Opus Thomae Campegii Bononiensis, episcopi Feltrensis, De auctoritate, & potestate Romani pontificis, & alia opuscula, quae indicantur in sequenti pagina.

271쪽

I SI A. irofendant ut scilicet quos sacerdotalis sermo non corragit, coherceat seculari potestas: ut habetur in . c. principes. XXI II. q. v. Resenna aliter tutae esse non possunt, nisi quae ad diuinam consessionem perimento reo iad sacerdotalis defendat auctoritas, ut hal

tur in c. aut ea ca dc .

Hinc est quod episcopus licite impetrat

suae ecclesinae auxiliu principis seculi non tamicausa ulciscendi, quam tuendae ecclesiae suae. c. MaXimillantis. X X III. q. III eXemplo Gregorii et Leonis pontisicum de quibus in, si uobis s. licet ergo. II I. q. ult.

Hinc pertinet ad reges seculi christianos iit temporibus sitis pacatam uelint matrem suam ecclesiam, unde spiritualiter nati sunt: ex sententia Augustini super Io subiicientis: Nabuchodonosor re decreuit dicens, Quicunque dixerit blasphemiam in deum Sydrach Misach dc Abdenago, in interituerunt domus eorum in dispersione. Ecce quomodo re alienigena saeuit, ne blas phemetur deus Israel, qui potuit tres pueros liberare. Saeuiant reges Christiani, quia Christiis exutilatur a quo non tres pueri, sed totus orbis terrarum cum ipsis regibus ageennarum ignibus liberantur. labetur

in c. quando, XIII. q. III.

Hinc in quinto Carthaginien concilio

272쪽

D OFFICIO PRINC CHRIST.

decernitur , ab imperatoribus iustum auxilium postulandum propter amictionem Pauperum, quoriam molestius sine intermis sione fatigatur ecclesia, ut defensores eius aduersus potestates diuitum cum episcoporum prouisione deligantur: habetur in c. ab

imperatoribus ea. a. . l.

Hinc Pelagius ad Narsetem patritium scripsit:De Liguribus, Veneticis. Histris episcopi quid dicam quos idonea est excellentia uestra, latione et potestate reprimere:et eos dimittitis in contemptum apostolicarum se luim de sit rusticitate gloriari et habetur in c. de Liguribus, XIII.q. v. Quinto, ad ostiuium principis seculi spectat abstinere a iudicio in sacerdotes et non nisi in subsidium se immiscere ecclesiasticis tractat bus, eXcmplo magni Constantini Mequo legitur in c. I I libro ita. ecclesiasticae historiae et in cffuturam XII. q. l. quod oblatos sibi in Nicenai, nodo accusationi episcoporum libellos renuens in eos iudicium sumere igni tradidit. nec uerum ea ratione irent dedisse, ne ea disceptatio impedimento

foret rebus de fide pertractandis, ut quidam somniant Nupniam ipse secti sui rationem quam dixtimis reddidit, cum subiecit Ite,et inter uos disponite quia dignum non est, ut nos iudicemus deos. Extat

273쪽

Extac exempltim Theodosii itinioris, qui in prima Ephesin synodo dixit Illici

tum nanque est eum qui non est in ordine sanctissimo riim episcoporum ecclesiasticisseimnaiscere traetatibus. habetur in C. Nos ad idem . X tavri dist. Martianus etiam amperator in Chalcedonen. concilio tesstatus est, se ad confir-1nandam idem, non ad ostendendum potentiam synodum intrasse. labetur eo .c.

Nos ad fidem .QΠ'd confirmatur Ambrosii auctori

tate, cpistolarem , ad Valentinianum, contra Auxentium, clim dixit discripturarum seriem diuinarum, lac ueterum tem-POra ctractamus, quis est qui abnuat in causa fidei episcopos solere de Christianis imperatoribus, non imperatores de episcopis iudicarea Et ex eo, quod scripsit ad eundem Valentinuinum, registratum in c. Contaenior XXIIII. l. VIII. cum dixit: Noli te grauare imperator, ut putes te inca quae diti in sunt, imperiale aliquod ius habcre nolite extollere, sed si uis diutius imperare, esto deo subiectus Scriptum est enim: Quo dei deo, quae Caesaris Caesari. Ad imperatorem palatia pertinent, ad sacerdotes ecclesiae publicorum tibi moenium ius commili uinis , non sacrorum.

274쪽

DE OFFICIO PRINC CHRIST.

Huic Theodoricus re in synodo Ro-inae habita contra Symachum ingenue professus est, nihil ad se praeterlacuerentiam de ecclesias cici negociis pertinere . dc habetur in c. Concilia sn hinc etiam . X vari dist. Hinc Constantinus VIII sextae synodo subscripsit, Legrinus consentimus monautem Decernuntis,statuimus licet aliqui arbitrati fuerint, Constantinum in ea synodo proponendo rogando, monendo, dc decernendo praesidentis ossicium usurpasse. Hinc Basilius imperator in sermone ad sanctam octavam synodum dixit De nobis autem laicis, tam qui in dignitatibus, quam qui absollite conuersamini, quid amplius dicam non habeo, quam quia nobis nullo modo licet de ecclesiasticis causis sermonem mouere, neque resis itere integritati ecclesitae, desuniuersali synodo . haec enim inuestigare, Patriarcharum pontificum, Sc sacerdotumestri qui regiminis osticium sortiti sunt, qui sanctificandi, qui solitendi atque ligandi potestatem habent qui coelestes adepti sunt cla res non nostrum, qui pasci debemus, qui sanctificari, qui ligari, uel a ligamento solli egemus

Hinc e Felicis Papae sententia habemus in c. Certum X dist. Certum est rebus

275쪽

uestris esse salutare, ut cum de causis de agitur, iuxta Plius constitutioncm regiam uoluntatem lacerdotibus Christi studeatis subdere, non praeferre dc sacrosa iacta per earum praesules potius discere, quam Occ- re ecclesiasticam formam sequi, non huic humanitus obsequendi iura praefigere, neque in eius sanctionibus uelle dominari, cuius deus uolueti clement a sua piae deuotio- 1ais colla sitit, mitti ne dum mensura coelestis dispensiationis exceditur , eatur in contumeliam disponentis. Hinc Valentinianus imperator, ut resert Sedultus in libello derectoribus Christianis dum a sanctis episcopis rogarettar, citiam tenus dignaretur ad emendationem sacri dogmatis interessi synodo dixit: Mihi, cum minimus sirinde populo fas non estralia perscrutari uerum sacerdotes, quorum haec cura est, apud semetipsos congregentur, ubi uoluerint. Hinc a Ioan eius nominis octauo decre

tum fuit Si imperator catholicus est quod salua pace dicimus filius est, non praesul

ecclesial: quoad religionem discere ei competit, non docere habet priuilegia suae potestatis, quae administrandis legibus pulaticis diuinitus consecutus est cuius beneficiis non ingratus contra dispositionem coelestis

276쪽

ordinis nil usurpet ad sacerdotes enim deustioluit, quae ecclesiae disponenda sunt, pertinere, non ad seculi potestates et habetur in c. Si imperator Us dis . Et Nicolatis primus ad Michaelem imperatorem rescripsit Imperium uestrum suis reipub. quotidianis administrationibus debet esse contentum , non usurpare quae sacerdotibus domini solum conueniunt et habetur in c. Imperium X dis in c. Denique vetva distinct dixit Menique his quibus tantum humanis rebus non diuinis praeesse permissum est, quomodo de his, per quae diuina ministrantur, uidicare praesumunt , penitus ignoramus ramo grauiter deliquit iurisdictionem domini usurpando, d ei uidetur iniuriam facere. II. q.

I. c. Deus omnipotens. ct cauere debet,

ne a domino flagelletur, sicut re OZias.

qui lepra perculsus est, quod officium sacerdotis usurpaverim Paralip. XX Us et habetur II . . II. Notandum Priuilegium enim ordinis clericalis est, quod non possit coram iudice seculari conueniri.

c. nolita. c. lacuit . a. q. I. et priuilegium fori clericorum est de iure diuino. glo not. in c. Si imperator XC v I distin. Cardinalis in repet. c. Perpendimus de sentent incommula. Propter quod Rot decisi

277쪽

CCL X X X in antiqliis dixit, quod ex nulla consuetudine quanquam uetustissima potuit rex Angliae acquirere iurisdictioncm in

Uericos de quo uidetur teXt in c. I. II. I. q. I. Min c. Clerici de iudic. Sexto officium principis indicauit nobis Hieremias c. X XII. cum dixit Audite uerbum domini, qui sedetis super solium David, tu, serui tui, repopulus tuus. Haec dicit dominus: Facite iudicium et iustitiam, liberate oppressum de manu calumniatoris, Maduenam supillum biduani nolite contristare et habetur mi Regum. LXIII. q. U. Et sapientiae, I comminatur dominus horrendum iudicium regibus, quoniam non fecerunt iudicium secundum iustitiam legis Hinc statuit Ioan v III in c. AdminIstratores eadu au dcq Administratores Plane secularium dignitatum, qui ad eccesiarum tuitionem,pupillorum ac uiduarum Protectionem, rapacium t refrenationem constituti esse proculdubio debent, quoties ab episcopi e ecclesiasticis uiris conuenti si ierint, eorum querimonias attentius audiant, iecundum quod necessitas expetierit, absque negligentia examinent, Sc dili renti studio corrigant quod si dei timoreia prae oculis non habentes , negligere

278쪽

DE OFFI cIO PRINC CHRIST. post seclindam Sc teritam admonitionem

inuentistierint, omni se notierint commil-nione usque ad condignam satisfactionem

Hinc Cyprianus , libro de nouo genere abusionis. Schabetur in c. ReX. ad cata. quaesit inquit Rex debet furta cohibere, punire impios, perdere parricidas,&periuros non sinere uiuere, filios suos non sinere impie agere. Hinc Hieronymus ad Macedonium non exhorruit scribere: Non frustra sint insti, tuta potestas regis, docosnitoris ius, ungulae carnificis, militis disciplina, dominantis seueritas etiam boni patris habent omnia ista modos suos, causas rationes, Utilitates haec cum timentur uti mali cohercentur, boni quiete inter malos uiuunt et habetur in c. Non frustra XXIII. q. v.

Septimo, ad officium principis spectat perti

net , illatas sacerdotibus iniurias, uelut crimen publicum , persequi , de rei ultionem suscipere ut rescripsere Arcadius et Honorius imperatores in . Si quis in hoc genus C. de episse et cler. Octauo ad officium principis pertinet, nec agere, nec Permittere episcopos, aut sacerdotes coram se ad iudicium trahi, siue ciuilis sit causa, siue criminalis Velitum enim fuit

279쪽

IN ECCLESIA. Irga sacris canonibus in c. Christianis, et in c. Sibi ellar. XI. q. I. ubi Gelassitis inquit, contra clutinas et publicas leges fore, clericis forum suum auferri. Votiti uia a legibus imperatorum . l. statuimus C. cle episc. ccler et Marcellus Papa in c. Nullus ead .ca.dcis decreuit quod magistratus, qui hoc iubere ausus fuerit, amissione recima. cm-guli condemnatione plectatur. Nono, uni liter officii principis est, nec etiam laicos cogere, aut permittere in spiritualibi is causis coram se litigare, siue ciuiles sint, siue criminales ciuiles, ut cum agitur de decimis, de primitiis, de oblationibus, de ordinibus, de matrimoniis, decensuris ecclesiasDicis, de ele ictionibus; imilibus de quibus in Clement Dispend os iiiij dc Perillius interpretes, de iudic criminales, quales sunt de sacrilegio usura, periurio, haeresi, dc adulterio, si ad tori separatio

nem agatur ut habetia UI. q. II. c. I.

dc XII. q. II. c. Nulli riceat . taliae plures causae etiam iuris patronatus ratione connexitatis ad spiritualia inter spirituales computantur: ut latuitur in c. QUAnm.

de iudic. Decimo, Ad principis officium spectat, non grauare nouis tributis ecclesiarum praedia iuxta sanctionem Ludovici imperatoris

280쪽

DE OFFICIO PRINC CHRIST. de qua in concilio Parisien. in c. Secundum canonicam X XIII. q. V II his uerbis Secundum canonicam auctoritatem, constitutionem domini Imperatoris Ludovici de ecclesiastico agro, remanso, rede mancipiis, quae ipse sitis capitulis constituit, uel si quilibet pro loco sepulturae aliquid largitus celesiae fuerit. De decimis etiam , dc oblationibus fidelium nullus quenquam presbyterorum aliquem censum persoluere cogat imposita tamen bonis immobilibus, antequam emptionis, donationis, aut alio quouis titulo ad ecclesias Peruenerint, cum ad occlesias cum onere tuo transierint, ecclesia persoluere tenetiar.et de illis interpretandum c. Tributum. c. Sancitum X X III. q. v III rec Tributum XI. q. I. quod fuit Ambrosii. undecimo, Licet princeps solutus sit legibus . Princeps si de legi tamen ad ius officium pertinet, se legibus obnoxium profiteri l. Diena vox. C. delegi cum re Uera maius imperio sit , submittere legibus principatum. Duodecimo Boni principis est, ac religiosi, ecclesias contritas atquc concisas restaurare, nouasq; aedificare, dei sacerdotes honorare ac lucri. Vnde sanctos apostolos, eorum i successires', sub diuina contestatio