Aloysii L. B. a Locella Tria tentamina ad illustrandas leges 12. tabularum

81쪽

ET DE VAR. RIT. VET. ROM. IVDIC. 6s

enim nesciat, in his, die accusationis

E dicta

NEQUE OMNINO QUIDQUAM SIMILE HABENT CUM CETERIS IUDICII S, de quibus to uti Jumus magnaque ἰνersuas eorum es, in INSTITUENDO et EXERCENDO.

Tuam fidem Lectori an deest perspicuitatis quidpiam huic textui Τ Immo vero planus ac perspicuus est, ut si quis alius. Non assentior itaque Celeb. HEI NEC CIo, qui licet ipsa haec verba reserat in Antiquit. Rom. IV, 18. Pag. 298 subinde tamen cyag. 31 o. scripsit docuitque : publica Iudicia, etiam ab in ius vicatione incepisse; id quod confirmat L. 8 D. de acus in qua quidem et toto illo titulo,ne verbulum quidem quod eam rem indicaret, reperire est. Quid igitur consilii, quo minus doctissimi Viri fama sugilletur Τ Dicam equidem de Heineccii lucubrationibus , quod de suis pulchre

MARTIALIS Dur. Π, 8. Ver. 3. Non meus est error, mouit librarius illis. Porro, si dicere fas est, nihil agit HIER GUNDLINGIUS , quum in disert. de commento OL in ius meat. in Guniaingian. XXU, a. Pag. 4O4. Probare conatur, Uiolentam . in Ius vocationem, in publicis saltem iudi-

82쪽

dicta, ' Praeconis voce reum adin

vocariciis locum habuisse- Namque ut taceam et locum Iustiniani mox laudatum, et quOS-dam luce meridiana clariores Versus Horatii, Plauti ac Terentii, quos sparsim isthia

laudatos invenies ; nae ille tamen vehementer errat, qui ex ipsis adeo Gund lingit verbis, non leve pondus nostrae opinioni

adiectum esse inficiatur: quippe in s. VIII.

Pug. 4Iq. haec leguntur: Quod νero ad Plauti temque Terentii decantata loca attinet ea νixfringunt: - - Leiris quippe operae foret, ostendere, de furibus et facinorosis loqui Omnes, quos Platos, tractos et male mulctatos nemo inficiatur. Papael quam haec belle in nostram sententiam. Lenones enim et fures intellige su-reS nec manifesos, nam manifesti i. e. illi, qui in ipso furto deprehenduntur, utique repente Obνiam feri nequeunt, Ceu est apud HORATIUM I, 9. νer. 74. lenones inquam et fures, de suibus non dubium est plerumque loqui comicos, civilibus olim ac- . tionibus conventos fuisse omnes Eruditi norunt. Sane, legis XII. lah. de furti actione civili , explicationem , ipse sum daturus infra Tent. III, I. -J Uid. SIGONIVS de ita. IIIo.Pag. I 8oa

83쪽

vocari solitum. Sed iam ritum Videamus. Licebat actori adversarium in publico obvium, nisi uterque per domesticos disceptatores prius

Dixi in publico obvium: quoniam

nefas putabatur, quemquam de domo sua, ceu tutissimum euique refugium, in ius rapere. Testis est GAIUS in L. I 8. et aci. D. de in ius νocat. Certe si adversarius Citatus, sui copiam non faceret, acturus in eius bona mitti solebat, post tricesimum diem distrahenda. L. I9. eod. CUI AC IUS OUerν. X, IO. Tentasse prius actorem, an res intra privatos parietes, domesticorum discepta torum opera, Componi pol it, quam in ius Vocaxet, testes sunt LIVIUS IV, 9. Et CICE-Ro pro Ouinctio m Q. pro taecina V. Pulchrum i lt hoc Romanorum institutum, Grae cis, nisi salior, debet originem' eodem enim more dudum utebantur, ceu liquet

84쪽

riundi iuris sui causa, clata voce inius vocare: et ita quidem ut si is sequi detrectaret, denunciato his qui forte aderant testimonio, quod ali-

testari dicebatur, J violentas ei

ex PLATONE De legib. XII. pag. 8o I. Edit. Hem. Stem. I 578. Antestationis hic ritus. Auriculam imam sorte adstantis attingebat actor, adversario obviam factus ; rogans liceretne

antestari Τ Quod si qui adstabat annuisset , iubebat actor, adversarium in ius sequi ,

detrectantemque, iniectis manibus ad Praetorem rapiebat. Quam rem, lepide omnino , obvio cuidam loquaci accidisse narrat HORATIUS Sem. I, 9. νer. 74. - οβ νenit obvius illi νerfarius; et, quo tu turpissime 3 magna

Inclamat ν e. LICET ANTE STARI 8 Ego νero Pono auriculam. Rapit in ius. Clamor utrinque. Undique concursus Cons. PLAUTUS Cur es. V, 3. νer. II. Per IV, 9. Per. 8. Auriculam porro denunci-

85쪽

manus iniicere, quin immo, obtorto collo pugnisve in ventrem ingestis inius rapere, haut nefaS putaretur. Quo spectat lex Decemviralis in ta

Dus optime de his legibus meri

tus, in hunc fere modum repraesentat.

antes testimonium, ideo tangebant, quod eam veteres memoriae sedem putavere. Uid. PLINIUS res. nat. XI, Io3. - Hinc illa apud PLAUTu MPmria. III, 5. νer. 44. Sed quid eget dubito fugere hinc in malam crucem, 'ioquam obtorto collo ad Praetorem trahor. Eadem leguntur in Rudent. III, 6. νer. Is' et 3 o. TERENTIUS autem in P m. V, νer. 95. - nis sequitur, pugnos in νentrem

ingere.

86쪽

o RECENSIO. FRAGM. EX TAB. I.

Is 3 S. et item EX GELLIo Nost. Attic. XX, 1. Pa: 863. desumptum est. Notatu digna hoc in fra ento VOX atque, quae non raro veteribus idem erat ac illico, satim, e vesi- O; cuius rei plurima sunt, apud PLAUTUM imprimis, exempla, quae collegit PAR AEus in Lexico Critico. i ) Sic legendum arbitror cum LUD.

. dam existimant, tum demum manum iniecturos antestari solitos sutile, quum honesta persona in ius vocaretur L quo scilicet actor ab eo iniuriam abstinere videretur. Quare turpis Vitae hominem, Velut lenonem , etiam sine ante statione rapere licuisse aiunt; sulciuntque sententiam quibusdam PLAUTI locis, velut in Pers. IV, 9.νer. 8. Sed mihi sane Plautus, quum Poetis quidlibet audendi dudum lacta sit aequa potestas, iocari potius et contemnere lenOnem iis in locis videtur. Extant haec apud PORPHYRIONEM

87쪽

Sive ut huius legis παρατρα πιυ fecit VINC. GRAVINA: '' Si quis aliquem

in iis vocet, vocatus satis se stor. Si in ius vocatus non sequatur, qui in ivs vocabit, testes ante adhibeto, tumque in ius vocatum sistere ei ius

ad Horatii Satir. I, 9. Ner. 6. et FESTUM voce struere. Particulam igitur, in hoc Dagmento, quod attinet, eam veteres pro

deinde usurpasse, satis notum puto. Illud vero I calvitur, idem est ac s moretur et frustretur, teste GAIO in L. 233. D. de V. S. Porro verba illa sequentia: pedemve struit, plerique explicant per uerbum su-git; auctoritate FESTI et SERV. SULPICII. Verum videtur id GRAVINAE duriusculum, & remotum satis a nativa huius verbi significatione. Suspicatur itaque in Festi loco inesse mendum, ac pro fugit, legendum esse figit, si ve re stat, repugnet. Uid. Eius Orig. iun cim II, 65. Pag. 228. Equidem hanc Gracinae coniecturam, curiosius scrutari liceret, si iam id ageremus. ra Orig. Iur. Oiν. II. Pag. a 3.. Eriti Ligy. IIII.

88쪽

esto. Si et tum in ius vocallis inor tur frustretur , fligame sidorvet,

manum ei iniicere ius esto. En autem elegantissimum LUCILII fragmeRtum, quo nostrae huius legis summam bellissima imitatione expresserat.

Sei non it, capito inquit eum, et scalostar elido , Ferto manum. in f. IV.

33- Extat apud NONIUM L 2O. Pag. 486. apud Dan. Vignon Isaa. At Vero , magna huic fragmento labes, in dicta edit oneinsidet; siquidem ita scriptum: Si non it capito inquit eum, et si calvitur ergo fur Z minum. Prodigiosa scriptura: quam docti viri iam dudum sunt odorati; quorum alii do mansim, alii Ver dominum scribendum, ingeniose masis, quam Vere iudicarunt. Scripsit Lucilius, quod negari non potest: endo ferto maniam , quam emendationem PAULLO MERULAE debemus, in Ant. Rom. lib. de D b. cap. XXI. Pag. aa6. Certe, Videtur Lucilius, similem verbi compositionem affectasse, atque adeo pro manum endo ia-

89쪽

Erum enim Vero, quum ratio R M'μπ- haec in ius vocandi iusto violentior, quin etiam acerbissima Praetori Videretur, multaque saeva et inhumana quotidie in miserabileS reo S ,is . . .. serent; ' ) nosi abs re edicto consti-

cito , quod erat in Duodecim, endo freto manum scripsisse. x Inveniuntur plurima huiusmodi apud

, veteres auctores exempla, quibus reserendis vacare iam non licet. Id tamen adnotabo: probari mihi plurimum Atticorum morem; qui & subinde ad Romanos migravit in non tolebant enim per se, aut tanta violentia, reum in ius vocare; sed per ministrum quendam iudiciorum, quem ideo αλητη α dicebant. Antiquissimis tamen temporibus ipsam hanc in ius vocandi rationem probarunt Graeci. Nam quid aliud indicant illa ARIs TOPHANIS in Veisis, Ner. 895.

90쪽

tuit: ut ne quis parentem, patronum, patronsim, liberos, aut etiam parentes ipsitus patroni patronsseCe, nisi impetrata ab eo venia, in ius Vocaret. 8 At in XII. tabulis ab ignominiosa hac in ius vocatione, praeter aegrotum senemve eximium fui steneminem legimus: quippe sic iubent scita DecemViralia.

SEI. MORBUS. AEVITAS VE. VITIUM.LSCIT. QVI. IN. IUS. VOCABIT. IV MENTUM. Scelestus ut furaciter torνum νidet, Ut hirrit et renidet, et aluit fallere. Neque aliter LUCI ANUS in Ddie. Pag. 22 I.

μή οῦνγε με. Sequerebeleste in ius. Ne mestram gutis. - Fleminit huius Edicti u LPIANus in L. 4. f. I. D. de in ius voc. Crediderim, et praeceptores, hoc iure, tacite saltem concesso suisse donatos: quippe qui parentum