장음표시 사용
71쪽
Liber de duplici Martyrio , sancti Cypriani clie non potest, ctim atl-ctormentionem faciat Diocletiani, maximiani Imperatorum , Qui nondum imperare coeperant, cum sanctus Cyprianus martyritim pateretur ac vi magis miremur qua fronte eiusmodi libri sub Cypriani nomine edantur,meminit hic idem auctor belli Caesarei contra Turcas.
Liber de aleatoribus utilis: doctus est; sed non videtur esse Cypriani, cum in principio fatis aperte significet auctor, se uniuersali Ecclesiae praesidete, Apostolatum gerere, super quena Christus landauitEcclesiam, Christi vicariam sedem obtinere, dos bi traditas esse claues ligandi,&soluendi,&c.Itaque videtur libellus esse alicuius Romani Ponti scis,qui sancti Cypriani scriptiones imitatur , quamuis stili eius elegantiam non assequatur. Libet de coenae di bositione non id in Cypriani non est , verum neque alicuius docti hominis est. Fortasse auctor eius Cyprianus dicebatur, sed longe diuersus ab illo,de quo nunc agimusmam neque verba, neque sententias liabet homine docto dignas sed ineptas,&ridiculas narrationes&fabellas.
Liber de duodecim abusionibus seculi, S. Cypriani esse non potest,
cum passim citet scripturas ex versione S. Hieronymi qua ratione neque S. Augustini erit,quamuis inter eius etiam opera feratur.
Liber de spectaculis egregius est, Mad imitationem libri Tertulliani de eodem argumento conscriDtus Ratio dubitandi sitne Cypriani, an non sola stili diuersitas esse videtur. Liber de incredulitate Iudaica ad Vigiltu, nihil est aliud nisi versio in Latinam linguam dialogi Graeci in teidasonem Christianum Parilia cum Hebraeum : qui Graeciis dialogus antiquissimus est, cum eius me mi norit ligenes lib. .contra Celsum Auctor autem Latinae versionis non Cyprianus , sed Celsus dicitur , ut perspicuum est ex ultimis verbis libri. Liber de Iudaeis, qui insecuti sunt Christum, S Cypriani non esse videtur,ob nimis magnam stili diuersitatem.
De carminibus&orationibus nihil certi habeo: nam neque trabemus veterum testimonia, unde probemus opera ista esse Cypriani: neque habemus argumenta,unde probemus non esse: opera sunt grauia,& docta,
S.Cypriano digna. ae S. Fontio Diacono IJO. SAnctus Pontius Diaconus S. Cypriani, scripsit insigne volumen devita. passione S. Cypriani, teste Sancto Hieronymo de Script Eccles id volumen extat ad initium S. Cypriani in editione Iacobi Pa-
72쪽
ue ae Scriptoribus Ecclesiasticis
De S. Dionysio Alexandrino. O.
SAnctus Dionysius Alexandrinus Episcopus aequalis sui S Cypriani, sed paulo prior in Episcopatu, paulo posterior in morte:& scripsit
libros, epistolas multas,teste sancto Hieronymo de Script.Eccles Extat nunc epistola una satis breuis inter Canones Ecclesiasticos Graecorucum annotationibus Balsamonis.Extant etiam multa Magna fragme-ta operum huius Dionysij apud Eusebium lib.6.hist.cap. 3 3 4 sequenti bus, usque ad finem libri,& lib.7.cap. i.& sequentibus,vsque ad 2I EX tant denique alia fragmenta apud Athanasium in libro de sententia Dionysi, Alexandrini, in lib. de sententia Nicaenae Synodi Neque de his
ECclesia Veronensis sanctum Zenonem Episcopum veneratur,quem sub Gallieno Imperatore passum esse praedicat, eius sermone permultos nuper edidit. Huius Zenonis Episcopi,& martyris,nulla fit mentio apud Eusebium in hist neque apud sanctum Hieronymum in lib. de Script. Eccles Primus est caninus Gregorius,qui sanctum Zenonem Episcopum Ue
ronae, Martyrem nominat, lib. 3. Dialogorum, cap. I9. sed de Operibus eius mentionem nullam facit. Extant sub nomine eius sermones edati Veronae anno I386.
De Genesi sermones, De Abraham, De Somnio Iacob, De Iuda Patriarcha, Is De Exodo, II De Praecepto,Attende tibi, IDe Iob, De Psalmis, De Isaia, De Martyrio Isaiae, I De Daniele, De Iona, De Euangelio secundum Lucam, De Euangelio secundum Ioannem, IDe epistola ad Corinthios, De aeterna fili, generatione, De Aduentu Christi. De
73쪽
De Natiuitate Christi, 3 De Circumcisione, I De Fide, I De Fide, Spe,&Charitate, I De Fidei veritate, I De Pascha, Invitatio ad fontem, SAd Neophytos, De Spirituali aedificatione, I
De Patientia, IDe Pudicitia, IDe Continentia, I
Ex his sermo in illud Attende tibi; sermo in Evangelium Lucae,&sermo de ieiunio,& sermo de liuore, inuidia non sunt S. Zenonis, sed
S. Basili)magni, ut notum est, tum exstilin, tum ex communi sententia. Item sermones in Psalinos,si non omnes,certe maiore ex parte apud Hilarium inueniuntur. De aliis non habeo,quod dicam, nisi aliquos esse breuissimos,vessermones dici non mereantur;aliquos esse repetitiones aliorum; aliquos ita obscuros,ut intelligi nequeant;&, quod me male habet,de his sermoni bus nullam extare apud vetere mentionem. Primus enim, qui eos inuenit Guacinus fuit Veronensiis Orator, ante annos circiter centum Dediti sunt autem Venetiis anno IJO8. postea emendatius,&pulchriotibus characteribus Veronae anno IS86. consula Lector Card Baronium in
Anctus Victorinus Pictauionensis Episcopus, martyr,s Cypriani aequalis,vel paulo posterior, multa opera scripsit, testo S.Hieronymo in lib. de Script Eccles. Nunc solum extat Commentarius in Apocalypsiim, de hoc ipso dubium est, an sit Victorini opus Scribit enim S. Hieronymus in epistola praefixa Commentario Victorini in Apocalypsim Victorinum in isto suo Commentatio secutum esse errorem hi
74쪽
ti allariim;quod etiam scripsit in lib.de Script .Eccles in Papia:qua de causa Gelasitis Papa Victorini opera inter apocrypha numerauit. At Commentarium, quod nunc extat sub nomine Victorini, non solum hoc errorec iret, sed contra hunc errorem etiam pugnat. Hic beatus vir sub Diocletiano martyrium passus est anno Dom. 3o 3.
SAnctus Methodius Episcopus Tyri claruit tempore Diocletiani Im
perat . i& anno eius O martylio colonatus est, ex Hieronymo de
Script Eccles . Is multa scripsit , sed nunc solum extant fragmenta satis magna ex lib. eius de resurrectione aduersus Origenem apud Epiphanium haeresi s . Extant etiam alia fragmenta apud Photium in bibliotheca Circunfertur libellus reuelationum sub nomine S. Methodij, sed supposititius censetur.
DOrotheus Tyrrhensis dicitur tempore Diocletiani exilium pastius, de scripssisse Synopsim de vita Prophetarum,& discipulorum Christi quae Synopsis extat in bibliotheca S. Patrum in frequenter citatur. At huius Dorothei nullam mentionem inueni apud Eusebium, S Hieronymum, vel Gennadium , aut etiam Io Trithemium, qui scripserunt de viris Illustribus. Ipsa vero Synopsis plena est fabulis consulat lector, quae iste auctorseribit in vita Abdiae,Ionae, Isaiae, Hieremiae,& Elisaei Praeterea consulat, ouae scribit in vita Iacobi Alphaei,&Clementis:&in summa sciat, ab isto numerari inter ra. discipulos Christi,omnes,qui ab Apostolo Paulo nominantur,etiamsi Ethnici fuerint, vel foeminae:& illos omnes non solum discipulos Domini, sed etiam Episcopos facete. Non meminissem libri iam fabulosi,nisi vidissem a multis citari, & non minimi fieri.
ARnobius sub Imp. Diocletiano floruit, teste sancto Hieronymo de
Script Eccles ac vi probaret, severe factum esse ex pagano Christianum,sci ipsit libros septem contra gentes: nam octauus, qui illi operi adiunctas eia, non est liber octauus Arnobh, sed Octauius Felicis Minu- iij,de quo supra dictum est. Feruntur etiam sub nomine Arnobi Commentaria breuia in Pialmos Sed ea non videntur esse huius Arnobh, sed alterius recentioris nam in explicatione sal Io 8. refellit hic auctor haeresim praedestinatorum,quae tempore S. Augustini, vel postea, exorta est:&
75쪽
est dic inexplicatione sal io' nolui tim te fellit Photinum haeresis Ebionitarum instaurato redii. At Motinus tempore Valentiniani Impeiatoris vixit, teste S. Hieronym' de Script Eccles quo tempore Arnobius superstes esse non poterat.Fuit enim Arnobius praecepto Lactantii; Lactantius autem in extrema senectute vocatus il a Constantino Magno,ut Crispum filium erudiret, teste S Hieroi ymd de Script Eccles iii Lactantio. Quamuis autem Commentaria in Psalmos, non sint illius Arnobh,qui circa initia Principatias Diocletiani florebati sunt tamen auctoris alicuius veteris, qui etiam Arnobius dicebatur, ut constat ex Commentariis Bedae in Psalmos,in quibus explicatio Arnobi non semel adducitur. Vide infra in verbo , Arnobius iunior Feruntur etiam annota tiunculae in varios locos Evangelij; sed parui momenti,neque certum est, ansint Arnobi; .
LAchantius Firmianus, Arnobi auditor, floruit sub Diocletiano.&ad
Principatum Constantini Magni in senectute peruenit, teste S. Hieronymo in libro de Script Eccles ubi multa eius opera recenset, quae
non extant: quae autem extant haec sunt:
De Ira Dei, De Opilacio Dei, IEpito me in libros suos. Carmen de Phoenice, Aliud de Passione Domini, Tertium de resurrectione eiusdem,& de Paschate.
Et quidem opera omnia, exceptis carminibus, sine controuersia Lactanti sunt de quemadmodum ad eloquentiam Tullianam proxime accedunt, ita erroribus variis sic deformatassent, ut nonsne causa Gela sius Papa in Concilio Romano apocrypha censeri voluerit.
Carmen de Phoenice Ethnici hominis esse videtur. Calmen de Reserrectione, de Paschate, ut etiam de Pasione, ambiguum est, an Lactant ij sint, quia nonnulli negant illius esse: tamen non habemus certum argumentum, unde probetur illius non esie.
76쪽
16 De Script rebus Ecclesiasticu
L e Constantino Magno Imperatore 3 OG.
Constantinus s. Hesen filias, Imperator Maximus,&felicissimus,
quamuis occupatissimus in Imperio Orbis terrae gubernando,quod suscepit anno Om. 3O6. tenuit usque ad 337. scripsit tamen multas Latinas oratione , eas umque magnam partem recitauit, Eusebio teste libro . de vita Constantini, cap. 29. Vna tantum nunc superest, scripta ad Sanctorum coetum cuius meminit idem Eusebius lib. . can. a. de
vita Constantini , atque eadem excudi solet post ipsos libros de vita Constantini oratio sane pulchra cluculenta de Christi aduentu &diuinitate: ubi etiam,cap. I 8. inseruntur carmina Sibyllae Erythraeae; quarum literae capitales reddunt hanc sententiam. Iesus Christus Dei filius, Seruator, Crux. Scripsit etiam idem Imperator epistolas multas, quarum aliquae extant tum in hist Eusebij, tum in libris de vita Constantini. Sed epistola possent fortasse tribuissecretariis; sed orationes, ipsius Constantini proprio labore& studio scribebantur , ut diximus.
EVsebius Pamphili Episcopus Caesariensis,tempore Constantini Magni floruit: scripsit plurima, ex quibus haec nunc extant: De Euangelica praeparatione lib. I De Euangelica demonstratione, o iDe Historia Ecclesiastica,
De vita Constantini, Aduersus haeresim Hieroclis, De Philosophorum dissensione. Chronicum interpreteri Hieronymo. Ex his, libri de praeparatione de demonstratione Euangelica imperfecti sunt. Scripsit enim Eusebius, teste S. Hieronymo de Script Eccles De praeparatione lib. I s. de domonstratione lib.ao.Nunc autem illi sunti .isti sunt 1 o. Historiam Eusebi Ecclesiasticam Rusfinus vertens,libros nouem confecit,quibus duos ipse addidit. Sed Io Christophorsonus in sua interpretatione libros decem esse ostendit, quot etiam S. Hieronymus numerauit. Caeterum Russinus non ad verbum vertit, sed aliqua addidit, aliqua detraxit. Hanc historiam Gelasius inter apocryphos libros retulit, fortasse ob nimias laudes Origenis. Scripsit praeterea Eusebius sub nomine S. Pamphili martyris Apologiam pro Origenera quamuis enim S. Hieronymus in libro de Script. Eccles.
77쪽
Eccles in Pamphilo test. Aus stit,a sancto Pamphilo scriptam fiasse Apo-loi iam pro Origene : tamen idem fanctus Hieronymus lib. r. in Rush-ntim , se postea comperisse dicit, Ap Olosiam illam eis partem Apolo inlae Eusebii pro eodem Origene, cui Rustinus mutauerat tituliam, libo ipsum probat testimonio Eusebi):qui sanctum Pamphilum inhil scriptis
se asseruit praeter epistolas aliquot iis i. ii iii N. : l
porro Eusebium hunc Caesariensem Arianum haereticum fuisse testatur sanctus Athanasiius in libro de Decretis Nicaenae Synodi testatur sanctus Hieronymus in utroque libro aduersus Rustinum .ubi Eusebium hunc non solum haereticum Arianum, sed nunc signiferum , nunc Principem Arianorum vocat testatur septima Synodus Act. s. ubi primum Legati Apostolici, deinde tota Synodus reiiciunt auctoritatem Eusebi, Pamphili, tamquam haeretici Ariani.Quare mirum est, cur aliqui moderni Eusebium hunc tanto ardore defendere velint.
De Iuuenco Foeta Christiano. 3 O.
IV uencus presbyter scripsit Constantino Imperante libros quatuor carminum quibus Euangelicam historiam complexus est Laudat hoc opus sanctus Hieronymus tum in libro de Script Ecclesium in epistola ad Magnum , tum etiam in Commentario ad cap. 7. Matth. ei. Extanthi libri in 8 tomo Bibliothecae sanctorum Patrum editionis secundae.
SAnctus Antonius Abbas eodem Imperatore Constantino floruit, scripsiq. epistolas septem lingua AEgyptiaca, sed sensua spiritu Apostolico, ut sanctus Hieronymus testatur in librae Script . Eccles Extant epistolae S. Antoni in Bibliotheca sanctorum Patrum. Addit Io Tri themius in libro suo de Script Eccl. scriptos fuisse ab eodem magno
Antonio duos libros sermonum qui pariter nunc extant in Bibliotheca sanctorum Patrum. Sed mirum est Trithemium non aduertisse, in sermonibus illis citari Basilium, Gregprium Nyssenum do Chrysostomum, Nilum,Photium, S alios, qui multis annorum centuriis posteriores uel unt S.Antonio Abbate, de quo nos loquimur.
SAnctus Pachom ius ex milite gentili Monachus probatissimus effectus s. Antonij aequalis, forte discipulus, scripti regulam Monachorum , Angei dictante, quae extat inter opera Ioanni Calliani,
78쪽
O Resiesis Monachus aequalis S. Pachoini,scripsit Gennadio teste
in libro de viris Illustribus librum diuino sale conditum, de Instructione vitae Monasticae ihi liber extat in Bibliotheca SS. Patrum, editionis secundae tomo quarto.
SAnctus Macharius senioris.Antoni discipulus, S. Pachomii, atque Orestesis aequalis, scripsit homilias quinquaginta ad Monachos,
quae extant in Bibliotheca sanctorum Pa.rum tomo secundo editionis secundae.
SAnctus Athanasius Episcopus Alexandrinus, ab eodem Constantino florere coepit, tu Valente Imperatore migrauit ad Dominum,teste sancto Hieronymo de Script Eccles opera S. Athanasi quatuor tomis continentur, nec tamen sunt Omina: meminit enim sanctus Hieronymus duorum librorum contra gentes , libri unius contra Valentem&Vrsacium,in alterius de Psalinorum titulis, etiam de vita S.Antonij,qui tamen libri in his quatuor tomis desiderarii dentur, nisi forte mutata sint nomina,vt mox dicemus. Tomi Primi: oratio contra Idola, De Incarnatione Verbi eiusque ad nos aduentu.
Ad Epictetum Episcapum Corinthiorum pisi la. Expolitio fidei. Liber ij Episcopi Romani ad Athanasium epistola Athanasi Responsio. Ad Antiochenses epistola. De ceterna substantiaris; ac Spiritus sancti cum Deo. Oratio quod Christus sit unus. Ad Adelphium fratrem contra Arianos.
Orationes quatuor contra Arianos.
In hoc dictum,Ex Deo Deus est Verbum. In hoc dictum,omnia mihi tradita sunt,&c. Compendium e superioribus contra eos qui dicunt spiris
79쪽
O Ratio contra Idola, liber de Incarnatione Verbi, videntur esse
duo libri contra gentes, quorum sanctus Hieronymus meminit. Nam initio libri de Incarnatione Athanasius dicit te hactenus disputasse contra dola,nunc sequi,ut disputet de Incarnatione Verbi, ut plane appareat duo illa opera esse coniuncta,& unum esse partem alterius Vtrunque autem est contra gentiles δε refertum testimoniis gentilium. Quare mirum est cur unum dicatur oratio, Malterum dicatur liber, cum utrunque sit disputatio contra dola , dc pro Christo aduersus
In eodem primo tomo est quaedam expositio fidei, de qua num sit Athanasij, ambigo,tum quia diuersa est a Symbolo Athanasii, nec scio cur duas expositiones fecerit; tum maxime quia haec videtur illi contraria: in hac enim dicitur, tres personas diuinas non esse tres subsistentia seorsiim distinctas: in illo autem Symbolo dicitur, alia est persona Patris,alia Filij, alia Spiritus sancti: Graece, alia hypostasis, idost, subsistentia : testatur enim sanctus Gregorius Nazianzenus , Oratione in Athanasium extrema, ab Athanasio fuisse declaratum , intelligi a Latinis per nomen personae,quod a Graecis per nomen hypostasiis,&Gr cos dicere tres hypostases , Latinos, tres personas.
In eodem tomo habetur epistola Liberii Papae ad Athanasium &responsio Athanasi ad Liberium sed neutra videtur conuenire auctori, cui tribuitur Liberius enim ita scribit ad Athanasium ac si dubitet de eius fide: Miubet illum anathema dicere Sabellio Hrio: deinde addit rationem . Vt ego securior ciliciar, tuaque mandata inhaesitanter obcam. At neque credibile est, Liberium unquam dubitasse de fide S. Athanas; neque etiam ita se illi subiecisse, ut mandata eius obiturum se polliceretur. Adde, quod epistola, quae tribuitur Liberio incipit per, Ergo, sine interrogandi nota, ut conclusio potius epistolae,quam epistola
Responso quoque Athanasi non habet formam epistolae,sed simplicis confessonis fidei neque confessio concepta est verbis satis propriis, praesertim ubi dicit falla caro suspensa est in cruce , non ipse: in illa omnes humanas passiones, ut homo sustinuit, non ipse.J At negari non dcbet, ipsum Christum, siue etiam ipsum Deum crucifixum in carne: sic enim loquitur sanctus Petrus f hi illo igitur in carne passo. Christus passus est pro nobis :J&sanctus Pauluset Nui liauit semetipsum factus obediciis usque adii obtem. μή latit ouam Dominum gloriae crucifixissἰnt. Sanctus dio Athanasius maxime proprie eccastigate de
80쪽
so 2 emptoribus Ecclesiasticii
proprie&castigate de eiusmodi mysteriis loqui solet. Proinde non videtur eiusmodi scriptio sancto Athanasio tribuenda. Tomi Secundi. Apologia ad Constantium, Apologia de fuga sua.
Epistola ad omnes Orthodoxos. De sententia Dionysi Alexandrini. De decretis Nicaenae Synodi contra Eusebium. Apologia contra Arianos secunda. Ad Serapionem epistola. Ad solitariam vitam agentes epistola. Ad Iovianum Imp. epistola. De Synodis Arimini Seleuciae. Ad Dracontium Episcopatum fugientem epistola.
Ad Episcopos Africae epistola.
I hoc secundo tomo nihil est,de quo aut ego ambigam, aut alios ambigere latam. Illud unum admonendum duxi, quini linistus Hieronymus in libro de Script .Eccles scribit, extare etiam librum Athanasi contra Valentem Vrsacium, recte accipi posse de libro inscripto , De Synodis Arimini, & Seleuciae in illis enim contra Valentem dc Vrsacium proprie scribitur. Sunt etiam in hoc tomo duae breues epistolae post epistolam ad Iovianum Imperatorem, quae nescio cur in indice sint praetermissae. Tomi Tertij. De Incarnatione Verbi. De natura humana suscepta. De Incarnatione Christi. De salutari aduentu Christi contra Apollinarem.
Ad Maximum Philosophum Oratio. In illud Profecti in pagum, inuenietis pullum. In passionem Saluatoris. Ad Marcellinum de interpretatione Psalmorum. De Virginitate siue de meditatione. Testimonia ex scriptura de naturali communione similis L
Ad omnes ubique per AEgyptum,&syriam,&c. Refutatio contra hypocrisii Meleth. De sanctissima Deipara Maria.