Commentationes Propertianae

발행: 1869년

분량: 122페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

quo in genere nuper Helina cichius in symb. ph. B. I p. 674 sq. inde a carni. V, i v. 71 novum incipere Parmen demonstravit quo poeta non epici carminis componendi consilium, ut arbitrabantur interpretes, alii Pit, sed horoseopus nescio quis tristo prodigium vaticinatur Properito. neque tamen omnia ille explanavit. initio enim carminis satorum Propertii cancndorum consilio capto, ut vera se posse vaticinari affirmet csi .vv. 75 - 80), VV. 89 sqq. expromit oracula antea ab ipso data quae vera suerint. sed inter hos versus nunc leguntur uv. 81 - 8S non una difficultate impediti, sed etiam ab argumento, in quo explicando nunc versatur IIoros, pror8us absoni. nam, ut singula primum videamus, ubi nunc inquit ille pretium fecere deis, Opponit eorum qui suo tempore vivunt Chaldaeorum perfidiam et mendastia eorum qui antea suerunt fidei. Ritamen de priorum veritate nulla omnino mentio laeta est neque fieri potest ulla, quoniam id agit floros, ut se suique temporisagirologos omnia vera solos vaticinari adseveret neque Fero

eos qui ante ipsum floruerint. huc accedit, quod illa obliquaerisna iterata rotiae, quae manifesto non habent unde pendeant, utcunque explieari velis, vix ita interpretari poteris, ut non

aut corrupta aut eis quae sequebantur omissis obseuriora esse Concedas. unde vero pendent uv. 83 - 862 verbo dicam v. ST si reguntur, quae editorum opinio e88e videtur, ea qui secuntur Troia cades et Troica Roma resumes qua structura teneantur non liquet. quid γ quod horoscopus non opus astronomicum conditurus, sed Propertii sata editurus est. quorsum igitur illud: felicesque Ioris stella dicum' ergo etiam vv. 83 - 86 si ustula esse concedes e suo sententiarum ordine exturbata, etiamsi, ut quidam voluerunt, reposueris pro stellus accusativo nominativum stellae. minus etiam Troiam captam et Victorum errores Horos compositurus est. quid igitur liue

periinet v. 88:

et maris et terrae lova sepulcra canam γat, inquit Jaeobus, cum dicam et canam Verba non sutura, sed praesentis temporis coniunctivi sint, posse se illa, si res serat, Vaticinari horoscopus profitetur; eis. Hertzbergius ad h. l. Diuitiam by Corale

32쪽

s 'ilicet ut si dein suam firmet, Graecorum sub Troiae moenibus et postea in mari perieula omnibus nota et decantata praedicere se posse gloriatur. sed his omnibus fragmentis omissis VV. 89 sqq. optime secuntur v. 80: nam promissam iidem sieexeipiunt ipsius rei testimonia. atque uv. 89 102 nretissimc

cohaerere eum Vv. 79 sq. evincit v. l02: illa paris, libris est stata palma meis, comparatus eum v. 80: inque meis libris nil prius esse η .

nihil tamen lucramur uv. 87 sq. post V, 1, 70 vel uv. 83 - 86 post V, l, l08 Sentigero auetore transpositis. sed vv. 8 I- 86, quippe qui de astrologia sint, in eo quod v. Tl incipiat

carmine loeum suum, sed alium atque nune teneant habuisse apparet: abhorrent autem ab eiusdem argumento VV. 87 sq. qui Troiae Itomaeque et Graeeorum victorum sata nescio quem

cantu turum esse promittunt. - Verum Himili8 natura ut eorum,

de quibus modo locuti sumus, est etiam uv. l03- Il8. Primum quid tandem sit hoc v. l03 quod Jovis Libyes antrum non explicet e versibus antecedentibus nemo elidiset; sed expulsum esse hunc locum e Ruo sententiarum nexu mnnifestum

est. porro cuiusnam rei exemplum Calchas dieitur v. 1093nn line ratione Horos demonstraturus est hoe quod V. l03 tangat usitatis vulgaribusque oraeulis pronuntiari non posse γnt mirum prosueto hoc erit testimonium a re prorsus dissimili petitum. neque enim Calchanta vaticinandi ignarum fuisse, sed oraculis suis quae bonum eventum sperare liderent in exitium Danaos vocasse auctor manifesto signissent. atqui hoc ipsum vatis peceatum cur notat Horos ii ii suis orneulis fidemta re studet 2 orgo uv. 109 sqq. horoscopi silem et auctoritatem non modo non eonfirmant, sed invertunt etiam. inin vero de uv. li 3 sqq. consilio quid iudicabimus 3 horoscopus stino fidei di dumenta editurus quid Troiam captam cons intur,

quid Aineem libidino sua in perniciem ruentem deridet 3 at

histo me sese. v. lib) eis narrantur ideoque l0eo moveri nequeunt. verum etiam uv. 89- 102 historiae exponuntur eaeque, sicut quae VV. lis sqq. proseruntur, otiam ex oraculis ab horoscopo Diuitiam by Corale

33쪽

datis haustae. qua de eausa vv. lis sqq. melius etiam V. 102 exeipiunt, quam v. ll S. attamen de noris lacrimis v. 12u poeta loeutus videtur Laelimanno ad illud priscum Graeeorum infortunium respieienμ. quod si sedit, lacrimas pro adversa sortuna nuneupans loeutione, ut milii videtur, non solum plane inusitata, sed en usus est quam nemo ad Graecorum perniciem

facile reserat. ergo eum verbis nunc ad tuu devehar astra haud

dubie Chaldaeus iam Propertio oraeulum se editurum esse pronuntiet, ex huius sententiae indole pro LACRI interim, dum melius quid inveniatur, repone SACRIS. quo voeabulo orn-culum, quae eius est gravitas et ipsius vaniloquentia, appellare poterit Babylonius Horos Archytae soboles. itaque ne haec qii idem Laelimanni adnotatio impedit, quominus v v. 103-ll8 expellamus. eleetis autem his versibus bene procedit oration v. li 2 ad v. ll 9. restat, ut illi quo pertineant quaeramus. atque uv. 103 - 108 huius carminis quod vittis nostri vati ei-nium continent partem emeere iterum astrologiae mentio probat. nimirum hoc quod explieare Iuppiter Amnaon nequit illud est quod Horos Proportio vaticinaturus est. Red locus, quem sententia haec sine dubio mutilata eeteris deperditis in hod earmine olim obtinuisse potest, unus tantum relinquitur. nam v. 80 et v. 89, tum v. 102 et v. lis bene cohaerere vidimus, nisi ante v. 89 et post v. 102 alia exciderunt exempla fidoi quam sibi vindicat Hor0s. neque inter v v. 71-80 nutvv. S9-li 2 aut uv. 121 - 150 alios versus interponere licet, praeterquam quod ne sententia quidem vv. 103 sqq. his locis accommodata est. quihus observationibus emeitur, ut uno tantum loco, inter v. 120 et v. 121, inseri p0sse putemus VV. 103 - l08. atque postquam vv. 119 sq. Propertio vaticinium promisit, 8tatim eius gravitatem scis. v. l03ὶ pro sua magniloquentia haud inepte efferet Horos laudata etiam astrologiae virtute uv. 103 sqq. eui consilio etiam uv. 8l - 86, de quibus supra disseruimus, inservire videntur. ab hac autem artis suac laude recte transgreditur vates ad uv. l2l sqq. quibus ipsa hac arte poetae patriam gentem vitam novisse se simulat sese. v. 122). ergo uv. 103 - 108 unaque uv. 81 si Diuitiam by Corale

34쪽

quam sedem hic olim lialiuisse suspicor, sed Νingula vincula, quibus hace fragmenta inter se iugata erant, non iam contingit ut eruamus. ceterum 1 v. 109-108, quos et ipsos loco movimus, ut uv. 87 μ l. ad aliud de Troiae clade carmen pertinere in promptu est. - atque eiusdem argumenti sunt etiam

V, I vv. 39 - 54, et ipsi me iudice ab illo lueo alieni. et primum quidem, quanquam R0mam vel Lntium signifieari

apertum est, tamen huc V. 39 quo proprie reseramus non habemus. namque Jneobuq ad h. v., qui illud ad terram Romanam tam hello valentem spectare opinatur, et Kralmerus in Philologi vol. XXVII. p. 64, eui vel virtus Romana describi videtur, subaudiunt sententium cuius in versibus anteeedentibus ne vestigium quidem deprehenditur: quae quidem interpretandi ratio diligenti et probo poetarum lectore indigna eAt. minus

Vero eur melius Romam penates misisse Troia dicatur perspicimus, quoniam iselae comparetur urbs non patet. nam si cum toto orbe terrarum Romam e serri credis, nonne optime

potius exspeetas 2 denique poeta id secutus, ut e parvulis initiis et moenia aedificiaque et saera Romana magnificentissime aucta eκ8e ostendat, quo tandem consilio dis Hecundis Troiam penates suos in Italiam transmisisse praedicat 2 namque Troiam potentioruni hostium praedam saetam bene confugisse in terram tam bello valentem poeta pronuntiare sine iusta enusa das: obo visus est. quod si verum e8Set, non modo in proximis versibus bellienna Romanorum virtutem laudari deceret, sed etiam haec omnia a totius carminis consilio vel propter eam ipsam sententiam discrepare censenda essent; neque enim quidquam ea ad id quod poetae propositum est explieandum confert. maiorem nutem probabilitatis speciem sibi vindieat Κrntineri l. l. pp. 6l Aqq. interpretatio. is magnitudinem potestatemque qua sua aetate Roma florent a poeta deduci censet ex insita priscis Romanis morum simplicitate Re virtute, ni coniuncta illa cum propitio deorum Troianorum Iuliorumque numinc. quanquam Propertius hoc quidem enrmine non illud sibi proposuit, ut ilitibus causis opes Ro-mqnae amplificatae sint, sed ut esse eas revera vehementer Diuitiam by Corale

35쪽

adauctas exponeret. hanc enim huius elegiae rationem esse pro certo eo comprobatur, quod templa inηtitutaque paren quae antea erniat et eadem magnissentissima quibus nunc Roma ornata est uv. l - 32 constantur inter se opponuntur. deinde etiamsi huius in 'rementi causas quoque tangere voluit, tamen hic illud totum ex ipμa gentis Romanae indole ut natura una ortum esse didit. cuius rei documentum sunt Uv. 55 sq.:

optima nutricum nostris lupa Murtia rebus, qualia creverunt moenia lume tuo.

iam vero extrusiμ his, de quibus quaerimus, versibus quam bene conveniant uv. 37 sq. ut Vv. 55 sq. nemo non ηentit. - illae cum ita sint, carmen primum quod sertur tria continet carmina. primum VV. l-38 et 55- 70 perscriptum est.

alterius habemuου haec fragmina: vV. 39 - 54; 87, 8S; lub- 1lS: quorum quod suerit argumentum postea diligentius indagabimus. tertium praeter omissa nonnulla comprehenditvv. Tl-80; 89- l02; ll 9, 120; 103 - 108; 8l-S6;l2i - 150. atque haec quidem ex ordine in posterum his uotis signabimus: V, la; V, 1 b; V, 1 c. sed de his satis

diximus. Age vero similiter e inriti. V, 6 eximendi sunt uv. 11 68, ut singulare de Apollinis Palatini ιemplo efficiant carmen; at uv. 1 - 10 et uv. 69 - Ssi poeta belli A celebratis iam ad laetiores res eanendi 8 Rese animum applicaturum esse profitetur. sed quin carmina bellica quae omittere se scribit v. 69 seripta suerint de bellis ab Augusto gestis, duabus de causis dubium esse vix potest. namque inter ea argumenti quae aliis poetis eanenda dedit haec ipsa enumerat VV. 77 sqq.:

ille paludosos memoret Servire Sycambros, Cepheam hic Meroen fuscaque re a canat, hic referat sero confessum foedere Parthum.

deinde Dictor Apollo v. 69 sq. haud dubio in memoriam victoriae Actiacae commemoratus est quam huius maxime dei auxilio paratam esse antiqui poetae saepe scribunt, velut Vergilius Aen. VIII, 704 sqq.:

36쪽

Actius haec cernens arcum intendebat Apollo desuper: omnis eo terrore Amyptus et Indi, omnis Arabs, omnes vertebant tersta Sabaei.

iiiiie igitur discimus Propertium epieum de rebus a Caesare gestis opus ineoliasse, sed nondum absolutum abieci8se. nam si consedisset illud, i liis scriptoribus has res delebrandasse relinquere vix Ponsessus esset V v. 77 sqq. neque ineredi-dile est ante nostrum earmen ivv. 1 - 10 et 69 sqq.), quod p08t n. 738 si 6.ὶ finem perseriptum esse videbimus, huic operi eum operam dedisse, quoniam illud iam carni. III, 10 quod a. 732 22.3 confectum est Augusto promisit et a Cynthiae amore liber scirin Ase statim seribere ei epit. φ) sed, ut redeam unde digressus sum, uv. 11 - 68 a ceteris ut separem, his adducor causis. nam si Omnes huius carminis Versus es8e tenemus, quod aliud eius argumentum esse potest, si quidem Apollinis Palatini iusto eonsilio mentionem suetam esse VO lumus, atque quod Herlaberius I. p. 28 et 228 proposuit, ludorum quinquennalium a. 738 16.3 in pugnae Actiaeae hon0rem celebratorum praeparatio 7 namque ne post hos ludos habit is ad eos laudandos hoe carmen compositum ducas, vetant Verborum coniunetivi in uv. 71 sqq. inprimisque suturum tempus in uv. 85 sq. illa tamen consilio capto Sy- ambros de fiet A v. 77 commemorare nondum potuit Propertius pr0pter temporis rationes; quas copioAius infra exponemus. praeterea ludorum in toto earmine eommemoratio indugabitur nulla, sed et uv. 11 sq. et uv. 67 sq. unde nodos Palatina Apollini didata sit explicare se disertiμ verbis poeta testatur. neque quisquam versus illos nune in media elegia positos prooemiorum et clausularum, quibus steterno de antiquis urbis Romae locis saeris templis olegiae instruetae sint, speciem prae se ferre et naturam negabit eollatis V, 4, 1 sq. et 93 sq. aut V, 9, t sq. et 45 sqq. at, inquis, uv. 69 Sq.:

bella sutis cecini: citharam tum poscit Apollo ictor et ad placidos eratis arma choros ) CD. quae capite quarto de his rebus disputavimus. Diuitiam by Corale

37쪽

resutant earminis divisionem respiciendo ad Apollinis apud Aetium auxilium quod uv. ll-68 enarratur. bolla tamen

qui poterit ee 'inisse sibi videri is qui Apollini 9 Palatini nodem

se relaturum esse promittit uv. 1l sq. quique hoe argumentum maXima earminis parte eonsecta persecutum Me esse seribitvv. 67 sq. γ denique qui in ipso carmine pugnae mentionem in transcursu tantum iniceit, sod Apollinis Aetinet orationem et auxilium copiosissime explieavit γ duinde etiam dissedi hoc ea ine versus illos probabilem habero interpretationem supra signis 'avimus: spectant nimirum ad epicum Propertii Rrmen quo in describendo proelio Aetineo inprimis Apolloni mis insignis laudatus erat. ergo hos versus ad proxime antecedentes referro non cogimur; sed no possunt quidem illud respieere. nam tempus quod tum v. sibi et uune v. Ti) partieulis definitur ab illo diversum est quo bella coetuit poeta.

haec tamen si tractasse sertur proximis versibus eiusdem elegiae qua nune leviora argumenta Νo petero adseVerat, profecto simul utrique rei operam navavit, quoniam eodem tem pore huius carminis versus omnes perscripsit. tyi R de causa bella antea alio carmine, non nostro Pantavit. itaque De VV.

69 sq. quidem eos qui proxime praecedunt exeipere possunt. porro carmina amatoria compositurus Philolao et Callimaelii exemplum sibi se proponere merito narrat poeta IV, i, i 8qq.

at hie eum do Apollinis Palatini vel templo vel ludis grando

carmen editurus sit, quale et ipse uv. 12 sqq. promittit et Herigbergii sententia, si vera est, postulat, quid Philem os corymbos v. 3) et Cyrenaeas aquas sv. 4) crepat, res ab argumenti gravitato absonas 2 eontra levioris earminis, quale uv. 69 8 sq. pertexitur, iusti illi seruntur auetores. at qui vatem se appellatet sacra se facere pronuntiat v. l, is grande prooemium condit sublimi earmini unice aptum. sed ridentem poetam nonne agnoseis 2 qui domissaturus ivv. 7l sqq.) Baccho saera se sacere laetat. an etiam IV, 1, 3 sacerdos illud a earminis levitate diserepat 2 denique v. 10:pura novum vati laurea mollis iter,

quo novi generis carmen se incohare pronuntiat poeta, optime Diuitiam by Corale

38쪽

exeipitur Vv. 69 sqq. quibus carminibus epi eis valedieit alia cantaturus eaque leviora. quae cum ita sese habeant, duoearmina separabimus, alterum quod vV. 1 - 10 et 69 sqq., alterum quod uv. 11 - 68 eonficitur; atque illud hae nota V,

6a, hoe tali V, 6b iam distinguemus.

Carminibus autem perperam inter se confusis similes sunt versuum in singulis elegiis ipgis transpositiones.

atque eum nuper duce Diltheio de Callimachi Cydippa p. 106 iure post v. 74 transmigraverint V, 9 vv. 7i sq., ipsi eiusdemearminis VV. 65 sq.: anstulus hic mundi nunc me mea fata trahentem occipit: hure fesso viae mihi terra patet quin alienam sedem oecupaverint non dubitamus. Herigbergius eXplicari causam eur tam severum puellis imperium ediderit Hercules sibi persuasit, interpretatus ille quidem viae vocabulum de labore quo a mulieribus aditum ad fontes sibi expugnavit. ni huic sententiae oppugnat et hexameter qui, quamvis propter anaphorae figuram similem sententiam continere videretur, tamen in aliam atque pentameter partem tenderet, et hue, quod Hereules non terram, sed sontem potius mulieribus eripuit. ergo his versibus miseri 'ordiam potius movere censendus est iniceta laborum mentione quibus eonsuetus vix in Italiam venerit. huius autem consilii eum nulla sit utilitas nisi in ea oratione qua a mulieribus requam petit, illuc hi versus haud dubie sunt revocandi. sed quemnam in ea locum potissimum obtinuerint ad diiudieandum disseilius est. olim enim post v. 36 inserti saeta satorum sv. 65ὶ mentione optime transducere mihi visi sunt ad rerum ab Hereule gestarum expositionem vv. 37 sqq. . sed hic sententiarum nexus nimis quaesitus est neque facile loetori eludebit. deinde ut post v. 38 collocemus hos versus, eo possimus moveri, quod sic hilud inepte significare videtur Hereules eandem terram, quam olim suis humeris sustulerit, nune tamen sibi vix patere. quanquam vv. 3T-4l adeo inter se eonexi sunt et ipsa sententia et verbis eisdem repetitis sese. v. 3Taucitis: V. 39 audit.), ut aliis intrusis separari vix possint. Diuitiam by Corale

39쪽

praeterea Herculem hanc terram V. 66 non eam distere, quam lolim tergo reeeperit, sed in quam nunc advenerit, probatur nisallor additis his: an ius hic mundi. quae cum ita sint, nunc. ego quidem vv. 66 sq. ante v. 33 in totius orationis initio posuerim in hunc modum: an ius hic mundi nunc me mea fata trahentem accipit : aec fesso viae mihi terra putet: vos precor, o luci Sacro cymae ludi is antro, hundite defessis hospita fanu viris. pillius coniunctis Hereulem, modo sesso Mihi hanc terram non patere questum, iam eodem animo pertendentem Sacerdotes rogare animadvertes, ut desessis viris sana pandant. Nune hinc regrediamur ad V, S uv. 19 sq.:

turpis in arcana sonuit cum rixa tubernae xi sine me, famae non sine labe meae.

qui versus particula muri prioribus additi itineris quod per viam Appiam sedit Cynthia nut impudentinui nut tempus ne- euratius definituri videntur. attamen utrique eonsilio pariter non e inveniunt, quoniam turpia in taberna convicia neque quidquam nil Cynthiae habitum describendum conserunt neque certum tempus indieanti sed Pomparatiη maxime vV. 57 sqq. nemo dubitabit, quin hi versus ad Cynthiae eum meretricibus in obseura taberna v. 62.3 iurgia et proelia spectent. neque eis interfuit Propertius, ad quom a seortis victrix Cynthia

recurrit v. 63. . qua de eausa ad nostram sententiam bene quadrat v. 20: si sine me, famae non rine labe meae. atqui haec si recte disputata sunt, v v. 19 8 l. in salsam Hedem delapsi sunt. nam ad totiuκ carminis ni gumentum nil umbrandum pertinent: ideoque praesertim eum alius nullus eisloeus tribui possit in tota elegia, transferondi sunt post V. 2. hae autem transpositione saeta nova oritur difficultas: nam duo enuntiata quae cum particula reguntur v. 2. et 19.) languide sese exeipiunt nulla coniunctione coneXa. ut, etiamsi non adiunguntur uv. 19 sq., tamen de v. 2 integritate dubito. hoc enim turbarum in Esquiliis noete praeterita laetarum Diuitiam by Corale

40쪽

causam poeta adieeta cum coniunctione definire videtur. atqualem tandem causam 2 in novos hortos, quos Maeeenas in Esquiliis excoluerat, eonvenisse seribit vicinam hominum turbs m. vicinam sellicet ex adiacentibus regionibus intellegis. atqui propter strepitum, de quo postea verba fiant, vicinam etiam ex aliis vidis turbam accurrisse quis eredat 2 inutio potius turbam ei tabernae, in quo tumultus atur, vicinam ex ipsis agris Esquilinis congressam esse consentaneum eSt. quod si probabiliter expositum est, sententiam solo V. 2 non satis clare expressam esse patet. itaque etiam hac ratio- eluatione movemur, ut v v. l 9 sq. quibuη tabernae mentio continetur huc revodemus. sic onim sententia quam postulamus plene effertur: eum turpis rixa in arcana taberna sonuit,vieina ei turba ex novis agris accurrit. 8ed tamen hac transpositione facta, si bis cum particula ponitur, posteriorem V. 39.)priori v. 2. subiunctam esse sentimus: quare languida et parum perspicua evenit enuntiati struetura. hane autem ut eXpoliamus, cum Variae emendationes excogitari possint, ego prius illud cum mutaverim in num particulam; qua plane definitur quomodo sequentes V 8us cum primo cohaereant. totum igitur elegiae initium olim hoc erat, praeterquam quod de fusturit verbi integritato dubito: aisee guid Esquilias hac noete fustarit aquosas

nam vicina novis trirba cucurrit astris, turpis in arcana sonuit cum rixa taberna; si sine me, famae non sine labe meae.

His expositis veniamus ad v, 5 v. 62 qui eum mendosus in codieibus sic seratur:

per tenues ossa sunt numerata cute'

a plerisque eiectus est. sed quoniam versi eulum ab hoc loco, cuius tamen per se tam perspicua est sententia, adeo abhorrentem ab interpolatore concinnatum esse vix credibile est, sine dubio servandus ille est, dummodo probabiliter emendari p0ssit. immerito tamen et Jacobus:

per tenuem ossa mihi sunt numeriatu cutem

SEARCH

MENU NAVIGATION