Rhetorica monimenta vnà cum exemplis, & argumentationum formulis ex Cicerone, & Quintiliano, caeterisque tum veteribus, tum nouis scriptoribus collecta per Io. Baptistam Conradum à Monte D. Pauli ..

발행: 1681년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 연설

161쪽

MONIMENTA. Ia

merent , in senectute autem moerent. Quibus rebus quadrat haec Exornatio e Tribus generibus , omnibus figuris , Narrationi, confirmationi, & confutationi.

De Contentione.

OVid est Contentio , quae Graeca voco

A ntidaetor Antitheton dicitur e Exornatio, quae constat ex verbis, & sententijs contrarijs , & vim habet maximam ad rem prehensionem, ut Habet assentatio iucunda principia: Eadem etiam exitus amari se fimos affert. item Multi sunt, qui in homi. num conspectu de virtutibus loquuntur,in recessu autem viiijs se totos tradunt.Quippe quae figura fit, si singula singulis opponuntur, ut Vicit pudorem libido, timorem audacia. vcl si bina binis, Nam nostri ingenii , vestri auxilij cst. vel senteniit sententijs, Dominetur in concionibus, iaceat in iudicijs. Ita Quintil. lib.y.cap. 3.Aquila Rom. vocat, oppositum ex contrarijs-. Dupliciter fit in oratione . nam vel dictiones inter se , vel affirmatio, & negatiora ponuntur. Qui-

162쪽

ras RHETORICAQuibus rebus adhiberi solet haec exornatio Generi Iudiciali, Graui, & Mediocri figu-- , Confirmationi, & Confutationi.

De Exclamatione.

id est Exclamatio 8 Exornatio , quae

aliqua rc exposita ad dolorem , aut indignationem , aut commiserationem , aut admirationem Auditorum animos inducit, quale est hoc exemplum: Te nunc alloquor , Africane , cuius nomen

splendori,& decori est nostri ciuitati . Tui clarissimi nepotes suo sanguine inimicorucrudelitatem abluerunt 1 item . O' mores non ferendos l o audaciam inauditam linibus rebus apta est haec Exornatio I Omnibus generibus, & praecipue Iudiciali, graui figurae, & conclusioni potissmlim .

De Interrogatione.

Vid est Interrogatio e Quae habet vim maximam ad instandum, & cogendum auersarium, rem ita esse, ut nos dicimus t

163쪽

MONIMENTA. retq

hoc modo. Cum igitur haec omnia faceres , diceres, sic administrares, uti tun animos sociorum a Rep. remouebas, & alienabas , an non Z item . Audes ne hoc dicere e non ne vides id omnibus patere eno ne sentis te nullo modo posse effugere Graeces , Hermog. rogatio,quae

Quibus rebus conuenit haec Exornatio e Ge- neri Iudiciali, graui figurae , confirmationi , & confutationi .

De Ratiocination .

proponimus, deinde causam nos ipsi

interrogamus , demum rationem subijcimus et ut Maiores nostri hoc bene compararunt, ut neminem Regem , quem armis

cepissent , vita priuarent: quid ita e Quit, quam nobis facultatem fortuna dedisset , iniquum erat in eorum supplicio consu-inere , quos eadem fortuna paulo ante in amplissimo statu collocarat . quid quod exercitum contraduxit e Desino meminise

164쪽

HS RHETORICA

se. Quid ita I Quia viri fortis est , qui de

victoria contendat, cos hostes putare , qu h victi sunt, eos homines iudicare . quar iVt possit bellum fortitudo minuere,pacem humanitas augere : at ille si vicisset , non profecto tam indulgens fu i siet. cur igitur ici parcis , quia talem impietatem contemnere,non imitari consueui. item . Ratiocinatio Graece raratio , ratiocinatio . Arist. in Rhet. Et Quintil. in-

terprete .

Quibus rebus haec ratiocinationis exornatio potest adaptari Omnibus generibus maxime Iudiciali , & Deliberatiuo , omnibus dicendi figuris , Confirmationi , & confutationi.

De Sententia.

o Vid est Sententia e Exornatio, quae aliquid ad vitae huinans utilitatem spectans, continet, de quandoque est simplex, hoc est , sine ratione : ut is liber est existimandus,qui nulli turpitudini seruit.Quandoque duplex , hoc est cum ratione , hoc inodor

165쪽

modo : Omnes vivendi rationes in virtute sunt collocandae ; propterea quod sola vir- tus in sua potestate est . Omnia praeter eam subiecta sunt sub fortunae dominatione. Item . Talis unusquisque habetur , quales sunt hi, quorum consuetudine delectatur . Item. N ulla est hominum vita, quae molestia careat. Omnes enim homines pro suae vi

tae genere aliqua vexantur Cura . . . Graece Da 3M, , v . Hinc D uixisse, Perio'

dus sententiosa, & arguta sententij S, cum in omnes aliquid dicitur , ut apud Terent. Amantium irae, amoris redintegratio est , inquit Donatus ibidem . Quibus rebus aptissima est haec exornatio eomnibus generibus , & dicendi figuris , Proceinijs, & confirmationi.

De Contrario.

Vid est Contrarium , quod Graece An tithesis, latine contentio, controuersia, ontradictio, obiectio contraria, oppositio, dicitur Exornatio, quae ex duabus rebus diuersis constat , ita ut alteram breuiperi &. I tacitu

166쪽

iso RHETORICA

facile confirmet , hoc modo et Qui suis rationibus inimicus fuerit semper , quomodo rebus alienis eum fore amicum speres e Item . qui amicos, cognatos, parentes fallit, qua ratione cum alijs fidelem fore credendum est pQuibus rebus applicari potest haec exornatio I Generi Iudiciali,& Deliberativo,graui figurae, Confirmationi , & Confutationis

De Membro,

o Vid est Membrum, quia x, - , Graece,& Latine colam, conuertitur e Exornatio , quae sensium aliquem aperit, & aliquid agit in animo, ita tamen, ut post primum sensum alius sequatur , quo animus Auditoris conquiescat: vi, Inimico proderas , amicum laedebas, tibi ipsi non consulebas aliem . Tibi dixeram: te admonueram, contavi lium meum nihil profuit. Fit interdum in singulis verbis: ut dictum illud Caesaris. Veni, vidi, vici .

167쪽

MONIMENTA. Isr

xωλεν, ν , Te clarius , idest , membrum , inquit Romanus Aquila,est pars orationis ex pluribas verbis absoluto aliquid significans , hoc modo : Et si vereor, Iudices, ne turpe sit pro fortissimo viso dicere incapientem

timere

Quibus rebus applicanda est haec Exornatio I Omni generi, omni figurae , & omnibus partibus Orationis .

De Articulo.

OVid est Articulus Exornatio, qua plu

ra verba sine copula posita vocis interuallo in pronunciando distinguuntur e vi Acrimonia , voce , vultu aduersarios perterrui sti. Item . Tua prudentia , iustitia, fortitudine , temperantia amplissimos quosque honores nostrae Ciuitatis es consecutus . Quibus rebus haed exornatio accommodatur Omni generi, Iudiciali praecipue, omni figuri,graui potissimilata Confirmationi , Confutationi, & Conclusioni.

168쪽

RHETORICA De Continuationet.

OVid est Continuatio Graece riv. ra,v, 3Is& Latine haec periodus, di,dicta Exornatio, qua multa verba frequentantur cum absolutione sententiarum ,& commodissima fit tripartito: Sententia, Contrario, dc Conclusione: Hoc modo. Sententia, Et non multum potest obesse fortuna, qui sibi in virtute firmius, quam in casu praesidium collocauit . Contrarium.

Nam si quis spei non multum collocauit in casu, quid est, quod ei magnopere casus obesse possit IConclusio. Quod si in eos plurimum Fortuna potest, qui rationes omnes in casum intulerunt, non sunt omnia committenda Fortunae, ne magni lii inix in nos habeat potestate . Ite

mentia. Qui vi ths obnoxius est, is nullo pacto liber esse potest. Contrarium . Nam quae libertas in eo eis

169쪽

potest, qui vitiorum sit seruus . Conclusio. Quod si ita est , ut reuera est, viiijs deditus , nullo pacto potest esse li

ber o

Quibus rebus commoda est haec Exornatio omni generi, omni figurae, Confirmati ni , & Confutationi.

De Membro, quod Compar

dicitur.

OVid est Membrum Compar st Exornatio,

quae continet duo, aut tria membra e dem fere syllabarum numero constantia , hoc modo e

In prilio mortem pater oppetebat , demi filius nuptias comparabat. Haec omningraues casus administrabant. Item . In vita humana nihil certi habetur: quibusdam hominibus Fortuna dat faelici. tatem , quosdam homines humiles virtus , extollit: quosdam vero nobiles fatum deprimit . Quibus rebus aptatur haec exornatio st Om-

170쪽

RHETORICA

ni generi, omni figurae, manibus.partibus

orationis is

De similiter Cadente.

ovid est similiter Cadens I Exornatio ,

qua plures casus in eundem exitum finiunt, hoc modo: Hominem laudas egentem virtutis , abundantem talicitatis . Item. Minimas ciuitates, maximas facit concordia et maximas vero, & amplissimas, minimas reddit discos dia . Qvibus rebus aptanda est haec Exornatio e ciuini generi, omni figurae, confirmationi,& confutationi,

De similiter Desinente.

Ovid est similitor desinens Exornati

qua plures dictiones casu carentes , similes enitus habentihoc modo,Viuis inui- diose, delinquis studiose loqueris odiose. Quandoque simul coniunguntur & haec,&. supe-

SEARCH

MENU NAVIGATION