장음표시 사용
21쪽
nequit, tr nslationem de loco in lacum oerceptionem producere, alioquin argillae cumulus v. g. de loco in locum translatus cogitans fieret. Neque illam producere potest major, minosin ve celeritas. Globus enim v. g. e tormento bellico explosus fiet ne cogitans, quacumque celeritate feratur 2 Pariter ex directionum diverstate oriri neouit perceptio; dir ctio enim ad austrum, ad boream, ad ortum, ad occasum, superius, aut in forius nihil ad cogitationem attinens repraesentat. Tandem di-veis e m tus compositiones diversam pariunt celeritatem, nussumque alium effectum praestare possunt. Ex notione itaque, ac analysi motus evidenter patet, percepsiones toto coelo a in otirinibus diserepare. ζ ' si perce.
otiones essent motiones, cum motus omnes
legibus mechanicis subjiciantur, ipsas quoque iisdem subjici oporteret, ideoque e 1D-ctus, quos producerent, essent semper causis proportionales, quod tamen experientiae manifeste adversatur . ,, Scimus inquit D. de Fontenelle θ in virium mechanicarum ,, Actione semper e rictum esse suae causae M EX.icte proportionale in: at ita res se non se habet in perceptionibus. Pila. exempli gra- ,, tia, quam projicio nunquam alteri pilae, , motum communicabjt, nisi illi proportio- nalem quem manus mea primae communiis cavetat. At si a i cui ad aurem dixero: Li- ,, ctores in via sun , Qui te expectant, ut Ca - , , pi ut, ille stati in praecipiti fugae se com se mi ici. Ji in vides inter pauca haec verbari aci aurem dicti, aut si mavis inter vibraticin s in ejus . er bro excitatas, & praeci- nil m eius curium, qui es eius est, nulis iam dari pi oportiouein 3'. cum ali. . quaa' a
22쪽
quando in nobis excitentur eodem trmpo re perceptiones Oppositae, ut v. gr. Perceptio unius objecti , quod movetur, & alterius, quod quiescit, illius, quod est uel dum di ariens, ct hujus, quod tenebrosum est ,& imgidum, si perceptiones cssent motiones,
alselenduin foret, eamdem cerebri materiam h sh Hre eo.'em tempore motus in partes Opposi as, quin eliderentur, quod quam absurdum sit, nemo non Vid Ct.
Non judicia r in cum in judiciis perceptio
convenientia, vel das reoetutiae praedicati cum 1 ub)ecto ne dum coe vittere de heat cum perceptionibus prae lidati & subj ctr, sed debeat etiam illas referre, jam si jusicia statuerentur motiones, statuendum etiam esset, dari posse in cerebro tres motiones, quae simul eoexisterent , & quarum una alias duas referret, quod est impossibile. Etenim vel tres illae motiones finguntur fieri in tribus diversis cerebri partibus, vel in eadem parte. Si
Prisnuin, una alias duas non continebit, ud patet. Si s ecundum, cum fieri debeant eodem tempore, compenetrabΗntur, unde exinsurget motio composita, quae ex g. l3. 2'. exhibere poterit unam perceptionem, non duas inter se distitietas. Nec valet oppone re, eo modo, quo motus expressus per diagonalem parallelogrammi repraesentat motus
ex prcos per latera, si e motionem illam compositam referre posse subjectum , & praedicatum. Nam in primis matus expressus per diagonalem parallelogrammi non repraesentat motus ex Pretas per latera, cum ab iisdem sit prorsus distinctus. Deinde numquam integre aequivalet motibus per latera expressis , cum ab eis deficiat quantitate aliqua. , quae nua quam
23쪽
quam gero evadere potest, utcumque acutus tingatur angulus, quem latera efforinant. Non denique ratiocinat nes. Cum enim ratioc: nationes pluribus judiciis conflentur, si
judicia nequeunt et se motiones, necessario consequitur, eas quoque longe a motionibus differre.
Anima itaque, quae percipit, judicat, ratiocinatur, es: substantiae a corpore omnino diversa. f. II. Quod ex eo etiam evidenter confici
tur, quod judicia, & ratiocinationes manifeste pugnant cum soliditate, divisibilitate, & ineristia quae sunt corporis proprietates I3.) . Pugnant in primiis cum soliditate: nam cum
judicia ratiocinationes sint menti; actiones, quibus. plure& ideae inter se conferuntur, vocetur haec collatio A, & ideae, quae
conferuntur, sint B, C, D, E. Hujusmodi id eae pertineant ad partes solidi G. Iam haei deae inter se conferri nequeunt, nisi. OmneSin unam Λ confluant, ut se mutuo repraeis
sentent, quemadmodum est manifestum. Id autem fit, vel quia totidem particulae solidi quae sint subjecta quatuor idearum, B , C, D, si in unum compenetrantur,. vel quia actiones, tantum B, C, D, si sine suis sub.jectis in unum confluuntia Hoc posterius dici nequit,. cum repugnet, modificationes sine suis subjectis extitere. Remanet igitur prius. Sed id soliditatem omnino evertit. Ergo collatio illa, ideoque judicia, & ratiocinationes. pugnant cum soliditate pugnant cum divi bilitate. Pone enim solidum judicans, vel ratiocinans G dividi in partes B, C, D, E. Iam collatio A vel reperitur in singulis hisce partibus seorsim acceptis, vel non. Si secundum dicatur, neque in
24쪽
- is in iisdem unitis reperirI poterit. Quomodo-
cumque enim uniantur, sub qua vis dispositione propriam naturam non mutant , ted tantum contactum, figuram, situm, in quibus certe collatio idearum sita esse nequit. Primum ergo dicendum erit. Hoc autem posito, vel singulae partes B, C, D, E continent integram collationem A, vel tantum ejus partem. Primum est eontra hypothesim tneque enim hoc in casu subjectum judicans, vel ratiocinans fingeretur in partes dividi , sed tantum fingerentur phira subjecta judicantia, vel ratioAnantia invicem distincta. Alterum vero naturam collationis AEVertis, cum per collationem omnes idea
in unum confluere debeant. Collatio igitur id earum, ideoque judicia, & ratiocinatione Pugnant cum divisibilitate Tandem pugnant cum inertis. Siquidem per judicia , & ratiocinationes absque ulla vi
impressa mens continuo mutat statum suum. Unico enim temporis articulo terrae vis Per Rrj matur, coeum immensum percurrit, objecta sersibus impervia percipit, puta virtutis honestatcm, vitii foedi ilitem, aequitatis, ae justitiae regulas, numerorum habitudines Proprietates, aliaque innumera, ut intima experientia cuique patet. At per inertiam corpus statum suum sine vi impressa mutare nequit. Si enim quiescat nece stario perseverat in quiete, si moveatur nec tario, si blatis impedimentis, perleverat in motu . Uno Verbo per inertiam corpus omni illa caret age=idi vi , quam necessario piae te ferunt judicia, ct ratiocinationes. Pugnant igitur judicia, ct ratiocinationes cum inertia. g. 18. Atque ex isto argumento facile patet solutio quaestionis, quae inter Ioannem
25쪽
Lokium, & stilling fleetum Ecclesiae Angli
canae Episcopum agitata olina fuit. Contendebat Ioannes Lokius antimam esse quidem substantiam spiritualem, sed tamen per divinam omnipotentiam fieri posse , ut materia cogitet. Contra Stilling fleetus acriter a Rfirmabat neque per divinam omnipotentiam fieri posse, ut materia cogitet. Patet autem ex allato argumento Lohium errasse. Si enim judicia, ct ratiocinationes pugnant cum praecipuis corporis attributis, neque per divinam omnipotentiam fieri potest, ut materia cogitet, cum ea, quae inter se pugnant, sedestruant, ac in nihilum redigant.
g. I p. Clarissimus M, taphysicus Condiglia chius Mai sur l origine des conno antes humat.
nes pag. 4. ad animae spiritualitatem vindicandam ita ratiocinatur. ,, Philosophi, quiis animam corpoream statuunt, interrogandiri sunt, quid eorporis nomine intelligant. , , Si bene respondere velint, non asserent ,, corpus esse substantiam unicam, sed ve utiri substat uiarum eumulum, seu collectionem il- lud habebunt. Itaque si corpus cogitat, is vel cogitabit, quatenus est substantiarum ,, cumulus & collectio, vel quatenus cogiri tatio sit proprietas uniuscuiusque substan- tiae, ex quibus corpus conflatur. Dici neri quis corpus cogitare, quatenus eli substan- ,, tiarum cumulus, & collectio; haec enim M Verba cumulus, collectio non aliquid signiri ficant in rerum natura existens, sed tan- , , tum extrinsecam plurium rerum affectio-
,, nem, cujus operes illas consideranius veri luti constituentes rem unicam, quam Vis,, reapse non magis rem unicam efformens ,
, , quam si forent a se invicem senaratae. Haec igitur verba suae nomina abstracta, is quae
26쪽
,, quae extra nos non supponunt substantiam D unicam, sed substantiarum multitudinem, se ideoque cogitationis subjectum esse ne- ,, queunt. Pariter dici nequit corpus cogi - , , , tare, 'uatenus cogitatio sit proprietas u- ,, Diuscujusque substantiae . ex quibus corpus
is conflatur. Quomodo enim in primis diviis di potest cogitatio inter omnes hasce subisis stantias, suando ea est perceptio simplex, ,, & indivisibilis 2 At repugnat etiam illamis inter omnes hasce substantias dividere.,, Quando pluribus constat perceptionibus. se Fingatur nim A, B, C esse tres alicujus, , corporis stibstantias , ac tribus distinctis ,, pCrceptionibus praeditas esse . Peto ubiis nam fiet harum id earum collatio. Certe se non siet in A, non potest enim A con- ,, ferre perceptionem, qua pollet, cum ii. M la, qua destituitur. Eodem modo fieri non ,, poterit neque in B, neque in C. Admitis latur ii itur necesse erit puDctum, in quo hae tres idcae in unum confluant, nempe, is substantia, quae sit codem ti mpore subisse ji ctum simplex, ct in diu: sibile trium ha -
, , rum peιceptionum , quaeque proinde sit se a corpore omnino distincta. g. - At contra animae spiritualitatein pluara obiiciuntur ab Advertariis. I. 9 asserunt aeque a nobis ignorari, quid sit cogitatio, vi materies, ideoque saltem incertum h ste, utrum materia cogitare possit. 2. P Iolancus,
ct Gilcon opponunt. Deum etsi simplicem, indivisibilem, Omnique figura expertam potuisse materiei extensionem , divisibilitatem ,
ct figuram impertiri, ideoque a pari posse
etiam a materia exicnsa, divisibili, & figurata produci cogitationem in extensam, indivisibilem, omnique figura carentem. 3 9 Auctor
27쪽
cto, Libri De naturae Distemate primo eonten.
dit, Omnes ideas a sentibus proficisci, ideo. que cum sensus sint corporei, ideas quoque, ac proinde S animas esse corporeas. Deinde assirmat, omnes animae facultates ad sen-' sibilitatem reduci; omnem autem sensibilitatem, Omnemque proinde animam in organizatione corporea positam esse . Tandem propugnat, omnes hominum diversas propensio. nes, aversionesque per mechanismum expli. cari, idcircoque opus non esse prinoi pio spirituali. 4. ' Auctor Operis, cui titulus .di'ion. naire Philosophique , quod communi consensu Vciliatrio tribuitur, objicit, materiei competere gravitutem, motum, vim vegetandi, quae sunt omnino indivisibilia, unde eidem simili modo convenire etiam posse cogit 3tio. nem. I. R Vulgo Opponitur, animam esse corpoream, quia easdem habet modificationes, ac corpus; laeso enim corpore, & anima laeditur, vigente, vel senescente corpore vi. get, vel senescit anima.
g. ai. Quam autem futiles sint hae objectiones, tantisper perpendenti patet. Et revera , quoad primam dissicultatem.retorque ri potest argumentum hoc modo: AEque quid sit materies o motus tenoratur- Ergo incertum ,
utrum materia moveri possit. Di recte autem respondemus evidentem esse pugnam cogitationem inter & corporis proprietates, ideoque etsi non omnia cogitationis phaenomena agnoscamus, etsi in abdito lit corporis
natura, Certum tamen omnino esse, cogitationem convenire non posse materi ei, cum
nulla res conflari possit ex iis, quae se mutuo destruunt g. 189. Paritas, quam inter Deum, & materiam
instituunt Tolandus & Gildou, est omnino
28쪽
impia, & absurda. Si valeret haec paritas, etiam haec altera institui possiit : Detis ex nihilo Mundtim condidit. Ergo etiam materia alia rerum Mundum huli Amilem condere ex nihila poterit. Itaque, uti observat cl. Clarchius in octava propositione De existentia Dei, divisibilitas, figura, aliaeque hujusmodi materiae
qu litates Non int potentiae reales, & positi ae, sed tantum qualitatos negativae, &impcri ctiones. Non repugnat autem in effectu haberi imperfectiones , defectus , aequalitates negativas, quae in ejus causa non sii: t . Hinc quamvis figura , ac divisibilitas quae sunt purae nrgationes, tales eni in sunt limitationes omnes) habeantur in Materia , nempe in rictu, absque eo quod in ejus causa, id est in Deo reperiantur, Non inde consequitur, etiam a materia cogitatione deis stituta produci posse cogitationem, cum cogitatio non si negatio, sed perfectio, ac omisnino repughet, in effectu reperiri perfectio.
A uctor de naturae fa semate in primo argumento aratis asserit, sensus elis causas o cientes id earum, cum statuendi tantum sint caulae occasionales. Et quidem nulla cognatio est inter motum organi sensorii, o ideam 'inde proficiscentem . Omne vinculum penis det a constituta lege societatis animam interct corpus. Hac enim lege fit, ut Cullas rerum externarum ideas mens sibi comparare possit, quin in organis sensoriis ab objεctis externis impresso fiat, ct ad cerebrum usque propagetur, ut jam Logicae S. Io. explicavimus. Sensus itaque non sunt causae em cientes id earum, unde eX eo quod sensisssint corporei , in serri nequit ideas quoque esse corporeas. In altero argumento, etsi
29쪽
concedatur, omnes animae facultates ad sen- l sibilitatem reduci, non inde consequitur, has lfacultateS esse corporeas. Etenim organizatio lnon est causa Cp alans, sed tantum occa sonalis liensibilitatis, ac diversi organizationis gradus liunt occasionales causae discriminum, quae ad sensibilitatem referuntur. Quocinam enim independenter a statuta commercii lege ani- φmam inter & corpus, vinculum apparet inter motus ope organi Zationis excitatos in corpore, ac sensationes inde proficiscentes ΤTandem, quoad ultimum argumentum dicimus, diversa fibrarum temperamenta, climata, aliaque hujusmodi ob sancitam socie- . tatis legem animam inter & corpus statui , posse occisonales causas propensionum, averri 'sonumque di veriorum hominum, non Vero .causas esscientes, cum cognitionis, ct appetitionis haec omnia sint destituta. Hinc opus est principio spirituali , a quo hae diversiae proponsiones, aversionesque ceu a causa eL fciente proficiscantur. Volt atrius, dum paritatem instituit inter
gravitatem, motum , vim vegetandi, & Cogiis itationem, omne dii cminen tollit, quod interest inter cogitationem ex una parte, & has corporis v 'res Ox ait 'ra. Et revera gravitas assis Corporum Droportione respondet. Nihil simile in cogitatione est Motus in corpore . .
inertiae legibus subiicitur, ii ld mque constanter regitur & gubernatur. Nihil simile in cogitatione repetatur. Vis vegetandi, alia isque hujusmodi vel admotum reduci possunt, . vel saltem ut motus nocessariis legibus reguntur. Nihil hujusmodi exhibet cogitatio. Igitur nulla institui potest puritas inter cois .gitationem, S gravitatem, motum, vim Veingetandi. Ceterum quid sit gravitas, motus, ,
30쪽
vis vegetandi, ac omnes aliae corporum vireS, ignorant omnes; tantum abest, ut pro
indivisibilibus haberi debeant, ut asserit Uolista iri u S.
Quoad ultimam objectionem, negamus pro sus, modificGitiones animae easdPm esse cum corporis modificationibus. Modificationes enim ccirporis iunt motus, figura, situs 2 c. modificationes vero animae sunt perceptioneS, judicia, latiocinationes Sc., quae toto coel a prioribus d 'ssi runt. Hinc anima non laeditur eodem motio, ac corpus, nec viget, Vel senescit eodem modo, ac corpus. Laeditur CDryus, quatenus nexus partium corporis aut
dissis luitur, aut vehementius impellitur; anima vero laeditur, quatenus ex Occasone laesi corporis in ea excitatur sensatio gravis, quae . vulnus animae dici solet. Viget . vel senescit Corpus, quae Unus parte&corporis vel jam firmae ac perscctae sunt, vel jam exsiccantur, rigeseuntque. Contra vero viget, ac sene scit anima, quatenus ob sancitam societatis Iegem dependenter a motionibus corporis vel facile ac feliciter cogitat, vel vis cogitandi in ea languescere, ac exstingui videtur. g. 22. Ceterum nonnulli adversarii 'imperfrictae sunt frontis, ut ad proprium Materialismuin tuendum in medium afferant auctoritatem SS. Patrum Ireraei, Origenis, Tertulliani, aliorumque, qui animam corpus vocarunt. Quam autem horum SS. Patrum auctoritate abutantur, facile patet. Nam, uno
dempto Tertulliano, qui ad Materialismum deflexit, teste Divo Augustino Epist. I O. ,
alias III., quique ab eodem s. Doctore e cusatur de Gene1. ad lit. lib. lo. cap. ure., Ceteri Patres animae corporea nomine non intellexerunt substantiam partibus conflatam, sed