장음표시 사용
121쪽
uinitus admodum memorabile. Quod Meldhisedeos
Sacerdos esset, & Rex, sera lati habemus Gen. t .&refert D Paulu D ribes ad Hobt.cap. 7. Ricemm Meiachisedech Rex Salem Sacerdos DeιIummi, ct . His addo, nsi solum lcmpore ugis Naturae, scd etias ripis usq; ad Saul uin primum Regem Heblaeorum
contigisse uni, I eo .sic statuente. Vtramq; potestatem, ut in veteri testamento comperi uest ἔ at Sanulete ad- Reg. r.rhuc superstite ipsi petieruns Rege in & Saulam tranuere quorumpore ecclesiasticae, dici vilis id miniani arronis distinctio apud Hebraeosexotta est Hisas notasse volui, ut euidelius pateat qui in leue si argu mentum, quod primo loco Medina lis strae sentenues confirmationem adducit: Eldnim, sica tem Lite unius gubernatione res sacrs,& politicae regebantura quid miru est Sacerdotes inferioris ordinis suis Prinacipibus fuisse subicctos IAd Secundum Illustrissimus Bellarminus tum id ,
responsione ad partic. tertiam primae propo Theolo gi nullius nominis; tum in Contro.to. i.lib de Uerbi Dei interpretat. c .respondet Moysen fuisse Poli in tificem,& quidem summum, & Aarone maiorem, noquidem ordinarium, cui succederetur, sed extraordi narium4 Deo specialiter institutum . Quod autem verE,& proprie Sacerdos fuerit probat tum ex si- cristiteris, tum ex Patribus, ut citatis locis videre Addo, quod idem testantur R. Ionatham. R. Iose. R. Iosue, R. Berechia, quos refert, & loquitur Genebrardus in Pial. 98. sub explicationc verborum Mo fra, ct Aaro ιn sacerdotibus eu . Leo Magruis epist. 88. ad Umuer' Germaniae atque Galliae Ecclesiaru Episcopos . Ludulphus Carth. in explicatione eius loci. ' 'Ioanues de TuIrecreat. ibidem. Et Nauar. rcicct. s.
122쪽
Nouit de Iudic. notab. tertio num. 77.
Tertium diluit ArisLLPosteriorum c .dum osten dens, quid sit dici de omni, redarguit maiorem propositionem, cuius praedicatum de omni, quod subii, citur,non praedicatur. Signum vero est,quia etsi Clerici ab in , qui iudicium Dei exercet,iudicari debeat, non tamen ab omnibus, sed ab ijs tant um . quibus, subduntur: utriq; enim Ecclesiastici, & seculares iudicis Dei iudiciu faciut, quia a Deo est omnis potestas, ad Ro.c. i 3,.sed illi iudicant Clericos, hi vero laicos,ia Ad Quartum ex noua lege desumptum responde tur ; quod cisi Pharisaei discipulos suos miserint ad Christum, ut ex eo quaererent, an si berio Caesari l ceret tributum annuum pendere illud scilicet quod a Pompeio, vel Augusto in singula capita impositum fuerat) noni tamen de se ipsis dumtaxat loquebantur, sed in uniuersum interrogarunt, Num tenerctur1qdari ad hunc censum Romanis Imperatoribus persoluendum: erat .n. ut inquit D. Hieronymus super ea ver ba sc abeu ira Pharso in populo magna sep ditio,dicentibus alijs pro securitate,& quiete,qua Rinmani pro omnibus militarent, debere tributa persolui. Pitui latis, vero q ii tibi applaudebant in iustitia, e contrario nitentibus non debere populum Dei hue mavis legibus subiacere. Quare cum respondet D minus. Reddite, quaseunt Caesaru Caesari, non iubet Sa cerdotes laicis tributa persoluere, sed Iudaicum populum Romano 'sari; Principibus enim vectigalia, ct tributa soluenda sunt ab ijs, qui eoru potestati, ac iurisdictioni subduntur. Hinc D. Paulus ad Romanos
Reddite omnibus Lbisa, cui fributum, inbutum,
123쪽
ue. di mus in Contr.to. r. de Rom. Pontis lib. I. c. ad primum; formaliter vero dicamus, cu dupleκ sit potestas, una Facti, altera Iuris; illa Tyrannorum. quam sibi viurpant,&a Deo permittitur, hec Princ:-pum, quae illis a Deo tribuitur. Pilatum habuisse p testatem in Christum Facti non Iuris : facti quidem. quia in ipsius condemnatione ea abusus est; non Iur tum quia potestas,quam illi dederat Caesar erat ineondemnandix reis, non innocentibus exerccda,tum
quia Christus ratione suae nobilitatis, & excellentiae eius potestati non subdebatur. Hinc Hugo Cardinalis super ea verba MIFιοι datuessu desiver , inquit da Dran. l.concessuin, vcl permissum desuperata Deo, aqua potestas datur, abusio vero potestatis non datur; sed permittitur: quare cum quaestio sit de potestate Iuris non secti; haec authoritas pro confirmatione prioris sentcntiae in cassum adducitur. 1 fAd Sextum cum eodem in responsione ad propositionis quintae partic. 3. & Controuer L loco citato ad secundum,ex Turrecremata de EccIdib. a. cap. 96. Si D.Paulus Petrum Summum Pontificem, & non C: sarem Nemnem A impurissimia hominem πρου Iasset; huiusmodi appellationem haud sine risu exceptam minime admisisset, cu apud Gentes D. Petri n5 agnosceretur potinas: Quare Caesari subiecit se de facto, &non detur . - Addo exeode Turrecremata ibidem ad tertiu, Paulam appellasse iudicem non suumaed illius a quo patiebatur iniuriam, neque prae timore opera fugae praeis
buille, sed potius fugam istam habuisse pro palestra ,
ct meditatione aduersus mortem: vr colligit D. Atha. O . m. i.
Apes. profuga sua,atq; ut August. Epist.I Q.loquitur ope. to . non vitae suae, sed Ecclesiae consuluis e. Preterea, quod aut apud illum, quem accu-N a saba-
124쪽
sabatist laesisse, iudicari luoluerit Chrysost. Hominis
er to 3-- lauditius D. Pauli summam in eo constantiam do praehendit. IFrustra igitur elaborauit Theologus sine nomine in his & ali s huiusmodi,qus ad rem non faciunt,co gerendiM: i ii : iiii I non is nullini inii inmu-i In responsione ad Septimu si diuti iis immorer, verinia poscenti detur: quia, cum Jheologus ille perpera
intelicetam hac. D. Pauli aut horitatem Omnis anima
potestulit usu muribui uasit, in principio libelli,
xcliui lilae doctrinae firmissimum fundamentum, p suerit, paulo accuratius est expendenda. Fundamen to cita in diruto tollimi cedificium, cui innititur , cor-τuat ix ccise est. nisi it 6ov oiisi a. uiri l. Et prunum iuxta illud documentu D. Hylatij de Trii sitate, Intelligentia dictorum ex caulis est Ensumenda dicendi; videam iis, cur D. Paulusscribens ad Ro.prscipiat eos Principii potestati subiectos elle. Magister sententiarum,D.Th. & Sedulius in huius laci expolitione animaduertunt; quod cum in Ecclesiae primordijs fideles quidam arbitraretur terrenis potestatibus se subij ciendos no esse propter liber talem, qua a hristo cosecuti fuere iuxta illud mota SSisius vos hiarauerii.ver. tiberi estis, quasi Christi na libertas esset carnis, & non spiritus: I . Paulus eos redargues Omnis anima, inquit.pot . c.Quibus Veriis iacidii carpit haeresim lautonita rum de qua Iose phus lib. I 8.antiq u.cap. I .& z. a Iuda quodam Gaudidonita exorta negante Caesaxi, aut profanis vilis Prio cipibus ut butum,& obedientiam prcstari debere, sed
. Ieprimit temeritatem Rusticorum Germanis,qui co , tra Viros nobiles conspirarunt, quorum ob eani rati
nem grades strages factas futile,& plusquam centum millia hominum trucidata in crit Gabriel Prateolus
125쪽
de Haereticis si,' primo ver. Ana baptistae . l beNeque sibi contrarius est D. Paulus, qui prima ad
Corinth.c. c. Christianorum recursum ad Ethnicorutribunalia detestatur sub his verbis. Audet aliquis υμ rum babens negociam aduersus aberam is an apudιn
quos, o son apud an uit diuersa cni in mulsa loq uendi parit diuersam intelligentiam. Romanis iubet,visu . bditi sint Principibus, isque pareantia tempora rijs rebus, ut in praestanda Obedientia, ac censu per tu do: hos vero acriter reprihendit: luia cum inter fideles quandoq; conti ouersiae orirentur , & Corinthiν urbs partim Christiana fidem profiteretur, partim vero h H, ac duplicis generis Tribunalia essent Fidelium scilicet,&Ethnicorum i Christiani, qui potius ad infidelium, quam ad suorum iudicia accurrebant; graue scandali occasione etia ipsis Ethnicis dabat; unde maxima cu acerbitate animi Corithios arguit Auder ali s. Quod vero dicunt, Paulum ex ludere neminem ab
eiusmodi subiectione quasi Clerici non secus ac Laici temporaneis Principibus subditi esse debeant, primu
Obseruo,huiusmodi erroru non esse ricente, sed a v teribus hareticis miroductu; viailirmant Ioa.de Tur' cre. 8 alir, referente illusirissimo Bestari uino COntrou. t Q citat ,renouatum superiori seculo a Lutheranis. Etenim Petrus Martyr ad cap. a 3. epist. ad Roman. Principes non potuisse, ait, concedere Clericis
priuilegium, ne subij cerctur magistratibus po liticis, cum id fit contra Ius diuinum ; & ideo non obstante constitutione Principum debere Clericos subiectos esse magi stratibus secularibus: cuius doctrinam auidestini bibisse ostendit Theologus absq; nomine,ut notat idem Bellarminus ad responsonem quintae prO- postionis partic. vltima. 4
Quod si proster Martyrem alios Collegar dc siderat; adest
126쪽
adest Caluinus Hςrcsiarca insignis qui lib. .histae. t.
I. IS. docet Clericos omnes praeterquam in causis ec-esessiasticis subiectos esse debere legibus.& tribunal bus secularium magiitratuum: & ante ipsum Ioann. Brentius in Prolegomenis,atq; Philippus Melaethon hi locis cominumbus, necnon alij huius generis limmines pestilentes contendui, Reges ,& Principes seculares non solum ad ciuilia tribunalia Clericos tra-P-l here posse . sed qu a Absus Ab .- inuocas 3 iudicet esse Resigionis aQ eos, ut ad praecipua membra pertinere iudicare controuersias fidei, praesidere Concilios generalibus, constituere ministros, pastores, & sim-lia. Quod & re ipsa praestitit inscelix Henricus VIII. Angliae Rex, quondam catholicae fidei contra Luthe tum studiosissimus propugnator, deinde oppugnator acerrimus, qui reserete Nicolao Sandero de Uisibi. Ii Monarchia Ecclesiae lib. a. cap.a. seipsum appellauit totius Anglicanae, & Hibernieae Ecclesiae summu caput immediate sub Christo: quem mox secuta est impia semina Elisabet Regina eiusdem Regni ex e demq; monstro progenita, quae seipsun inscripsit, toste eodem Sandero. Ecclesς gubernatricem in omni bus rebus, & causis, tam ecdlesiasticis, quam secul
ribus: En igitur quo tandem im pij politici ,& Pseudotheologi trahant miseros, & incautos Principes dustequenter ea verba Occinunt, ut illos habeant suae impietatis patronos, & defensores. Altera pro resposione ad dissicultate aduerto,quod cum agnoiceret D. Paulus Ecclesiam Dei, quae ia fio rere incaeperat, facile ad interitum posse reduci, si Principum legibus, & potestati singuli fideles no paruissent; dixit in uniuersum omni uima,cte. Et confirmatur,quia tempore D. Pauli multa noua prodiebant,& Duces, urbiumq; Praesecti de Rerum-
127쪽
publicarum, ac Regnorum euersione cui in nouitaliabus accidit) sabdubitantes, in Christianos male insecti eranti falso .n. arguebantur, quod issent rerum nouarum cupidi tanquam hostes, & rebelles Romani Imperij, quos tuetur egregie Tertullianus in lib. Apologetico,& lib. ad Praesidem Scapulam; hinc D.
Paulus, ut ex animis terrenorum Principum scrupulum hunc euelleret dixit Omniου anima, ere. Vnde Sancti Patres, qui volunt haec D. Pauli ver ba pertinere tantum ad potestatem ethnicorum, in eo
sensu intelligi debent: Horum unus est D. Basilius, qui Monasticarum constitutiori u 2 Doceamus ait quam magna ea obedientia sit, quam erga Antistites suos Religionis verς praestare eultores debent, eiusq, magnitudinem non aliunde explicare adnitar, quam ex sanctae Scripturae authoritate. Paulus Apollotus in ea epistola, quam ad Romanos scribit, ipsis praecipit. ut excellentioribus illi potestatibus omnibus sudditi sint, potestatibus inquam mundi non spiritualibus. Et quoniam supressi nominis doctor tantam vim facit, his D.Pauli verbis, ut Clericos Laicorum Principum subijciat potestati, eorumque statuitu, non sic ac labditos, quo discat, quid ex ijsdem verbis Principibus debeat persuadere circa obedientiam sacris Antistibus cxli: bendam audiat quomodo D. Basilius loco citato x ijs argumentetur . Si igitur, qui mundo huic praesunt, de ex lege humana illam imperandi facultatem habuerunt, ijs diuina lex pietatis cultores tantopere voluit esse subiectos, & quod maius est
quoru vita tota.tunc erat impietas; quam magna tan
dem ei a pietatis cultore praestanda obedientia est, quia Deo constitutus praeses sit, & impcrandi poce
statem a legibus illius acceperit Θ & qui defendi potest eun Dei ordinationi resistere, qui Antistitit resistat
128쪽
resistat suo praesertim cum apertissime Apostoliis tu
beat omni in re parendu esse spiritualibus seraepositis i Aliter cundem locum exponit libustrissimus Bellarminus Cotro oco citato ad tertiu,&R licianus Ca pilonus Auenionensis Archiepiseopus cxplicat, cath. par. 3.explicatione 2 s. scilicet, Haec verba generalia esse, quibus Apostolus hortatur omnes s*bditos, ut pareant suis Superioribus tam in spiritua libus, quam in tem poralibus, di inde.non polle educi Clericos subiecto; esse Principibus laicis; sed ranium qui subi ctus est, suo Superiori debere obedientiam. Vnde quiope.to. is urgent hunc locum Pauli oportet inquit Alpho sus Satin eron in eius loci expositionein eos prius olledere, quod respectu Clericorum Laici Principes sintroiectates, & tunc eor subiectionem concludere. r Quod vero sententia illa genuralis sit, probat idem Bellarminus: quia cum Paulus ait smnis anima pote nati tu soblimioribus subditast, non restrifigit sermone ad potestatem secularem; sed loquitur de omni: neque obstatexemplum de Regibus, qui gladium po
tat, nam dilige tuis,& exprestius voluit Paulus de Re ge loqui, quia eo tempore rebellionis accusabantur. Quocirca generaliter cos udit Reddite ergo omnibus δε-
Lia, cui tributum,inbutum, cui vectigal, vectigal, cui b norem, hauorem, cui timorem, timorem. Quapropter D.
Bernardus in epistola r 83. ad Conradinia Imperatorem, legi, inquit, Omnis anima potessatibin μblimur Lusubditas, quam sententiam cupio vos custodire in exhibenda reuerentia Phtri Vicario, sicut ipsam vobis vultis ab uniuerso seruari Imperio.
Quod di, tu Theologus in nominatus,cum ad se uni institutum non faceret, haud protulit ad illud omnis anima, cu tamen facilὰ videre potuerit apud Bel- Iarminum, cuius doctrina semel, dc iterum abutitur potius,
129쪽
potrus, quam utatur: ita enim recenset ubi eadem a sumeta proponit,&ditur,sed potius verba D.Chryssia primo aspectu hi ς doetrins cosetanea esse videtur. Verum quomodo ipse,atq; Theophylactus intelligi debeant Salmeron, quem supra citaui inus,m expo- ope to 4 'sitione prjmae ad Corinth.cap. 6 disput.ς.ostendit, cuinquit, eorum verba referenda isse ad illud tempus, quando suprema potestas regia, vel imperatoria nondum erat cum christiana coniuncta,&incorporata ἐquia tunc meritoomnes erant sub Caesare quantum ad bona temporalia, & corpora, non autem quantum
ad fide,& spiritualia bona:ex quibus colligitur, quod etsi daremus ea tempestate clericos subdi in teinp rarijs Principibus ethnicis, no tamen inde posse cd ci etiam Christianis subiectos esse oportere. ilSed dicamus cum Illustrissimo lueellar no in responsione ad dictum Theologum propositionis primae parti. a. eos loqui de ijs legibus Principum laic
rum, duae spectant ad regimen Urbium, siue Prouiti ciae, & sacris canonibus, atqet clericali ossicio non aduersantur: quibus tamen vi rationis. non legis taer,cos obedire debere in secundae disputationis conclusione quarta docuimus. l U I. , Ex dietis octauum, nonum , deelinum, & undeci- naum argumentum facile diluuntur oib, qui eo
Ad Octauum enim dicitur. qbi subditus est Principi, & eius potest iti non paret. ei ordinationi resistere qui autem eius potestati non subiacet, eius regia bus non ligari nam alioqui, si bitui: legibus cuiuscunq; legi latoris potestatem habentis subditur, cur Rex H ispaniae G allis non imperat , Ee Veneti omni
Ad Nonum respondemus, ves ea verba referri ad eos, qui Principibus subditi sunt, quos censum peR-
130쪽
dere oportet; vel, si reserantur etiam ad Sacerdotes .ca tempestate sic fieri oportuita , ut dictum est. Ad Decimum respodetur eodem modo. Sed quoniam aduersaris magnam vim facere solet his verbis: idcirco accuratius ea perpendere arbitror no sere ab re , hinc enim cuiq; perspicuum fiet, quam parum ad
institutum probandum accomodata sint . . . ii 'Innocentius Tertius Pontifex Max. cum ab Imperatore Constantinopolitano, quem suis literis increpaverat, ei obij cerentur hμ verba,respondit Diuum Petrum de humilitatis subiectione locutum esse; alias cum eos, ad quos scribebat, utilet non tantum regibus,sed omni humans creaturς esse subiectos, sequeretur ecclcsiasticos viros etiant; sub despectissimi cuiusq; hominum generis potestate constitue dos; quod quam sit absurdum, vel qui contradicunt, intelligui. Innocent ij verba cap. litae de maior.& obed. h sint. Si personam loquentis & eorum ad quos loci u hatur, ac vim locutionis diligentiu attendisses, scri--hentis non expressisses taliter intellectum . Scribebat
enim Apostolus subditis suis, & eos ad humilitatis meritum prouocabat: nam, si per hoc quod dixit Smbditi estire, Sacerdotibus voluit imponere iugum sub eeis praelationis authoritatem asscrre,quibus eos subiectos esse monebat, sequeretur ex hoc, quGd- etiam seruus quilibet in Sacerdores imperium acce-
piser, cum dicatur humana creatara.
Eidem expositioni subscribunt D. Tho. a. a. q. 16.M. 3. ad primum. Dionysius Carthusianus, & Nic laus Lyranus in Commentari js huius capitis. Monet me hic locus,vi animaduertam , quod eis,cu ratio flagitat, Episcopos deceat subdere se infimo, 2 ti sordidissimo cuique, ut praeter testimonium D.Pe iri passim diuinae litterae vadunt tauanto maiores h -