장음표시 사용
41쪽
antepon tur actioni. t ucro solum proba
da ca uita est,quae in rebus agoedis vcrsatur, sed ad hominum naturalem societalcm tucndam necessaria.dc hic fortasse commodissimus, dc Trgin manus est intellectus uerborum Christi diccntis,
Porro unum cst neccssarium. Nam cum duas in ter se uiuendi rationcs compararet, unum .i. Caria alteram uitam,quae res Trcndae accomodatur,necessarium csse dicit ad uitam dcocndam.Nam si
ut Maria taetra Martha rcrum ad conuiuium ncyesIariarum omisi a cura nihil aliud, * audicndo Christoxiusq; doctrinae uacas Ict,quis famulis,ec ancillis non suppetcntibus cibos coxis Ict s quis mensam instruxisscis quis caetcra ad camam nescessaria parasset Chrillos N apostolis rccumbetibus ministrassis Vt haec igitur munia, quibus
nobis tota rerum aocndarum ratio sonificatur, necessaria sunt ad priuatos,e paucoru usuS, sic ad mortalium coetus hoc vi ciuitates conserva'dum,plurimos esse nccesse vi,qui Resp. praesint Reges,Consulas,Praetores, Sinatores, Edilcs, de ceros pro cuiust resp.forma magistratus: ad de bellorum,si extiterint,impcratorcS,li gatos,tribbunoS militum, turi S c rcliquos praesectos .
sed quan haec uita honcsta cst,ec maxime necessaria,illa tamen quam cicyrat Maria,dum uacarct contemplationi persectior ca, b praeliantior. Nam dc artium ac disciplinarum, non ut quλ
42쪽
maxime necessaria est ad uitam detedam, sic habetur prafflantiorasto mim modo pistorum,co quorum,teXtorum,sutorumq; artes primum sistbi locum iure necessitatis vcndicarent sed contra se se res habet di quanto minus doctrina quaelncccistatibus aut commodis humanis struit,t to caereris,doctissimorum hominum iudicio praestat.Prima cnim philosophia,quae cadem ilicologia nuncupatur,idcirco habetur omnium scic tiarum nobilissima quoniam non in rebus necissariis,aut utilibus humano Ocncri vcrsae'. sed maius quiddam S sublimius spectat: in cognitione
cupata. qua propter philosophus hanc esse nos 1 . Metariabilissimam sciciatiarum praefatus, omnos igitur H inquit sunt hac magis necessariae, praestabilio uero nulla. m crgo ncutra uiucndi ratio sit poeleges christianas interdicta utriusq; praecepta, dea christo in manvIio, di ab apostolis tradita sunt in epistolis partim neccssatia cadcmq; iussi cicialia ad recte,& ex christiana religione uiumsdum,haec aut sunt decalogi praecepta,ad quae
naturae imos cinnos reseruntur,& ciuibus uita cib
uilis contcnta est,partim commodisiina ad uita alteram pcrsectiore deunda,ad quam Christus, S apostoli non ucrbis solum,sed multo ctia mastgis operc,ac excmpla nos ad hortabantur, eius Incris ea sunt,quae tu Lcopolde paulo ante o
43쪽
A mangelio,& pauli epistolis obiiciebas e contu
milias c rapina' tolcrantia dc item de uniuer se substatia distrahcnda AE pauperibus laroten
da,de caelibatu e uirginitate,quam praeceptoriauim,ec discrimm rustine auictore locuti esse vidc am ar,chrillus ipsc nobis,ut vi in mangelio,apertissime dcclarauit. Qui cum in monte scdens his potissimum,oc talibus monitis discipulos ad se, deuml,quatenus licet mitando adhortatus eo sit,ut se doreret,non leges dare,quibus praetermissis ecte uiuere non liceat,sed uiam i noli rare ad cam, de qua diximus, uitam persectissimam, illud adluxit,estote ergo psecti, sicut & parer uecaelestis perfectus cs .idems rogatus a quodam,
quid boni faciens,uitam aeternam conssequcret,
respondit,si uis ad uitam ingredi,serua madata. rursus de praeceptis inquirenti,& nunquid noui, decalogo adderet,addubitati:illis coumcra cis,no homicidiu facies,nd adultcrabcris no facies fur tu,no falsu testimotu dices, Honora patre S matre,praeceptu charitatis adiecit,Dilius proximutuum,sicut re ipsum.quod cuncta decalogi praecepta complinitur,& in quo omnia c ut paulus aio instaurantur.Cum haec ergo necessaria. S in eis satis uitium esse ad aeremam uitam obtinendam docuisset:s uis autem inquit persectus esse, I uadrifc vcnde omnia quae habes, di da pauperi bus sequcre me. Potuit ne Christus ccccssaria praecepta
44쪽
Praecepta,quae in decalogo continciatur,apertius distinguere ab aliis quae quia non habent uim legis obligantis,sed exhortatiois ad meliorem, per ofectiorems uitan Idcirco consilia magis,qi prae cepta uulgo solciat a thcologis nucupari, late parentem praecepti notioncm ad legis dumtaxat intellectum angustius docindi caula reuocatibus . itaq; male merentem male accipere iustitiae es .in iuriam non repugnarer ferre persectionis. Nam Percussus dextra maxilla idcirco iubetur a chri Oo,sinistram praebcreteste Augustino,ut dum ui Aug vecem non reddit malo perfectus sit,quoniam reddere uicem:iustum est inquit sed non plenum. Si uero dissimulet ab iniuria,plina iusticia e, N abudans.Vtigit in pauca conramus:quae paulo la
tius,quo minus in re dubitationis rclinquerctur explicuimus,uides ut bellum non modo non sit contra Lym diuinam, cum a sonae iustitiae , ut saepe accidit: exoritur sed auctore deo suscipiat. quod enim duce fit,ac magistra natura d auctos re deo ficti:satis:ut arbitror,es declaratum.dcus enim,ut prima causa est univcrsae naturae,sic or/dinem uiuendi a natura praescriptum s per, inprimisi teneri,di obseruari: uult, tantum abes.
ut quicqj llatuat naturae legibus aduersum. Nullum est autem decretum nec iustius nec quod natura magis usit esse ratum, ψ ut primum se se,
ac sua quisq;.dcinde socios sociorumi libertate
45쪽
.ad Tis. r. & commoda tueatur. Na qui suorum,ut paulus ait,curam non habet fidom negauit oc est infidelidcterior .ad quod pretinandum improborum iniurias ppulsaritas,quae bella suscipiutur,laucmagistra natura, deoq; duce suscepta esse no putare,cide ne hominis esse uideatur,abiecto, maximel demisso animo & proris in ui rem cogno. scenda caligantis. Nam culpare bella propterea P quidam in eis immatura morte delentur,dum
Pacem quaerunt,qui certe aliquando crant mori
aiel, ' ' ruit,timidorum vi, inquit Augustinus, non relis giosorummocendi cupiditas, ulciscendi crudclistas,implacatus animus feritas rebellandi libido
dominandi,& si qua similia'aec sunt inquit,quae in bellis iure culpantur . Ad quae iure punicnda aduoesus uiolentias resistentium siue deo siue aliquo lagitimo imperio iubente gerenda ipsa bella Plerumq; a bonis suscipiunturiunde gregori' in epistola ad milites neapolitanos summa inquit militiae laus inter alia bona merita haec est, obc dientia resp.utilitatibus exhibere, quid quid sbi
utiliter imperatum fuerit obicmperare . Ergo qua ratione Abraham,qui legibus naturae uiuebat,& iudaeis accepta lege fas iustumi fuit belylioerare,cadem christianis bellum gerere fas Q. ββ I loli cait idem augustinuo existimar reminem deo placere posse,qui in armis ilicis ministrat, in his erat sanctus david,cui dominus tam mas
46쪽
gnum perhibuit testumnium in his etiam pluris
mi illius t poris iusti,in his crat sanctus ille centurio,qui domino dixit non sum disia',ut intres sub icctum mcu . parem inquit habere uoluntast tis e. pu autem csse debet necessitatis ut libe σret deus a necessitate,& conseruet in pace . sub
esse igitur debet iusta causa quod ita demu ficti si bello nihil aliud quaesitum sucrit,* pax ara cina ciuitatum,ac societatis humanae coservatrix, Nin qua tumda uita ciuilis,tota prope modum est occupata,nimirum in Rep. recte,ac sapicntarinstituta.
Quod uero in castigationc petri iniuria a christo armis ppulsare conatiS argumcntia ce putas,no licere christianis adussus impio' uiolentia armis sedcsendere. uim ui ropclcre,uidcris mihi illum euangclii locum,aut oblitus csse,aut nCra perlegisse Castigato mim prero,calligandi cau= Matth. 2 6.sa subiungitur,an putas inquit,quia no possum rogare patrem mcum , N exhi bit mihi modo plus i duodecim legioncs anulorum s quomos do croo implebuntur scripture,quia sic oporici fiat itaq; non Icym in eo sanxit, omni natura repugnantem , ne liceat improborum iniuriam ui,si aliter non das propulsare, sed imprudcntiacius castigat, qui christum putarct, inuitum ad necem mahi.a qua csset humana ope, qui angeolis imperare potcrat, eripicndus di non potius
47쪽
sponte sua,ut praedictum crat prophethum uasticiniis ex decreto trinitatis. s. n.christiana dis Pima,ut ait Augustinus, omnia bella culparet, hoc potius militibus cosilium salutis petentibus dicerctur,ut abiiceret arma seq; militiae omnino subtrahcrent,nuc aulcm dictum et cis a Baptiss sta Ioanne,nemine conquusseritis,ncimini calumniam feceritis iussiciat uobis llipondium uaem. Nam quod bellum tibi contra naturae legem ui ctri diccbas, propaerea quod nullae bestiae, cum
sui Oeneris animantibus bellum Rcrere uideatur, Primum erras in co,si putas,nullum esse ius moturae,quod non sit idcira hominibus cum cateris animantibus commune. Quan* enim ius natustrale id esse,quod natura docuit animalia tacta, iure constultus definieri .est tama ius alterum, quod quia rationis hominum generi,seu sp lcmmauis appellari,peculialltcr tributae ui.& iudiciuassectatur,idcirco ius naturae,i,umanae scili traσ idem ius gentium,de quo paulo ante disscrcba
mus nuncupatur. Deinde animalia caricra non ptire' a bellis auresa uidcri debent,si raro quae vitin codcin genae,aut nunq; pu2nant intcr se. Habent enim picra omnia suos hostes,sed in spes cie divcrsa. Non Irunt talium tigres cum tigristbus,at gerunt canes cum lupis,his pecori iniuriata necem hostiliter moltcntibus illis innata qua
dam amicitian quasi iustitia depelleub' . Quid
48쪽
uacca quid equa .mulesquid sues ut in teras
taceam id ginus animantes ronne luporu ipta, alioruml malcficorum animalium cateruas adae sintientes se se duce natura , in Orbem uelut infestam aciem instrvcntes colliguntidi paratae ad pugna in excubiis nonnunq; pernoctauta irruentibus hostibus ualidissime repugnant se suo a fartus,cornibus,d cibus,calcibuS ,prout quaeq; armata est a natura, quoad uires suppe olunt,commisso certamine destodunt. Itaq; non
solum ratio ac prudentium hominum cossensus,mosi coartancus hominum memorix bello iniurias a se iis qui suae cuiust curae,fideli commissi sunt propulsare iustum natura csse docci, sed etiam uis innata,quae Caeteras animanteS ad se sual tumdum ac d cndendum impellit. vi non incommode homines iniustos caedibus S rapinis statum resp.perturbates,pacem bonorum
sollicitares,taq; lupos esse dicas,& malefica ambmalia,ciuitateS N populos quasi pecus Narme' ea , reges N principes, uelut pastores, praesidia militum,ceu canes pecuarios. Quam similitudisnem priscis etiam poclis,N philosophis placuisese in primis animaduerti.Homerus enim,qui se Ict pater omnium doctrinarum appellati no alta ter sere principes uocat,* pastores populorum
di in urectibus sacrarum litterarum monumeris
Esaias,Hiermias. caeteries uates, ad eas res si st
49쪽
entificandas uix aliis nominibus utuntur sed ad profana aut prisca testimonia comm moro euangelicam doctrinam,& christum ipsum auctorem habeamus qui se bonum pastorem, ho mines,pro quibus animam posuit oues N grege, fraudulcntos porro di nocentes, lupos rapaces passim appestat in euangelio . vi igitur pastoris est ossicium gregem prudeaer pascere, ec cum res poscit upis,caeterisq; seris insidiantibus,aut osticientibus pecori, se se atq; canes opponcre, sic principis partes sunt,non solum ciuitatis ocio consulercidi populos suos in ossicio sine aliorum iniuria aequabili iure continere sed citam impro
rum hominum iniuriis,quae saepe existunt, ut V Narmis,si alitor non datur rcsistoeci siue priuas
tim intcr ciues legibus ne cetis,sive publice ab externis hostibus inserantur. Nam qui hostibus ingrumtibus per ignauialia cedit aec urcnue manu coacta cunctis opibus alluitibus,us cum uitae suae discrimine repugnat ncc res iniuste ablasstas repcur,poenasi sumit de sontibus legitimas, haec enim fere sunt iustissimae cauta Nili geredi,
is non principis ossicio fungis, sed populos suae fides commissos scelcratissime prodes, simillim'
est mercenario quem christ' maxime damnat in euangelio.Nam mercenarius inquit,qui non est pastoricuius non sunt oues propriae, uidet lupuuetaetem,ec dimittit oues,ta fugit, ta lupus rapit
50쪽
ac dispergit oues.cgo inquit sum pastor bonus, ta animam meam pono pro ovibus mess i Epi0 cop' ergori Christum optimum:& summu pa
storem,ac eius apostolos hac in parte Poscente ossicio uoluerit,ut ueste debet,imitari , quoniam eius praesecturara quasi rcgnum spiritalcest, cotra improborum peccata:& haereticorum impietates se se primum:deinde suos quasi legatos, Adtit. I. centuriones telis apostolicis armabit Innocentia modmia,t peraria,sanctitare,ut Gemplo, ite egregia quadam doctrina,vt ois possit crimina calligare,dc prava dogmata redarguere. Arma enim nostrae idcst a pol olicae militiae non carna'
ha sunt inquit paulusscd potaria deo ad destru/ 1 ad 6 ἡetionem munitionum consilia destruentes,dc omnem altitudinem extollcntem se aduersus metia dei,& in captiuitatem redivntes omnem intellectum in obsequium christi in promptu haiantes ulcisci omnem inobedicntiam quae arma si apertinacibus negliuntur,coercebit eos etiam uinculis.despcrata porro sanitate, ultima praesidiapcire a lcgibus ecclcsiasticis,& ciuilibus, quibus iustissime hareticorum pertinacia uindicat. quorum seclas tanto cst resp. rei niciosus N acrius uindicanta, ut praedoumidi grassatorum, quanto pietas S religio extemis bonis antefcre. Priny
pS autem,quem maxime uellem, no minus uirtutibus,* honoribus de dignitate catcrOS cx b