Introductio in historiam Evangelii seculo 16. passim per Europam renovati doctrinæque reformatæ. Accedunt varia quibus ipsa historia illustratur, monumenta pietatis atque rei literariæ authore Daniele Gerdesio .. Danielis Gerdesii Historia reformatio

발행: 1752년

분량: 730페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

;88 HISTORIA EVANGELII A. irr

Tit. XI. De admittendis ad benes Eccle sica. Cap. P. 1 7. Praeterea patronis beneficiorum Ecclesiasticorum praecipimus, se ut omnibus seclusis, vel necessitudinum, vel quorumque re-

se spectuum affectibus, illorum rationem habeant, qui munus,, hoc sacrum ad quod adhibendi sunt, possint, & velint omnibus is partibus implere. Nec enim sacerdotia delata sunt ad patronos, is ut illa circumciderent, aut de illis depraedarentur, sed ut illorum ,, praesto ' sis tutis coηquiescerent. DTit. XIV. De purgatione Cap. p. I. is Magnam indigni- ,, talem nobis habere videtur, ut Ecclesiasticae personae, cum a civilibus nostris legibus, capitalis criminis pronunciantur, ruris sus ad Ecclesiastici sori judicium relegentur & purgentur. δε- Cap. 2I. p. 76. auoniam quantumlibet veritatem consectamur, illa prisca defensonis remedia non admittimus, quae rario 'probabilitate non nituntur, sed in omnes partes aeque propendem,'insontes plerunque condemnant, ac fontes absolvunt, qualia sunt, - gularia certamina, sammae, ferrum candens vel emervescens aqua. Nam so modo primum Dei tentabatur omnipotentia, deinde non certitudinis haec aut veritatis indicia, sed casus eramqfortunae Iudibria. Omnis igitur hujusmodi pellatur anilis θ' superstitissa defenso, quam s quis posthac attulerit, arbitratu judicis ab illo poena su

Tit. XVIII. De benes eceles Me diminat. eonferendis Cap. I. P. 8 I. is Etenim cum hoc a Majoribus nostris praeclarὰ consti- ,, tutum fuerit, ut ecclesiarum ministris uberes, εc illorum con- ,, ditioni convenientes fructus suppeditarentur, ex illis locis, ad is quorum moderationem appositi fuerint, recentioribus tempori ribus, multorum tanta cuPiditas Patronorum invenitur, opesse undique colli endi, Benenciis ut ex suis, cum illa collocant, is aliquam vel ad se vel ad suos particulam sevocent. ,, Cap. 6. p. 83. ,, ordinarius si certo cognoverit ulla ratione, is quod quisquam vel beneficium, vel quamcunque di itatem ,, ecclesiasticam iniquis pollicitationibus emerit , Pritam evo- is cabit ad se, tam Patronum, aut Patroni vicarium, quam insum ,, oui vel beneficio vel dignitate sit donatus ecclesiastica , Dein- ,, de , cum illorum mercazur in manifestis argumentis coargueritis ec con

462쪽

& convicerit, personam donatam beneficio vel dignitate sta- ,, tim de loco dejiciat, ad quem deviis & perversis itineribus ob- ,, repserat: quoniam quum Simoniae labem in se conceperit, in ,, sacris rebus pretium interponens, non solum praesente condiis tione per scelus occupata carere debet, sed etiam nullius ex is tempore illo Beneficii, vel dignitatis, vel muneris Ecclesia. is stici particeps erit. M. Tit. XIX. De divinis Oinciis Cap. t s. p. 9 I. AEgrotantibus,, tamen & vehementer debilitatis, Coenam Domini flagitanti. ,, bus negari nolumus. Principibus etiam & honoratis personis, is quorum inuens in aedibus di copiosa multitudo, quibusque is non licet ipsis, occupatione publica distractis, incommuniis bus Ecclesiis versari, Coenam dominicam domi percipere lice- ,, bit, ec omnem ibi reliquam Sacrorum ossiciorum rationem is cum domestico Ministro pertractare. Proviso, quod hoc priis vilegium nullam communis Ecclesiae Pastoris utilitatem im-

- Tit. XX. De Eccle o Ministris ejus. Cap. Io. p. 98. Epis copi, quoniam inter ceteros Ecclesiae ministros locum principem tenent, ideo sana doctrina, gravi auctoritate, atque provido consilio, debent inferiores ordines cleri, universumque populum Dei, regere ac pascere, non sane ut dominentur eorum fidei, sed ut se ipsos vere servos servorum Dei exhibeant, sciantque auctoritatem & jurisdictionem ecclesiasticam non alia de causa sibi praecipue creditam esse, nisi ut suo ministerio & assiduitate homines quam plurimi Christo jungantur, quique jam Christi sunt, in eo crescant dc aedificentur, atque, si nonnulli deficiant, ad pastorem Christum Dominum reducantur, di per salutarem poenitentiam instaurentur. Tit. XXIV. De Vi irationibus Cap. 2. p. Ias. In statis hujusmodi congressibus haec potissimum quaerantur: An Sa-M crae Scripturae diligenter 8c sincere pertractentur Z an apta ,, sit & rma Sacramentorum administratio 8 deinde, Discipli.,, plina Ecclesiarum qualis sit, di quantum habeat roboris

463쪽

3ρo HISTORIA EVANGELII

Tit. XXV. De mesamentis Cap. 7. P. I O. Porro nec hae. ,, reticis a) testamentorum libertatem concedimus, nec his quiis mortis, vel exilii perpetui, vel sempiternorum vinculorum

D sententiam acceperunt. ,

Cap. 9. P. 13 I. Quum autem quicquam superstitiose potius,, quam pie legatum fuerit, Episcopus auctoritatem suam inter. ,, ponat, ut legatum pias in caulas distribuatur. ,, Tit. XXVII. De Suspensione Cap. P. P. is . is Qui vero ,, mortis sententiam acceperunt, si in carcere detenti Coenaeis Domini participes esse non possunt, diligenter ab aliquo piose viro instrui debent, Christum Sacramentis alligatum non eue, ,, sed ab illo sacramentorum auctoritatem di vim proficiscis quainis propter ad illum si mentem sursum erigant, & in illius mor. se tem 1bibili ae immota fide dirigant, Christi carnem manduca ,, verunt, bc dus sanguinem combiberunt. ,, Tit. XXX. De Excommunisatione Cap. 2. p. t . Nomius tim veris moderatores cst ecclesarum Duces, sunt, Archiepiscopi, Midiacom, Decani, denique quis que sunt ab Ecelesa ad hae mu

nus adhibiti.

Tit. XXXVI. De uramentis &c. Cap. l. P. zor. Quemad. modum 'Iuramenta, quae ad Dei gloriam, vel ad 6atrum utiliatatem aluiuid assis uni, Christianis concessa sunt modo suscipi.

amur in audicio justitix di veritate) se illa jurandi levitas exanimis & sermonibus nostris exterminari debet, quae familiaribus dc quotidianis in colloquiis nostris volitat. Cap. I l. p. 2os. Qui summatim jurat, vel promittit statuta, vel consuetudines Ecclesiarum, Capitulorum, Universitatum, vel hujusmodi quorumcunque locorum, vel societatum, se conser vaturum esse, non potest talis juramenti vel promissi auctoritatqeompelli, res ut iniquas suscipiat, aut eas quae fieri non possunt: Nec enim jurantis vel promittentis animus, ullum h estvin, ad talem Demersitatem rispectum hinere potest. Quapropter ineonclutionibus talium juramentorum de promistbrum hoc adtexi placet:

a Estque notatu dignum quod C. II. Ιχ. I 3. I . itidem Haereticῖ exiscludantur ab Omni testamentorum beneficio, quin imb, quod ipsis denegetuc querela testamenti inossiciosi die. Diqitigod by Corale

464쪽

plaeet i omnibus partibus servabo, fuctus cum Sacra Scriptura, ram letibus civilibus, θ' Eccusasticis hujus Regni consoloni, Squa.rum vires meae patientur.

g. CXXIV. interea dum haec aguntur, jam inde a principio Anni irr3. Rex EDU ARDUS ancipiti prorsus laborare morbo,

squidem pectus destiliationibus vitiatum h bo et, ac ita affectum, ut omnia quae hauriebat remedia illam fluxionem potius exacer- harent quam dissiparent, videreturque ea nullis juvari vel curari posse remediis, unoe passim a) jactabatur eum lento veneno suisse insectum, lil . ild saltem certum est, eum, quum periculum vitae jam persemtisteret. nihil sere antiquius habuisse quam ut pauperum in securam susciperer, atque iis sustentandis saluberrima agitaret conissilia ' , ' deinceps ut dolorem suum testaretur animique sollicis tudinem, quam ex eo coneeperat, quod certo sibi persuaderet, Religionem Mangelieam, cujus mirifico in illa aetato flagrabat

studio, ad verra a Sacra revocatum iri sc) ubi st mori Regnumad' Marium Sororem suam devenisset. 'Πt. ' .linitὀ, quod circa pauperes curandos, Episcopi Londii resisIoh. Ridicli hortatu instigatus, atque ad sublevandam multorum inopiam, cum stipendia quaedam publica iis tum adsigna. verit, tum ames publicas illis sustentandis destinaverit, e stat ex annalibus ι Nam quec, cum illarum insti ut hum diplomatibus subscripsisset qimo undecimo ante obitum die praestitit 'gratias egisse Deo solennes refertur M , quod ad illud usque tempus ab

eo servatus esset , ut adeo necessarium insequeretur consilium:

a BURNET. Tom. II. fol. I s. ed. Lat. qni tamen Incertos suismerumores prodit, nulli probabili rationi innixos. cons. STRYI 'E Memorials Ecclesiinical Vbl. II. sol. 419. qui a refert quain.CI. Had donus eam late sparsam calumniam refutaverit in Apologia Gentis Anglieati radu. Hieronymi Osorii calumniam &c. i b) BURNET. l. c. sol. I 46. c) BURNET. l. c. circa un. sol. I 46. cons Rapin. THOYRAE.

d BURNET. l. c. pag. 346. qui testatur, Eduarduim earum insu tutorem fuisse aedium , quae totius Europae celeberrimis aequiparari possunt; ea quo praesertim mulus donationibus collocupletauellae iuuia . . Di ilired by Cooste

465쪽

Deinceps, quod ad doloris illius testificationem, eam Northumis brius imperandi avidus e vestigio in rem suam convertere, atque una cum luis Regi suggerere sa), quo ad evitandam illud, quod certo ceteroquin immineret periculum, utramque Sororem, tam Elisabetham quam Mariam, quarum ambiguum semper Ius su rat, regno excluderet, iisque unam substitueret Ianam GRAIAM, eximiam sceminam, religioni verae addictissimam, ipsiusque R Ris cognatam proximam, quaeque non ita pridem Northumbrii Ducis Filio nupta erat, in quam praeterca Mater sua Ducis Sus. fothii uxor, omne jus quod ipsa ex Testamento b) Henrici VIII. Avunculi sui habebat, cedere esset parata. Neque sane in RNe ulla erat mora, qui se speciosis Northum

brii rationibus te facile patiebatur induci, utque situm adjic rei calculum, persiladeri, adhibitis Iudicibus publicis di Iure

consultis, qui tale Instrumentum conscriberent. At vero illi, quum scirent, constitutum ab Henrico laccessionis ordinem Paris lamenti decretis esse iubnixum firmatumque, idque adeo, ,, ut o Majestatis rei fuerint declarati, qui eum turbare, sive vivo Eduri,, ardo, seu post ejus mortem, auderent, ,, tergiversabantur idcirco, quantum poterant, donec tandem atrocibus Northumbrii minis d) compulsi, acceptis insuper Regii Imperii& simul aboliti criminis istius tabulis, Instrumentum regni ex ultima voluntate Regis ad Janam Grajam deserendi confecerunt, cui in Procerum Regni Consistorio lecio, omnes dein Consiliarii d. xxx. Iunii, clam populo e , ne qua turbarum occasio daretur, subscripserunt,nig quod Cranmerus Archiepiscopus aliquandiu quoque haesitavit, nec nisi ab ipso Rege ad cujus decumbentis colloquium is a C f. THUAN. Historiar. Lib. XIII. sol. 437. 438. & Rapita.

Ea THUAN. Histor. Lib. XIII. e. I. sol. 639. . . .

466쪽

A. Iss3. RENOVATI. madmittebatur ad subsignandum a induci potuit, di quidem post

longam satis disputationem , cum Rex urgeret, ac religionis periculum b ob oculos poneret. f. CXXV. Paulo post, prid. nonas Iulii mortem EDURDUS oppetiit, sortitus exitum facilem ac devotum , quippe cujus ultima erat oratio sc) ,, ut Deus eum misera hac & corrupta vita ,, liberare atque inter electos suos recipere vellet, resignato spi- ritu suo in manus divinas, Quanquam tamen, si Deo ita visum esset, se quoque in piorum gratiam aliquandiu adhuc vivere ac regnare velle, significaret, non tamen ut sua sed ut Domini, , Voluntas fieret ; Porro se ut Deus Papismum a regno Angli- , , cano prohibere velit, ac veram in eo religionem fovere ac stiui - lire &c.,, Ea oratio cum clausis oculi ab ipso facta sed tamen ab ad stantibus quibusdam percepta suisset, Rex primo quidem, quod se orantem audivissent, sine ulla tamen mentis diminutione, animo conturbari, sed subducta paulisper ratione, palam fateri, se Deum nunc jam de necessariis oraue; Caeterum ultimas mortis conflictationes sentiens Sidncyo equiti d) in cujus crat complexu dixisse fertur: Deliquium patior, atque addidit te, Domine miserere mei, animam meam recipe, sicque animam Deo tradidisse, cum annos nalus csset atque septem patri super-

fuisset, jum in illa aetate quod THUAN l se eli Elogium)magno

virtutis specimine edito, Conllantia animi, amore redii, dc flu-dio literarum incredibili, quae raro simul in regio falligio concurrunt ;

a) Uii dubium quoqne esse resert BURNETUS, num qua

consiliarius. a a vero tantum qua testis subscripserit t. c. coni. Rapin. THOYRAZ. l. c. pag. 7O.

467쪽

Certe tantae Regem expectationis in, Europa, seculis nunc aliquot, nullum habuerat, qui inde a teneris annis optime se matus & institutus ad pietatem, atque literas, non Latinam modo, sed Graecam & Gallicam quoque linguam calleret, dc Evangelii doctirnam vehementer amaret & doetis omnibus hospitium daret atque patrocinium, Germanis, Italis, Gallis, Scotis, Hispanis, Polonis, ut fere cum ipso Pietas ac Religio videri pollent exspirasse, quod vel ex maxima quae ejus interitum secuta est rerum Angliae commutatione colligere licet 1 quam tamen describere longioris anhelitus opus esset, quodque proprium requireret Volumen.

468쪽

PARAGRAPHORUM.

. I. H Taldenses Veritatu te-W flει reformationi cum primis Gallicaniae viam para rant. Ludovicas XII. Rex Galliae adversas Tullum II. P. R. primo conventum Turonensenti, dein Concilium Pisa, num convocat. lus Concilii Samma brevis. . II. Lateranense Psam adversum Concilium a Leone X. celebratur, in quo des Dur Papam esse supra concilium. Ludovico XII. succedis Franei cus I. Navarres principes reformationi favent. A. I s 2 .f. III. Concilium Senonenses a. risiis habitum A. Is 2 . Sor- bonisae adversus Lutherum' concludunt. Eorum auctoritas ac potestas. Lutherus & Melanchion se iis opponunt. Ludov. Berquinus Lutheri libros in Gallicum sermonem trans fert , atque ipse Sorbonsarum immite experitur Iudiciam.

Lutheri N aliorum libri per GalIiam disperguntur. Mirisca

quaedam ex Sor,omstarum δε- Tom. IV.ereto adv. Melanchtb. referum

s. IV. In Lutherum N ejus δε trinam multi sagulari flaris

ferebantur in Gallia. Arn. de Bornosio Augusinianus ad re-rractationem multarum rhesum euitur. Ludovica Aloysia Sabaudit Francisci Mater de Lu- therana haeres extirpanda confisum petit. de Anemundo Cocto, Delphinato, Evangelii Confefore.

g. U. Meldenses primi Evangelieae doctrime iis Gallia recer

tores . Gul. Miconetrus Parain

Us, Episcopos Meldoin, Evangelio faver. Jacobus Faber Stapulensis N ejus discipuli

Meldensem cinisatam doctri Mangeliea remant. μην omnes

tamen consontes erant.

Adducitur Varilla63 de Reformatione Meldensi testinonium. g. VI. Persemia Pari Uum in

Meldenses incrementum Reformationis promovet. Marur eae Navarrenae , Reformatos

469쪽

favor. Farelli in Helvetiam secessus. De Gerardo Rufo. Joh. Clerici Meldensis Mar. oris apud Metenses consantia singular is. Vi I. De Amedaro Maigret

Concionatore Letonens Gratianopolitano. AdTersus eum pronunciat Facultas Pari ensis., III. Zwiutii ad Petrum Se. bevillam Evangelii ministrum apud Gratianopolitanos Disola hortatoria. s. IX. Virorum quorundom clari morum qui inter Gallos Re-

formatores eminuerunt memorabilia referuntur. de Lam- berto Avenioncnsi , ejusque migrationa ex Papatu.fatis inter Evangelicos tam Helvetios quam Saxones Argen

toratenses.

X. Lambertus Hassiae Reor.

mationem promovet , ac Academiae Marburgensi inservit, ibique moritur. Hus 'itaphium. s. XI. De GuI. Farello, Petro Vireto & Τοδ. Ca ino tribus Galliae Reformatoribus, quidem speciatim de Gul. Farcilo; ejusque apud Meldenses, Basileenses, MompelRartenses, Burgundos, laboribus. g. XII. Εj. ap. Metenses&Ge. neverises labores e cc. Gus Scripta , mors. s. XIII. g. XIII. Petrus Viretus, ομhensis in ditione Bernensi Re

formator. Colloquium Lausannense A. inter Pontiis scios itemque Viretum 'FareMlum, vi retus adversus Tran

substantiationem & realem corporis Christi praesentiam in S. Canna disputat. Ous Di- sola ad Monpetienses laudatur. Is Lugdunensem, Arausionensem-alias Galliae eccusas informat. Ejus mors. s. XIV. Vireti Scripta.laba res adversus Pontiscios, Libertinos, aliosque, recensenturta quaedam ex sis referuntur.

s. XV. Ejusdem Labores propter Evangelii Doctrinam puriorem laudantur.

s. XVI. De Ioh. Calvino agritur. Ejusque V scripta breviter in Reformationem GaIliae , Helvetiae Germaniae

s. XVII. Pacobus Pavanes Marin Ur apud Parisienses. Ebus quaedam Theses recensentur , una eum censura Sorbonistarum con

demnatoria.

s. X UlII. Antonius Dux Loihariniae Lutheranos persequitur: Ejus rei documentum es

Historia Wol angi Schuch,

470쪽

tharingos, cujus articuli a Sor- bonistis condemnati recensentur.

Sorbonsae, varios Lutherano. rum libros coademnant.

g. XIX. Wolfg Schuch rapitur ad carcerem id ignis sup

eutores.

s. XX. Facies Ecelasiae in Gallia ex Epistola Farci.i ad CornMenerum. PCtrus Caroli Εeclesiastes Parisia Us haereseos accusaIurque defendit nuIstrum Genes. III: t s. insceta Sorbonisarum censura. f. XX l. Anemundus Cochiis, Eques Gallus , vir genere lidoctrina ilemque pietate ac humanitate clarus laudatur di ejus memoria ex scriptis S palatini S Zwinglii refricatur. Francisci Regis pietas superstitiosa.

A. Is 2s. s. XXII. Franciscus I. in praelio Ticinens captus. Antonii duPrat Cancellarii in Evangeli cos odium. Clementis Ull. Papae Literae ad Senatum Parisiensem de extirpandis haereticis. Henricus UIII. cum

Aloysa Francisci I. Matre paciscitur de prosigandis Lu- theranis. Sorbonistarum furor in Lud. Berquini, Def.

Erasmi & M. Lutheri libros itemque in Fabrum Stapulensem. A. Is26.

Franciscus & Caesar itidem de extirpanda Secta Lutherana transigunt. Hostes Evangelii

omnium calamitarum causam rejiciunt in Evangeticos. Nut. Beuda: in Fabrum Stap. dc Erasmum Invectiva. Rex ad- veryus hae=eticos instigatuό, gra via in eos fert decreta. A. Is 27.s XXIII. Antonii Pratensis hostilitas in Evangelicos 3 Iseoncilium indicit Senonense a versus Resormatos, cujus Summa brevis describitur. In eo sententiam tulerant de decretis Ecclesiae contradictoriis simul tamen veris . Lutherani Manichaeis comparantur. Haeretici convicti judicio seculari tradendi decernuntur, circa emendandos mores quaedam de iun-

rura

A. Is 28.

Concilii Bituricensis a Franc. Turnonio indicti su celebrati adversus Lutheranos summa. . XXiU. Dionysius de Reux Maror Meldenses, propterea quod Missam diceret abnega tionem Passionis & mortis Christi condemnatus fuit. de

SEARCH

MENU NAVIGATION