facta in malum. Corduba in quaesionar. lib. q. q. a 3. N. S. vers. 3. corollar. Emanuel Sa in bulla coenae nu. 3. Sauchez loco
i5 Deducitur Decimo, quod pronuncians h resim internam in somnio, vel in ebrietate, non desinit esse haereticus mentalis, quia cum ta is pronunciatio non proueniat a iudicio, cap. q. f. Item quaeritur de bapthm. no a facit ut possit dici facta assertio: PGr. Ledem. insum. to. a. tract. I. os I o. conclus Sancben loco cst. num. 2 q.
r Deducitur Undecimo, quod asserens se quodam fuisse haeresi interna, si hodie in e odem errore non persistat non potest dici neque mentalis, quia
tempore quo versabatur in errore , non erat ii resis manifestata: tempore vero quo non est manifestata, non adest amplius error, rasi. 2. 2-q. 96.ara. disput. Ido. cap. I. num. Iq.
1 Haere ficus internus an ligetur censuris recisa licis. et Ecclesia etiam quod censuras habet po-isatem in haereticum occultum per
3 Hareticus occultus per accidens incidis ex censuras ecclesiasticas bareticis injfectus. occultum cordis,annexum actui exte. riori, quomodo ubi aceat potestati ecclesiae. 3 Recitatio officii ,magis in cordis assem quam pronunciatione Isalmorum constit. 6 Internum cordis es infropoenitentiali detegendum. 7 Ecclesia praecipit confessionempeccatoru
solutionem moriatium peccatorum
ς Ecclesia babere potestatem lig4di per c
juras actus mere internos,qui teneas. i o Contrarium sentienIes referuntur. 1 i AveLυα undae opinioni adstipulatur. 11 Ecclesia non iudicat de occultis. I 3 Haereticus pure mentalis non contrabit censeras ecclesiasticas.
I CVee indiget abolutione inquisitoris, sed abylui potes a quolibet si in i confisario. lim. num. IS. I 6 Summus Pontifex non consueuit hactenus sibi reseruare absolutionem ab buere ure mentali.r 7 Sub generali reseruatione n*n com prehenduntur peccata mere interna IS Inrern rum reseruario non expedit. AR-