Aloysii L. B. a Locella Tria tentamina ad illustrandas leges 12. tabularum

61쪽

HISTORIA XII. TABULA RVM.' 4s

Us, 'ΤΟ et qui ceteris omnibus pal

g. XII.

a4. In IV Vont. iuri civ. et extat novissime 1n Gen. Ottonis Thestur. Rom. tom. IV. Hic Vir doctissimus, abstrusa eruditione, selectaque scientia iuris, iudiciique integritate , secundus certe a Culacio Iure consul-

62쪽

ευς xΠ Actenus adcommodata altero ac

zib bularum historia. Supersunt equi- dum quae scribam; sed parco sciens,

oneomais re Vel maXime, ob rationes in limine

opusculi indicatas. Ceterum, illud silentio premere nefas fuerit, leges nostraS, quantumvis alii in his bre-Vitatem reprehendant; alii obscurita

tus, instar omnium estot Nemo tanto iudi eio digessit lucubrationes suas, idoneisque identidem documentis firmavit. Nemo seliciore successu discernere valuit, quid in . his sincerum, quid suspectum laret aut superfluum. Nemo certius de serie XII. tabularum pronunciavit. Haec reprehensio prae ceteris iniqua . Videtur, quandoquidem iusta brevi iste nihil certe elegantius, nihil utilius. Ipsi adeo di eptantes, Favorinus & Caecilius apud GR Iu Μ XX, I. in eo conVeniunt esuisse has leges eleganti atque absoluta breν,

63쪽

HISTORIA TII. TABULARUM. 4

ritatem; ' 9 alii denique iniquita

tem Τ') criminentur; nihilo secius, ipsis adeo Graecorum legibus praestantiores fuisse, ut id DIONYsIUsHALICARNASSEUS , dulcis velut pa-

tristetate perscriptas, probantque id ipsum atque admirantur. Cons. DIOD. SICULus B Doth. - Issor. XII. Pag. 87. Equidem Con inna haec brevitas, deinceps semel atque itertim nobis argumento erit ad coniecturas quasdam sulciendas. Vid. Tent. III. - cap. I. not. 8.) et ibid. cas'. V.

Vide laudatam disceptationem apud

GELLIUM DI. cit. Vellem tamen, qui Gellium hoc loco perlegit, simul MER ERI-uM Opinion II, 3. Conserat. Videatur quINCTILI AN Us Inuit. Orat. VI. Ps. 224. Dit. Lugd. Brt. I 66ς. itemque TERTULLIANUS in Molog. IU. pag. Io. Edit. Rhotomag. I 66a. Sed his o mnibus ad amussim respondit COR N. BYN CKERsHOENIUS Obserν. iur. I, I. ubi has

leges, praesertim ob concessam, ut qui dem credebatur) debitorum sectionem tam solide atque eleganter liberaVit, Et o malum Eruditorum applausum meruerit.

64쪽

48 HISTORIA XII. TABULARUM.triae oblitus, ingenue fateri cogatur. Porro , haut Vulgarem iis . laudero tribuit Politicorum Princeps, quum has leges vocat finem aequi iuris. 4 9 Commendat eas itidem IUSTINIANUS Imperator, tum ab antiquitate δε tum etiam ab utilitatu et admirabili simplicitate. At enim, quid hos commemoro Τ Suffciunt opi-

EAηνικα ' νομοθεσίας. Sed de Romarus legibus,

quas in duodecim tabulis scriptas inνenimus, neque ullam facere mentionem decebat, quum adeo flat νenerandae, N adeo excellam, ut Graecis legibus longe sint praestantiores. s. Annal. m, a . pag. 4o6 Diti in usum Delph. Puris I 682. Vide Novell. XXII, a. f. 3. IV, D t. agn. 'cces . et L. I 4. C. delegit. hered.

Patebit ex his, quid de illis sentiendum ,

65쪽

HISTORIA XII. TABULARUM. 49

opinor, notissimae Romani oratoris, de his tabulis laudes. Iam enim se

tabulas calo admirari; nec rerlim

qui putant leges XII. tabularum ab Iustini,no per contemptum Vocari antiquas subulas, in praemio Ins. et iteratas fabutis, in L I. 3. I. C. ann. except. & antiquae subtilitatis ludibria in L. m. C. nud. iur. Quiriti toll. Nam qua ratione ius antiquum, vel etiam XII. tabulas, antiquas fabulas appellaverit Imperator, probe explicatum dedit THEOPHIL Us ad illa verba in Proem. IVL 3. 3. ut liceat νobis prima legum canabula, non ab antiquis fabulis distere , sed ab I eriali Olem dore appetere. Sic enim commentatur: τἀ

Θοις. Nam qui ea legunt, quae Olim obtinebant, et nunc ab usu reiecta sunt, Miles ridentur his, qui in fabulas incidere. Porro per iteratas sabulas, repetitas tabularum artes et calumnias; per antiquae subtilitatis ludibria, mediam iurisprudentiam rectius intelligi demonstra

ad XII. tab. cap. V. Pag. 8. sTRUVIUS His iur. ROm. I, 8: Pag. 29. aliique pos hos passim.

66쪽

5o HISTORIA XII. TABULARUM.

flum, sed et verborum elegantiam.'

Iam vero non dubitat assirmare: totam civilem sesentiam, descriptis omnibus cisitatis utilitatibus ac partibus, duodecim tabulis contineri. Quin etiam, Crassum ita loquentem inducit: Fremant omnes licet, dicam quod sentio: bibliothecas mehercule o--imoe Philosophorum, unus mihi videtur duodecim tabularum libellus, si quis legum fontes et capita viderit, et auctoritatis pondere, et utilitatis ubertate superare. Equidem magnam De Republica N. Extat apud NONI

UM MAR CELLUM.

Prolatum, uis ut Personae, quam ibi inducit

67쪽

gnam hanc atque oratoriam laudem non liceret per Ciceronem, aureo illo PROPERTII dicto temperare.

Omnia post obitum plagis maiora

velli S.

Ioquentem, ferviret, ut iis sollenne, qui dialogos stribunt. Sed sane, magnam fuisse Cicearonis de NII. tabularum legibus existimationem, satis superiora loca commonstrant; et quamvis haec non essent, ex ipsa tamen, seo tota, Crassi et Antonii disceptatione facile intelligitur, quadam Tullii industria factum esse, ut propugnata ab iuris periti csimo Crasso, adversus Antonium imperitiorem atque adeo osorem, duodecim tabularum dignitas clarius hac rationis enitesceret. Quare et in tota disceptatione, Crasso primas tributas esse partes, nemo nisi qui libellum de oratore non legit, inficias iverit.