장음표시 사용
101쪽
mbus Lingonum, et parte quadam e Rheno recepta, quae appellatur ahulis, insulamque officit Batavorum in Oceanum influit neque longius ab Oceano millibus passuum LXXX in Rhenum rura Sit Rhenus autem oritur e L pontiis, qui Alpes in Colimi, et longo spati per fines Nantuatium, Helvetiorum, Sequanorunt, Mediomatricorum, Tribucorum, Trevirorum, Citatus sertur et, ubi Oceano Ppropinquat, in plures diffluit partes, multis ingentibusque insulis effectis, quarum pars magna a seris barbarisque nationibus incolitur, ex quibus sunt, qui piscibus atque
ovis avium vivere existimantur ni ultisque capitibus in oceanum influit. XI. Caesar quum ab la Oste non amplius passuum XII millibus abesset, ut erat ConStitutum, ad eum legati revertuntur: qui in itinere CongreSSi magnopero, ne longius progrederetur, Orabant. Quiani id non im PetruSSOnt, Petebant, ut ad eo equiteS, qui agmen ante COSSiSSent, praemitteret, COSque pugna Prohiberet sibique uti potestatem saceret in Ubios legatos mittendi quoruni si principes ac senatus ibi jurejurando fidem fecissent, ea Conditione, quae a CuOSareferretur, SQ Suro OstendCbant: ad has res conficiendas sibi tridui spatium daret. Haec omnia Caesar eodem illo pertinere arbitrabatur, ut tridui mora interposita, equite eorum, qui ubOSSent, O verterentur tamen sese non longius millibus PaSSuum V aquationi CausSa proceSSurum eo die diXit huc postero dio quam frequentissimi convenirent, ut de Orum OStulatis cognosceret. Interim ad praesectos, qui cum omni equitatu antecesserant, mittit, qui nunCiarent, ne hostes proelio lacesserent et Si pSi laceSSerentur,
102쪽
sustinetent, quoad ipse cum exercitu propius accessisset. XII. At hostes, ubi primum nostros equite Con- Spe Xerunt, quorum erat V millium numeriis, quum
ipsi non amplius DCCC equites haberent, quod ii, qui frumentandi caussa erant trans Mosam, nondum redierant; nihil timentibus nostris, quod legati eorum Paullo ante a Caesare discesserant, utque is dies induciis erat abiis petitus, impetu facto, celeriter nostrOSPerturbaverunt rursus resistentibus nostris, OnSuetudine sua ad pedes desiluerunt subi Ossisque equis, compluribusque nostris dejectis, reliquos in fugam
Conjecerunt, atque ita perterritos egerunt, ut non prius fuga desisterent, quam in Conspectum agminis nostri venissent. In eo proelio ex equitibus nostrisintserficiuntur I et XX in his vir sortissimus, Piso, Aquitanus, amplisSim genere natus, cujus Uus in civitate sua regnum Obtinuerat, amicus ab SenniumOS-tro appellatus. Hic, quum fratri intercluso ab hostibus auxilium errot illum ex periculo eripuit; pSe, equo vulnerat dejectus, quoad potuit, fortissime reStitit. Quum circumventus, multis vulneribuSacceptis, cecidisset, atque id frater, qui jam proelio XCeSSerat, procul animadvortisset, incitato equo, Se hostibus Obtulit, atque intersocius St. XIII. Hoc facto proelio, Caesar neque jam sibi legatos audiendos, neque Condit Ones RcCipiendas, arbitrabatur, ab his qui per dolum atque insidias, petita pace, ultro bellum intulissent. EXspectare vero, dum hostium copiae augerentur, equitatUSque E Veristretur, summae dementiae esse judicabat; et, Cognita Gallorum infirmitate, quantum jam apud OS Ostes uno proelio auctoritatis essent consecuti, Sentie -
103쪽
bat quibus ad consilia capienda nihil spatii dandum
existimabat. His conStitutis rebus, et consilio cum legati et quaestore Comni uniCato, ne quem diem pug nue praetermitteret Opportuni,Sima res accidit, quod
postridie ejus diei mane, eadem et perfidia et Simulatione usi Germani frequentes, omnibus principibus majoribusque nutu adla ibitis, ad eum in CaStra Venerunt simul, ut diccbatur, ut purgandi cauSSa, quod contra, atque esset dictum, et ipsi petiSsent, proelium pridie commisissent simul, ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent. Quos sibi Caesar Oblatos gavisus, illos retineri jussit ipse omnes copias CaStris eduXit; equitatumque, quod recenti proelio perterritum eSSe Xistimabat, agmen subsequi jussit. XIV. Acie triplici instituta, et celeriter II millium itinere consecto, prius ad hOStium CaStra pervenit,
quam, quid ageretur, Germani Sentia e POSSent qui, Omnibus rebus Subito perterriti, et celeritate adventus nOStri, et disceSSu suorum, neque consilii habendi neque arma capiendi Spatio dato, Perturbantur, Copias ne adversus hostem educere, an CIStra defendere, unfuga Salutem petere, praesturet. Quorum timor quum fremitu et concursu significaretur, milite nOStri, pristini disi perfidia incitati, in Castra irruperunt quorum qui Celeriter arma capere potuerunt, paulli Sper nostris restiteriint, atque inter Carro impedimentaque proelium commiSerunt: at reliqua multitudo puerorum mulierumque nam Cum omnibus sui domo ex CeSserant, Rhenumque transierant pasSim fugere coepit; ad quos consectandos Caesar equitatum misit. XV. Germani, post tergum Clamore audito, quum suos interfici viderent, armis abjectis, signisque militaribus relictis, se ex castri decerunt, et, quum d
104쪽
confluentem Ostie et Rheni pervenissent, reliqua suaga deSporata, magno numer interfecto, reliqui se in flumen praecipitaverunt atque ibi timore, lassitudine, vi fluminis oppressi, perierunt. Nostri ad unum Omnes incolumeS, Orpaucis vulneratis, ex tanti belli timore, quum hostium numerus Capitum D XXX millium fuisset, se in Castra receperunt. CaeSar his, quos in castris retinuerat, discedendi potestatem secit. Illi, supplicia cruciatusque Gallorum veriti,
lo dixerunt His Caesar libertatem On COSSit. XVI. Germanico bello confecto, multis de CauS- sis Caesar statuit, sibi Rhenum esse tran Seundum quarum illa fuit ustissima, quod quum videret, Germanos tam facile impelli, ut in Galliam venirent, uis quoque rebus eo timere voluit, quum intelligerent, et posse et audere populi Romani Xercitum Rhenum transire. Accessit etiam, quod illa pars equitatus
sipetum, et Tenchtherorum, quam SVPra Commemoravi praedandi frumentandique Caussa Mosam tranSiSSO, neque proelio interfuisse, post fugam Suorum se trans Ithonum in fines Sigambrorum receperat, O JUO Cum iis conjunxerat. Ad quos quum Caesar nuncio mi-SiSSet, qui postularent, os, qui sibi Galliaeque bellum intulissent, sibi dederent, responderunt Populi RO-mani imperium Rhenum finire si se invito Germanos in Galliam transire non Q quum X isti murot, Ursui quidquam esse imperii aut potestatis trans Rhenum postularet Ubii autent, qui uni ex Transrhenanis ad Caesarem legatos miserant, amicitiam secerant, obside dederunt, magnopere orabant, ut sibi auxilium ferret, quod graviter ab Suevis premerentur: vel, si id facere occupationibus reipublicae pro-
105쪽
lliberetur, Xercitum modo Rhonum transportaret, id sibi ac auxilium, spemque reliqui temporis, Satis futurum tantum esSe nomen atque opinionem Hu CXCrcitus, Ariovisto pulso, et hoc novissimo proelio sacto, otiam ad ultimas Germanorum nationes, ut opinione et amicitia populi Romani tuti esse possint. Navium magnam copiam ad tran Sportandum Xercitum pollicebantur. XVII. Caesar his de caussis, qua Commemoravi, Rhenum transire decreverat sed navibus tran Sire neque Satis tutum esse arbitrabatur, neque Suae neque
populi Romani dignitatis esse Statuebat. Itaque, etsi summa diis cultas faciendi ponti proponebatur, propter latitudinem, rapiditatem, altitudinemque fluminis, tamen id sibi contendendum, aut aliter non transducendum exercitum, exi Stimabat. Rationem pontis hanc instituit. Tigna bina Sesquipedalia, paullum ab imo praeacuta, dimensa ad altitudinem fluminis, intervallo pedum duorum inter se jungebat. Haec quum machinationibus inuatissa in flumen defixerat, fistucisque adegerat, non sublicae modo directa ad perpendiculum, Sed Prona, ac fastigata, ut secundum naturam fluminis procumberent ii item Contraria II, ad eundem modum juncta, intervallo pedum quadragen una ab inferiore Parte contra Vim atque impetum fluininis conversa statuebat hae utraque insuper bipedalibus trabibus immissis, quantum eorum tignorum junctura distabat, binis utrimque fibulis ab extrema parte, distinebantur : quibus disclusis, atque in contrariam partem revinctiS, tanta erat operis firmitudo, atque ea rerum natura, ut, quo major vi aquae Se
incitavisset, hoc arctius illigata tenerentur. Haec directa materi injecta contexebantur, et longuriis TΟM. . L
106쪽
Cratibusque Consternebantur : ac nihilo secius sublica et ad inferiorem parten fluminis obliquae geban-tUr, qude, Pro Parii te Subjectae, et Cum omni opere conjunctae, vina fluminis exciperent : si aliae item Supra pontem mediocri spatio, ut, si arborum trunci, sive naves dejiciendi operis essent a barbaris missae, bis dessensoribus earum rerum vis minueretur, neu ponti OCCrent. XVIII. Diebus X, quibus materia Coepta erat Comportari, Omni opere effecto, exercitus tranS ducitur.
Caesar, ad utrumque partem pontis firmo praesidio relicto, in sines Sigambrorum contendit. Interim acquipluribus civitatibus ud eum legati veniunt, quibus, pacem atque amicitiam petentibus, liberaliter respondit, obsidesque ad se adduci jubet. At Sigambri, exo tempore, quo Pon inStitui Coeptu eSt, fuga comparata, hortantibus ii quos X enchtheris atque Usipetibus apud se habebant, finibus sui exceSSerant, Sunque omnia X portaverant, Seque in solitudinem ac silvas abdiderant. XIX. Caesar, paucos dies in eorum finibus moratus, onmibus vi Cis aedificii Sque incensis, frumentisque succisis, se in fines Ubiorum recepit, atque iis auxilium suum pollicitus, Si ab Suevi premerentur, haec ab iis cognovit SuevOS, OSteaquam Per eXPloratoreSpontem fieri comperiSSent, more suo, consilio habito, nuncios in omnes partes dimisi SSe, ut de oppidis de-1nigrarent, liberos, Xores, Suaque Omnia in Silvas deponerent atque omneS, qui arma serre possent, unum in locum Convenirent : hunc Sse delectum medium fere regionum earum, quas Suevi Obtinerent hic Itomanorum adventum X spectare, atque ibi decertare
constituisse. Quod ubi Caesar comperit, omnibus his
107쪽
rebus consecti S, quarum rerum cauSSa tranSducere eXorcitum constituerat, ut Germata is motum injiceret,
ut Sigambros ulcisceretur, ut Ubios obsidione liberaret, diebus omnino X et II X trans Rhenum OnSumti S, satis et ad laudem, et ad utilitatem, prosectum arbitratus, se in Galliam recepit, pontemque rescidit. XX. Exigua parte aestatis reliqua, Caesar, etsi in
his locis, quod omnis Gallia ad Septemtrione vergit, maturae sunt hiemes, tamen in Britanniam proficisci Contendit, quod omnibus fere Gallicis bellis, hostibus
nostris inde subministrata auxilia intelligebat et, si tempus anni ad bellum gerendum deficeret, tamen magno sibi usui fore arbitrabatur, si modo insulam adisset, genus hominum PerSpe XiSSet, loca, PortuS aditus cognovisset quae Omnia sere Gallis erant incognita neque enim te more praeter mercatores illo adit quisquam neque iis ipsis quidquam, rueter Oram
maritimam, atque eas regiones, quae Sunt Contra xnllias, notum est. Itaque, evocatis ad Se undique mercatoribus, neque, quanta esset in Sulae magnitudo, neque, quae aut quantae natione incolerent, neque,
quem usum belli haberent, aut quibus institutis uterentur, neque, qui essent ad majorum navium multitudinem idonei portus, reperire poterat. XXI. Ad haec cognoscendu prius quam periculum faceret, idoneum esse arbitratus C. Volusenum, cum navi longa praemittit. Huic mandat, uti, X- ploratis omnibus rebus, ad se quam primum revertatur. Ipse, cum omnibus copiis, in Morinos proficiscitur, quod inde erat brevissimus in Britanniam trans-jectus huc naves undique ex finitimis regionibus, et, quam Superiore aestate ad Oneti Cum t ellum fecerat,
classem jubet convenire. Interim, consilio ejus cog
108쪽
rtito, et per mercatores perlato ad Britannos, a Compluribus Hus insulae civitatibus ad eum legati veniunt, qui polliceantur obsides dare, atque imperio populi Romani obtemperare. Quibus auditis, liberaliter pollicitus, tortatusque, ut in ea sententia Permanerent, eos domum remittit; et cum his una Commium, quem ipse Atrebatibus superatis, regem ibi constituerat, cujus et virtutem et Consilium probabat, et quem sibi fidelem arbitrabatur, cujusque auctoritas in iis regi O-nibus magni habebatur, mittit. Huic imperat, quas possit, adeat Civitates, horteturque, ut populi Romani fidem sequantur seque Celeriter O VOnturum nUn- Ciet. VoluSenus, perspe Cti regionibus, quantum ei facultatis dari potuit, qui navi gredi, ac se barbaris Committere, non auderet, V die ad Caesarem revertitur quaeque ibi persppvisset renunciat. XXII. Dum in his locis Caesar navium Parandarum CRUSSa moratur, O magna parte Morinorum ad eum legati venerunt; qui se de superioris temporis Consilio excusarent, quod homines barbari, et nostrae Consuetudinis imperiti, bcllum populo Romano secis Sent, Seque en qua imperasset, facturos pollicerentur. Hoc sibi satis opportune, Caesar, uCcidisSe arbitratuS, quod neque post tergum hostem relinquero volebat, ne quo belli gerendi, propter iani tempus, facultatem habebat, neque has tantularum CPUID OCCU- pationes sibi Britanniue anteponenda judicabat, mag-1ium his obsidum una erum imperat. Quibus adductis, os in fidem recepit. Navibus ire iter LXXX onerarii Coactis, Contractis luc, quot uti CSSe ad duas iraia Sportandas legione existimabat quidquid praeterea navium longarum habebat, quaeStori, legatis, Praefectis quo distribuit Huc accedebant XIIX onerariae
109쪽
naves, quae ex eo loco ab illibus passuum II vento tenebuntur, quo ni inus in cunctem ortum Pervenire possent. Has equitibus distribuit rotiquum exercitum Q. Tituri Sabino et L. Aurunculei Cottae, legatis, in Menapios atque in eo pugo Morinorum, ab quibus ad eum legati non venerant, deducendum dedit. P. Sulpicium Rusum legatum Cum eo praesidio, quod satis esse arbitrabatur, Ortum t2nere usSit. XXIII. His constitutis rebus, nactus idon 2nm ad navigandum tempestatem, tertia fere vigilia solvit, equitesque in ulteriorem portum progredi, et nuVes Conscendere, et se equi jussit a quibus quum id paullo tardius esset administratum, ipse liora diei circiter I cum primi navibus Britanniam attigit atque ibi in omnibus collibus expositus hostium copias armatas conspexit. Cujus loci haec erat natura: adeo montibus angustis mare continebatur, uti ex locis superioribus in littus telum adjici posset. Hunc ad egrediendum nequaquam idon cum arbitratus Io
Cum, dum reliquae nave eo convenirent, ad horam IX in anchoris exspectavit. Interim legatis, tribunisque militum, convocatis, et quae e Volusen cognoSSet, et quae fieri vellet, ostendit monuitque, ut rei militaris ratio, maxime ut maritimae re postularent, ut quae celerem utque instabilem motum haberent ad nutuni et ad tempus omnes res ab iis administrarentur. His dimissis, et ventum et aestum Uno tempore nactu Se Cundum, dat signo, et sublatis an Choris, circiter millia passuum VII ab e loco progreSSUS apori u plano littore naves Constituit. XXIV. At barbari, consilio Onaanorum Cognito, praemiSSo equitatu, et USSedariis, quo Plerumque genero in proeliis uti consuerunt, cliquis copiis Sub -
110쪽
secuti, nostros nax ibus egredi prohibebant. Erat oblias Caussas summa difficultas, quod naves propter magnitudinem, nisi in alto, constitui non poterant: militibus autem, ignotis locis, impeditis manibus, na3gno et gravi armorum onere oppressis, simul et de navibus desiliendum, et in fluctibu colas istendum, et Cum hostibus erat pugnandum quum illi aut ex arido, aut paullulum in quam progressi, omnibus membris expediti, notissimis locis, audacter tela conjicerent, et equos insuefactos incitarent. Quibus rebus nostri perterriti, atque hujuS Omnino generis pugnae imperiti, non omnes eadem alacritate, a Studio, quo in pedestribus uti proeliis consueverant, uteban
XXV. Quod ubi Caesar animadvertit, naves lon-gIS, quarum et pocles erat barbaris inusitatior, et motu ad usum expeditior, paullum removeri ab Onerariis navibus, et remis incitari, et ad latus apertum hostium constitui, atque inde fundis, sagittis, tormentis, hostes propelli ac submoveri jusSit quae res magno usui nostris fuit nam, et navium figura, et remorum motu, et inusitat genere tormentorum permoti, harbari conStiterunt, ac paullum modo pedem retulerunt. Atque nostris militibus Cunctantibus, maXime
propter altitudinem maris; qui X legionis aquilam ferebat, Contestatus deos, ut ea res legioni feliciter evenirci: Desilite, inquit, commilitones, nisi vultis aquilam hostibus prodere ego certe meum reipublicae atque imperatori ossicium praestitero. HOC quum magna voce dixiSset, e navi se projecit, atque in hostes aquilam ferre coepit. Tum nostri, cohortati interrae, ne tantum dedecus admitteretur, universi e navi