장음표시 사용
101쪽
De Trinitate,&quod Spiritus lanctis sit Delta: iDe eo, uod non sint tres Dij IDe differentia essentiae,&hypostaseo . , De fide Trinitatis. In dictum Apostoli Tunc ipse filius subiicietur M.
De Dormientibus. De Infantibus praemature raptis. De Resurrectione Orationes q. De Assumptione Domini.
In dictum Domini Quatenus secistis uni ex minimis his, mihi fecistis.J De Anima desui rectione disputatio.
De Trinitate contra Iudaeos. De sancto baptismate. Orationes laudatotiae in Basilium.
In Pulcheriam. In Placillam. In Gregotium Neocaesariensem. In Theodorum martyrem In Meletium. De imagine, siue de creatione hominis,supplementum exameron Basilij.
Prima obsieruatio in opera S. Gregorij I sem
D Eesse videntur in hoc librorum Catalogo libri in Eunomium,quorum meminit sanctus Hieronymus in libro de Script Ecclesiast. Neque dici potest, contra Eunomium scriptum esse librum de Trini tate, δ , Quod Spiritus sanctus sit Deus: nam hic est libellus, non libri plures: Min hoc libello Eunomius ne nominatur quidem. Audio, ex Bauarica Bibliotheca depromptos Graece libros duodecim contra Eunomuma, eos . Latinitate donatos a Patre Iacobo Gretiero nostro de literis,&Ἐhiod est longe amplius, de Ecclesia Catholica optime merito. Hi sunt igitur libri, quos cornmemorat S. Hieronymus, i sibi ab ipso Gregorio lectos fuisse dicit.
PRaeter libros supra numeratus extat ex editione Parisiensi anni 173.
In Ecclesiasten conciones octo. In Cantica canticorum explanatio.
De etfecti hominis Christiani forma. L Cateche-
102쪽
De Scriptoribin Ecclesiasticis
Catecheticas uo,quae dicitur magna. In eos,qii differunt baptisma. De fugienda ibrnicatione.
In eos qui aegre ferunt reprehensiones. In mulierem peccatricem. De Pauperibus amandis. De vera Virginitate. Ad Flauianum epistola.
LIbri octo de Philosophia non videntur esses. Gregorii ssent: nam
in Lb. 1. docet,animam non creaxi in corpore, sed ante corpus fuisse creatam qui est error Origenis: praeterea totum hoc opus philosophicum est.&sapit Pelagianismum Adde quod hoc idem opus inuenitur in Bibliotheca sanctorum Patrum tomo non , ex editione secunda
sub nomine cuiusdam Nemesi, Philosophi Christiani: eo solum excepto, quδd apud Nyssenum diuiditur in octo libros:apud Nemesium estinus liber diuisus in capita ΑΛ. inscribitur, De homine ,siue de anima Hic
autem Nemesius,quando script crit, ignoratur sed quia nominatim refellit Manichaeos, Apollinarem, iunomium, videtur vixisse,in scripstis tempore S.Gregorij Nyil ni,aut cestrinoia antea.
Posset ab aliquo quaeri, cur Gregorius scripserit de creatione hominis ad supplendum exameronia si iij, cum ipse Basilius suppleuerit opus suum addens decimam it, undecimam homiliam,in quibus creationem hominis satis copiose explicat. Respondemus, Baiilium in duabus illis postremis homi his absolui sie explanationem diuinae scripturae de opere sex dierit; sed non accurate disputasse de tota structura corporis humani, iiDb vero solum attigisse ea quae ad oculos pertinent, ut ex illis caetera colligerentur. Itaque in homilia postrema aperte indicat, se non omnia dixisse, quae dici potuissent, cum ait, Si mihi tantum superesset oti j v tibi hominis structuram demonstrare posscin , ex te ipso lane disceres sapientiam Dei circa te. Gregorius igitur ex his ciliis Basili verbis occasionem accepit scribendi libri de creatione hominis, libri, inquam longissimi, in quo suppleret ea quae Basilius omisit de voc de auribus,de manibus,de aliis denique membris,vel sensibus,quae structuram humani corporis admirabilem reddunt. Quinta
103쪽
H Eretici, qui peregrinationes ad loca sancta r*rchendunt nit Untu maxime Oratione quadam valdi prolixa sancti Gregorij Nysscul,
qtiam totam referunt Magde burgenses centuria quarta cap. IQ, Sed eam Orationem non inuenimus haerenus inter opera S. Gregori Nyhcni. Neque argumenta, quae inde colligunt haeretici,aliquid probant, in aperte ostendimus in controuersis lib. s. de Sanctis cap. 8.
AMphilochius Iconi Episcopus S. Gregori aequalis,quem S. Hiero
nymus in epistola ad Magnum, parem doctrina sacra. prophana facere videtur Basilio , Gregorio Nazianzen , cum de his tribus viris dicit,non facile iudicari posse,quid in illis primum admulari debeas eruditionem secuti,an scientiam icripturarum C. arm ii. bi Scripsit librum de Spiritu sancto,& homilias non paucas de priore libro testis est sanctus Hieronymus in lib.de Scrip t. Eccl. De homiliis testis est Theodoretus,qui eas in dialogis frequenter citat. An hoc tempore extent liber de Spiritu sancto, d homiliae, qua Theodoretus citat,equidem certo scire non potui.
Extat quidem sub nomine Amphilochi vita S. Basili, Magni,sed haud dubio falsa, vel supposititia Primum enim narrat ille auctor Bassilium factum Episcopum ante mortem Iuliani. Quod repugnat historiis, Id ipsi
S. Gregorio agian Zeno in oratione de S. Basilio .Deinde narrat auctor, sanctum Basilium ostensum fuis ferre uelationem Eusebio Caesariensi, cum antea eum non nosset. Quod etiam falsum esse certum est, ex eo, quod Nazianzenus scribit, Eusebium cum Basilio de Episcopatu contendisse, ea de causia inimicum Basilio factum. Tertio constat, ianctum Basilium obiisse anno ultimo Valentis Imper. octo annis Episcopatum administrasseae Gregorio Naalangeno, aliis. proinde Episcopum factum anno sexto Valentis at iuxta supposititium Amphilochium, Basilius,uel sedisset annis quindecim, vel ante mortuus esset, quam Episcopus ficret, si vivente Iuliano iam Episcopus erata. Ornitio multa alia, quae perperam narrantur in illa vitatiun de Liba
SAnctus Hieronymus presbyte δ: Ecclesiae doctor floruit anno quari Odecimo Theodo iij, ut ipse de se testatur in libro de Scrip t. Eccles . .
104쪽
84 De Scriptoribis Ecclesiasticu
.Eccles . extremo obiit Honorio imperante anno Domini 1r aetatis suae annosi. ex Chronico S. Prosperi, vel anno Dom. 2o aetatis anno 8 ex Annalibus Card Baronq. Opera sancti Hieronymi nouem tomis continentur in editione Lugdunensi anni Isso. In editione vero Romana anni 16s. Is 72. Mariani Victori idem est tomorum numerus,sed quae prior editio coniecerat in quartum tomum, editio posterior coniecit in octauum,& nonum: quae editio prior collocauerat intomis quinto,sexto,septimo,octavo, nono posterior collocat in
quarto, quinto,sexto,& septimo. Nos sequemur ordinem editionis posterioris, quae ab erroribus Erasmi purgata est. Igitur in primo tomo haec opera insunt. Primi Tomi: Epistolae hortatoriae, ut plurimum q2. Ad Heliodorum. Ad Rusticum. Ad Laetam. Ad Saluinam. Ad Ageruchiam duae. Ad Paulinum. Ad Paulam austochium nomine Marcellae. Ad Marcellam treS. Ad Paulum Concordiensem.
Ad Castruitum. Ad Exuperantium. Ad Iulianum Diaconum. Ad Virgines Hermonenses. Ad Rumnum. Ad Chromatium & alios. . Ad Antonium. De vitando suspecto contubernio. Ad Sabinianum Diaconum.
Ad Nepotianum. Ad Florentium dum Ad Demetriadem. Ad Furiam. Ad Gaudentium. Ad Celantium. Ad Eustochium duae. Ad Lucinium.
105쪽
Ad Castorinam. Ad Theodosium Monachum. Ad Augustinum. Ad Nicaeam Diaconum. Ad Chrysogonum. Ad Rusticum. In eodem tomo sunt epistolae laudatoriae, siue funebres, num . it. In Nepotianum. In Lucrnium. In Marcellam. In S. Paulum. In Blesillam. In Malchum. In Asellam. In Fabiolam. In Leam. In .Hilarionem. In Paulam. In mulierem septies ictam.
Denique ad finem primi tomi est liber de Script Ecclesiast siue de viris Illustribus. Obseruatio in primum tomum. In hoc primo tomo nihil est,de quo merito dubitari possit. Secundi Tomi. In Σ.Tomo libri sunt contra haereticos,vel calumniatores. Aduersus Helvidium,libera. Aduersus Iovinianum,lib. 2.
Apologia pro libris in Iovinianum. Apologeticum ad Domnionem. Ad Pammachium pro ijsdem libris. Aduersus Vigilantium ad Riparium epistola. Aduersus Vigilantium, libera. Ad Marcellam aduersus Montanum epistola. Aduersus Luciferianos Dialogus. Ad Auitum contra Origenem. Ad Ioannem Hierosolymitanum Origenitam. Ad Pammachium de erroribus Io.Hierosol. Ad Theophilum contra eundem Ioannem. Apologiae aduersus Rusenum,lib. s. Ad Ctesiphontem aduersus Pelagium. Aduersus Pelagianos, lib. . Ad diuersos diuerserum argumentorum epistolae triginta:ne
non epistolae Epiphanq, Theophili,vi Augustini.
Ad Hieronymum epistolae octo... Obseruauis insecundum Tomum.
In hoc etiam tomo nihil est dubium,vel supposititium. Tertu Tomi. Insomo tertio sunt praefationes, do quaestionum explicationes
106쪽
De Smptoribus Ecclesia silicis
Ad Paulinum de libris diuinae sciipturae.
Praefationes in Pentateuchum. In Iosue.
In Libros Regum. In librum Paralip. 2. in Esdram. In Tobiam. In Iudith. In Esther. In Iob. In Prouerbia. In Ecclesiastem.
In Cantica. In Isaiam. In Hieremiam.
In quatuor Euangelia. S quuntur in eodem tomo explicatione quaestionum a diuersis propositarum.
AVitali. Ab Amando. A Minerio,&ab Alexandro. A Cypriano. A Paula Vrbica. Ab Euagrio. A Marcella. A Sophronio.
Ab Hedibia. A Principia Virgine. A Fabiola.
AS unia,S Fretella. Ab Algasia.
A Desiderio. Denique sunt in eodem Tomo. Traditiones,sive quaestiones Hebraicae. In Genesim. In libros Regum. In libros Paralipomenωn. item libri, de locis Hebraicis,&denominibus Hebraicis,quae in ominnibus libris testamenti veteris: noui Occurrunt. Obstruatio in Tomum tertium. In hoc tomo nihil est,de quo dubitetur, exceptis quaestionibus in libros Regum & m libros Paralip. Sanctus enim Hieronymus in lib. de Script Eccles extremo, testatur,se scripsisse traditiones, siue quaestiones Hebraicas in Genesim, loca Hebraica, nonvina Hebraicar de traditionibus, sine quaestionibus Hebraicis in libros Regum, in libros Paralip .nihil dicit: praeterea in quaestionibus Hebraicis in Genesim adscribit idem Hieronymus passim verba Hebraica , in quaestionibus autem ita libros Regum , laralip. non nisi semel, aut iterum id facit. Denique grauior videtur scriptio illam Genesim , quam ista in libros e gum , dc Paralipomenon , sed cuiuscunque sit hoc opus , non magni refert.
107쪽
Quarti Tomi. In .lomo sunt commentaria inquatuor Prophetas maiores,& Threnos Hierem.
Quinti Tomi. In quinto tomo sunt commentaria in Ecclesiastem: S in duodecim
Prophetas minores. Sexti Tomi In tomo sexto commentaria in Matthaeum, In epistolas ad Galatas, ad
Ephesios,ad Titum ad Philemonem Liber Didymi de Spiritu sancto a
Hieronymo Latinus factus. Obseruatio. In his tribus tomis omnia sunt legitima, & certa, quod attinet ad auctorem, excepto Commentario in threnos Hieremiae, qui videtur esto potius Rabani , quam Hieronymici habetur enim inter opera Rabani, S: inueniuntur in eo sententiae aliquae ex se iacto Gregorio decet pi . Post Commentarium in Matthaeum , sequebatur Commentarium in Marcum quod Marianus prudenter omisiit, quia auctor ostendit, se neque Graecae linguae neque Hebraicae fuisse peritum in in explicationec a P. I . J IJ. multa scribit inepta falsa. Septimi Tomi. In tomo septimo Commentaria in Psalmos omnes. Veisio S. Hic ronrmi ex Hebraeo. Obseruatio. De Commentarijs in psalmos obscura quaestio est:scripsit sanctus Hieronyia usin psalmos septem , videlicet in psal. 4. I S.I6. 7. I 8. I9.&io ut ipse testatur in lib. de Script Eccles Deinde scripsit in psal. q. 89. cir 626. ut notum est ex Epistolis eius ad Principiam, ad Cyprianum ad Marcellam. Scripsit denique Commentariolos in omnes Psalmos , ut ipsi idem testatur in Apologia lima contra Rustinum. Certum est primos tractatus in psalmos leptem , perijsse mon minus certum est, explictationem trium psalmorum , esse sancti Hieronymi, d, extare inter epistolas De Commentariolis quaestio est, an sint ista Commentaria, quae sub nomine sancti Hieronymi extant in hoc septimo tomo. Quod enim sint ista ipsa Commentaria , quae nunc extant, probari potest , primo exeo , quod sanctus Hieronymus in Apologia prima contra Rustinum , scribit , se in Commentariolis illis vertisse verba Hebraica, nasse cubar J quae habentur in secundo Psalmo, adorate filium Ieadem autem verba in interpretatione salteri de Hebrae in Latinum , vertisse , adorate pure: in tranque lectione indefendit. Atqui in istis Commentarijs, de quibus agitur, inuenitur, adorate filium Id ita interpretatione exmcbraeo inuenitur, Ladorate pure Iigitur sicut interpretatio salteri ex Hebraeo , qua extat,
108쪽
88 De Scriptoribus Echyiasticis
est sancti Hieronymi ita commentaria quae extant, eiusdem s intHieronymi Deinde probari potest alio simili argumento ex sancto Augustino: sanctus enim Augustinus in epistola ad Fortunatianum citat
verba senisti Hieronymi exponentis Psalmum nonagesimum tertium:&verba illa omnia inueniuntur in Commentario isto, ut non videatur posse esse dubium , quin sanctus Augustinus citauerit Commentaria ista sub nomine sancti nieronymi. Accedit tertium argumentum ex testimonio sancti tegorij, qui explicans verba illa P al quarti poenitentialis, Cor contritum δε humiliatum Deus non despicies Pallegat sanctum Hieronymum exponentem eundem locum: ex possitio illa in his Commentarijs inuenitur: proinde testimonios uicti Gregorij, haec ipsa Commentaria sancti Hieronymi esse videntur. Contra tamen sunt argumenta non minus probabilia Nam hic auctor in explicatione Psal sextide cimi, disertis verbis citat Eucherium Eucherium autem, qui ex scriptis notus est , multis annis sanctus Hieronymus praecessit: neque m libro de Script Eccles vllius Eucheri sanctus Hieronymus
meminit, cum tamen nullum fere praetereat ex maioribus vel aequalibus suis. Deinde hic idem auctor in explicatione Psal. Io 8.scribit, suo tempore fuisse annum quadringentesimum ab excidio Hierusialem,in quo coepit ultima captiuitas Iudaeorum Dexcidium autem Hierusalem contigit anno quadragesimo secundo post passionem Domini, ut idem auctor ibidem assirmat quibus annis si addamus annos triginta tres vitae Chri-st,erunt omnes simul anni 7s. Igitur auctor horum Commentariorum vivebat anno Domini 7s. Atqui sanctus Hieronymus ob hianno Domini 11 ut supra dictum est. Accedit tertium argumentum, quod
hic auctor in explicatione fal. 86. dicit, illa verba Nunquid Sion dicet homo . esse ex Hebraica veritate: tamen in translatione Psalterj cx Hebraeo sanctus Hyeronymus vertit, Ad Sion dicetur homo. J
vere sic est in Hebraeo , ut videatur auctor horum Commentariorum non calluisse linguam Hebraicam , ac per hoc non esse Hieronymus, qui eius linguae , sine controuersia , periti simus erat. Ac ut omit tam alia multa)S. Hieronymus in Apologia prima contra Rustinum scribit , se Commentariolos confecisse in Psalmosa avector autem horum Commentariorum in quorundam Psalmorum explicatione longissimas disputationes vel cohortationes adiungit. Vide Commentaria in Pial. 8 I. 86.32. 13 3. secundam expositionem Psal. IIci quae habetur ad finem ultimi tomi: isti enim Psalmi breuissimi sunt , Com. mentaria habent fusillima. Ego igitur mihi liceat sententiam
meam exponeres existimo, Commentaria , de quibus agimus, vere esse an et Hieronymi , sed non pura. Videtur enim aliquis longe posterior scriptor adiunxisse multa de suo : quod idem accidit versioni Scripturarum ex Hebraeo , quam habemus in editione vulgata est
109쪽
ta: est enimveisio ipsa facti Hieronymi, exceptis Psalmis,in editione vulgata, sed mi illis additis, ut ostiendi in Controuersiis a. r. de Verbo Dei, c. 9.extremo: sic igitur Comentalia ista Hieronymi sent sed aucta ab alicitio, qui multa in se tuit ex Hilario,ex Ambroso,ex Russino,&c Atagustino;&qui etia adiecit cohortationes, siue conciunculas, quae habentur intercluad fine: is qui ista adiecit, videtur vixisse anno Domini 71. ut etia facile Eucheri incitare potuerit. Atque ex hac obseruatione solusitur omnia argumenta, quae nos paulo ante adduximus, quaeque ab aliis Scriptori biis adducuntur. Illud unum videtur solui non poste,qubd hic audior dicat, secundum Hebraicam veritatem haberi in Psal. 86. Nunquid Sion dicet homo. Respondemus tamen vocem illam, Hebraicam, irreps si e textum, scioli alicuius temeritate, omnino abradendam es e auctor enim dixerat, alicubi legi, Mater Sion, alicubi, Nunquid Sion: J addidit, intextu laec o habeti ui τι, id est, nunquid, sed ab aliquo mutatuest iiij iij, ρ, id est, mater: & se velle utroque modo exponere: cum exposuist et, Mater Sion, addit exponamus nunc secundum Hebraicam velitatem, quae habet, Nunquid Sion:Jubi illud, Hcbraicam, superuacaneum est &legendum videtur, exponamus nunc secundum veritatem,
quae habet, Nunquid Sion. Illud enim mater Sion J non est secundum
veritatem Graeci textus, sed secundum coti uptionem in illis enim C6mentaliis sanctus Hieronymus exponit Psalterium secundum versionem Graecam 7o. Interpretum, non secundum versionem ex Hebraico.
Octaui Tomi. In tomo octauo haec sunt: In Iob Commentaria Bedae. In Prouerbia Commentaria Bedae. In Cantica Homiliae Origenis. In omnes Pauli epistolas Commentaria falso attributa Hiero
Obstruatio. Recte Marianus Victorius Commentaria in Iob non tribuit sancto Hieronymo, sed Bedae: nam in extremo volumine scribit avehor se scripsisse in gratiam Vecherij. Vecterium autem Episcopum fuisse in Anglia tempore Bedar,ex his olia eiusdem Bedae manifeste colligitur. R ecte quoque Commentaria in Prouerbia tribuuntur Bedae, non autem Hieronymo : quidem in caput et . I. citatur sanctus Gregorus Papa in capite o citatur nominatim sanctus Hiero
Commentaria in omnes Epistolas, non solam non sint Hieronymi,
110쪽
'o De Scriptoribus Ecclesia Pis
sed, quod magis mirum est,Pelasi; haeresiarchae sunt. Nam sanctus Augustinus,hb.3. de peccatorum meritis,&remis s. cap. i. dicit se legisse Commentaria Pelagii breuia in omnes epistolas Pauli:& infra cap. Ir allegat quaedam ex Comentario in caput . prioris ad Corinth quae in his CG-n entariis inueniuntur. Vide auctorem horum Commentariorum, in
capti J. 6. . 8.&II .ad Romanos; item I. Coro . Philip p. I. S A. in caput .prioris ad Timoth. J inuenies sententias manifeste Pelagianas. Noni Tomi. In Tomo non sunt multa aliorum, ut Eusebi Caesariensis , Russint, Augustini,Gennad ij,&. iliorum, de quibus nullum est dubium. Plurimi etiam libri, vel epistolae ponuntur, quas Erasmus tamquam supposititias intomum quartum coniecerat. Vere enim nihil horum est, quod Hieronymi doctrina vel fide udignum. Ego soldmea commemor abo quae manifeste comperi ad Hieronymurn non pertinere.
Epistola ad Demettiadem Virginem quae incipit, Si summo ingonio; Pelagiana est, a sancito Augustino tribuitur ipsi Pelagio, confutatur in f b. de gratia Christi,cap. a 27 3 7 3 8.&AO. Epistola ad Gerunci filias Mimiliter Pelagiana est: sicut etiam Epistola ad Amicum de cognitione diuinae te cris. Epistola de Scriptoribus Ecclesiasticis admeti derium ponit inter lu-ntina Ecclesiae Origenem,IOuinianum, Pelagium, haereticos numerat etiaHilarium Pontificem , qui sancto Leoni successit, qui diu post mortem sanisti Hieronymi, clarere coepit. Epistola de filio luxurioso,& frusti, Pelagiana est, multum omnino discrepansa vera epistola sancti Hieronymi, de eodem argumento. Symbolum ad Damasiam, quod incipi ζ, fCredimus in Deum Patrem, &clauditur illis verbis , se imperitum , malevolum, vel non Catholicum, non me haereticum comprobabit non est Hieronymi ad Damasum,1 ed Pelagi, ad Innocentium. Id ostendit sanctus Augustinusini Ib.de gratia Christi, cap. 7O .s i. 32.5 33. ubi dicit Pelagium misisse ad Innocentium Papam libellum fidei suae:&ibidem refert verba eiuslibet ii, quae iunt illa ipsa, quae in hoc Symbolo continentur.
En istola sancit Augustini ad Cyrillum Hierosolymae Episcopum de obitu saneti Hieronymi, sine dubio fallari supposititiae sunt. Constat enim Cyrillum Hieroselymitanum Episcopum obiis. diu antequam
sinistus Hieronymus moreretur. scribit enim sanctus Hieronymus in lib. de Script Eccles in Cyrillo, Cyrillum saepius expulsum reuocartim , tandem octo annis pacifice sedisse. Adde quod epistola istae, ut etiam epistola Eusebi ad Damasium de morte sancti Hieronymi nouitatem suam manifeste produnt. Nec solum nouitatem , sedct: aura imperitiam: de imposturas scribit enim fictilius Cyrillus ad Augu-