장음표시 사용
451쪽
ιν8 HISTORIA EVANGELII A. irrx.
tus publici atque disciplinae restaurationem exigi debere judi-mbat: Sunt vero etiam tum temporis sex clecti concionatores, qui reliquis praeitare dicebantur, iisque Regii Saulii praefectura est demandata, ex quibus duo apud Regem continuo praesentes essent rerumque sacrarum administrationem haberent, reliqui quatum bini sa) provincias peragrarent, ita ut principatus Walliae di provincia Lancasrie s in primum annum illis adsignarentur, Scoticae plagae & EboraceUs provincia in secundum. Devonensis & Hampenses in rertium, Norsol enses autem itemque Lentensiare Suspexiensis in quartum annum; quod praecipue ad supplendum plerorumque Ecclcsiaitarum, minus ad docendum idoneorum, munus, ita constitutum fuisse observat Bumetus. Inter haee MARIA Princeps b) Regis Soror, natu major, tametsi saepenumero a Consilio Regio impelleretur, suo tamen obnoxia ingenio, veteres sacrorum ritus immutare nolebat, nee unquam juxta novae Liturgiae leges ossicium quod dicunt sacrum celebrari patiebatur: quin potius suos c) sibi sacerdotes servabat, & Missam intra privatos parietes celebrare non desistebat, quamvis ita occulte, ut quod de scandalo dato conquererentur
Dum interea ELISABETHA d) Soror altera Regis, praecipue Mathaei PAR ΚΕRI cura atque studio in emendatae relisionis doctrina informabatur, atque eam animo feliciter imbibebat, quam dranceps tanta cum auctoritate atque alacritate publice in Regno Anglicano stabilivit. s CXXIl. Enimvero parum abfuit, quin tristia Protectoris fata ab ejus inimicis ei structa, nisi aliter providisset Deus, in Religionis cmendatae decrementum cessissent: ls enim , non solummodo jam A. isso. paulo post Fratris Thomae mortem, variis gravabatur criminibus, atque suis exucbatur pubIico Senatus Anglicani decreto celsissimis muneribus, sed ec, cum
452쪽
Λ. iss I. in gratiam receptiis denub videretur Protectoris dignistatem ambire, in discrimen iterum est conjectus novisque adortus eriminationibus, in ejus exitium redundantibus: Primarius exincidii auctor erat Dudlejus, Varvici Comes, peritissimus sim landi artifex, & infinita: ambitionis homo: Cum eo equidem assinitatem contraxerat Somersethus a , data Ffio suo in matris monium illius filia ; Neque tamen vct ita restingui poterat omnis simultas, di inimicitia, quae paulo etiam post palam erupit. Cum enim , arvicius in familiam ac posteritatem suam, spem
Regni inferre tentaret, nec quenquam magis sua consilia, suasque spes turbare dc impedire posse, suspicaretur, quam Some se thum, eum denuo opprimendum ac plane e medio tollendum b censuit. Et fuerunt ei tum astuti1 usi, qui Somersetho necem intentabant, ut ipsi clam veluti insusurrarent, Varvicium & ejus
Sodales exitium libi machinari, quo eum provocarent ad se tuendum, seque armandum ad ipsos vel ulciscendos vel praeveniendos; Vix autem eundem in sui tutelam arma sumsisse ἰ coin pererat Varvicius, nuper admodum Dux Northumbriae constitq-tus, quin repente id ad Regem deserre, eamque suspicionem a jicere, quasi etiam in Regem, saltem in tranquillitatem publicam quid moliri videretur Someristhus: Neque longa erat mora, quin in carcerem denub, seu Turrim Londinensem, mense Octobri. Iss i. dc cum uxore c) quidem, multisque aliis suis clientibus & amicis, mitteretur, accusareturque, ,, quod popu- lum d) Londinensem, qui valde eum amabat, ad arma pro se se capienda excitare, quod Regem in suas manus & potesta- , , tem redigere, quod denique Northumbrium, Northampi is nium & Pembrokium ad convivium a Pageto amico suo in- vitatos, in via, vel in ipso Convivio capere aut occidere vo- ,, luisset. ,, Judices ipsius fuerunt duodetriginta numoro, . ad
hanc rem selecti, inque iis tres illi se quos occidere voluisse
453쪽
iso HISTORIA EVANGELII A. irri
virguebatur, reliqui autem Northumbrio erant addictissimi. Ab his ergo judicatus damnatusque, non laesa: Majestatis crimine, sed Feloniae, h. e. quod consilium iniisset capiendi vel obtruncandi illos tres consiliarios, atque eo nomine mortis supplicio est a) addictus. Quae sententia d. 22. Januarii Issa. non sine multorum praestantissimorum virorum indignatione, exsecutioni data est: Populus enim qui eum amabat, atque innoxium inten-.tati in Regem aut Rem p. facinoris judicabat, gravissime necem tulit, ut res parum a tumultu abesse videretur, quem piissimo tamen sermone praevertit; quando vel sic multi sanguinem b ejus sudariis suis exceptum in perpetuum tam injusti judicii monumentum dc conceptam divinae in Northumbrium vindictae exin pectationem servat unt, neutiquam fallacem. c
Hic fuit exitus EDUARDI Ducis Somerseihi Viri pietatis insignis, di cujus virtutes innumerae fuerunt: In celsitudine erat humilis; ad ipsum accedentibus comem dc urbanum se praebebat, in negotiationibus sincerus & ingenuus d) erat, ad res gerendas promtus di alacer, sed qui manu tamen quam consilio melior, incoeptis erat selix. Per totam vitam pauperes & quos alii supprimere tentabant amavit ac tutatus est, uno verbo, maximos plerosque viros splendidis virtutibus aequavit, nec plurimis quam Illi vitiis laboravit, it cumprimis qui subito ad Regni alicujus clavum fuerunt evecti, unde di a conficto conspirationis crimine .eum prorsua immunem declaravit Vox publica , Qui, veteribus sacris erant addicti, eum equidem capite plexum gaudebant, neque tamen Multum eo juvabantur, quum Uarvicius, aeque magnum emendatae religionis studium prae se ferret,
rim deduceretur, quod nobilis quaedam Matrona tum eum adiverit, atque uno ex illis cruentatis sudariolis oblato haec illi exprobraverit: Hieantiquae , integrae fdei viri, tui Excellentissmi principis robur avunculus erat , sanguinem vides , Munis rite malienis tuis artibas e fas a se nunc palam poenas repetere inc0it. v. BURNET . c. mi. I 24. cons
454쪽
unde dc priusquam haec in Somersethurn. desaeviret itempestas, Epilcopi, primum Londinensis, dein Wigorniensis, denique Wintoniensis, statione sua jam erant dejecti, tantum, quia non satis ad decreta Consilii Regii in sacrorum cura se accommodarent, nec illius jus, sub immaturo hoc atque impubere Rege, in .co stituendis magni momenti rebus, abolendisque aut certe mutandis quae ab Henrico VIII. fuerant prosecta, satis diserte agnos
. . Varvicius interea, post Somersethi necem solus sine aemulosa apud Regem, quem suis obsessum clientibus & amicis habebat, quasi. vacua dominabatur in .aula , Sed tanto majore erat in odio. apud omnem fere populum. Ut quoque in publicam significa tionem alienatae Voluntatis, a. Partamento, quod postridie Somersethii supplicium convenit, impetrare nihil potuerit, quod ad notandam illius memoriam, damnationemque approbandam pertineret, licet instinctu Varvicii, Rex & Nobilitas praeirent. Interea omnia Regni .munera b ab hominibus ei addictis a . ministrabantur. Quod vero Rem Reformatam concernit, eodem Partamento, non solum Liturgia renovata confirmabatur, sed & Archiepiscopis di Episcopis arctius injungebatur, ut providerent, ne quid detri 'menti caperet cultus publicus, atque, ne quis Anglorum ejus observationem negligeret sc), In ea lege, post querimonias de quorundam pertinacia, qui cultui divino interesse recusabant, juxta novas constitutiones eccic si allicas edicebatur , ut a die omnium sanctorum , initium fieret censuris ecclesiasticis illos calligandi, qui diebus Dominicis di sestis diebus d) ab ecclesiae precmus abest e auderent. B b b 3 ' ' Proin ' a) PERIZON. l. c. p. qao. THUAN. l. c.
b) BURNET. l. c. fol. I 24. b. e) BURNET. l. c. sol. I 26. d Est enim tum publico quoque decreto definitum, dies quosdίam Iduuiorum atque siligulari ratione festos, in quibus omnes laborem intermittentes precibus & Religionis actibus se darent, observari ac celebrati debere v. BURNET. I. c. sol. I 27. a. . Diuitigod by Gorale
455쪽
. Prouti tum varia alia vel innovata vel immutata sum runt atque in meliorem Armam redacta, quae anoehac ceteroquin sancita jam erant atque publice constituta, Quae tamen Vari tiones, nec fraudi esse poteratit religioni emendatae, nec Reso maioribus exprobrari debent, quasi Fides Protestantium ejusmo, passa sit variationes, cum non uno eodemque tempore omnes illi tot seculis qui in Religionem irrepserant naevi vel removeri sent vel emendari, cumque, qui veritatem inquirunt lubenter sisteantur, se Am πολλα - Accedit, quod hi
ipsi qui nobis ut plurimum eas objiciunt, Pontificios indigit m j dc continuas & omnigenas per omnia sere secula cum do trinae tum cultui suo induxerunt variationes, aliae; in ius, alias citius, has sensim, illas subito, has occulte, ac tectis viis, illadiaperte & quasi γεών - , nec Roma unquam iuerit constam
nisi in sua duntaxat levitate.
Fuit vero tum quoque Lex lata de Sacerdotum Matrimonio. non per conniventiam vel indulgentiam saltem tolerando, tanquam non illicito, sed vel maxime legitimo, atque cumprimis honorabili, reclamantibus licet quatuor Comitibus & ωκ Dyn
stis a), Ne jam lem de colligendis eleemosynis in usum pau-
perum, de justis usurarum limitibus ponendis, commemorem, atque eam, quae contra Simoniam est lata, di contra assignatas biex Ecclesiae reditibus pensiones, nec non, contra col lata bene ficia, dum in vivis esset posseGr beneficiarius etsim. quae omnia satis arguunt, quam curae cordique esset Regi, plenior illa REFORMATIO eum doctrinae tum cultus , atque inprimis etiam disciplinae ecclesiasticae, quae turpiter adeo corrupta erat ac depravatae, Nam dc Articulos illos Confessinis fisi antehac a nobis commemoratos tum solenni lege approbatos sui me c) con
a BURNET. I. c. sol. I 2 .b. b) BURNET. l. c. sol. 129. a. e) BURNET. sol. i3o. a. qui in collectione Documentorum ad Tomum II. sol. I 14. & seqq. Num. LV. universam illam Confessionem articulis XLII. constantem exhiber. quos articulos sub Elisabethaeregno ad numerum S XXIX. esse eedactos iam Observavimus. .. - γν Comi
456쪽
CXXIII. Inter primaria tamen quae circa Sacrorum Emenis dationem exegisse videtur EDUARDUS Rex, recenseri debet, Iuris Canonici repurgatio δέ Legum Eccletiasticarum R. eformatio,
Quae per totum fere Annum iss2, Occupatos tenuit Reformato
Eduardus autem, ut quod ille factum mense Februario hujus anni. prius voluerat, perficeretur, triginta duobus Viris sc), partim ex Episcopis, partim ex I heologiae doctoribus, partim ex Jurein consultis, ad hoc ipsum designatis, eam demandaverat, ut ipsorum arbitrio ad ceria quaedam sanctionuin capita, in legum formulas redacta figerentur, qua:iin locum sustecta Romanarum Conliitutionum, reip. & moribus in melius formandis quam maxime silutares proponerentur: Nec longum crat, quin Regis voluntati satisfieret. Res enim tanquam pensum in varias distributa operas, felicitate non minori quam celeritate consectae it d hoc observato ordine, ut duo hi dc triginta quos diximus inquatuor classes aequa proportione ita dividerentur, ut in singulis octonariis duo Episcopi, duo item I heologi , rursusque duo Juris utriusque di totidem communis Juris consulti continerentur. Inter quos sic denique conventum eii, ut quod in singulis classibus conclusum & dcfinitum esset, id per reliquas classes considerandum atque inspiciendum transmitteretur ; Quanquam deinceps Kalendis Novembribus hujus anni, eX hoc omni numero, octo potissimum ex voluntate Regis cin seligerentur capita, quibus ut tanto res Conficeretur sic licius, Prinia operis praeformatio veluti committebatur, quorum nomina in Regis Eduardidi plomate leguntur: Hi igitur sub auspiciis Cranineri, qui reliquis
edit. Londineti sis 16 O. a. i . . e i
e)ivid. Ipsum. δεν-a, quod ez li llo pirato MMonasimvs atque inter Documenta nostra huic operi subjecta ad Num,
457쪽
quis praesidebat, eum conficere Libellum sa) quem sub Reformationis Legum Ecclesiasticarum titulo , regnante Elisabetha λIohanne Foxo editum habemus ;Fuit autem praecipuus libelli auctor CRAN MERUS ipse, Iuris Canonici peritissimus, qui ab optimis undique legibus,
non solum ecclesiasticis sed Civilibus etiam, veterumque Romanorum praecipua antiqui trie materiam sum sit; orationis lumenia splendorem addidit Gualterus HADDONUS, Vir disertus, de in hac ipsa Iuris facultate velotissimus, itemque yohannes CHEEΚUS, Eques ac vir singularis. Quo factum est, ut cultiori stylo concinnatae sint iliae leges, quam pro communiceterarum legum more. Totum Opus h ad Li. Articulos redactum fuit, quo ad Pandectas propius accedereI, in quibus Iustinianus imperator Romanas leges inclusit: Atque haec quidem circa mensem Februarium A. Is s ad umbilicum erant perducta, ut sere nihil superesse videretur, quam ut sub auspiciis Regiis publico Gentis Decreto his constitutionibus vigor dcauctbritas legum obtingeret, quod tamen quo minus fieri potuerit, inopinatus Regis EDUARDI occasus effecit, ut cum eo quoque totum illud concidisse vidcatur consilium, deinceps .
quantum constat, non unquam redintegratum: Iuvat autem in rei prorsus eximiae memoriam, primaria quaedam ex illo libello excerpere lumina, ex quibus, quamam tum Ruformatoribus mens sederit, colligi poterit, &quodnam eorum fueris, circa variarerum ac doctrinarum capita, Consiliumui: i , i . I to
. g. CXXIV. Tit. I. de Summa Trinuare.fide catholita Cap t.
p. t. Nomine REGIS haec dicuntur: Quapropter omnes ho- ,, mines ad quos imperium nostrum ulla ratione pertinet Chri-- stianam religionem suscipere ac profiteri volumus & jubemus. is Contra quam qui cogitationes aut actiones ullas suscipiunt. iis ,, nos qui divinae Majestatis administri fiamus , &'sacultates uni.
si versas & ipsam Gnique vitam abjudicandala esse statuimus
Capa a Extat Libellus superiori demum seculo I 64o. quantum nobis constat typis impreos Londini in soritia qualia. sub titulo: Reformatio Le-
458쪽
Cap. 4. De duabus Christi naturis post resurrectionem p. Humaa Christi natura itastdescripta humani corporis terminis ac Inibus quo, postquam Mecata nostra perpurgavisset , in caelos ascendit , ibique ita sedet aι dextram patris , ut non ubique sit,
quippe quem oportet in caelo remanere usque ad tempus restitutionis
Cap. s. P. s. ,, Haec igitur Scriptura S. usque adeo plena se est ac persecta, ut quicquid in ea non legitur nec reperitur, ,, nec denique ex eadem aut consequitur, aut convincitur, ἀis nemine sit exigendum ut tanquam articulus fidei credatur. ,, Cap. I . p. 6. is Conciliis etiam Generalibus non aliter fidem ,, nostram obligandam esse censemus, nisi quatenus ex Scriptu-- ris Sanctis confirmari possint. DC p. a s. p. 7. is Ut ex Patrum sententia de sacris literis ,, judicetur, non admittimus. Debent enim sacrae literae nobis se omnis Christimae doctrinae & regulae esse & judices. DTit. Il. De mero us Cap. r. p. io. Ruidam verbum in carnis
naturam conversum asserunt, quam, quamprimum a morte in caelum fuit recepta, rursus volunt in naturam divinam reversam absormiam esse. Garum illi deliriam imitantur, qui corpori Christi tam latos snes dant , ut illo credant aut omnes Deos smul, aut innum3 s Obsderi. αuod si consteremur , humanam ὸ Christo naturam exi
Cap. II. P. II. ,, Horribilis est & inanis illorum audacia quiri contendunt in omni Relisione vel secta quam homines professi,, fuerint, salutem illis elis sperandam, si tantum ad innocen in se tiam dc integritatem vitae pro viribus enitantur, juxta lumen, ,, quod illis praelucet a natura infusum, Autoritate vero sacra- rum literarum confixae sunt hujusmodi pestes. Solum enim &o unicum ibi Jesu Christ nomen nobis commendatum est, ut se omnis cX eo salus ad nos PerVeniat. Cap. 32. ibid. ,, Quidam impie philosophantur, Animas homi is num ex hac vita migrantium, quando semel ex corporibus exinis cesserunt, usque ad supremum ultimi Iudicii tempus, vel som- no involvi, vel prorsus ad nihilum recidere, tum autem, Cum
459쪽
vel cum propriis corporibus ab interitu resurgere: Assinia estis iis error de resurrectione, quam multi scum Hymenaeo con se senticlites di Phileto) perscctam jam esse dicunt & conclusam, ,, quia solum debet ad animum referri, quem Christus, affusa is nobis beneficio suae mortis Gratia) prorsus ex morte peccato- ,, rum excitavit. Sed haec illorum abrupta est ec curta doctri- na &c. Cap. io. p. 18. Ibi repudiata prorsus Transsubstantione Pomtificiorum ita pergit: In eodem lato haerent, qui panis vini su
santiam in Eucharistia ponunr, sed vi consecrationis per mini ruma ova, corpus θ' sanguinem Christi verum , naturatim ad ui Manι , , cum Ombolarum naturis permiscari,'subter eas subjici, usque adeo , ut sive pii sint, sive impii , fui ad Domini mensam
se a ment , verum-naturata corpus Chrisi bi ea re Fum ejus sanguinem una eum pane θ' viso sumant. Verum, Ombola saeramen-rorum , quoniam res quas significant non intra se clausas realiter subsantialiter continent, deinde, cum Sacris Scripturis determina-4am si, Christum suam in caelum humanam naturam invexisse, neccam illa sι in terras ante te as extremi judicii defensurus, Praeterea, cum haec commentitia naturalis corporis Cissi praesentia na tam habear majus momentum ad aedificationem nostrae religionis , quam
Mec Christi praesentia, quae fri percipisur, imis multas secum Verax quaestiones inexplicabiles, ac assertiones falsasqportentosas , absurdam hanc doctrinam, qua Christi corpus cs sariuis, naturaliter Usubsantialiter at illi loquuntur) ad Eucharisiam adrepunt, N in
ea includun ur, pro os aboleri volumus: peregrisum enim est, Salisnum is sacris literis, deinde, coatrarium humanae naturae veri
rati , quam Christus Uumsit, , a coditione Sacramentorum, longe in ians , posremo, communis quaedam semina superstitionum mustarum in Ecclι - Dei comporaatarum. cons. Tit. V. cap. q. p. Cap. 22. p. 2I. Ubi de Praedesinatiora egerat, ita concludit r,, Quapropter omnes nobis admonendi sunt, ut in actionibus se suscipiendis ad decreta praedestinationis se non reserant, sed ,, universam vitae suae rationem ad Dei leges accommodent, cumo dc promissiones bonis-minas malis in Sacris Scripturis geneis nerali ver propositas contemplantur. 'Debemus enim ad Dei
460쪽
,, cultum viis illis ingredi, dc in illa Dei voluntate commorari, ,, quam in Sacris Scripturis patefactam esse videmus. ,, Tit. III. De udiciis contra haereses Cap. Io. p. 26. ,, Qui de ,, crimine haeresis fuerit consessus aut convictus . . . erit insa. ,, mis, nec ad ossicia publica gerenda, nec ad consilia, nec ad se testimonium dicendum, ullo tempore assiamatur, imis necis Testamentum illi condere is erit, praeterea, quodcunque se negotium illi cum aliis intercesserit, ipse quidem omnibus, illiis vero nullus cogatur in judicio respondere. Crimen enim hae- ,, resis publicum esse statuimus, quoniam Dei religio communisse inter omnes, cum violatur, in eo publice videtur omnibus inose juria fieri. M - Tit. v II. De Coritonatoribus Cap. I. p. 34. ,, Nec ulli per- ,, mittimus ut hoc concionandi munus suscipiat, aut in eo sese se ipse collocet, nisi legitima potestate eorum, quorum interest, se fuerit ad illud advocatus. In quo Episcoporum diligentiam
se esse tantam volumus, ut temere non omnes adsciscant, qui-M cunque se spiritu Dei jactant amatos, sed illorum vitam α,, eruditionem considerent di perpendant, ut ex eo cognosciis possit an illorum Spiritus 1 Deo proficiscantur. A 'Cap. 6. P. 36. is Praecipimus, ut propter majorem hujus rei ,, disciplinam sanciendam, Magistratus, Iustitiarii, Praesemis Civitatum & reliqui, quocunque jurisdictionis nomine cense-
is antur, concionibus intersint, nisi magna iIlos & omnino nou,, praeterm utenda caula detinera. Tit. VIII. De Matrimonio Cap. 13. p. I. Inveteravit in uxo orem moribus nimium moliis N delicata consuetudo, suam ut prolem a propriis uberibus ablegent, ad alias natrices amandent,'rescam plerumque nullis probabilisus causs uitatur, sed tenera quadam
suorum corporum indulganetis, si, ut sbi ipse parea, , di bonastosta naturales edueationis labores subterfugiam, cu cum haec inhumana matrum, V degener ignavia multorum causam malorum Uerat, ad Qeium concionatorum nostrorum arbitramur pertinere, matres ut horientur, ne prolem in lucem editam inhumanitor risi ara, furinoscium iliis uberum suorum negens, quibas paulo amo Maescium impreisuerunt Doram merorum , viscer-. i. .