Dialogorum philosopicorum libri sex de aeris verâ ac reali gravitate, &c

111쪽

niam non solum columna aquae FGEC, Verum etiam tota, quae continetur in cado , aqua , stagnantem Hydrargyrum premit . eique incumbit. ALEX. Fateor quidem rem ita se habere. CORN. Quid itaque ad argumentum propolitum respondeas 3 ALax. Respondeo ex sectione quarta, Dialogi primi. C o R N, Cedo. ALEx. Fluida sibi mutuo aequiponderant in Libra Naturati secundum altitudinem solummodo. C o R N. Non ergo secundum crassitiem 3 ALEx. Non. XXI. DROMO. Si pace tua, here, mihi permissum is rit , tentarem. ALEX. Quidnam , tu Dromo, tentares ZDRo. Nonnihil, here. ALEx. Effare. DRO. Vix audeo , nam tibi bilem movebit. ALEx. Non nisi merito. Aliquodne experimentum tibi occurrit 3 F R A N C. Experime tum haud dubium , nequitiae. ALEX.,Cave Dromo , nequid tuo suas capiti. DRO. Experturus sum argumentum.

CORN. Quid sus cum tibia 3 DRo. Nunquam audivisti, Corneli , graculus inter musas ' COR N. Quid tu itaque garrire vis 3 DRO. Paucis philosophandum est. CORN. De quo D R o M. Non de experimentis aqueis, sed vinariis. CORN. An tam rude animal est disciplinae capax DRO. Omnium scientiarum sum capacissimus. CORN. Tu qua utus, quantus es , nil nisii sapientia es. ALEx. Sed unde tibi argumentum, Dromot DRo. Ex propria Minerva. ALEx. Unde ratiocinandi peritia 3 DRo. Aliunde. ALEx. Dic. DRo. Ex argumentis nuper propositis , quibus , tu here , Nego & concedo dixisti. ALEx. Peritiam itaque tu tuam mihi mnendas. D R o. Multo mane, here, ut probe nosti, expergefactus fui, ct , intromisso Cornelio, in cellarium casu lapsus sum revertens. ΛLEx. Qui hoc evenit DRo. Solito citius expergefactus, vertigine interdum corripior, & adeo,

hoc matutino tempore correptus fui, ut totum caput verti

visum sit. Et nisi sorte fortuna eodem incidissem, de me. here , actum fuisset. ALEx. Quid ita D R o. Perraro me

112쪽

invadit, quin vitae metuam. ALεx. Qui tam subito salvus se ctus cs DRO . Dicam , here, quod nunquam, dum spiritus hos regit artus , ut spero , mente elabetur. Dum praeceps humi ruerem morbi violentia , dc inde pronus fierem, fortuito infra cadum prolapsum est caput. Momentum ibi vix iacui, cum os totum humore quodam oblitum inveni. Paulatim ad me rediens, fragrantissimum percepi odorem et de nonnihil miratus unde , cubito statim memet allevavi, tum certo cognovi falernum guttatim in os defluxit se. Hinc. here, illa vita, dc Valetudo, qua me , hodierno die, frui vides. CORN. Ne Mercurio quidem haec narranti crederem. D R o M. Mihi tantum beneficium falerni auxilio consequuto, videbatur is liquor nectare suavior de iucundior. COR In hoc, Dromo, maxime hallucinaris ; Deorum potus, infinitis stiperat paras angis , vel liquores optimos , quos terra producit. DRo. Ego quidem in ei non sum sentent hi, quam hoc meo argumento, quod proprio Marte meditatus sum invictissime demonstrabo. CORN. Ut gestio audire argumentum ex jovis cerebro i Perge. DRO, Ecce. Falernum ea suavius nectare

hil est suavius falerno , ergo Nihil ere δει avius nectoe

COR N. Contrarium, Dromo, potius inferres. DRo. Hic est meus argumentandi mos , dc ni fallor , optimus. Non soleo contraria, dc sibi repugnantia colligere, sed puram patam veritatem attingere. CORN. Bene habet ..Sino philosophum suo modo philosophari, similes enim habent labra

lactucas. DRO Ecquid tu habes, quod huic meo contradicat argumento Enicacius est , quam ut vinci, superarive queat, quantum divinare possum. CORN. Dicamne quid sentiam 3 DRO. Fiat. CORN. Ex salsis colligis verum, Dromo , ac si diceres, asimus es ritionalis , tu es asinus ;bergo ru

113쪽

es rationalis. DRo. Quid 3 Asinus es rationalis ' Fallerer quidem , si hoc dicerem. At tu es Asinos. Falloriae iam, an tion 3 C o R N. Adhuc falleris. D R O. Ergo tu es rariarualis. CORN. Verum jam dicis. DRO. Optime nunc calleo. Ex falsis, ais colligo verum. Co R. Omnino. D Ro. Bene habet. Quid praeterea tibi dicendum videtur ξ COR. Cum Major, tum Minor falsitate laborat. DRo. Sphingis gripho, hoc non minus est obscurum , cui Oedipo conjectore opus est. Dic clarius. CORN. Concipias argumentum, Dromo, ceu tripodem. DRO M. Quid tum postea COR N. Duobus pedibus hoc tuum argumentum claudicat DRO. Quibus λ COR N. Faler-πυm est suavius nectare , est prior pes claudicans. D sto. Sic emendabo. Nihil est Lavim necrare Falerno nihil es suavius, ergo Falernum es suavius nectare. In quibus nunc peccatur, Corneli 3 COR N. Posterior pes prioris, Tripodis est etiam corrigendus. DRO M. Qui sinam

COR N. Nihil es suavius Falerno. D R o. Quid de poste, riori Tripode est dicendum Z COR N. Secundum prioris pe-clem est suffuratus. DRO. Minime vero. CORN. Nonne,

falerno nihil essuavius, & nihil eis suavius falerno, sunt idem

pes D st o . Sive unus, sive duo sint, quid tu ex adverso opponis COR N. Corrigendus est. D sto. Quid si corrigam 'CORN. Laurea Triumphali donandus cs. A LEx. Quam timeo, Francisce, ne aliquam ei hic faciat fallaciam lFRAN c. Ejus parti valde quidem timeo. DRO, Bene habet.

Victori faisJ Laurea. Quid victo 3. CORN. Tollat digitum

DRo. Sic ego peritus artifex corrigo secundum , tu pri IiS, tum posterioris pedem.

Nectar eis suasius falerno. Ecquid jam mentior COR N. Nihil sane. DRO. Ecce ita que secundus pes . L NL

114쪽

Nihil in suavius nectare Quid huic pedi, vitio vertis COR N. Bene habet. ALEM

Non sane effugiet, quin capiatur. FRAN c. Certissime haerebit in luto. CORN. Mos est nonnunquam, Dromo, ut prius repetatur argumentum, qum seratur judicium. DRo. Repetas. CORN.

Nectar est suavius falerno Nihil es uaυius nectare, ergo hileu suavius falerno

Falerni haustum, mi Dromo, largum quidem mereris. DR Laureane etiam dignus sum ALax. Decernetur tibi , Dromo , equa Thestica. In Vesperam, hunc diem jam protra, rimus. Num jam summa procul villarum culmina fumant Guajoresque cadunt altis de montibus umbra. Eequid aliud restat dicendum ALax. Tuae curae sedulo mandamus hac nocte Cometae contemplationem . nam sudum est caelum&etiam rubens. FRAN c. Probabile quidem: serenuatis signum, eoque magis, quod Lucidus Hesperias sol praecipitetur in undas. Cujus inter reliqua suturae serenitatis , primo de Agri cultura libro, hisce versibus meminit Maro ins, cum referetque diem, condetque velatum Lucidus orbis erit x fruara terrebere nimbis Et clara En cernes, quilone moveri.

115쪽

DIALOGUS SEXTUS.

tauintum Posuis ρε aenomenon proponitur, o dissicultas inde orta disseitur.

Personae Colloquentes. Francis tu. Alexander. Cornelius.Dromo Famulo. I. F RAN c. Felix sit vobis omnibΗs , hujus diei exortus. ALEx. Et prosper sit hic tibi dies , Francisce , cui salutem plurimam precor. FRAN c. Et ego vicissim tantundem tibi , Alexander. Cos N. Sed quid novi tam multo mane nobis portas FRANC. Cometen evanuisse rumor est. CORN. Tam cito FR A N c. Ita ferunt. A LEx. Rem incredibilem narras. FRAN c. Quid ita ALEx. Suas augere solent aetates , ad semestre, vel trimestre spatium , ut ingens ille Neronis Cometes. FRANC. Nec mirum , ut qui Solem apparente magnitudine adaequaverit. A LEX, Certone tibi constat extinctum esse 3 FRAN c. In ore est o. mni populo. Λ Lax. Sed quinam mihi fidem facies f FRAN. Frequens eum super colle , expectabat hac nocte populus agallicinio, in tempus usque antelucanum, nec videri poterat. A Lax. Sudum etiam coelum FRANC. Imo. ALEX. Verisimile quidem mihi videtur . Cometen nostrum vel penitus evanuisse, vel Meridiem versus retrocessisse. FRANC. Id monstri simile. ALEx. Qui FRAN c. Ad partes caeli boreales nunquam non pregredi solent. ALEx. Novi illosita vulgo serri; nihilominus in adversas partes tendere, non adeo prodigiosum est. FRAN c. Sed an rem omnem ab initio cognitam vobis faciam 3 ALEx Quaesumus. FRAN. Η ra circiter undecima fortuito egressus, ingentem maculam

vidi in caelis lucidam, quae veluti sidus ingens sub nubecula, L a efful-

116쪽

effulsit. A Lax Hora , ais, undecima: sed quanam in cete -li parte FRAN c. Prope caudam Leporis. CORN. Non dubrio , quin idipsum sit Cometes , qui Navem deserens, ct Sirium praetergrestus, jam Leporem assecutus est. FRAN. dic est. CORN. Sed cur populus cum c vannisse putat PRAN c. Quia matutino tempore, ut prius, Solem non an

tegreditur, sed subsequitur ; & proinde id temporis visus

non ess : nam quo tempore invigilabat turba, Cometae ortum, post Gallicinium praestolans, occasum patiebatur. ALERNonne vulgus , cum Occidentem videre poterat quemadmodum orientem FRAN c. Stupidum. Nihilominus agnoscendum. ALEX. Qui λ FRANC. Circumrasus efful- . O . N. An imberbis ξ FRANC. Prorsus. AI x. Unde imberbis FRAN c. Splendebat vaga Luna , quae suo Iulgore , eius plerumque obscuravit. ALEx. Sed quibusnam rationibus adduceris, ut credas maculam illam , eundem esse Cometcn , quem ab initio vidisti FRAN c. Octiaime Eridanum versus progreditur , maximi tota sua via portionem circuli describens. CORN. inde non ulterius progredietur. AL E x. Cur non COR N. Igneum caput extinguetur in Fluvio. DRO. Ego potius metuo, ne in nos 1llabatur , si eousque subvehatur. CORN. Delabentur in te , Uromo . ejus cineres , qui te hominem nequiorem facient. DRO. Mysterium narras. CORN. Nempe ergo a perte vis , quid sentiam, me loqui Z DRo. Satiae quidem, nam hercule te non capio. COR. Pestifero hujus Cometae Innuxu, ad insaniam tantum non adigeris. Quid hoe intellextin An nondum etiam ne hoc quidem DRo. lino caulide : nam ita aperte rem ipsam modo locutus sis, ut nihil

circuitione usus sis. Sed larva non terret leonem. ALEXNunquid aliud de Comete , Francisce FRAN c. Satis festinabat. ALEx. Qui nosti 3 FRAN c. Momento sere tem-s Oris, hinas omnes deseruit , quas incursu assecutus fuerat.

117쪽

ALEx. Anne oculis id percipi potuit F κ AN c. Quidni

Nam minori unius horae spatio, sex septemve gradus promotum vidisses. ALEx. Inauspicatum quidem omen. Co R. Cujusnam 3 ALEx. Res indicabit. DRO . Dicamne . here, quid nuper ab Astrologo quodam praedictum est , quod nunc tritum est inter vulgus ' ALEx. Effare. D R O. Lues gravissima finquitJ imminet ; atque etiam bellum terra marique

cruentissimum. ALEX. isne vetus, victus , veteranus senex D R. o. Imo. ALEx. Fides illi adhibenda non est, nana scientiae Astrologiae est imperitissimus. Praesto est ephe

mo quarto Olendas Ianuar as, hora und eima circiter v sperrina , anno cla I e LX IV. circumrasus effulsit Cometes prope leporis caudam , valde partes caeli boreales versus se nans. FRAN c. Factum A LEX. Ad quintum itaque Baroscopii phaenomenon proponendum,& salvandum jamnunc progrediamur. FRAN c. Tempus

admonet.

II. ALEX. Quinta quae occurrit dissicultas Barosco-

118쪽

pii solvenda haec est. Hydrargyro ad usitatam altitudinem B delapso , tubum celeriuscule ex stagnante Hydrargyro C D , sustolle , quo facto , Hydrargyri cylindrum tanto

impetu ad tubi verticem A subvehi videbis , ut non modo illum , tametsi hermetice obsignatum disrumpat . verum etiam in altum aerem multis digitis subvolet. Hoc Phaenomenon evenire asseruere nonnulli , qui forte rem ipsam experti non sunt. F R A N c. Temerarium est aliquid hic asserere , priusquam periculum secerimus. C O R N. Probe mones. F R A N c. Sed recenseas, quae tibi tentanti obtigere. ALEx. Cum id contingere phaenomenon semel audivissem , summo tenebar desiderio , rarum hoc admodum videndi spectaculum. Idcirco, tubi orificium G , ex refuso Mercurio C D digitis celeriuscule extuli , quo instante quidem , vidi suspensum Hydrargyrum G B, ad tubi verticem A , impulsu quodam subvehi , verum absque

ulla obsignati illius extremi fractura , quam cupidus expectavi. Interdum , cum tubum lento gradu e stagnante Hydrargyro sustulissem , nullum omnino Hydrargyri impendentis ascensum animadverti. Sin tubi orificio G, antequam id ex Mercurio resuso CD educas, digitum supponas, tu-bumque sic eductum , prope Horizontem in aperto aere reclines . tum non prius digitum amovebis , quam Hydrargyrum G B, tubi verticem A versus , tanto impetu deserri videbis, ut diffractum putes. Nihilominus , quodam die, ex multis unum excerpsi tubum , caeteris in vertice fragiliorem , quem tanto impulsui serendo, parem non esse existimavi. Periculo itaque semel facto , reclinando n mirum tubum in aperto aere, prope ut dixi J Horizontem, delatus est Hydrargyrus, sublato digito, verticem tubi ve

sus , ea motus rapiditate , ut pertusum tantum, non autem

disruptum invenerim. F R A N c. Demiror sane, quid iis in mentem Venerit, qui tubi extremum diffractum iri dixerunt.

119쪽

Lia ER L D I. A L o G us VI. 87ΑLgx. Quia sic nonnullorum mos est, qui ex musca nonnunquam iaciunt elephantum. III. FRAN c. Sed reddas, amabo , illorum phaenomenbn causas do rationes , quae nominatim & ordine nobis recensuisti, quas . ni fallor, inventu satis dissiciles invenies ALvx. Primi phaenomeni causam & rationem . opinor esse vim & claterium aeris , qui apertum tubi orificium subintrans , Hydrargyrum impendentem , sursum versus pellit. Nam quo instante , celeriuscule tubi orificium G , ex stagnanti Hydrargyro CD educitur , extans Mercurius G B,

una cum tubo allevatur, non totus ; nam portiunculae quaedam in inferius vasculum delabuntur : unde, tubi orificio ple. ne extra superficiem C D allevato, incumbens aer, quasi persentiscens impendentem Mercurium , aliquid de sua gravitate deperdidisse . & iam solito leviorem, statim orificium irrumpit. Mercuriumque non absque impetu , ad tubiverticem propellit. Secundi Phaenomeni causa & ratio videtur haec: quoniam dum leniter, lentoque gradu , tubi orbficium , e refuso Mercurio CD, in apertum aerem sustollo, nihil omnino impendentis Hydrargyri, in inserius vasculum delabitur , sed integer cylindrus , justum renuentis aeris aequipondium, simul cum tubo allevatur: unde, quasi persentiscens ille , impendentem Hydrargyrum nihil de sua gravitate amisita , & sibi etiam Viribus parem permanere, illum suo loco pellere nequit : quemadmodum corpus grave huic lanci impositum , aliud grave ejusdem ponderis, alteri lanci impositum , finitis vibrationibus . a justo aequia pondio nequit dimovere. Sin, iis in aequilibrio sic constitutis , huic lanci, unum duntaxat granum, plus quam alteri

imponas, fit mutatio ; una alterum in contrarium renitentem degravante. Vel si alteri unum solummodo granum sub ducas, hoc idem evenire conspicaberis. Eodem prorsus modo res hic se habet L nam tuta orificio, extra stagnantem Τ'

120쪽

drargyrum, derepente sublato; decidunt forte ex eo, tres quatuorve impendentis Mercurii digiti, ratione cujus, ex altera quasi lance,aequi pondii nonnihil aufertur;& hinc existit ille aeris motus, quo impendentis Hydrargyri residuum ad tubi verticem sursum propellitur; non secus atque haec lanx. cui sex imponuntur unciae, sursum pellit illam, eamque degravat, cui quinque solummodb insunt. Co R. Quo prosundioribus,& penitioribus cogitationibus haec expendo & ad Critolai libram examino. a vestra sententia me magis abhorrere sentio, Funiculoque, quem scommatis & sannis excipitis, suffragor. ALE. Anne denuo, Corneli, niculum suscitabis, ct tanquam cramben recoctam repones, quem nos omnes jamdudum tumulatum fuisJe arbitrabamur 3 COR N. Nec mirum, quum.nihil prorsus, aut iam aptum, aut tam idoneum , usquam hactenus viderim. ad cuncta Baros copii phaenomena salvanda. ALE. Bene habet. Tuam itaque super hac re, ope Funiculi, sententiam audire, non recusabimus. Rem itaque paucis enarra. CORN. Paucis

simis. Existimo ergo, tubi orificio extra refusum Hydrargyrum celeriuscule allevato, Hydrargyrum impcndentem sursum pelli, non ob aeris irrepentis vim , sed quia diminuto. per delabentes particulas , pondere Funiculum cxtendente, Funiaculus subito se contrahit, & contrahendo , argentum vivum sursum rapit, tanto impetu ad clausam tubi summitatem, ut ea diffracta , in apertum aerem ad hominis pcne altitudinem exiliat. Hac sententia quid clarius, aut manifestius FRAN. Tibine etiam persuadetur, Corneli, obsignatum tubi extremum disruptum iri COR. Ita ajunt. DRo. Haud absimile est, here. Cornelii experimentum, bombardae, pulvere sulphureo accensae. ALE. Tace tu homo imperitus. FRAN. Operae pretium jam non Video, pluribus de Funiculo agere: idcirco, ad tertii phaenomeni causam & rationem afferendam, te accingas, Velim. A L. Tert. phaenomeno fuit, quantu memini. si tubi orificio G,antequa id stagnante Merc. c P .extrahas,digua suppona