Specimen criticum inaugurale in Demosthenis orationem adversus Aristocratem ...

31쪽

dicta (x). Ibi enim etὰ δ μόσια των πραγμάτων dijudicabantur; neque eodem semper Soo iudicum,

sed nonnumquam Io oo, ISOo vel majore etiam numero constabat, qui ex Gooo, initio anni sorte lectis, eodem modo eligebantur. Fortasse etiam in hae causa, quia gravissima erat, Ioo aut 16oo judices sed ei C; nam quamquam eorum sententia 'eoβούλευμα non quidem ψηφισμα fieri

poterat, tamen in hujusmodi causa populi vices quodammodo sustinebant, quippe qui prohibere

Possent, quominuS προβούλευμα a Populo scisceretur. Plerasque causas in id judicium introducebant Thesmothetae, quamobrem Antiphon τὴν ηλιαίαν την των Θεσμοθετῶν Vo Cat. An Vero Etiam παρανόμων φροφην introduxerint, dubitant Meierus et Schiomannus (I , sed quod saepe eorum nomine novem archontes Simul indicantur et aliquoties ad archontem haec actio delata esse invenitur , ad totius archontum collegii ηrεμονίαν παρανόμων γραφήν Pertinuisse putant. Quominus autem his judicibus tam celebratis magnam juris scientiam legumque peritiam tribuamus, prohibent varia etiam in hac oratione loca, V. c. pag. SI V. I et Ss. Et pag. ps in sine, et verba διδάσκειν, quod oratorum, et μανθάνειν, quod judicum erat, hanc imperitiam confirmare

videntur; ut nil mirum sit, oratorem hoc iis dicere audere: επειδὴ δε τορθ' εν εστι τῶν αδικ(μάτων, eto τοῶτον τον τρόπον καὶ λέrειν και rράφει, ενίουσ, όν αν ηκισθ' μεῖσ ώπίδοισθ' ετι καὶ φυλάξαισθε etc. pag.

6 v. 6 Ss. Sitae ejus causae suisse videntur in sortitione, qua nunc hi, nunc illi judices de uno eodemque actionum genere, nonnumquam de Cadem actione ius dicebant, quum contra, Si singulis juris generibas certi judices constituti suissent: u so halte dies unstreitig gu einer gri indu lichen und erschopseuden Κenniniss, welche sicli nach und nach Eur Wissens chast aus bil denu koiante, sithren und in die Geschas te selhst mehe Ordnung und Lebereinstimmung bringenu iniissenU etc. (S) - Eadem quoque illa sortitione, (praesertim postquam Cleon judicum mercedem, obolum, a Pericle aut Callistrato statulam auxit, et triobolon fecit, qua re Pauperrimis et senioribus, militiae non amplius aptis, maxime savit, judicia erant v sast ausschliesstichu in den IJanden des Diederen Vollies und namenti icti der Bejahrteren (s . V Ilis sortitionis incommodis initio occubisse videtur Solon jurisiurandi, quod quisque judex jurare debebat, magnitudine et Sanctitate. - Plura de sortitione videantur apud Schom. in diss. de sortitione judicum.(13 Celeberrimum erat judicium et ab eo reliqua δικαστήρια denominata inveniuntur, veluti universi δικασταὶ ab iis, qui in eo judicio jus dicebant, ήλιασταὶ vocati sunt. (2J Op. laud. p. 6o et Platn. P. Si tom. XI.(IJ CL Platnerus Op. laud. pag. yo tom. 1. (o) Meier et Schom . Op. laud. Pag. 1ST.

32쪽

PARS ALTER A.

ORATIONIS INTERPRETATIO.

ARGUMENTUM.

Exposita actionis historia, forma, caet. , iam ad ipsius orationis argumentum transeamus. quod quidem tribus verbis absolvere possem et nimirum oSte nidit Orator, παράνομον et όσίμφορον esse decretum, eumque, in cuius gratiam Scriptum est, tali dono esse indignum. Paullo tam in latius investigare, quibus argumentis singula ea accusationis Capita probet adversariique objectiones refutet . non alienum putor nec tamen omnia ejus argumenta, Praesertim ea, quae multis, imo Prorsus iisdem ac orator verbis exponere opuS CSset, Enucleabo.I. Primum Igitur eto παράνομον hoc modo probat: Leges, quas κυριoτερασ ESSE Oportet decretis Sive Senatus Sive populi, quarumque nullam in singulos homines ferri licet, decreto suo abrogavit Aristoerates et Capitales quidem easque gravissimas ac simul cum iis sanctissima iudicia, in quibus secundum eas ius dicitur. Nis enim legibus, ut QR allatis patet, maxime curatur, ut reuS uente justorum, i. e. κλήσεωσ, κρίσεωσ, μαρτυρία , dio oσία; Cet. particeps fiat, quam de poena Statuatur: Cavetur, ne quid etiam damnatias ab adversario patiatur. De ἀπαrωrῆc actioni ubicumque subjectus sit et iisdem accurate inter hom cidam voluntarium et invitum distinguitur; quaedam caedes iustas ob'causas Perpetratae excusar/tur , justi persequendi modi statuuntur et graves deni ne poenae in ipsorum transgrESsores San- Ciuntur. - Aristocrates autem eas omnes Doglexit, Parti in quod Statim Post accusationem Poenam Sancivit, nulla Me raptii; cet. sacta mentione: partim universe scribeDS εάν τι; ἀποκτέιν non accurate distinxit, a quonam et quonam modo intersiceretur Charidemus: poenam denique sancivit legibus Velitam et homicidae persequendi modum statuit injustissimum. Quod autem objicit Aristo crates, se revera κρίσεωc mentionem fecisse. id salsum esse ex ipsius decreti verbis patet: scripsit enim e εὰν δέ τισ ἀφελ ται η πόλισ η ἰδιώτqσ, εκσπονδο; εστω Oυκ εὰν μὴ παράσχη εῖ; κρίσιν τον ἀφαιρεθέντα, ἀλλ' oλω; ευθίσ. - De altera ejus objectione: ἀκυρόν έ Tι το ψήφισμα, προβουλευμα τάρ ἐστιν , supra iam vidimus in S de actionis sermo. Quod denique dicere audet: cc άρα πολλὰ τοιαύτα ήδq γέγονε φρφίσματα πολλoῖσ, nora it Sta CauSa est, cur etiam hoc ratum fiat: imo magis ideo improbandum esse videtur, quod, veluti si quis eorum qui talia decreta promulgarunt, damnatus suisset, hoc Aristocrates non ScripsisSEt, ita etiam, si iste nunc damnatur. alius non promulgabit. Aliorum autem, qui eadem hac actione in ius vocati erant, excusatione, Se contra leges quidem, attamen utile quiddam civitati tulisse, jam per se fusa et stulta. quod judicem secundum leges ius dicere necesse erat, Aristocratem minime uti posse dicit, quod ejus decretum simul et παράνομον et ἀσυμφορον est: atque ita jam ad alterum accusationis caput transit orator, quod iterum multis argumentis atque exemplis ex historia Petitis luculenter probat. Et primum quidemdσυμ*oρoν decretum judicandum est, quod Atheuienses Chersonneso Privabit: trium enim regum

33쪽

I et

inter ipsos invidiam, Chersonnesi geoνρὰν με; ίστην καὶ βεβαιοτάτ(ν tollit, Charidomo, Cersobleptae duci, vitaecumque moliendi άδειαν pruestans, duorum autem reliquorum ducibus metum injiciens, ne quid committant in eum, quem ab Atheniensibus ita custoditum videant, ut antea Miltocythes a Cot e persequendo destitit Atheniensium decretis perterritus et quo facto se auxilio regum illorum privabunt Athenienses nec mulliS ExemAlis Edocti, ullam ignorantiae excusationem asserre poterunt, si quid in Chersonnesu in atque igitur in ipsos moliatur Cersobleptes, quod certo hunc facturum esse, etiamsi non ita magnum lucrum, imo damnum ex eo hello capturus sit, ex Philippi, Cotyos aliorumque exemplis, qui omnia ad πλεονεκτεῖν επιθυμίαν gerunt et inter quos CerSobleptes quoque numerari potest, conficere licet. - Neque ipse Charidemus, nulla adhuc vitae eius ante actae ratione habita, in posterum fidus futurus existimandus est, quod, jure civitatis ab Atheniensibus impetrato, non Athenis hahitare instituit; qua re indicavit, se id tantum flagitasse, ut ab Atheniensibus honorari videretur; a quo genere hominum nihil sanctum haberi, nec quidquam sidum exspectari posse, ex exemplo Pythonis apparet. Neque etiam Cersobleptes, in cujus commodum hoe Aristocrateo dono abutetur Charidemus, nec in ipsum, neque in Athenienses constanti fide erit; sed veluti quondam in Iphicratum Cot3s, ita in Charidemum Cer- Sobleptes , per eum magnus et Potens factus , ingratus erit. - Quantam denique ignominiam sibi ipsi injungerent Athenienses, si tali homini βασιλεῖ στρατqroυντι καὶ ξεναIούντι PoteStatem darent

vehementer accuSaverint.

Tertio denique accusationis capite vitam Charidemi anteactam exponit, ex qua, missis iis, quae

Oreta This TVσ ων, εν σφενδονήτου καὶ φιλου μέρει εναντία εστράτευται τῆ πόλει, ostendit, hostili eum semper erga Athenienses animo suisset nimirum, ut pag. 66 succincte conjungit ea, quae ante latius explicuerat, eto nρῶτον ηδίκει Κρφισόδοτον πάλιν φοβ θρὶσ 'Aθηνόδωρον, επάυσατο αυθισ ηδίκε Aαβριαν, πάλιν ωμολογει eveto' πάντ' ἀνω καὶ κάτω πεποίqκε καὶ ουδεν απλῶσ ουδὲ δικαίωσ ἔπραξρ.

Deque etiamnum Charidemum id etos καιροφυλακεῖν Consilium abiecisse, patere ex eo, quod singulis pactis, etiam his ultimis, Cardiam urbem Cersobleptae vindicaverat, eo nimirum animo, ut iste, rebus in Thracia compositis, in Chersonnesum irruendi deμqτήριον haberet. Duabus denique Aristocratis objectionibus resutatis et altera, u Cersobleptem et Charidemum anteau quidem civitati adversatos suisse, nunc autem sidos futuros neque oportere Athenienses μν σικακεῖν altera, si Charidemum, si improbetur decretum, desperaturum et salsa de Atheniensibus suspicaturum: orationi finem imponere potuisset et ante tamen Athenienses, memorata maiorum in distribuendis honoribus consuetudine, incitat, ut eam imitentur, neque ab oratoribus lucri causa dicentibus decepti, civitatem in perniciem ruere patiantur aliisque parvis et contemtis Populis, qui praemia, jus civitatis, cet. anxie ac Parce distribuunt, consilio et prudentia cedere videantur.

34쪽

LEGUM LNTEI:PRETATIO. In liis legibus interpretandis hanc mihi viam sequi proposui, ut primum varias de cuiusque

legis verbis virorum doctorum sententias et codicum lectiones praecipuas Enumerarem, quaeque mihi optimae viderentur, eligerem; tum universe earum sensum traderem ac denique, quae mihi in iis explicanda esse putarem, pro meis viribus exponerem: quorum tamen nonnulla, quippe

dissiciliora, viris doctioribus expedienda relinquere debebo.Prima igitur lex, quae invenitur pag. II , haec ESt.

De hujus legis verbis nulla fere controversia est et nam quod Beu erus aliique omiserunt etην βουλὴν, id exigui est momenti: notum enim est, ή εν 'Aρείω πάγω, omissa voce βουλη , usurparietat tamen in antiquae legis definitione non valde me ossendit additae in antiquae legis definitione dico, quoniam, de quo Postea videbimus, Draconis vel Solonis est et illorum tempore nondum Areopagus δικαστηρίου nomine, Sed κατ' εξοχην βουλῆσ, insignis erat. Vocem copulativam δε initio legis additam esse arbitror . quod haec lex in catalogo alias de Areopagi muneribus leges Sequeretur cum iisque conjuncta esset. Singulis enim judiciis et magistratibus statutae erant leges, secundum quas illis agendum erat. Ita infra P. 2J V. Id, o C- currunt Areopagi δικαστηρίου (oratoris tempore jam hoc nomine celebrati) rεγραμμένoι νόμοι et ibid. v. 22 : οι παρὰ Παλλαδίω rerραμμένοι νόμοι, etc. (I). Sensus autem legis hie est et u Jus dicito senatus Areopagiticus de caede et vulnere voluntariou et incendio, item siquis veneno dato quemquam interfecerit. Oriuntur de hac lege quaedam quaestiones et sunt autem hae praecipuae et

II. De quibusnam huius generis causis Areopago, de quibusnam Ephetis iudicium permissum fuit iIII. A quibusnam δίκαι *oνικαὶ institui poterant, et an variis modis 2IV. Nullumne erat discrimen, utrum civis Atheniensis civem occidisset, an civis peregrinum, an peregrinus Civcm, an denique Peregrinum peregrinus 2 V. Quaenam poena variis' criminibus, in hac lege enumeratis, infligebatur 2 et num eadem, si civis, ac si peregrinus ea Perpetravisset PI. Posteaquam caedis actio a Rege in Areopagum introducta erat (pertinebant enim ad hujusjurisdictionem omnes de Caede dicae, de qua re, ut et de κλήσει, ad legem sequentem videbimus ,

primum . ut Dem. pag. 26 hujuS orat. V. II tradit, jurabatur et ab actore et a reo κατ' εξωλείασα του και γένου; καὶ οἰκίασ. Et quid Em ου δ' ο τυχών τι; όρκoc, ἀλλ' εν ουδεὶ ζ υμνυσιν υπὲρ ουδενόσ άλλου, στά; επὶ χων τομίων κάπρου καὶ κριού καὶ ταύρου, καὶ τούτων εσφαγμένων ψ*'ών δεῖ καὶ ἐν αἰσ ημέραισ προσ κει. CNeterum actoris juSjurandum plerumque Vocabatur προωμοσία, rei ἀντωμοσία, quamquam utrumque(U Cf. etiam de hac re Meter et Schcim. p. 1io, ubi Plura asseruntur exemPla.

35쪽

διωμοσία; Domine sertur. CL pag. 2J v. si hui. orat. Dignus etiam qui huc asseratur locus

Est Antiph. περὶ του Ηρώδου φόνου, pag. ISO V. 32 ed. Steph. . quoniam ex eo parS iuris-jurandi confici potest: τουτo δὲ δέον σε διωμόσασθαι ορκον τον μέγιστον καὶ ὶσχυρότατον, ἐξωλSίαν υ irri(fortasse melius' σαυτω καὶ γένει καὶ οικία τῆ σν επαρώμενον , ὴ μήν μη ἀλλα κατqγορήσειν ἐμου, qει; αυτόν τον φόνον ώσ εκτεινα, etc. ; item Lys. in priore orat. in Theomn. pag. IIJ v. 1S :ε μὲν φὰρ διώκων, ώσ εκτεινε διόμνυται, ε δε φευrων, c; οὶκ εκTEινεν. Deinde sequebatur utriusque λόγοc; eumque bis utrique concessum suisse conjici potest ex loco Dem. Pag. IJ v. 6 huj. Orat. : τον πρότερον δ' ἔξεστιν εῖπόντα λόrον μεταστῆναι : usus enim com-

Parativi nρότερον huic opinioni ansam dat. Caeterum ex altera L Siue in Theomnes tum oratione Patet, alteram ill cim orationem saepe suisse repetitionem prioris λόγου. Ex loco Dem. modo laudato apparet, reum habita priore apologia in exsilium ire potuisse, neque eum impedire cui quanae

αλλ' επειδὴ παρ' υμῖν ου νόμιμόν ἐστιν ἔξω του πράrματοβ λέ ειν. Quod si nihilominus saceret actor aut reus, eum a dicendo prohibebat praeco. Hoc statutum esse Post Phrynen absolutam tradit

Athen. , lib. XIII pag. Sso. Petitus legem Soloni tribuit, pag. 6 op ed. Wess. Huius instituti causa suisse videtur, quam tradit Aristo t. Bhet. lib. I cap. I. quod non oportebat iudicum commovere iram, aut invidiam, aut misericordiam ; Sed nudam Proponere CauSam, ut secundum omne jus judicare possent (2 . Ad utriusque λόγον etiam testes andiebantur. Ilos item iuratos testimonia dixisse recte mihi I essterus op. laud. pag. S6s , et ante eum hess. ad Petit. pag. 6o6 , qui item judices iuratos fuisse docet, ex loco Antiph. de caed. IIerod. , pag. 1 So v. SB, confecisse videntur, quo loco

τα νόμιμα ab actore DCglecta enumerat orator, inter quae etiam haec memorat: ἀνώμοτοι δἐ ob μάρτυρεσ καταμαρτυρουσι' δέον αυτουσ goν αυτόν όρκον σοι διομοσαμένουσ και όπτομένουσ τῶν σφα ίων καταμαρτυρεῖν ἐμου. Cui loco addas Lusiam riseὶ τραύματοσ ἐκ προνοίασ περὶ οxi καὶ πρόσ όν P. IoiV. 6: ἀλλ' ουκ ἐστ' αυτoῖ; μαρτυρῆσαι μὴ διομοσαμένοισ περὶ τῆσ αιτίασ, ὴ fortaSSe melius ήσ) ἐrώ σε ris. ΗiSce Peractis sequebatur κρίσι; του δικαστ ρίου. Calculos in ligneam urnam conjiciebant ii indi-Ces, qui condemnabant, qui absolvebant, in aeneam (S . Si par esset absolventium et damnantium sus fragiorum numerus, reum absolutum suisse patet ex loco Antiph. de caed. Herod. P. 1 SS v. 26:(i J Idem probavit Plato in lib. de legib. tom. vi pag. et di ed. Lips. in sine : φυγών δε και μὴ θελήσασ κρίσιν

36쪽

Do m. p. v 6 v. IS etiamsi quintam Suffragiorum Partem non tulisset (i . Pollucis autem locus lib. visi cap. 6, quem Petitus P. 6O6 assert ad Probandum, actorem hoc casu mille multatum fuisse drachmis, potius ad aliaS γραφὰσ, quas item ibi recensuit Pollux, referendus est, quam ad hasce de caede; cui opinioni favere mihi videntur verba τῶ βoυλομένω i nam actiones de caede tantum cognati instituere Poturant, ut Post videbimus, et post illa verba subaudire etῶν neo; κόνχων

μέχρι ζ ἀνθ φιαδῶν non Con Veniret Caeteris Te φαῖσ, quas etiam enumeraverat Pollux, quae nimirum

a quolibet cive. qui accusandi alicujus potestatem habebat, institui poterant. Eo loco igitur

inde a χαίταζ τὰσ redigis; ad χιλίασ PolluCem excludere Puto actiones de caede. Beo autem absoluto peragenda erant Sacra Plutoni, Mercurio et Telluri, quorum statuae ibi erant consecratae. De poena, qua Condemnatus reus assceretur, Postea videbimus. Ab hac autem quaestione discedam, PoSi quan Causas, cur ita religiose haec crimina tractnta suerint, trodidero. Ad has demonstrandas Princeps locus Sit Antiph. : κατeroρία φόνου περὶ του λέroντοσ

Tria hic memorantur gravissima momenta ad pie atque anxie de talibus criminibus judicandum. I. Quod dii neglecti et jura humana ab intersectore violata sunt. II. Quod interfectus vindicari debet. III. Quod, quum dii etiam eius ultores sint (alibi legir orμαι δὲ καὶ τor; θεοῖσ τοτ; κάτω μέχριν, oy ηδίκ νται , si judices impie iudieant et actor propter privatas inimicitias talia crimina profert, ipsi caedem perpetrant atque igitur deorum vindictae obnoxios se reddunt. Aliis locis additur

etiam ho e. ut urbs μιαινομένq Purgetur, et interfector iusta assciatur poena, v. c. in Antiph. loco ἐκ κατqroρίασ φόν. ἀπαρα κ ., P. iis v. s βο θεῖτε μὲν τῶ ἀποθανόντι , τιμωρεῖσθs d. Toν ἀποκτείναντα, - νείετμ δὲ τὴν πόλιν. Aliis locis etiam hoc memoratur, ut propinquorum interfecti infortunium justa intersectoris poena allevetur, v. c. apud A ntiph. in ἐκ κατ(rορίασ τῶ υστερω φόνου ακουσίου, p. II. v. I : ἀπάIοντεσ τιμωρεῖσθε αυτόν, αυτοί τS μὴ μεταλάβqrs et L; τούτου μιαρίασ' ημῖν δε et orgroνεύσιν, εὶ ζῶντε; καroebie rμεθα ἰπ' αυτού, δόest rούν ἐλαφροτέραν τὴν συμφορὰν κατασιη αTE. Audiamus denique ipsum Antiphontem de caede I erod. p. ios v. sit , hanc DOStram Seu ten(a) Matth. op. laud. p. asis, ex loco livi, orat. P. Si v. 11 ff., posuit, mille drachmis multatum suisse actorem . nisi quintam Suffragiorum partem tulisset. At hoc mihi tantum in illa duriori rei Persequendi ratione unctiorῆ locu in habuisse videtur.

37쪽

. Secura da, quam nobis Proposuimus, quaestio est: de quibusnam caedis actionibus Areopagitae, de quibusnam Ephetae judices erant Athenienses nonnulla judicia valde antiquue originis esse gloriabantur. In iis sunt iudicia de

caede, Areopagiticum nompe καὶ τὰ τῶν φετῶν δικαστήριoν, i. e. τὰ εnὶ Παλλαδίω, το επὶ Λελφινίω,

eto ἐπι Πρυτανείω et To ἐν *ρεαetior, in quibus judiciis Ephctoe judicasse videntur. Ex his Aro opagiticum Cranai aut belli Troiani temporibus tribuunt, alterius autem originem ducunt e judiciis do caede involuntaria inter Argivos et regem Atheniensem Demophontem, in quo So Argivis et totidem Atheniensibus Zφέθv v κρίσι σ. Sed parum fidei habendum mihi videtur huic de rebus suis Ahhoniciasium ἀλαζoνε α , quae nulla in re magis a Pparet, quam quod se ipsi αυτόχθονα; vocabant. Alii tamen horum judiciorum originem memorant non ita antiquam: ita Sunt, qui Areopagum a Solone institutum esse Putent Ephetarumque institutionem Draconi tribuant, inter quos est Pollux lib. VIII, II S, qui etiam tradit, hos ita appellatos fuisse, quod a Rege tβασιλεῖ, secundo archontum) , qui ante illos de Caede sortuita solus judicabat, ad ipsos εφέσιμοσ η δίκρ erat. At horum judiciorum originis investigatio non est hujus loci et insuper a viris doctis (1 suscepta. IIoc certum est, ambo de Coede judicasse. Nunc autem quo ritur, quaenam ejus generis actiones ad Areopagum, quaenam ad Epuetas Pettinuerint. E variis opinionibus, quae de hac re allatae sunt, hanc sequi mihi opcimum visum est: Areopagum, quem multis cum auctoribus tempori antefotoneo tribuo, olim in qui laque iudiciis , ἐγ Aeείω πάrω, ἐπὶ Παλλαδίω etc. pro caussarum diversitate judicasse, eumque Laec judicia sure semper retinuisse; si quidem Demostheni

temporis hac jurisdictione Areopagum privatum fuisse et verosi militer quidem inde a Pericle ad

expulsos XXX tyrannos, et Ue Oratorem nat Areopagi auctoritatem hic rhetorice auxisse, aut id temporis spatium, quo ea Privatus suit, minoris daTisse, quam ut ejus mentionem saceret. Porid tempus autem videntur Ephetae, jam a Dracone maiore auctoritate adornati, potestatem ac famam suam auxisse, cum, dum Areopagi ae etiam jus isdictione de *όνοιc 1κoυσίoι; privati erant atque illae actiones nihilominus diiudicalida o erant, eae ipsis traditae suerint. Attamen expulsis XXX tyrannis *όνων εuoυσίων judicium Areopago restitutum fuisse videtur; id certe tempore habitae hujus orationis penes Areopagum fuiSSe Sutis manifesto ex oratione Patet , v. c. ex P. I set atque igitur

Ephetae in quatuor reliquis judiciis judicasse videntur de caede sortuita etc., vid. orat. pag. 2J SS. Quod autem Meteros et Schomannus in exordio operis de Lite Attica, p. 16 et 1 p putant, minis arctis finibus circumscriptam fuisse Ephetarum jurisdictionem propter caussas, quae Areopago traditae erant dijudicandae, hoc mihi non item videtur. Nam, ut ex lege S P. IS apparet,

38쪽

Praeter alias de caede caussas omnes dicae de caede, in quibus homicida aliquam facti excusationem asserre poterat, ad Ephetarum jurisdictionem pertinebant; i. e. iudicabant Ephetae, an caedes jure nec ne Perpetrata esset et quidem ἐν τῶ ἐπὶ Λελφινίω δικασrqρίω, CL P. 28 V. 2I SS. et ita ut Areopago ea tantum judicia relinquerentur, in quibus investigabatur, utrum reuS CaedCm PerpetraViSSet nec ne, i. e. ἐὰν Onoκτείνxi, et quidem hanc ob causam, quod non Zξεστιν ἀπαντασεὶδέναι, τἰσ πότ' ἐστιν ό ανδρόφονoc. Areopago enim adimere omnem de hac re jurisdictionem valde temerarium mihi videtur et propter hanc ipsam orationem et propter multos alios locos classicos, quorum unum alterumve adscribere lubet. Lysiae nimirum in Apol. neo; Σίμωνα P. s8 v. 62 et .I- δ'ὴroi μαι, ω βουλή, (άδιον ε ναι γνῶναι δ τι φείδεται, ου μόνον υμῖν τοίσ εἰωθόσι σκοπεῖσθαι περὶ τῶν Toco UTων, αλλὰ καὶ τοῖσ άλλοιβ ε πασιν. Vox βoυλὴ ubique in hac oratione obvia satis indicat habitam eam esse apud Areopagum. Et ejusdem L)siae in Apologia de Eratosth. caede, p. si v. Sor

tatem; tribuit enim Areopago iudicium, quod secundum nostram sententiam modo dictam Pro-Prie ad Ephetarum jurisdictionem pertineret, de eo nimirum, qui jure se interseeisse dicebat. Fortasse igitur sic statuendum est: in Areopago de omnibus qualibuscunque caedibus judicatum suisse, utrum a reo perpetratae suissent nec ne, deinde apud Ephetas , utrum jure an injuria (1J. Sed hanc ipsam conjecturam non in omnibus valere posse ipsa Apologia , e qua modo locum illum Citavimus, docet; nam tum plane alius generis esse deburet neque in ea agi de jure, quo

EratostheneS a reo occisus erat, sed tantum investigari, utram a reo interfectue CSSet nec DE.

Hanc igitur dissicillimam quaestionem, quam pro meis viribus explicare Conatus Sum aut PotiuscujuS ingratam obscuritatem ante oculos posui, viris doctis expediendam relinquo, libenter ignorantiam meam ProseSSuS.

III. Jam accedamus ad tertiam quaestionem: a quibusnam actiones de criminibus in hac lege memoratis institui poterant PNotum est, Athenis omnes publicas actiones, id est, quibus civitatis commodum continebatur, ab unoquoque, in quo inerant ea, quae ad accusandum requirebantur, inStitui Potu SSe. Ab hac autem regula excipi actiones de caede , is uippe quae tantum a cognatis intersecti IU- titui Possent, e multis patet scriptorum, imprimis oratorum locis, quamquam nihilominus Cae, ut mihi videtur, ad civitatis commodum Pertinebant. Primum igitur nonnulla scriptorum loca indagemus, quibus id probetur; tum quasdam quaestiones, quae ex iis oriuntur, perpendamus aut potius enumeremUS. Primus et Classicus locus est apud Dem. in orat. in Euerg. en Mnesib., P. 2 o et 2 I tom. IV, LX quo Patet, licuisse tantum cognatis pro cognato et domino pro Servo actionem de Caede in-Stituere. Res quae ibi narratur haec est et Orator habebat domi suae anum quamdam a Patre manu mi Ssam: haec absente eo a Theophemo ita vulnerata erat, ut sex diebus Postquam me( dith. OP. laud. aliam sententiam proposuit, p. 16o in not. s, his verbis: et Itaque videri possit senatus Areopagiticus rem judicasse tantum si consilio parricidae eventus responderat, de consilio ipso, etSi everitu non congruente, Ephetae cognovisse in et . ἐω Παλλαδίω; sed obstat tiarPoerat nimirum in voce επὶ I ψαοι,.

39쪽

dici ad illam sidducti suissent, moreretur. Adit igitur orator Exegetas, iuris interpretes, ut ex iis sciscitetur, quid sibi in hac re agendum sit et respondent ei, ne actionem instituat, quod

cognatorum et domini , esse et , δίωξιν, id est jus persequendi homicidam, atque hoc in judicio

jurejurando assirmandum esse. Provocandos igitur esse dicant ἐπὶ τῶ μν ματι του; προσήκοντασ, ut illi etα νόμιμα interdicant etοῖ; δεδρακόσι, quora iαm SQ NON NU Dercti, gratam CαQUES PCr-Pelrαretur Nesq&es Ilii festHS cctescis ei erctral qααm rixor et lihesri. Denique suadent illi , ut justa Pro domo sua piacula faciat et ciliet rct fiorae, Si qua vult, illam, vinctices . Secundus locus est apud eundem in Orat . in Macari. tom. IV, P. 1 2, ubi leges ab oratore asseruntur praescribentes, a quibusnam, cognatis actioncs illae institui POSSint; quarum una haec est: προειπεῖν τῶ κτεί

ιούσ και πενθερούσ κα ανεφιαδου; καὶ φράτορασ. Etiam lex ibi memoratur statuens, quosnam, siquis Caedum in Voluntariam perpetraverit , placare oporteat; nimirum fratrem aut patrem aut silios interfecti, aut si hi deliciant, contribules decem, si hi volunt. Alia supersunt loca, ubi obiter hujus rei mentionem factam esse invenimus et v. c. in Antiph.

εκείνου αναὶκαίων. Cf. etiam L)sias in orat. in Agor. p. 12s v. si et multis aliis locis. Ex his igitur locis satis apparere inibi videtur, tantum cognatis aut domino intersecti licuisse caedis actionem instituere et attamen ex iis quaedam quaestiones sese mihi obtulerunt et et primam quidem ex Exegetarum verbis hisce, P. I o v. 26 l. l. : τάδε συμβουλεύομέν σοι, ἐπειδή αυ τόσ μένου παρε; ἐγου, ὴ δὲ χυνὴ και τα παιδία, ἀλλοι δέ σοι μάρτυρεσ ονκ εἰσὶν, Oνόματι μέν ουδενὶ μὴ προαγορεχειν τοῖσ δεδρακόσι τε και κτείνασιν : hane quaestionem oriri puto et num quis , si caedi interfuisset Perpetratae, aut illam Perpetratam esse e satis certis testibus audivisset, interfectoremn νομίμοισ arcere posset, etiamsi neque intersecti cognatus nec dominus esset. Ad hanc quaestionem assirmando respondere propter hunc locum cogor, quamvis frustra alibi ei auctoritatem quaesiverim: Caussa autem, cur id licuerit, haec mihi fuisse videtur. ut quam Celerrime et interfecto et τῆ πόλει μιαινομένη, . succurreretur. Eundem autum ipsam de caede actionem

instituere non potuisse, ex eodem illo loco patere mihi videtur, ubi expressis verbis dicitur rεπειδὴ αυτόσ, etc. εἰτα πρόσ Toν βασιλέα μὴ λαγχάνειν, ovδὲ rαρ ἐν τώ νύμφ ἐστί σοι. Sed credo eum, qui caedi Perpetratae adsuisset, statim postquam neo rόρευε τῶ δεδρακότι, cognatos intersecti caedis certiores sacere debuisse, ut illi eam vindicarent, et si hi eum in judicio perse querentur, Certo testimonium Praebuisse. Deinde oritur quaestio, quare ad iob; προσήκoντα; intersecti et ad δεσπότην pertinueri caedis vindicatio. Huic quaestioni responsum in rerum natura et antiquo populi Atheniensium ingenio situm esse puto, ac praeterea ita ab Iles stero redditum, ut ejus verba repetere cogcrer, Si meam de hac re sententiam proferre vellem et ad illum igitur remitto op. laud. P. I sis , Ss.

Alia quaestio se mihi obtulit ex loco orat. in Macari. p. ago, ubi orator agit de iis, qui Post eaedem Perpetratam domum expiare et intersectum sepelire debent, ut haec dicit: ἐπαrrέλλειν

40쪽

xoντα , et illis prius illa ossicia, etὰ νομιζόμενα Ueata, mandata suisse quam Lis. Cum hoc ita sit, quaeri potest, num id cliam ita fuerit ira caede vitidicanda, ut ii, qui intersecti haeredes iustituti essent, non autem cognati, eam viii dictam recipere coacta suerint, Si sorte eveniret ut non iidem essent haeredes, qui cognati. Uoc hanc ob caussam negare me Posse puto et quod caedis vindicatio secundum antiquorui a Populorum mores non tam bonorum haereditate , quam sanguinis et religionis vinculo imponebatur, ideoque etiam nulla Poena, ut supra ad primam de hac lecto quaestionem dixi, illi irrogabatur, qui aliquem sertasse Propter nimium amoris et religionis studium salso accusavisset. Caeterum actiones alias Pecuniarius Ct omnia, quae ad pecuniam referri poterant, in quibus et suneris sumtus suisse Statuere POSSumus, ad haeredes pertinuisse puto. Si nulli autem exstarent intersecti reeoσήκονre; et intersectorem tribules Persequi nollent, (nam hoc ex illorum voluntate pependisse Consi et Pol est CX loco Dem. in Mac. p. 1 B v. ci cit&σάσθων oὶ φράτορAc, εὰν θέλωσι, δέκαJ Dum tum interfector impunis atque interfectus inultus

manebanti IIuic quaestioni brevissime respondit Ilesst. op laud. P. 1 S in sine: u Vober dio

. Phratrie hi naus sand heine Blutrache sinit. ' Attamen Vulim hoc Certioribus argumentis probavisset. Mihi certe nullus locus sese obtulit, ex quo id Consi ci Possit. Nam loca, quae supra citavimus , quibus probatur ad neoσήκοντα; PertinuiSSe cis edis Titi dictam , Omnia neo; κόντων mentionem faciunt, atque igitur hos adesse Statuunt neque ad hanc quaestionem referri possunt. IIuic rei tamen aliquid lucis praebet et quod supra diximus , caedis vindicationem sanguinis vinculo imponi, quam ob rom, Si nulli essent intersecti cognati , ab hac parte homicidae nihil timendum erat; et quod Antiph. περὶ τou χoq. P. Is I V. 2J Et SS. dicit, quodammodo explicat, quid interfector, culpae Sibi Conscius neque tamen in jus vocatus, sucerit, ut xo c θεούσ, quos aeque calde ossenderat, placaret et τὴν πόλιν expiaret et dicit autem haec:

δώσ αυτό; αδτῶ ἔργον εἰρrα ἐνοσ τοιούτoν, μὴ ου χρῆσθαι τῶ νόμω. Primam hujus periodi particulam adscris,si , ut inde pateret . a Sententia Areopagi aut alius de caede judicii prevo