Dialogorum liber XII: Ad Helviam matrem de consolatione, texte Latin;

발행: 1918년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

tamquam alienis rebus utereris, peperciSti et X honoribus nostris nihil ad te nisi uoluptas et inpensa pertinuit numquam indulgentia ad utilitatem re-SpeXit non potes itaque ea in erepto filio desiderare, 3 quae in incolumi numquam ad te pertinere duXiSti. 15. Illo omnis consolatio mihi uertenda St, unde uera uis materni doloris oritur ergo CompleXufilii carissimi careo : non ConSpectu eiUS non Sermone possum frui ubi est ille quo uiso tristem uoltumio rela Xaui, in quo omne Sollicitudines meas deposui ubi conloquia, quorum ineXplebilis eram 8 ubi studia, quibus libentius quam femina, familiarius quam mater intereram 8 ubi ille occursu. ubi matre uisa

semper puerilii hilaritas adicis cistis loci ipsa sti gratulationum et Onuictuum, et, Ut neCOSSO OSt, efficacissimas ad ueXando animo recenti ConueΓ-Sationi notas. nam hoc quoque aduerSu te Crudeliter fortuna molita est, quod te ante tertium demum diem quam perCulsu SUm, SeCuram ne quicquam talesto metuentem digredi uoluit bene mos longinquitas locorum diuiserat, lenae aliquot annorum absentia huic te malo praeparauerat redisti, non ut Oluptatem e filio perciperes, Sed ut consUetudinem deSiderii perdereS si multo ante afuiSSeS, Ortius tulisseS,as ipso interuallo desiderium molliente : Si non receS-SiSSeS, ultimum certe fructum biduo diutius uidendi filium tulisses nunc crudele fatum ita CompOSuit, Ut nec fortunae meae interesse nec abSentia AdSUCSCOTOS. Sed quanto ista duriora sunt, tanto maior tibi uirtus

152쪽

84 SENECA

aduocanda St, et uelut cum hoste noto ac Saepe iam uicto acrius Congrediendum non e intacto Corpore tuo sanguis hic fluxit per ipSAS Cicatrice per USSA OS. 16. Non est quod utaris excusatione muliebris nominiS, Cui paene concesSum S inmoderatum in lacrimi ius, non inmensum tamen o et ideo maioreScleCem mensum Spatium lugentibus uiros dederunt, ut cum pertinacia muliebris maeroris publica ConStitutione deciderent non prohibuerunt luctus sed finierunt: nam et infinito dolore, cum aliquem e CariS- OSimis amiseris, adfici, stulta indulgentia St, et nullo, inhumana duritia optimum inter pietatem et rationem temperamentum est, et sentire desiderium et Opprimereri non Si quod ad quasdam feminas reSpiciaS, quarum triStitiam 'emel Aumptam horS 5

finiuit nosti quasdam, quae amissis filiis inposita

lugubria numquam Xuerunt a te plus exigit uita ab initio fortior non potest muliebri eXCUSatio Ona tingere ei a qua omnia muliebria uitia afuerunt non te maximum Saeculi malum, inpudicitia, in numerum o plurium adduXit non gemmae te, non margaritae flexerunt non tibi diuitiae uelut maXimum generiS humani bonum refulserunt non te bene in antiquae seuera inStitutam domo, periculoSa etiam probis peiorum detorsit imitatio : numquam te fecunditatis 5 tuae, quaSi Xprobraret aetatem, puduit numquam more aliarum, quibu omni Commendatio e forma petitur, tumeScentem uterum abscondisti quasi in- 4 decens onus non iaciem coloribus rues lenociniis

153쪽

polluisti: numquam tibi placuit uestis quae nihil

ampliu nudaret Cum poneretur unicum tibi ornRmentum, pulcherrima et nulli obnoxia aetati forma, haXimum decus, mis est iudicitia. non 3 potes itaque ad optinendum dolorem muliebre nomen Praetendere, e quo te uirtutes tuae seduXerunt tantum debes a feminarum lacrimi abeSSe, Unntum uitiis ne feminae quidem te inent intabescere uolneri tuo. Sed uel pio neceSSarioque maerore Cito io defunctam iubebunt exsurgere, si modo illas intueri uole feminas, qua OnSpecta Virtus inter magnos

uiro posuit Corneliam ex duodecim liberis ad duosi

fortuna redegerat Si numerare funera Corneliae uelles, amiserat Mecem, si aeStimare, inmiserat GracchoS. 1 flentibus tamen circa Se et fatum eius Xecrantibus

interdixit ne Fortunam accusarent, quae sibi filios Gracchos dedisset ex hac femina debuit nasci qui diceret in contione tu matri meae male dicas, quae me peperit multo mihi uox matris uidetur ania mosior filius magno aestimauit Gracchorum nataleS,

mater et unera Rutilia Cottam filium secuta est in exilium et usque eo fuit indulgentia constricta ut mallet exilium pati quam desiderium, nec ante in

patriam quam cum filio rediit. eundem iam reducemas et in republica florentem tam fortiter amisit quam se-Cuta St, ne quiSquam lacrimas eius post elatum filium notauit in expulso uirtutem ostendit in amisso prudentiam nam et nihil illam a piet te

Cum poneretur lysius, Componeretur uel pio neceSSarioque Gerte, deuior necessari, edisset: ademisset Lenti I aestimauit Naase estimabit

154쪽

86 SENECA

deterruit, et nihil in tristitia superuacua stultaque

detinuit. Cum his te numerari feminis uolo quarum uitam Semper imitata es, earum in Coercend Comprimendaque aegritudine optime Sequeri eXemplum. Ι7. Scio rem non esse in noStra potestate, ne 5 ullum adfectum Seruire minime uero eum qui X dolore nascitur Oero enim et aduerSUS Omne remedium contuma est uolumus interim illum obruere et deuorare gemitu per ipSum tamen CompoSitum fictumque uoltum lacrimae profunduntur ludi Iointerim aut gladiatoribus animum OCCUPAmUS at

illum inter ipsa quibus inuocatur Spectacula leuiSet aliqua desideri nota subruit ideo melius est uincere illum quam fallor nam qui delusus et uoluptatibus aut occupationibus abductus St, resurgit et ipsa squiete impetum ad saeuiendum conligit at quisquis

rationi cessit, in perpetuum Componitur non Sumitaque tibi illa monstraturus, quibuS USOS SSe UltOSSCio, ut peregrinatione te uel longa detineas uel amoena delectes ut rationum accipiendarum ill aogentia, patrimonii adminiStratione multum CCupeS temporiS, ut Semper nouo te aliquo negotio implices omnia ista ad exiguum momentum prosunt CC remedia doloris sed impedimenta Sunt ego autem

3 malo illum desinere quam decipi. itaque illo te duco, auequo omnibuS, qui fortunam fugiunt. Confugiendum est ad liberalia studi illa sanabunt uulnus tuum, illa inanem tristitiam clibi iuellent his itiam-

quantum tibi patris mei antiquus algor permiSit, o Omne bona artes non quidem comprendisti attigisti

155쪽

tAmen. utinam quidem uirorum optimuS, pater meuS, minus maiorum Consuetudini de litus uoluisset

te praeceptis Sapientiae erudiri potius quam imbui non parandum tibi nunc esset auxilium Contra for- tunam Sed proferendum propter istas, quae litteris non ad sapientiam utuntur sed a luxuriam instruuntur, minus te indulgere Studiis passus est beneficio tamen rapacis ingenii plus quain pro tempore hausisti iacta sunt disciplinarum omnium fundamenta nunCio ad illas reuertere tutam te praestabunt illae Con 3 solabuntur, illae delectabunt; illae si bona fides in animum tuum intrauerint, numquam amplius intrabit dolor numquam sollicitudo, numquam adflictationi inritae superuacua uexati nulli horum patebitis Pectu tuum : nam Ceteris uitiis iam pridem clusum eSt. hae quidem Certissima praesidia sunt et quae sola te fortunae eripere OSSint.18. Sed quia dum in illum portum quem tibi

Studia promittunt peruenis adminiculis quibuSao innitaris opus est, uolo interim solacia tibi tua ostendere. aeSpice iratres meos, quibus salui fas tibi non est accusare fortunam. in utroque habes quod te adiuersa uirtute delectet: alter honore industria con-Secutu 'St. alter Sapienter montempsit. adquiesceas alterius filii clignitate alterius quiete, utriusque pietate. noui fratrum meorum intimos adfectus alter in hoc dignitatem excolit ut tibi ornamento sit alter in hoc se ad tranquillam quietamque uitam recepit, ut tibi uacet bene liberos tuos et in auxilium et in oblec 33 tamentum fortuna disposuit pote alterius dignitate

rapaci A, Capaci temere Schulless

156쪽

88 SENECA

'efendi alterius otio frui. Certabunt in te ossiciis et unius desiderium duorum pietate supplebitur nudaC-ter IoSSum promittere nihil tibi Meerit praeter 4 numerum ab hi ad nepote quoque respice Marcum blandissimum puerum ad tutu ConSpeCtum

nulla potest Murare tristiti nihil tam magnum, nihil tam recens in cuiusquam pectore furit, quod non 3 Circumfusus ille permulceat. Cuius non lacrimas illius hilaritas supprimat cuius non contractum Sollicitudine animum illius argutiae Soluant quem non Ioin iocos euocabit illa lasciui quem non in Se Conuertet et abducet infixum cogitationibus illa neminem satiatura garrulitas Θ deos oro, Contingat hunc habere nobis superstitem l in me omnis fatorum crudelitas lassata consistat quidquid matri dolen tuedum fuit in me transierit, quidquid auiae, in me. floreat reliqua in suo statu turba nihil de orbitate nihil de condicione mea querar, fuerim tantum nihil amplius doliturae domus piamentum tene in gremio cito tibi daturam pronepote Novatillam, quam Sic Oin me transtuleram. Sic mihi adScripSeram, ut possit uideri quod me miSit, quamui Salu patre, pupilla

hanc et pro me diliges abstulit illi nuper fortuna

matrem tua potest eicere pietas, ut perdidisse se

matrem doleat tantum, non et Sentiat. Un more aseius Compone, nunc forma alitu Praecepta descendunt, quae teneris inprimuntur aetatibus tuis adsuescat Sermonibus, ad tuum fingatur arbitrium

multum illi dabis etiamsi nihil dederis praeter exemplum hoc tibi 'am sollemne isticium iro o

furit orta fuerit A saeuierit P. Thomas I firma Gertr

157쪽

remedio erit: non poteSi enim animum pie dolentem a sollicitudine avertere nisi aut ratio aut honeSta Occupatio numerarem inter magna Solacia Patrem quoque tuum, nisi abesset nunc tamen e adfectus tuo; qui illius in te sit cogita intelleges, quanto iustius sit te illi seruari quam mihi impendi quotiens te inmodica uis doloris inuaserit et sequi se iubebit

patrem cogita cui tu quidem tot nepote pronepotesque dando effeciSti, ne unica eSSe OnSummatio io tamen aetatis actae feliciter in te uertitur illo uiuo nefas est te, quod uixeriS, queri. I9 Maximum adhu solacium tuum tacueram, Isororem tuam illud fidelissimum tibi pectus, in quod omne Curae tuae pro indiviso transieruntur illum Is animum Omnibu nobi maternum. Cum iaci tu lacrimas tuas miscuisti, in huius primum respirasti sinu. illa quidem adfectus tuos Semper Sequitur a in mea tamen persona non tantum pro te dolet. illius manibus in urbem perlatu Sum illiu pio maternΟ-a que nutricio per longum tempus aeger conualui illa pro quaestura mea gratiZm Suam Xtendit et, quae ne Sermonis quidem aut Clarae salutationis sustinuit audaciam, pro me uicit indulgentia uerecundiam.

nihil illi seductum uitae genus, nihil modestia inaue tanta feminarum tetulantia auStica, nihil quies nihil secreti et ad otium repositi more obstiterunt quo minus pro me etiam ambitiosa fieret hoc est, amater NariSSima Solacium quo reficiaris illi de quantum poteS, iunge, illius ortisSimis amplexibus 3 alliga. Solent maerentes ea quae maxime diligunt

qui Haase, quis A 12 taceo materteram Gerta

158쪽

9 SENECA

fugere et libertatem dolori suo quaerere tu ad illam te, quidquid Cogitaueris, Confer Sive seruare istum habitum uoles siue deponere, aput illam inuenies uel finem doloris tui uel comitem sed Si prudentiam perfectissimae feminae noui non patietur te nihil pro ueluturo maerore ConSumi, et eXemplum tibi Suum, Cuius ego etiam spectator fui, narrabit. Carissimum uirum AmiSerat, auunculum OStrum CV uirgo nupserni,

in ipsa quidem nauigatione : tulit tamen eodem tempore et luctum et metum euictisque tempeStatibus io5 Orpia eiu naufraga eueXit o quam multarum egregia opera in obscuro iacent si huic illa simplex admirandis uirtutibus contigisset antiquita S, quanto ingeniorum Certamine Celebraretur Xor, quae oblita inbecillitatis oblita metuendi etiam firmissimis mariS, IS Caput Suum periculi pro Sepultura obiecit, et dum cogitat cle uiri funere nihil de suo timuit nobilitatur Carminibus omnium, quae e pro Coniuge UiCAriRm dedit hoc amplius est, discrimine uitae Sepulcrum uiro quaerere maior St amor, qui pari periculo minus o redimit post hoc nemo miretur, quod per Sedecim annoS, quibu Aegyptum maritus eius optinuit, numquam in publico OnSPOCta St, neminem Prouincialem domum suam admisit nihil a uiro petiit, nihil a se peti passa est itaque loqua et in contu asmelias praefectorum ingeni OSA prouincia in qua etiam qui uitauerunt culpam non effugerunt infamiam, uelut unicum sanctitatis exemplum SuSpeXit, et, quod

illi difficillimum est cui etiam periculos Sale placent,

1 uiri post sepultura add. Gerta I miretur scripsi coli. Polyb. I miratur A

159쪽

Omnem uerborum licentiam continuit et hodie similem illi, quamui numquam Speret, Semper optat. Ultum erat, si per XVI annos illam prouincia probasset plus eSt, quod ignorauit haec non ideo refero ut laudes

5 eiu eXSequar, quas cirCumSCribere est tam parce tranSCurrere, Sed ut intellega magni animi esse

feminam, quAm non ambitio, non auaritia. ComiteSOmni potentiae et peSteS, uicerunt, non metu mortiSinm OXArmata maue inufragium Suum Spectantemio deterruit quo minus Xanimi uiro lineren non quaereret, quemadmodum inde Xiret sed quemadmo lum efferret huic parem uirtutem Xhibeas oportet et animum a luctu recipia et id agas, ne qui te putet partus tui paenitere. i IO Ceterum quia necesse est, Cum omnia feceriS, Cogitatione tamen tua Subinde ad me recurrere nec

quemquam nunc ic liberis Quis frequentius 'ibi obuersari, non quia illi minus mari sunt sed quia naturale est manum Saeptu ad id referre quod doleat

a qualem me Ogites accipe laetum et alacrem uelut optimis rebus. Sunt enim Optimae, quoniam animus omni occupationis Xper operibu Sui uacat, et modo se leuioribus studiis oblectat, modo ad considerandam Suam uniuersique naturam ueri auidus insurgit. 23 terra primum itumque earum quaerit, deinde On acticionem circumfusi maris CurSusque eiu alterno et recurSuS. tunc, quidquiu inter Caelum terrasque plenum formidinis interia et perspicit et hoc tonitribus, fulminibus uentorum flatibus a nimborum niviSque

160쪽

92 SENECA AD HELVIAM

et grandinis iactu tumultuosum patium tum peragratis humilioribus ad Summa perrumpit et pulcherrimo diuinorum Spectaculo fruitur aeternitati suae memor in omne quod fuit futurumque est adit omnibu SaeculiS. S

SEARCH

MENU NAVIGATION