장음표시 사용
241쪽
petum socii. Nostri constanter incursum sustinent insidiatorum neque plures in unum locum conveniunt: tuost plerumque equestribu proeliis quum propter uliquo in timorem accidit, tum multitudine ipsorum detrimentum accipitur. XIX. Quum dispositis turmis, invicem rari proeliarentur, neque ab lateribus circumveniri Suo paterentur, erumpunt cetCri, Correo proeliante ex silvis.
Fit magna contentione diversum proelium. Quod quum diutius pari Marte inire tu , paussatim ex silvis instructa multitudo procedit peditum, quae nostros coegit cedere equites quibus celeriter subveniunt levis armaturae Pedites, quos ante legiones missos docui turmisque nostrorum interpositi Constanter proeliantur. Pugnatur aliquamdiu pari contentione : deinde, ut ratio postulabat proelii, qui sustinuerant primos impetus insidiarum, hoc ipso fiunt stiperi OreS, quod nullum ab insidiantibus imprudentes acceperant detrimentum. Accedunt propius interim legi me crebrique eodem tempore t nostris et hostibus nuncii afferuntur, imperatorem instructis copiis adesse. Quare cognita, praesidio cohortium confisi, nostri acerrime proeliantur, ne, Si tardius rem geSSiSSent, Victoriae gloriam communicasse cum legionibus viderentur.
Hostes concidunt animis, atque itineribus diversis fugam quaerunt. Ne quidquam : nam, quibus dissicultatibus locorum Romanos claudere voluerant, iis ipsi tenebantur. Victi tamen, percul Sique, majore parte amissa, quo for tulerat, consternati Profugiunt, partim silvis petitis, partim flumine : qui tamen in fuga a nostris scriter insequentibus conficiuntur: quum interim nulla calamitate victu8 Correus excedere Proelio, silvasque petere, aut invitantibus nostris
242쪽
ad deditionena, potuit adduci, quin, sortiSSi me proeliando, Cona Plui OSque vulnerando, CogerUt, elatos iracundia, victores in se tela Onji Core.
XX. Tali ni ad O re gesta, recentibus proelii vestigiis ingressus aesar, quum Victo tanta Culamitate,
minus II ni illitius dicebantur, ani etsi flumino impeditum transitum videbat, tamen exercitu transducto progreditur. At Bellovaci, reliquaeque civitates, repente ex suga paucis, atque ii VulneratiS, receptis, qui silvarum beneficio casum vitaverunt, Omnibu adversis, cognita Calamitato interfecto Correo, amissocquitatu et fortissimis peditibus, quum adventare Romanos existimarent, Concilio repente Cantu tubarum Convocato, Conclamant, legati Obsidesque ad Caesa
XXI. Hoc omnibus probato consilio, Commius Atrebas ad eos pro sugit Germanos, a quibus ad id bellum auxilia mutuatus erat. Ceteri e vestigiis mittunt ad Caesarem legato : Petuntque, ut e Poena Sit contentus hostium, quam Si sine dimicatione inferre integris posset, pro Sua clementia atque humanitate nunquam prosecto esset illaturus afflictus opes questri proelio Bellovacorum esse : delectorum peditum multa millia interisse : vi X restigisse nun Cio Caedis tamen magnum, ut in tanta Calamitate, Bellovacos eo proelio Commodum CSSO ConsecutOS, quod CorreuS, auctor belli, concitator multitudinis, esset intersectus. nunquam enim enutum tantum in Civitate, illo vivo, quantum imperitum plebem, Potui SSO. XXIL Haec orantibus legatis, Commemorat Cue-Sar, eodem tempore Superiore anno Bellovacos cete-
243쪽
rasque Galliae civitates suscepit,se bellum Pertinacissi ine lios ex innibus in Sententia Pori tunsi SSU, C-que ad sanitatem reliquorum deditione esse perducto : Cire Atque iii telligere se, caussana peccati facillimo ni ortuis delegari meminent ver tunsurii Pollere, ut invitis principibus, resistente Onutu, omnibu re- Pugnantibus, infirma manu plebis bellum concitare et gerere poSSet. Sed tamen Se contentum bre a Poena,
quam sibi ipsi contraxissent. XXIII. Nocte insequenti legati responsa ad Suos reserunt, obsides Conficiunt. Concurrunt reliquarum civitatum legati, quae Bellovacorum Speculubuntur eventum. Obsides dant, imperata suciunt, excepto Commio, quem timor prohibebat cujusquam fidei suam committere salutem. Nam Superiore anno T. Labienus, Caesar in Gallia citeriore jus dicente, quum Commium comperisset sollicitare Civitates, et Conjurationem contra Caesarem facere, infidelitatem ejus sine ulla perfidia judicavit Comprimi posse. Quem
quia non arbit r. batur Vocatum in CaStra Venturum, ne tentando cautiorem saceret, C. Volusenum Quadratum misit, clui eum per Simulationem colloquii curaret interficiendum. Ad eam rem delectos idoneos ei tradit centuriones Quum in Olloquium Ventum eS-Set, Ot, Ut OnVOnerat, ni unum Commi Volusenusurripui Sset, et Centurio, Velut in Sueta re permotus,
vellet Commium interficere celeriter a amiliaribus prohibitus Commii , Conficere hominem non potuit: graviter tamen primo ictu gladio caput percussit. Quum utrinque gladii destricti Ssent, non tam pugnandi, quum diffugiendi fuit utrorumque consit vim
no Strorum, quod mortifer vulnere Commium credebant assectum Gallorum, quod insidiis cognitis,
244쪽
plura, quam videbant, extimescebant. Quo facto statuisse Commius dicebatur nunquam in ConSpectum cujusquam Romani venire.
XXIV. Bellicosissimis gentibus devictis, Caesar
quum videret nullam jam osse civitatem, quae bellum pararet, quo ibi resisteret, sed nonnullos ex Oppidis domigrare, ex agri diffugere, ad praesens imperium evitandum : plures in partos exercitum dimittore constituit M. Antonium, quaeStorem, Cum legione I sibi conjungit C. Fabium, legatum, Cum Ohortibus XX mittit in divorsissimam Galliae partem; quod ibi quasdam civitates in armis esse audiebat, neque C. Caninium Rebilum, legatum, qui in illis regionibus praeerat, satis firmas II legiones habere existimabat T. Labienum ad se evocat, legionemque XII, quae cum cessuerat in hibernis, in Togatam Galliam mittit, ad colonias civium Romanorum tuendas; ne quod simile incommodum accideret decursione barbarorum, a Superiore aeState Tergestinis accidisset, qui repentin latrocinio atque impetu eorum erant Oppressi. Ipse ad vastandos depopulandosque fines Ambiorigis proficiscitur quem, Perterritum C sugientem, quum redigi posse in Suam potestatem de-
Sperasset, proximum Suae dignitatis esS ducebat, adeo fines jus vastare Civibus, aedificiiS, pecore, ut odio suorum Ambiorix, si quos fortuna fecisset cli quOS, nullum reditum propter tanta Calamitates ha- hero in civitatem.
XXV. Quum in omnes partes finium Ambiorigis
aut legiones aut auxilia dimiSisset, atque Omnia caedibus, incendiis, rapinis, vaStuSSOt, Igno numero hominum interfecto aut capto Labienum cum II legionibus in Treviros mittit, quorum civitas, propter
245쪽
Germaniae vicinitatem quotidianis excitata bellis, cultu et seritato non multum a Germanis differebat,noque imperata unquam, nisi exercitu Coacta, aciebat. XXVI. Interim C. Caninius, legatus, quum magnam multitudinem convenisse hostium in fines Pictonum, literis nunciisque Durati cognosceret, qui perpetuo in amicitia Itomanorum PermunSerat, quum pars quaedam civitatis ejus deseci,set ad oppidum Lemonum contendit. Quo quum adventaret, atque ex Captivis Certius cognOSceret, multis hominum milialibus a Dumnaco, duce Andium, Duratium clausum Lemoni oppugnari neque infirmas legiones hostibusCOmnaittere auderet Castra munito loco posuit. DumnaCus, quum appropinquare Caninium cognovisset, copiis omnibus ad legiones Conversis, caStra Omanorum oppugnare instituit. Quum complures dies in
Oppugnatione OnSum SisSet, et magno suorum detrimento, nullam partem munitionum Convellere potuisset, rursus ad Obsidendum Lemonum redit.
XXVII. Eodem tempore C. Fabius, legatuS, Complures civitates in fidem recipit, obsidibus firmat, literisque C. Canini Rebili fit Certior, quae in Pictonibus gerantur. Quibus rebus cognitis, proficiscitur ad auxilium Duratio serendum. At Dumnacus, ud ventu Fabii cognito, desperata salute, si eodem tempore coactus SSet et Romanum X ternum SuStinere hostem, et reSpicere a timere Oppidanos, repente eo ex loco cum copiis recedit nec se satis tutum ore arbitratur, nisi flumen Ligerim, quod erat ponte propter magnitudinem transeundum, Copias trunSduxiSSet. Fabius, etsi nondum in conspectum venerat hostibuS, neque se cum Canini ConjunXerat, tamen, doctus
246쪽
ab iis, qui locorum noverant naturam, Oti SSinium credidit, hoste perterrito eum locum, quom Petebat, petituros. Itaque Cum copiis ad eundem pontem Contendit, equitatumque tantum procedere ante agmen imperat legionum, quantum quum processi SSet, Sine defatigatione equorum in eadem S reciperet CaStra. Consequuntur equites nostri, ut erat prae Ceptum, invaduntque Dumnaci agmen, et, fugientes PerterritOS-que sub sarcinis in itinere aggreSSi, magna praEdu, multis intersectis, potiuntur. Ita re bene gCSta, Serecipiunt in CuStra.
XXVIII. Insequenti nocte Fabius equite praemittit, Sic paratos, ut Confligerent, atque omne agmen morat Ontur, dum ConSU queretur ipse Cuju praeceptis ut res gereretur, Q. Atius Varus, praesectus equitum, Singularis et animi et prudentiae vir, suos Ortatur, agmenque ii Ostium Conse Cuius turma partina
idoneis I cis disponit, partim equitum proelium Committit. Consistit audacius equitatus hostium, SuCCedentibus sibi puditibus, qui toto agmine SubSi Stent S, O luitibus suis Contra nostros serunt auxilium. Fit
tis pridie superatis hostibus, quum Subsequi legiones meminissent, et pudore edendi, et cupiditate per se conficiendi pro Olli sortissime contra pedites proeliantur hostesque, nihil amplius copiarum ac COSSurum credentes, ut pridie cognoverant, Plendi equitatus nostri nacti occasionem videbantur. XXIX. Quum aliquamdiu summa contentione dimicaretur, Dumnacus instruit aciem, quae ut CSSetcquitibus invicem pri iesidio. Tum repente consertae legiones in conspe Ctum hostium veniunt. Quibus visis perculsae barbarorum turmae, Perterritae acieS
247쪽
hostium, perturbato impedi ineratorum agmine, magno clamore discursuque nSSim fugae e Diundant. At nostri equites, qui Paullo ante cum Osi Stentibus sortissimo conflixerant, lautitii victoriae Cluti, mugno undique clamore subluto, cedentibus Circumfusi quIntum quorum ire ad perSequendum, dextruc luci ad Caedendum, valent, tantum eo proelio interficiunt. Itaque amplius millibus XII aut armatorum, ut O-rum, qui timore arma Projecerunt, intersectis, Omnisu militudo capitur imp2dimentorum. XXX. Qua e fuga, quum OnStui Ct, Drappeten Senonem, qui, ut primum de se Cerat Gallia, collectis undique perditis hominibus, servis ad libertatem vocatis, Xsulibus omnium civitatum adscitis, receptis latronibus, impediitienta et commeatus Romanorum intercep Tat non amplius hominum II millibus ex fuga collecti S provin Ciam petere, unaque Consilium cum eo Lucterium Cadurcum cepisse, quelia Superiore Commentario, prima descetione Galliae, sacere in provinciam impetum volitisse, Cognitum est Caninius legatus cum ti gionibu M ad OS et Sequendos contendit, ne de detriment aut timore provinciae magna infamia, perditorum hominum latrociniis,
XXXI. C. Fabius cuna reliquo Xercitu in Carnutes, ceterasque proficiscitur civitates, quarum eo proelio, quod cum Dumnaco fecerat, Copia esSe ac CisaS sciebat non enim dubitabat, quin recenti calima itate
submissiores essent futurae dat vero Spatio, ac tempore, eodem in Stante Dumnaco, OSSent On Cituri.
Qua in re Summa elicitas celeritasque in recipiendis civitatibus Fabium consequitur: nam Carra Ut CS, qui, aepe VeXati, nunquam Pacis secerant mentionem, da -
248쪽
tis obsidibus, veniunt in deditionem ceteraeque civitates positu in ultimis Galliae finibus Oceano conjunctae, quae Armoricae appellantur, auctoritate adductae Carnutum, adventu Fabii legionumque imperata Sine mora faciunt. Dumnacus, suis finibus X-PutSUS errans, latitansque, Solus extrenaas Galli auregione petere S CORCtuS.
XXXII. At Drappes, unaque iacteriuS, quum
legiones Caniniumque adesse CognOScerent, CC SUsine Certa pernicio, persequente e XerCitu, putarent provinciae sines intrare posse, no&jam liberam agundi latrociniorumque faciendorum facultatem haberent, Consistunt in agris Cadurcorum. Ibi, quum Lucterius apud suos cives quondam, integri rebUS multum Potuisset, Semperque auCtor novorum OnSiliorum magnam apud barbaros auctoritatem haberet,
oppidum Uxellodunum, quod in clientela fuerat ejus, natura loci egregie munitum, Occupat Suis et Drappetis copiis, Oppidanosque ibi Conjungit. XXXΙΙΙ. Quo quum confestim C. Caninius venisset, animadverteretque, Omne oppidi partes praeruptissimis saxis esse munitas, quo defendente nullo tamen armatis adscendere esset difficile magna autem impedimenta Oppidanorum videret, quae Si clandestina fuga subtrahere conarentur, effugere non modo equitatum, Sed ne legione. . quidem, OSSent tripartito cohortibus divisis, trina excelsissimo OCO castra secit, a quibus paullatim, quantum copiae patiebantur, vallum in oppidi circuitum ducere instituit. XXXIV. Quod quum animadverterent Oppidani, miserrimaque Alesiae memoria solliciti, Similem ca-
Sum ObSCSsioni Vererentur, maximeque ex omnibus
Liveterius, qui ortunae illius periculum secerat, O-
249쪽
neret, si i Menti rationem esse trahendam : constituunt Onanium consensu parte ibi relicta copiarunt, ipsi cum DKt,editis ad importandum frumentum proticis t. Eo consilio probato, proxima noct0, Ii missibus armatorum relictis, reliquos ex oppido Drappes et Lucterius Dducunt Ii paucos dies morati, ex finibui, Cadurcorum, qui partim re frumentaria sublevare eo cupiebant, partim prolat berct, quo minus umorent, non Poterant, magnum numerum rumenti coni parant: Donnunquam nutem expeditionibus nocturnis castella DO8trorum adoriuntur. Quam ob caussam C. Caninius toto oppido cinitiones circumdare moratur, ne
aut Opus effectum tueri non possit, aut plurimis locis infirma disponat praesidia. XXXV. Magna copia frumenti Comparata, ConSidunt Drappes et Lucterius non longius ab oppido millibus, unde paullatim frumentum in Oppidum supportarent. PS inter Se provincias partiuntur: Drap-Pe castris praesidio Cum parte copiarum restitit: Lucterius agmen jumentorum ad oppidum adducit. Dispositis ibi praesidiis hora noctis Circiter X, SilveSiribus angustisque itineribus frumentum importare in oppidum instituit. Quorum trepitum vigiles Castrorum quum SenSissent, X ploratoreSque mi SSi, quae agerentur, renunc iussent, Caninius celeriter Cum cohortibus armatis ex proximis casteliis in frumentarios sub ipsam lucem impetum fecit. Ii, repentino malopertorriti, diffugiunt ad sua praesidia quae nostri ut
viderunt, acrius contra armato incitati, neminem ex eo numero vivum capi patiantur. Effugit inde cum Paucis Lucterius, nec se recipit in castra.
XXXVI. Re bene gesta, Caninius e captivis Comperit, artem Copiarum cum Drappete esse in
250쪽
castris a millibus non amplius XII. Qua re CX Onar pluribus cognita, quum intelligeret, sugat duce altero, 'rterritos seliquos facile opprimi POSS magnae felicitatis esse arbitrabatur, neminem e Caede refugisse in castra, qui de accepta Calamitate nuncium Drappeti perserret. Sed in experiendo quum Periculum nullum id Oret, equitatum omnem GermunOS-que pedites, Summae velocitatis homines, ad castra hostium praemittit ipse legionem unam in trina CaStra distribuit aliseram secum expeditam ducit. Quum Propius hostes accessisset, ab X ploratoribus, UOS
PraemiSerat, cognoscit, a Stra opum, ut barbarorum
fert consuetudo, relictis locis superioribus, ad ripas fluminis esse demissa; at Germanos equitesque imprudentibus omnibus de improviso advolasse, et proclium commisisse. Qua re cognita, legionem urmutam instructamque adducit. Ita, repente omnibus e partibus Signo dato, loca Superiora apiuntur.
Quod ubi accidit, Germani equitesque, signis legionis visis, vehementissime proeliantur : Coni Stim Ohortes undique impetum faciunt, omnibusque aut intersectis, ut aptis, magna praeda potiuntur. Capitur ipse eo proelio Drappe R. XXXVII. Caninius, felicissime re gesta, Sine ullo paene militis vulnere, ad obsidendos oppidanos
vertitur. Externoque hoste delet O , Cujus timore antea augere praeSi diu, et munitione oppidanos circumdare, prohibitus erat, opera undique imperat administrari. Venit Oderii cum suis copiis postero die C. Fabius, partemque oppidi sumit ad obsidendum. XXXVIII. Caesar interim M. Antonium quaOStO- rem cum cohortibus XV in Bellovacis reliquit, ne qua rursu novorum OnSiliorum capiendorum Belgis sa-