Aloysii L. B. a Locella Tria tentamina ad illustrandas leges 12. tabularum

91쪽

haberentur loco, docente IUVENALI Sat. V. Ner. Io9. - - Prue Piorem sancti Moluere parentis

Esse loco. a Invenio haec apud A. GELLIUM X

I. Ps . 865. Confirmabo etiam ultimum letabis caput, Uerbis UARRONI s apud Non. In ν rb. urcera. Whebatur inquit) cum adi re ν H ulci senex, et annosius, cui arceram, Inon ν lidi non si meret. Et ita legitur ex restitutione Iac. Goth redi. Quam ob rem , ruat oportet, imperiosa RAE VARDI coniectura, qui pro sI. NOLET. legi voluit si voLET. a l LL. XII. tubb. caP. V. 'ag. 23. Ε tit. Fran G. I 6aa. Ceterum, praeter senes languidosque, Iureconsultorum interpretatione, alia e quoque personae immunes sactae. Matronum scilicet reverentiae ac pudori tribuendum esse videbatur, ut in ius

vocatas nefas esset attingere. VAL. MAXIMUS II, I. s. PN. Ia . Git. Leid. cum notis Torren. t 26. Eodem porro iure impuberes puellas alieno iuri subiectas, gavisas fuisse notaverat GAIUS in L. aa. D. de in

92쪽

6 RECENSIO FRAGM. EX TAB. I.

Id est: si imbecillitas, aut invalentia, aetase senilis impedimanto sit, quo in

nlis Cocatus, in ilis sequatur; qui in ius Cocalit, Tocsito Tecistblilam, quod aiiunctis pecoribus trabetur datos autem is volverit, plaustrum stemere qui iuilis vocuit, noli cogitur. Eni totam

antiqui iuris, erga senes languidosque reverentiam; meliUS rigorem.

Quamobrem haut perfectum est suis omnibus partibus magnificum illud

Magna fuit quondam csspitis reTerentia cani,

Inque suo Iretio ruga senilis erat.

S. V.

4. Ita ex Veterum auctoritate verba legum exponit, GRAVINA Ori iur. ciri II, Pag. 273. quem transcribere iam non vacat: nam quae adiicienda erant, scholio priori inseruimuS. s. Fasorum V, Ner. 7.

93쪽

I. V. AC ista quidem ubi Romanum ci- Limiser auae Vem, civis quoque Romanus , t experiundi iuris sui causa in ius vo--ἔ ς L.

casset, observata fume animadvertendum est. Namque ubi cum peregrino manus erat Conserenda, neque hunc trahi, neque rapi in ius passi sunt Decemviri; sed diem duntaxat condici voluerunt. Itaque sistatus condictusque dies 3 cum peregrino fuisset, sive civis peregrinum, sive

condictum es, quod in communi es diactum inquit FEsTus De νerh. Ii f. III pag. 92. Porro dies condictus duplex est: alter, post iudicis postulationem et dationem numerabatur, cum uterque litisator sibi in perendinum diem, ut ad iudicem datum veniret, denunciare solebat: alter is est, de quo iam dicimus. Status dies νocatur, qui iudicii causa eseon itutus cum Peregrino. Verba sunt FESTI XVII, Ps. 5as

94쪽

et 3 RECENSIO FRAGM. EX TAB. I.

sive etiam cceu Verisimile videtur peregrinu S, civem Romanum in ius vocallet, sequi iustere duodecim tabulae: in quibuS, quoniam ipsa Verba vetustas invidit, ita forsan scriptum credimuS cum viris civissimis

Quae verba satis plana, interpreta-

. tione 3 Ori' iun civ. II, 65. pag. 227. Hoblam, apud antiquos , peregrinum dia

mus. Indirant duodecim tabulae: A UT. STATUS. DIES. CUM. HOSTE. Iteminere quo

que huius legis, obscurius licet, A. GELLIUS XUI, 4. Pag. II 6. et MΛCROBI Us Saturn. I, I 6. PM. a. 5.

95쪽

- tione non egent. Certe eandem hanc legis sententiam nam forsan eo respexit sic PLAUTUS:

Si status condictus cum hoste dies Tamen es eundum, quo imperant iu- gratiis.

x subinde tamen, inter 'ciVes

quoque, temperatum fuit ab m-ι-o

civili durissimoque more: puta, sita T

honestior aut certe locuples adversarius. Namque satis tum esse duee 'hant ei diem dicere, quo se iudicios iturum promitteret. Sponsio haec, aut promissa poena, quam multam appellat PLAU TUS ; ' aut datis vadi-DUS

96쪽

hus ' vindicibusque y firmabatur. At

a. Vades sunt sponsores, qui pro aliose obligant, eiusque suscipiunt causam, ac

reos se pro eo praestant, qui in ius voca-tUr. PORPHYR. et ACRON ad illud Horatii Sem. I, I. νer. ILωIlle datis νadibus, qui rure extractus in urbem

Asserit porro Ac RON IOtacit. ideo sponsores hos, vades dictos, quod iis oblatis, reo vadere, id est abire liceret. Quo magis clarum est, non esse audiendos, qui Nades, pro capitali saltem crimine spondentes , dictos esse Voluere: at qui in re num-- maria spopondissent praedes. Verum Promiscue his usos vocabulis Roman OS, nemo, nisi in antiquis scriptoribus parum Versatus, non intelligit. Unde annuo siquis dixerit: vadem, sponsorem in re Capitali proprie apellatum: neque adeo reliciendum puto illud AusoNII Eddim carm.

Quis subit in poenam cVitis C V As. Quid s lis fuerit nummaria , quIs dabitur Τ

Vindex , ab eo quod νindicat, quo mi-

97쪽

At enim Vindices non omnes omnibus , sed pro reorum conditione dari

nus is, qui pressus est, ab aliquo teneatur , nomen nabet, teste FESTO XX. Pag. 593 Quam ob rem minus recte scripserat Boe-THI Us ad coeer Top. V. Vindicem esse ρω- curtitorem, a quo aliena causa vindicanda suscipitur: non enim procuratoris, sed sponsoris partibus vindex sunsebatur, qui reum ad certum tempus iudicio eximebat,

ne obtorto collo raperetur. Enimvero vindicis idem plane munus, quod vadis; idemque ossicium: nisi quod νades dicere tur ii tantum vindices, qui reum praestabant; νindicis vero nomen latius landebatur: si quidem et assertorem significat li- bertatis plienae, et quemvis alium, qui periculum alterius, re, aut persona subiisset, aut quid quovis modo liberasset. Unde vindex honorum, dignitatis et bonor ,

DUINUS comm. ad LL. XII. tabdi caP. XLIV. Pag. a I9. Equidem, dum vindices vadesque, hoc saltem modo, confundi debere contendo, doctissimos viros BRIS SONIUM,

98쪽

oportuit: nempe ut locupleti viro locuples daretur vindex; inopi vero quilibet, si ve locuples, si ve in pS. Quippe quum dissicile. Videretur, inopi sponsorem invenire locupletem; ideo, ne miserrima Conditione utere- itur, quemlibet ab eo Decemviri, ob inopiam, sponsorem accepere. Qui- bus de rebus, has veterum legum reliquias, ab eruditis conquisitas digestasque, ut ita unum quasi corpuSessicerent, adnectere lubet:

VINDICIT. MITTITO. ASSIDUO.

ris insimulatione, quam ab Celeb. HEI- NEC CIo patiuntur, in Ant. Rom. IV, 6. pag. a I 8. vindicis instar, vindicare mihi videor. Hoc primum legis caput, ad modum IR C. GOTHO FREDI retulimus. Vide Di-

99쪽

Sive: s sit aliquis, qui tu ius vocatum , vel prensem defendat, dimittiator. Locupleti, vivdex locliptis epto: pauperi, quilibet vindex esto. F a I. VH.

ωm. Fragm. ad XIt tabb. intab. I. Eodem loco, pulcra quaedam de locutione illa , SI. EN SI E T. maximi ingenii vir; pesteris antiquitatum cultoribus, reliquit. s Habes hoc totum apud A. GELLIUM XVI, Io. Pag. 3o. Ceterum sciendum, affduum idem esse ac divitem. Hinc CICERO TOP. II. Pag. 76o. Locuples es aciduus, ab asse dando. Sed et ita PLAurum intelligo

Noctesque diesque aliduo , satis superque est.

Proletarium porro dixere veteres eum, qui i Propter inopiam, non re accensu, sed . Prole tantum, posseI augere rem publicam. GELLIUS lo . cIt. Ceterum quot qws, idem fuisse veteribus aQ caiνia, satis notum emn qu INTILIANO Iasi. Graia I, 7. -

100쪽

q. VII. FUerat et alia dedit nandi iudicii

ratio , per pactiones, quae interaetorem et reum, dum ad Praetorem irent, inibantur. Et vero, de quibus inter litigantes convenerat, illa Magistratum rata oportebat habere: ' fuitque in duodecim ita cautum.

Meminit horum pactorum AUCTOR Metoricorum ad Herennium V, I . Pag. 9. in Edit. Olceron. cura Schreνelii Amstes. 366 I. et PRISCIANus X. Pag. 39I. Dit. Basl. Is Ia. Quin imo, etiamsi iam ad Praetorem vel Iudicem ventum esset, hos tamen inprimis operam dare debuiste , ut litigatores quamprimum ab lite et iurgio abstinerent, resque amicabili compositione pern-ceretur, vel ex multum iactato veteri proverbio innotescere potest: omnia iudicia esse absolutaria in s. ult. I. de perP. et te . sitI. - Leguntur haec apucl AuCTOREM