Introductio in historiam Evangelii seculo 16. passim per Europam renovati doctrinæque reformatæ. Accedunt varia quibus ipsa historia illustratur, monumenta pietatis atque rei literariæ authore Daniele Gerdesio .. Danielis Gerdesii Historia reformatio

발행: 1752년

분량: 730페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

Maturino Corderio , gente

Normanno, Calvini praeceptore ac purioribus Sacris addicto agitur. Steph. Machopolis ex ordine mendicantium in agro Vivariens puriorem doctrinam promovet detectis fraudibus Papalibus. Et sucedit Steph. Rei-nerius ob religionem exustus,

li Ionas cujus fisi confessio

De Ludovico Berquino Nobili Gallo , di ejus mari rio , , quam is pro Lutherano venditari non possit: XXV. Pax Cameracensis Euan alio infesa.

Petritius Fraccianus literas scribit ad Argentorate es pro cesis Euangelicis in Gallia quarum

argumentum recensetur. Mar

tini Buceri O. ad Lutherum dedissidio Protestantium Evangelii progressui inimico, recensetur: g. XXVI. Principes Protestantes ad Galliae & Angliae Regem Apologiam mittunt, His

Melanchthonis conscriptam , cujus summa exhiberar. A. is I. g. XXVII. Math. Rei noldus eam ad Galliae Regem defert , ae Regis Galliari responsum, smul vero quam Lu.

therani multarum ineptiarum in aula Gallicana accusaremur refera. A. 3ss. XXUIll. Aurelia, Tolosa& Avaricum tres Galilae civitates Academiis iuusres purio- ris doctrime gasu imbuantur:

opera cumprimis Io. Calvini, qui in Aurelianensi Academialiteris operam navasat , cu Jul. Caes. Scaligeri, qui spud Tolosa es florebat. Sed F Academia Bituricensis μν Jo. Calvinum Melch. Volmaristiscipulum Evangelii rasa tum imbuta fuit. De Johanne Murrimio dc Petro Ramo utroque apud Parisenses docente quae

dam.

s. XXIX. De Joh. Cadurco reconsulto propter Evange- lii doctrinam apud Tolosates combusto , itemque da Alex. Cano apud Lugdunenses in

Gallia 9 ejus mariFrio. Ejus

de Sacramento Eucharistiaesententia refertur. A. Is ἶ - . XXX. Clemens UII. P. R. eum Francisco foedus pangere, Dam/ue neptem Catharinam Mediceam Regis filio eloca-ro , quae copula inspectante Poni re Rege fuit consummata. Philippus Hassae pecuniam is Gullo

472쪽

Gallo petit sed a Concilio ex petendo se non patitur abalie

nari.

s. XXXI. De Margareta Na-varrena Regis Sorore, ejus as in Evangelicos sudio, porro , de Sorbonistarum in eam

ostieno animo ce cum ea contin-tionibus.

s. XXXII. Io. Calvinus Nicolao Copo Rectori Academiae Parisiensis Orationem suggerit

atque in vitae periculam eapropter adducitur a Sorboni itis, intercessione tamen Reginae Na-varrente liberatur. Sorboni starum a tiones in Reginam injuriosae , aliaquε ejus generis recensentur, una eum Reginae in Resormationem meritis. A. Is g. XXXIII. In Urbe Aurelianensi μηρstus ae eruentus is monachis Franciscanis agitur casus, cui spectrorum fabula apud Pontiscios frequens succentu

riatur.

s. XXXIV. Multa in Papis-mum N adversus Missam hoc

anno eduntur Programmata, quibus Pontificioram avimi ex-aeerbantur, Feritas persecutionum adaugetur. Sa rae in Missam Uxae argumenrum.

s. XXXV. Persecationum immanitas in Re formatos Pari

sienses suscitatur. Libelli in Missum se sisi brevis summa

recensetur.

A. y3s s. XXXVI. Franciscus Rex tu-blicam decernit Supplicationem in honorem Missae. Linguae mar ribus excisae ne laudare Deum possent. Varii in Gallia Mart=res. s. XXXVII. Franciscus ad Principes tu ordines Germaniae itemque ad Principes Protestantes titeras scribit P Legati nem mittit, usus in ea Legatione, ministerio Gul. Belinit omini de Langey. s. XXXVI lΙ. Franciscus veri- ratem Evangelicam agnoscit sed

eam tueri non poterat. Acta inister Langaeum & Protestantes

enarrantur.

g. XXXIX. Joh. Calvinus δε- sit utionem Relig. Chrisianae edit, ac Franci leo Resi dedi.

eat: Acta inter Franciscum&Ph. Melanchthonem literaria

referuntur.

s. XL. Conflia agitantur de Phil.Melanchionis itinere Ga lico, intorea dum Phitippus amticulos quosdam mittit ad Regem Galliae do ineunda con cordia , ad quos tamen re- Diqiligod by Gorale

473쪽

s. XLI. Antonius Pratensis n. . cellarius supremum obit diem, in cujus locum subsiluitur Antonius de Burgo. Persecutiones ingravescunt, unde Helvetiorum ad Regem Galliae Li

terae.

A. Is 36. Regis ad literas Helvetiorum responsum per Α. Monmorantium, qui Regem instigabat ad persecutionem urgendam. Io. Calvini iractatus de sugien- da idololatria ad Nicolaum Cheminum laudatur. Musdem de Papiiticis Sacerdotiis libero A. Is 38. Paulus III. P. R. Concilium Mantuae celebrandum indicit. Conventus Smalcaldicus celebratur, unde. Protestantes de Concilio scribunt ad Francis- cum θ' ab eo responsum accipiunt , dum interea persecutiones Gallicae augescunt. Biblia An. glica Lutetiae excudebantur sed invito Rege Galliae.

A. Is 9. Hier. Vindocinus Maror apud - . Agis,inenses in Aquitania Gal. Iiae. Andreae Beriheliai martyrium.

s. XLII. De reliquiis Waldensium θ' earum persecutione in

Gallia agitur atque ex Thm no quaedam referuntur de Barinthol. Chassanaeo ureconsulto ad moderationem circa hanc causam redacto. Merindolensium

COUσο sdei. Ordines Prote-santium pro Waldensibus &Merindoliensibus scribunt ad Galliae Regem. s. XLIII. Mephanus Brunus eximius Martyr igni ad die

tur, atque mortem pro Evangelio fortiter oppetit, itemque Claudius Pictor, cujus mar

g. XLIV. Protestantium literae ad Regem missae nihil prosciunt. A. Is42. Rex severius in Evangelicos animadvertere coepit. Partimentum Io. Calvini Institutionem Rel. Christianae damnavit, Inquisitionis forma Eccles aeminifris in Gallia praescribitur. De Franc. Landro

praescripta ipsi a Theologis Pari Ubus suei formula. Illi

Calvinu, opponit antidotum.

g. XLV. Apud Burdigalenses Ayniondus a Uia, Vir integerrimus, ob fisi confessionem

circa S.Coenam, Purgatorium, animae Diuitigoo by Cooste

474쪽

. animae a corpore separationem, ecclesiam caec. marUrii mortem obit.

s. XLVI. Apud Metenses,

irina Evangelica indies magis accrescit. Farcili ad Metenses, accedente dein ipso ejus adventu eam promovent. Jo. &Casp. ab Huy nobiles Meten. ses sua praedia concionatoribus ad Evangelizandum concedunt invito Episcopo Cardinale Duce titharingiae. Protesantes pro Evangelicis ad Ducem Lotharingiae literas scribunt. A. t 43-Deliberant Protestantes , num etiam armis succurrere velint Metensebus, N num Metenses id cupientes in foederis GaI- ealdiei societatem velint recipere , quod tamen votorum pluralitate abnuunt, mittunt tamen illuc te ationem. Comes Furstenbergius sngulari patrocinio fovet ac tuetur Evanis gelicos concionatores. Carolus autem Boitat Consiliarius Caesareus eos persequitur , atque edictum Caesareum adversus eos promulgat.

s. XLVII. In Metenses gravissima persecutio suscitatur non improbante Rege Galliarum

per Ducis Guisii filum Au-

Tom. IV.

malium in gratiam agnati Episcopi Metenses: g. XLVIII. Inter ipsas tamen

persecutiones numerus confessorum crescit. Gul. Belicli mors. Franc. Landrus ut doctrinae puriori renunciaret adigisur. De

Claudio Espencaeo quaedam svularia. Clementis Marotio Theodori Beetae Psalmi in Gallicam Linguam translati Reformationi profuerunt, itemque Io. Calvini liber de Reliquiis sanctorum. s. XLIX. Concilium Tridenti num a Paulo III. P. R. indictum, cum probὸ sciret, illud celebrari non posse , squidem Caesar o Rex Galliae belligerarente Franciscus Rex N Protestantibus V Pontisci se commendare satagebat, animi levia talem S inconsantiam prodendo e De Carolo Francisci suo, Duce Aurelianens, ejusque in Reformationem studio, B cum ambiret Ducatum Luxenburgensem, se in eo Rosormatio nem sisHiturum promittebat. 'us mors biennio pos.lsψ g. L. Conventus Melodunensis Theologorum Parisensum ut Rege Galliarum indicitur ad consultandum de dogmatis f- dei Chrisianae necessariis in E c e Con-

475쪽

LEMMATA

nendis.

A. Isqs s. LI. Persecutis in Waldenses& Merindolenses recruduit, in quas Iohannis Minerti furor eumprimis erat conspicuus, quia miserandis quibusdam exemplis explanatur, Helvetii ea

de re ad Regem scribunt sed

conatu irrito. A. I 46. s. LII. In Meldensem ecclesο- Iam nova exorta tempsas. De

Petro Clerico apud Meldenses V. D. Ministro, θ' quomodo conciones in aedibus Stephani Mangini habitae, Derint rar-- Φ.batae, atque auditores ana eam Ministris inis fuerint deducti, atque deinceps Iupplicio traditi,

refertu . A. I Q. f. LIII. Francisus Rex moritur, cum paucis diebus ante

Smalcaldicis Principibus subsidiariam misi et pecuniam, at que de Reformatione multa esset pollicitas. Orationem funebrem habuit Petrus Castellanus, cujus oratio suspecta fuit Sorbonistis, quibus tamen, cum hi de Regis anima quaestionem . moverent, scitὸ respondit I hannes Mendora regiorum dis et penserorum princepI.

SECTIONIS III.

dia eruuntur atque deducuntura temporibus ta doctrina Joh. Wiclefi. Ejus doctrinae mimariae sedi Pontificiae adversae recensentur. Ebus zelus in ador nandis lingua vernacula Bibliis laudatur. De ejus asseclis, dictis Lolludis, in eos suscitatis persecutionibus quaedam refe

runtur.

. LV. Lollardorum quaedam dogmata pro haereticis habita dicondemnata recensentur. Elisabetha Sampsonia de Alderinmanbury sententiam puriorem da sacramento Eucharistiae rein

476쪽

tractare δελιι A. Isos ad quod is i 2 alii quidam coacti sunt. Misorum Lutheri aliorum in Angliam transporratio prima semina reformationis 2Inplorum mentibus injecerunt.

Longlandi Lincolniae Episcopismeritas erga haereticos ita die.

LVI. Henricus VIII. Pa. palis doctrinae affertor, primis, quis minus Reformatio progredi posset impediebat. Cum eo faeiebar Th. Uolirius Cardinalis , cujus ad sinaminandam

Reformationem confisa commemorantur , licet etiam de Re- formationis necessitate persiua

Th. Uolsrii mandatum de Lubris L AEtheri extradendis. Henrici VIII. Literae ad Ludovicum Palatinum de expellendo Lu. thero. Ousdem Liber adversus Lutherum ad Leonem X. qui titulum defensoris fidei Regi conciliavit, atque ut Hadrianus Leonis successor ipsRosam auream mitteret. Lutheri adv. Henricum Responsum acerbius exasperat Regis

animum.

Rex ad Fridericum, Johannem, dc Georgium Principes Saxoniae Literas scribit adversus Lutherum θ' vario modo Lu- theranos persequitur, unde Clemens VII. P. R. bullam ei mittit confirmatoriam circa titulum Defensoris fidei. Cuib. Tonil alius adversus Lutherum instigat , cujus de Libero arbitrio liber commemo

ratur.

g. LVII. De Iohanne Frytho, Confessore ces Martyre ejusque scriptis cae doctrina. De Sacramentis ipse contentio es cum Thoma Moro, qui adversus ipsum calamum primi. Frythi peculiaris moderatio circa dissensum de modo praesentiae Christi in sacra caena. Idem Frythus de Purgatorio cum Fischero, Moro, & Rastallo disputavit, ac demum inar0rii

coronam recepit.

s. LVIII. De Gulielmo Tyndallo, dicto Anglorum Αρο- solo ae Reformatore. fusUersio Novi Testamenti θ' reliqua ejus scripta, cumprimis

δε Christiana obedientia tractatus , laudantur. Dus Mors. f. LIX. Antonii Wood relatio de primordiis Reformationis Anglicanae inseritur. Εee E A. Isar. Diuili od by Cooste

477쪽

4 LEMMATA

g. LX. Henricus VIII. Lutheri sectae infensessimus cum Aloysa Francisci Matre foedus pangit' de extirpanda pestifera Lutheri secta. Lutherus ad Henricum submisse scribit sed conatu irrito. Jo. Randallus in Academia Cantabrigiensi sudiosus in musto suo susensus invenieba-rur , non sine suspicione commissi in ipsum a Pontiscus homicidii. Adversus Tyndalli versionem prodiit interdictum, de Thomae Bilneyi Thomae

Arthuri imbecillitate in retractando , quam dein tamen BH. nous constanti usque ad mortem confessione compensavit. F. LXI. De Henrico VIII. Rege. Is admodum yuvenis , viduam fratris Catharisam in matrimonium accipit , dispensanta ratio II. P. R. Ea severioris indolis ab ipso despicitur, isque eam dimittere tentat. Warhami Archiep. sententia de Matrimonio illo illegitimo , cui accedunt Episcopi Angliae omnes , excepto Jo. Fi- schero Ep. Roffenu. Clemens VIII. P. R. modo dimissionem pollicetur , modo tergiversiatur. De Anna Bolenia, Regisque in eam amore , Campegius Cardinalis ad Regem mittitur.

Actio coram Legaris Pontificiis instituitur , Legati Pontificii

moras nectunt.

g. LXII. Papa Legatos V omnem causam ad se evocat, invito Rege , qui cu prolationis N evocationis causam in Volstium Cardinalem conjicit. Volaejus ex animi aegritudine morbum contrahit decedit. s. LXIII. De Thoma Cranis mero, Regisque in eum favore. Is auctor es, ut Rex main trimonii causam ad varias Europae Academias referat , cui Rex assentitur. Rich. Crooke Ling. Graecae cultor ab Henrico VIII. in Italiam mittitur , ut Italorum sententias pro Henrici divortio colligeret. Pr testantium in hac causa Murritas laudatur.

s. LXIV. Rex Theologorum sententias cum Partamento communicat , Gerus Anglicanus matrimonium iuuitimum declarat , Synodus Cantuariensis Henricum Ereusae Anglicanae caput renunciat, in quem titulum universa deinde consentit natio. Clemens VI l. se Henrico Anglis opponit, a=que matrimonium pronunciat plane legitimum nec unquam disso vendum. Henricus Catharinam repudiat , Annam Bo- leniam

478쪽

laniam uxorem ducit. Cranmerus ad Archiepiscopatum evectus. Elisabetha nascitur. 3. LXU. Henricus VIII. licet a Papa alienus, pusicam tamen fovebat doctrinam. Resormatio Anglicana lente procedit , primam facem esserentibus Frytho, Tyndallo&c. deinceps accedentibus Cranmero, Crom ello etsim. A. Is26.

s. LXVI. De Tyndalli editione N. T. N Pentateuchi Mosaici.

Gul. Warhami mandatum adversus illam versonem. Cut-berti Tonstalli adversus eandem conamina. Tyndestifcripta prohibentur. Th. Morus adversus Tyndallum scribere volens, veniam a Consalio impe- petrat legendi scripta pyndalli. Morus Regem excitat, ut leges

contra haereticos exsecutioni det. A. Is 27.

F. LXVII. De Marorio Patricii Hamiltonii in Scotia. με bilis ille Puvenis in Maesurgensem recens erectam Academiam secedens in veritate Evangelica confrmatus in Patriam rediens igni adjudicatus est. Alex. Cainbelli mors notabilis. Theses propter quas Patricius morti fuit Eo.

psas ingravescebat, ces Martyrum Angliae numerus accrescebat. Varia Episcoporum ariversus Resormationem mouis

mina.

Tonstalli conamina ad supprimendam Translationem N. T. Undallianam. Convocatur Clerus provinciae Cantuariensis Ude variis rebus reformandis de liberat. Simul veris a . haereticos decernit , adversus N. T. Tyndallianum. R. Is O. De Mediis praeveniendi contagionem haereseos admonitionem conscribunt G. Warhamus, Th. Morus & Cutb. Tonstallus, ac in ea docent, Versionem

Scripturae vernaculam minime esse necessariam.

g. LXIX. Prima Henrici Regis . adversus Papam edicta. olsejus moritur. Varia de clericis proponumur gravamina, elericorum vis frangitur. Rex Ecclesiae Anglicanae Protector dc supremum caput δε-

elaratur.

479쪽

io, Supplicatio Pauperum sive

Mendicantium , cujus argu mentum breviter recensetur. Ei libello Thomas Morus opponit alterum: sub titulo. Supplicatio animarum in Purgatorio detentarum , ad quem libebium Frythus respondet, edito tractatu, de Purgatorio. Thomas Hiltonius ad ignem con

demnatur.

A. Is I. . LXXI. Catharina Regina repudiatur. Lutheranismus pro- grassem facit in Anglia, interea, dum multi mar rio mortis veritatem confrmant, inter quos

cibo ac potu multos transegisse dies refertur, memorabilia quae dam. Ad Apologiam Principum. Protestantium rescribit Henri-

A. Is δα. I. LXXII. Annatae apud Anglos abrogandae decernuntur. D e -- natis quaedam referuntur itemque de denario Petri.

. LXXl II. Neque tamen a fripontifriasie recedere, Rex videri voluit, Evangelicos gravissimὶ persequendo, quando Iohannes Bainham martyrii mortem subiit, , Gul. Thracius, Armiger, mortuus exhumatus est,

quod animam non Commendasset sanctis sed Deo. Tho. Harding quoque ignis supplicio fuit addiisus. Apud Scotos tum quoque saevitum os in Lu-

theranos, ita ut Alex Alesius se in Germaniam recipere δε-buerit.

s. LXXIV. Thomas Nor linhiae Dux Evangelici inimicus, itemque Steph. Gardinerus Episcopus. Vinionisos V Io. Longlandus Lincolni ivss. An na Bolenta Regina facta Evangelicis favet. Cranmerus in chiepiqeopas Reformationi sudet. Crom ellus Cancellarius in Thomae Mori locum esectus Evangelicorum patronus. A. is 3 I. LXXV. B annus Ponti iRomano fatalis fuit. Abrogabantur Annatae: Ne quis a lam cum Pontisce rem haberet, interdicebatur. Potestas omnis

ruebatur. Cranmcrus quidem

adhuc pro Archiepiscopatubulias sbi Romi expetebat, sed eae fuerunt bullae papales ultimae , siquidem abinde planὸ conciderit auctoritas pomiscis. Oxonienses, Cantabrigienses, Archiepiscopus Cantuariensis& Eboracensis, Episcopi,

480쪽

Londinensis , Wigorniensis S alii, in eam rem cresentiebant, exepi. Jo. Fischero Episcopo R ens, qui capite δε-

in plexus es. A. Is 4 s. LXXVI. Varii Tractatus variaqu8 sicripta pro luprematu Regis N adversus auctorιtatem Papae edita, Inter ea emι-nent Regis Liber, porr)Edu-ardi Fovi Episcopi Heresordiensis tractatus, Liber a- nonrmus, sub titulo Institutio hominis Christiani. Porris, tractatus Gardineri de vera Obedientia, Stockestari Londinensis & Tonstalli Dunel- mensis Episcopi, Disola pro defensione causae Re aer Et denique, Richardi Sampsonis

oratio, adversus quam Regi Idus Polus strinxit calamum, edendo opus per Unitatis Ecclesiasticae desensione. Di tum quoque de haereticis ita dictis Iaia lex fatis severa. s. LXX VII. De Elisabetha Bar-tonia , puella Cantiens Ue.

ejusque Vi nibus fictiliis fa

bula enarratur.

s. LXXVIII. Rex poenam capitis decernit in eos qui Pontifici supremam potestatem adscriberent , Sa verὸ ipsum in praefatione Bibliis Latinis praemissa

vice-Deum appellat, ' cussnummis suam tuetur dignitatem. Tho. Crommelius Regis Vicarius Generalis constituitur in rebus Ecclesiaticis. g. LXXIX. In Regno Scottae acriter in Lutheranos est inquisium. Henricus Regi Seotiae libellos mittit, ut eum a Papa abstrahat sed irrito conatu , acobus enim V. Rex Scotiae Papae adhaerebat firmiter. In Anglia quidem disciplina , non tamen doctrina mutabatur, c ' Lutherani aeZwingliani condemnantur. Io. Fischerus & Tho. Morus capite toxi.

g. LXXX. De Conci Iiis deliberat Henricus Rex cum suis, ULegationem mittit ad Principes Protestantes. Eduardi Foxi Oratio ad Principes eorum Responsum recensentur. A. Is s. s. LXXXI. De Rob. Barnesto, ejus vita , scriptis, legatione in Germaniam θ' morie. Philippus Melanehthon in Angliam invitatur. Melanchion commentarium in D. ad Romanos Regi miιtit. Rex ei rein spondet eumque dono 2 O aureo rum misso in Angliam invitat. De ejus irinere deliberatur,

SEARCH

MENU NAVIGATION