장음표시 사용
371쪽
per se. Unde licet intentio statuenti s ledere Ecclesiasticam libertatem, si statutum per se illam non offendat, hanc censuram noincurrit. Qua proculdubio innodabitur, si statutu, quanuis non ex intentione formali factum Ecclesiasticae libertati contradicat, dummodo ignorantia non excuset. Ex materia
igitur statuti iudicandum est, quando ipsum contra libertatem Ecclesiasticam sit. Exempla sint. Si praeci, piatur, quod decima non luantur,cap. Revertimini IC. quae s. i. quod Ecclesia de spiritualibus ius condere,ac iudicare non possit. cap. D ni Pire cre Cum ad erum dist. &6.. alia, quae priuilegia Ecclesiasticorii, aut Ecclesiarum ostendsit. Si autem materia statuti non per se, si lirecte contra libertatem Ecclesiasti cam sit, haec censura non incurritur visi Respublica,aut Rex, Vt docent Caietan citato loco, Cras lib. . decis cap. I 8.nu. a. Panorm. in cap. fin de
reb . Ecclesiae non alien, statuant de honore Ortu Oriam , ne excessus dentur, de sumptu augeant Ur,
sepulchra, quod tot candela apponantur, Assimilia,quia cum hamad honorem temporalem defuncti ordinentur, per laicam potestatem limitari post int.
Quod si huiusmodi moderatio aliquo modo Clericis sit nociva, per accidens est. Nec obstat huic doctrinae dictiim cap .in doreb Ecclesia non alien.ubi declaratur esse contra libertatem Ecclesiasticam statuere de mortuarijs,t1- quam de annexis Ecclesiastica iurisdictioni cum hoc de ordinatis per se ad Ecclesiam,salutem defuncti, cultum diuinum intelligatur, non veritae per se ordinatis ad honorem
Tertia codcluso Con. 3 tra libertatem Ecclesiasti qcam est statutum illud, quo Ecclesiasticis personis aliquid prohibetur,vel iniungitur, quod nec diuino ,
372쪽
nec humano iure illis pro hi bittim, vel praeceptu est, aut quo Ecclesiastici tinxi.diores, laici audaciores ad nocendum fiunt. Primi huius conclusionis partem ex sententia Felini in cap. merit e senten. CXCOm. tradit Sa r. lib. 3 decens. Cap. s. no m. s. I. Sic Qui secundam etiam ibid. amplectitur. Qua in docuit Barth quem refert, M sequiturSylu.Verb. recitas et . num. 2. Vt si fiat statutu, quod interficiens laicum grauiter puniatur, interii eiens vero Clcri cum deceaureos soluat Ratio conclusionis est, quia per haec
Quarta conclusio Nolasorum censura liuius Canonis incurritur per statutu, quo priuilegia Ecclesine v- niuersali coii cessa sine in Communi, siue in particulari violatur sed etiam quoius quarumcunque Ecclesiarum laeditur. Prima pars huius conclusionis communis est. Quam in hermini dic cap. Lucrit traduc
tis locis, et que nianifesta, Secunda pars probatur ex verbis Bulue, in qua post-
quana Sunam. Pon Hicce Communicat violantes libertatem Ecclesias hicam addit, Ac quarum inque Ecclesiarum iuribus se praeiudicatur. In quibus inter libertatem Ecclesiasticam , iura particularium Ecclesiarum distinctionem fiat,
utruque haedentes exco- municat. In hoc tamen casu non incurritur censura di c. cap. Nouerit vescitati Doc ores affirmant.
Quinta conclusio Condere eitem , vel statutum contra priuilegia itacula: ri potestate Ecclesiae Con celsa, quando adest iusta
causa, non sussicit ut censura huius canonis incurratur dummodo ab co , qui priuilegia concessit, aut ab habente aequalem potestatem id fiat, A dicta priuile .gia per Romanum Pontifico nilimatam tandi et Haia cten et golin. hoc loco vere. Verum quid de Imperatur: aure a verba Nec non qui
373쪽
C A P. XVI. .em atrita. Probatur prima pars: Lex ad libitu statuentis,praesertim quando spo te facta est adest iusta
causa, reuocari potest cr-go, priuilegium et in Ecclesiae conces in m. Antecedens habetur in cap. Conquessus s. quaest . . cap. Frater li. quaest. I. cap. I. de constitui in s. illud docet
C. undelibori Iason cons. I. collim. T. Volum. I. Fclin. in cap. ae in Hesesiam. num. 68 de costitui Cursius Ionio consit. I. ntam. I 8 volum. I. Nauar idem docet de priuilegissetiain in remunerationem concessis in Manual cap. 2T. numer. 3. circa illa. in c. riosit e ludi c. de in Cap. I.
de probat side indulge n. Miubit notab. 28. num. T. Cnot.33. Dum 3 qui dicites communem Fulgos.
qui de friuilegb Ecclesiae concessis a Principe loquitur ini. Si quis Curialis C. de Episcop. Cleric Abb. in cap. Eccles sancta in I. lect. num. et . insin de constitui. Et ratio est, quonia
qui est causa iuris potest etiam esse causa reuocationis illius, quod sine in iuria terti fit, cum adest causa. Nam quando per reuocationem illius, quod prius concussum fuerat, aliquid reducitur ad ius, quod prius coin petebae antiquitus, conqueri nori potest , qui ex tali re j uocatione damnum pati tur Glossa in L Si nus . s. Pactu nepereat. versaluod in pecie si de pactis cum enim ad ius commune per aliquam dispositionem re uertimur , talis dispositio est fauorabilis. ConseqUetia ostenditur jam magis impossibilitatur Princeps per priuilegiu quod concessit, quam legissa torper legem se factam; ergo , si legislator potest
legem reuocare, poterit etiam Rex reuocare prisuilegium Vnde, cum reuocato priuilegio non maneant Ecclesiastici quoad illud immunes , non excommunicabuntur, qui
fecerint contra illud quod prius concessum fuerat
374쪽
erat, tunc est reuocatum. Et confirmatur Si Ecclesiasticorum libertas
Reipublic pernitiosa sit, auferri potest, ut docet Victo ita releestri de potest. Ecclesias quaest. vltim proposit 8. ergo si auferatur, non erit lex contra illam. Secunda pars Onclusionis, quam cum Hos lien tenet Sylvest: ver b. Prmilet numer Io. s. Septimo probatur Privilegiuconcessum ab inferiori, si superiori ex certa scientia confirmetur , non potest iterum per inferiorem
reuocari, Cap. rtuti M. 2s quaest . . ergo confirmatum 1 Papa ab Imperatore reuocari non potes , atque adeo qui contra illud statuiti censuram huius canonis incurrit. Contra doctrinan huius coclusionis arguit Martha de iurisdiction. g. part.
1 . Priuilegia L culari bus Ecclesiasticis concessa ab ipsis postea reuocari non possunt, ut nonnulli Iutistarum docent, conss
tatque ex Authent. de Eeferend in princ ibi dicitur proprium Principis es
concessa per eum non auferre Deinde priuilegiuconcessum non subdito reuocari non potest' ut inter alios docent Inno-Cent in cap. i Dult. de iudi c. Bartholusini et iste patris. C. unde liberi Et in L Si cumihi. f. de dolo Cardin. in repetit cap. Perpendimus. in ptin. de sente Hr.eXCOm. Abb in cap. Inter alta de immunit . Ecclesia num. IN. Z in dic. cap. Nouit de iudicium. a. s. Sed Ecclesiasticus non est subditus s ecularibusti ergo priuilegia illis concessa Princi pibus auferri non post int, atque aleo, qui contra
Ad primum tamen istorum negandum es non posse priuilegia Ecclesias . ticis concesta auferri, qua ad adest iustii cauli non enim ita est propriti Principis non auferre facta per
ipsum , quasi non possit sed quia sine catas non
375쪽
C A P. XVI. Ddecet. Nam licet priuilegia perpetua fumitate costare debeant, cap. I. W2.2 i. quaest et data causa reuocari possunt, cap. Sugge- sum dedecim. cap. Non A t. de consanguinitat.&affinitar cap. Videntes Ir. quae s. I. Causas reuocationis priuilegi refert Gloss. in dicti cap. Suggestum verb-Priuileg. Ad secundum eodem modo responderi potest; vel dicendum est illust esse verum in priuilegio quod habuit perfectione
succes iuum, ut docet a normitan . in dict. cap. Suo gestum num . ., in cap-Wouit de iudic. numer. 2 Licet tamen maiorem italius argumenti admittas mus, dicendum es h adminorem Ecclesiasticos, qua-uis non sint subditi saecularibus Principibus quoad iurisdictionem esse tam eri vastallos, quod uisicit, et priuilegium eis concessumi reuocari possit, si iusta causa adsit,
376쪽
Contra impedietates Pr tos, ne satu, fidi ne Ecclesias ita utantur.
TENOR BULLAE. et non, qui Archiepiscopos, Episcopos, aliosq; superiores, Linferiores Praelatos, omnes alios quoscumque Iudices Ecclesiallicos ordinarios quomodolibet hac de causa
directe,vel indireeti,carcerando vel molellando eorum age iaces, procuratores familiares Me non consanguineos de affines, impe duint, quominus sua iurisdictione Ecclesiastica contra quoscumq; tantur,secundu in quo a Canones, Sacra Constitutiones Ecclesiasticae, Mecreta Conciliorum generalium, praesertim Tridentini, statuunt ac etiam eos, qui post ipsorum ordinariorum, celetiam ab eis delegatorum quorumcunque sente-tia S, & decreta, aut aliis fori Ecclesiastici iudicium cludentes,ad Cancellarias, alias Curias saeculares recurrimi, Lab illi prohibitiones simandata etiam poenalia,Ordinarijs aut delegatis praedictis decerni, contra illos exequi procurant, eos quoque , qui haec decern mi hexequuntur , seu datu Cosilium patrocinitim,d fauore in eisdem. Nota
377쪽
textum. M Ateria huius esurae,
ut notat Sayr. lib. s. de cens cap. to nu et est a crilegium , quo Ecclesia effenditur in luis Pr LiritS, uiudicit, , quatenus eorri Ecclesiastica iurisdictio impeditur. De qua re in cap. rumpniam de immunit. Ecclesinc Actiones principales prohibitae sunt sex. Prima,impedire, ne per sonae infra nominidae sua iurisdictioneEcclesiastica co
dum quod Canones, hi acrae Constitutiones Ecclesiasticae S decreta Concilioru generalisi, A praesertim videntini statuunt. Personae ut Archiepiscopi, Episcopi,alis superiores, inferiores Praelati, Nomnes ali iudices Ecclesiastici ordinarij. Modi, quibus impediri no debent, sunt, direct8, vel in directe carcerando, vel molesta is eoru
agentes, procuratores, familiares cosanguineos, e XVII.
affines Secuda recurrere adcinia saeculares, elude-do se tetias, ac decreta forii cclesiasticis personis nominatis,vel ab eis delegatis latas Tertia procurare curis saecularibus prohibitiones, domadata eti poenalia ordinarias, aut delegatis p rq dictis decemi. Quarta,haec eade procurare co-tra illos exequi. Quinta,eade decernere Sexta eadeexequi Actiones accessori auatuor numeratur. Prima,in eis de dare auxiliu . Secuda,consilium Tertia,patrocinisi . Quarta, fauore.
Prima actio principalis prohibetur in fauorem iurisdictionis ordinariae alia vero in fauor tutis dictionis delegat se,ut notat Sayri ubi supra numer s. Vnde sequitur impedientes, ne iudices delegati a PraelatiqEcclesiasticis suam iurisdictionem exerceant, Orieaecommunicari hoc canone: ut notat Suar decens disp. et t. sec f. t. num 'i exis communicantur tamen ex
vi dict.c. upm1 sed cessera illa reseruata non est.
378쪽
Circa illud verbum, Nudentes, notandum est non CX communicari hoc loco recurrentes ad curias saeculares, quando sententiae ab Ordinari s latae violentiam, aut iniustitiam continent: est enim elusorium idem quod vanum, sine fundamento, ut colligitur ex . Si etor. Ede iudi c. Circa illa veriba, Sec dii quod Canones, notanduest non excommunicari qui Ordinarior si praedictorum iurisdictionem ordinariam impediunt, quando ipsi contra statuta per Canones , constitutiones Ecclesiasticas, decreta Conciliorum generalium Procedunt. An vero exco-
municetur quadoprqdicta iurisdictionem impediunt in processu secud statuta Conciliorum prouincialita facto , dubitari posset, eo quod de Cocilius generalibus tantum Romanus Potifex metione faciat. Res pudetur tame affirmatiud, quia nomine cdstitutionuEcclesiasticarum intelligi.tur quaecunque ex Ecclesiastica est enim constitutionis in scriptis reda tu, seu ius scriptum. Verba illa Iurisdictione Ecclesia ira, manifesto os Edunt non excommunicari
hoc loco impedientes ne Ecclesiastici iurisdictione laicam exerceant, quae aliquando apud ipsos inuenitur,desola namque Ecclesiastica iurisdictione loquitur Summus Pontifex.
rum, aut decretorum confirmatione ad curias saeculares recurrant, non exc5-
municari tunc partes pro decretis illis,aut sententris tolle lis,vel infirmandisin eadem curia saeculari procurantes quoniam in tali
curiam saecularem ire currunt iurisdictionei ordinariori impediunt, cum potius ab illis ad tribunaliculare deducantur. Videtur igitur in tali casu dari reconuentio, iuxta ea quae diximus C. praeced. diip. 8a,cas L.
379쪽
Utrinis rectinetes ad curias culares in causis mixti fori hoc cano
n ex 'mitin etellii . URO intelligetia huius
dissicultatis praemittendi est cu Cl. II. l. I. in . u. causas alias esse Ecclesiasti
siasticar causar triplex est genus,quaeda enim causae runt spirituales, quaedacriminales, aliqciuiles Spirituales causa sunt, inquibus de spiritualibus agitur,
ut notat Gl. cit. Arch. I. q. nprin. ut quasso agitur de sacrametis, te iure decimarum, d similibus Criminales,ubi agitur de crimine Ecclesiiastico crime autem
Ecclesiasticu illud dicitur, quod sola lege naturali, aut sola Potificia solet esse vetitsi,ut dicit Nau in relech. c. Abuit de iudi c. notab. c.n. 3'. vers Peccatu aute visunt
crimen haeresis,&vsuraru . Dicitur etiam crimen Ec-
illud, quod no ponitur Perleges ciuiles, ut crime fori cationis De hoc autem crimine Ecclesiasticus iudicat etiam laicii ut traducidem Gemin. in c. Epiis c. m. deo mi Ord. in Gno1. An l. in . C. E. de adulter dein Rubri c. de Sortilegio, rein et inae ut o et g. Adcormon uolum 8 de accusat. Pro quo facit textus in C.
Contra doloru. vers. Perpetuas
inclusiones etc. q. s. Causa Ecclesiasticae ciuiles sunt, ubi agitur de rebus tempo
sae faeculares sunt illa , ubi agitur de meres cularibus,quq in criminales,&ciuiles dispartiuntur Criminales dictitur,ubi agitur de crimine saeculari, ut de crimine laesae maiestatis,aut ubi agitur de effusione sanguinis, ut de morteo abscisione membri.&c Civile dictitur,ubi agitur de patrimonialibus. Causae seculares aliqu1do, propter aliqua qualitatem, de foro Ecclesiastico efiiciatur,ut crime rapin q,
380쪽
oppressionis violentiae, similia, C. Cumst generale, C. Suod Clericis c. Licet e si
pet. tuc huiusmodi cau-sse mixtae, seu mixti fori di cutur, si 1 laicis comittatur, Vterq; iudex saecularis scilicet, .Ecclesiasticus
cognoscerepotest; ut notat Crassi libia decis c. I S. nu. I 26. Inter has etiam causas numeratur usura. Dec. cd- sit. ITO. la. 3 sacrilegiti, sortilegiti Abb. in . Intellexi
binatus , crinicio domiae, ut colligitur ex textu in C. Clericitae excessi. PCHat. Et late de his Iul. Clarii sua praxi crimin. g. fi n. q. T. 5 Doctores in C. Agener se. de r. compet. Dicuturetiam hae cauta mixti fori, quia crimina, de quibus in illis agitur, lege naturali, S ciuili, Potificia, sis aeculari simul vetitur Abb in dict.carum. Cum sit generale num. 3 VNauar. ubi supra num. o. Fit etiam causa mixta quando simul uterque Ecclesiasticus, .saeculatis
cognoscit Authen Si vero DI SP. LXXX v.
giit. deos Deleg. in cap. Per hec de haeret in c. ubi Inquisitor, Episcopus
conueniunt in processu contra haereti c. Alias etiam odis coniunguntur Causae, qui tamen ad nostrum propositum non faciunt. Premittendu etiam est praeuentionem esse, Iurissi monis appropiation ibi pollinaliqua causa, quae rincipaliter, insolidum, in actapluribus competebat. Ita Socin . in cap. Proposui titae r. comis pelta Martha de iuris i.
nu . . notat quod iudices aliquando praeueniuntur, ne alius se intromittat; aliquando ipsa partes, net forum mutent. His praemissis, dubium est, utrum in causis mixti fori impedire iurisdictione Ecclesiasticorum, iecurrere ad curias saeculares procurando inhibitiones, sufficies sit, ut censura huius canonis incurratur.