Opera quae supersunt omnia;

발행: 1860년

분량: 461페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

ACADEMICONUM 'OSTERIORUM I. 25 32. Is

cum ita moventur illa vis, quam qualitatorii osse diximus, et Cum Si ultro Pitroque Orsetur et :itoriam ilissim totam penitus coninuitari putant et illa ossici, quae alipellant qualia e quibus, onnii tantur: Cohnorent C COnlinunta eum ninibus suis partibus unum offectum 'Se mundum CXtta quem nulla pars materiae sit nullumqueCOrPUS; Parti autem esse mundi omnia, quae insint in eo, qua natura Sentiente teneantur, in qua ratio Persecta in8it, quae sit eadem sempiterna nihil enim valentius QSSE, a quo intoreat quam vini animum esse dicunt stannidi eandemque esse mentem Sapientiamque Perfectum, piem deum appelliint Oniniumque rerum, quae Unibi Subiectae, qua8 Prudentiam quandam Proeurunt Om QRC-lestia maxime, deinde in terris ea, quae pertineant ad homines quam interdum eandem necessitatem appellant, quia nihil aliter possit atque ab ea constitutum Sit eVentro, quasi fatalem et immutabilem continuationem ordinis Sompitorni non numquam eandem fortunam, quod efficiat multa inprovisa et ne ropinata nobis propter obScuritatem

ignorationemque RuS TUIII.

Tertia deinde philosophiae pars, quae orat in ratione tot in disserendo, si traetabatur ut utriSque quam Uum OrorOtur a SenSibus, tamen non esse iudieium veritatis in sensibus mentem volebant e83 rerum iudieem; sol imoenSebant idoneam cui crederetur, quia sola sterneret id,

quod Semper Age simplex et unius modi et tale qualec38et hane illi dεα appellant, iam a Philone ita nominatam, O recte Speciem poSsumus dicere. SonSIIS Iautem omnis hebetes et tardos Sse arbitrabantur, nee percipi ullo modo res ullas, quae subieetae Sensibus Viderentur, quod aut ita essent parVae, ut Sub Sensum Cudore non OSSent, aut ita mobiles et constitatae, ut nihilum Illam unum ASEt e constans, ne idem quidem, quia continenter laberentur et fluerent omnia itaque hanc onmem Parioni rerum opinabilem appelliibant seisin 32tiam alitem nuSquam esse censebant nisi in animi notionibus atque rationibus qua de causa definitiones rerum probabant et has ad omnia, de quibus disceptabatur, adhibebant verborum etiam explieatio probabatur, id St, qua de cauSa quaeque c8Sent ita nominata, quam sit si O-

52쪽

Id M. TULLII CICERONIS

λο icti appellabant Post argumenti quibuSilam et rerum notis quasi ducibus utebantur ad Probandum et ad concludendum id, quod explanari volebant in quo tradebatur omnis dialecticae diseiplina, id est orationis ratione consiliisne hvio quasi ex altera parte oratoria vis dicendi adhibebatur, explicatrix orationis perpetu te ad Persuadendum aceommodat E.

3 Haec erat illis forma a Platone tradita, cuius quas acceperim dissupationes, si voltis, Xponam.' nos Provolumus inquam ut pro Attico etiam respondeam. et reete, inquit respondes praesitare enim explicatur erii pateticorum et Academiae veteris auctoritas.' Aristoteles igitur primu Species, qua paulo ante dixi, labefactavit, quas mirifice Plato erat amplexatus, ut in iis quiddam divinum esse diceret Theophrastus autem, Vir et ratione suavis et ita moratus, ut probitatem quandam prasis et ingenuitatem ferret, vehementius etiam fregit quodam modo auctoritatem veteris disciplinae spoliavit enim virtutem suo decore inbecillamque reddidit, quod negavitai in ea sola positum esse beate vivere; nam Strato, eius auditor, quamquam fuit aer ingenio, tamen ab ea di-

seiplina omnino emoVendu est: qui cum maxime neceS-

Sariam partem Philogophiae, quae posita est in virtute et moribus, reliqui8set totumque se ad investigationem naturae contulis8et, in ea ipsa plurimum dissedit a suis; Speusippus autem et Xenocrates, qui primi Platonis rationem auetoritatemque Susceperant, et post eos Polemo et Crates unaque Crantor, in Academia congregati, diligenter a qua a Superioribus neceperant, tuebantur. iam Polemonem audiverant adsidue Zeno et Arcesilas; as Sed Zeno, cum Arcesilam anteiret aetate valdeque Subtiliter dissereret et peraeut i moveretur, OmgETE COI R-tus est diSeiplinam. Eam quoque, Si videtur, correctionem explicabo, Sicut

solebat Antiochus. mihi vero' inquam idetur; quod 1 vides idem significare Pomponium. Zeno igitur nullo

modo is erat, qui, ut Theophrastus, nervos virtutis inei- derct, sed contra qui uinia, quae ad beatam vitam Pertinerent, in una virtute poneret ne quicquam aliud nu-naeraret in bonis, idque appellitro honostum, quod esSet

53쪽

simplex quoddain, solum, unum bonum. Cetera nil gi; tem et Si DPQ bona nee mala esSsint, tumon alia Peuntium

naturam dioebat, alia naturae esse contraria his ipsis

alia intericet et media numerabat quae niat Em SECHndum naturam ESSent, ea sumenda et quadam nostinantione dignanda dostebat contraque contraria neutra autem inniediis relinquebat, in quibus ponebat nihil tantino esse

momenti. Sed quae essent sumenda, ex iis alia pluris et esse aestimanda, sin minoriS: quae Pluris, en praepoSitant Pellabat, reiecta autem, quae minoris atque ut nee non tam rebit quam Oeabusi stommutaverat, si interreote faetum atque pestentum officium et contra officium

media locabat quaedam, recte facta sola in bonis actionibu ponens, prave, id est peccata, in malis officia autem et servata praetermissaque media putabat, ut dixi.Cumque ulteriores non omnem Virtutem in ratione Ss 38 dicerent, sed quasdam Virtute natura aut more Orseolas,

hie omnis in ratione ponebat; cumque illi ea genera virtutum, qua Supra dixi, seiungi posSe arbitrarentur, hiene id ullo modo fieri posse disserebat, nec virtutis summodo, ut SuperioreS, sed ipSum habitum per Se SSE Praeelarum nee tamen Virtutem cuiquam deSSe, quinoa emPer uteretur eumque perturbationes animi illi ex homine non tollerent naturaque et condolescere et Oneu-Piseere et extimescere et efferri laetitia dicerent, sed eas Contraherent in angustumque deducerent, hi omnibus his quasi morbis voliti carere sapientem Cumque CAS 'Perturbationes antiqui naturalis esse dicerent et rationis experti8, aliaque in parte animi cupiditatem, in alia rationem Conlocarent, ne his quidem adsentiebatur; nam et Perturbationes voluntarias esse putabat opinionisque iudieio suseipi, et omnium perturbationum matrem ESSE arbitrabatur immoderatam quandam intemperantiam haec fere de moribus. De naturis autem Sio sentiebat, si primum uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam, A qua Superiore Sensus et mentem effici rebantur, non adhiberet; statuebat enim ignem esse ip8am ectinnaturam, quae cuique gigneret mentem atque SENSUS.

discrepabat etiam ab isdem, quod nullo modo arbitrabatur quicquam Osfiei posse ab Ca, quae exper ESSE COri OriS,

54쪽

16 M. TULLI CICERONIS

cuius generis Xenocrates et superiores tinni animum PSSO

dixerant; ne vero aut quod efficeret aliquid aut quod

do efficeretur poSse esse non corpus Plurima etiam in

illa tertia philosophiae parte mutavit in qua primum de

sensibus ipsis quaedam dixit nova, quo iuncto ESSE CEnsuit e quadam quasi inpulsione oblata extrinSecu - quam ille φαντασίαν, nos viSum appellemus licet et teneamus host quidem verbum; erit enim utendum in reliquo ermone SaepiUS Sed ad haec, quae vi8a sunt et quasi necepta SenSibus, dSensionem adiungit animorum, quam ii esse volt in nobis poSitam et Voluntariam visi non omnibus adiungebat fidem, sed iis Solum, quae propriam quandam haberent declarationem earum Priam, lacte viderentur id autem visum, cum PSum PQ Se CerDETE-tur, conprehendibile, dereti hoc nos vero; inquam quonam enim alio modo καταληπτο diceres Sed, cum coeptum iam et adprobatiam OSSet, conprehensionem appellabat, similem iis rebus, quae manu PrehEnderentur ex quo etiam nomen hoc duxerat, Cum eo Verbo antea nemo tali in re usus esSet plurimisque idem novis verbis, nova enim dicebat Hugus est quod autem erat sensu Conprehensum, id ipsum Sen8um appellabat et Si ita erat conprehensum, ut convelli ratione non POSSEt, eientiam, sin aliter inseientiam nominabat ex

qua eX8iSteret etiam opinio, quae esset inbestilla et cum a falso incognitoque communis. Sed inter scientiam et insolentiam conprehensionem illam, quam dixi, conlocabat eamque neque in resitis neque in pravis numerabat, Sed soli credendum esse dicebat e quo sensibus etiam fidem tribuebat, quod, ut supra dixi, conprehensio facta Sensibus et vera esse illi et fidelis videbatur, non quod omnia, IURE ESSEnt in re, conprehenderet, sed quia nihil, quod cadere in eam poSset, relinqueret, quodque natura quaSi normam cientiae et principium sui dedisSet, unde po8tea notiones rerum in animis inprimerentur, e quibu non principia Solum, sed latiores quaedam nil rationem inveniendam viae aperirentur errorem autem et temeritntem et ignorantiam et opinationem et suspitionem et uno nomine omnia, quae essent aliena firmae et constantis adgenSionis, a virtute Sapientiaque removebat atquc in

55쪽

ACADE IIICOLUM POSTERIORUM I. go q6. iliis fore ominii fatio oonstitit omnis dissensioque Zenonis. Si Dorioribus.'Quite cum dixisset, breviter sane minimo tuo ob Seure exposita est' inquam a te, Varro, et veteri Aea-ilemiae ratio et Stoieorum i verum esse autem arbitror, ut Antiocho, nostro familiari, Phasielias eorrositionOm VC- toris Aeademiae potius quam novam aliquam diSeiplinam putandam.' tune Varro tuae sunt nune partes, inquit qui ab antiquorum ratione desciScis et ea, quae ab Ar-CeSihi noVata uiat, Proba S, doeere, quod et qua de cauSadiscidium factum sit, ut videamus satisne ista sit iusta desectio. tum ego cum Zenone, inquam ut asseel imUS, . Arcesilas sibi onine certamen instituit, non pertinacia aut studio vincendi, ut mihi quidem videtur, Sed earum rerum obScuritate, quae ad confessionem ignorationis adduxerant Socratem et iam ante Socratem Democritum, Ana-Xngorum, Empedoelem, Omnis paene veteres, qui nihil

cognosei, nihil percipi nihil seiri posse dixerunt angustos

sensus, inbeeillos animos, brevia currieula vitae, et, Ut Demoeritus, in profundo veritatem esse demorSam, Pinionibus et institutis omnia tenori, nihil veritati relinqui, denique omnia tenebri circumfusa esse dixerunt . ita acique Arcesilas negabat esse quiequam quod Seiri po88et,

ne illud quidem ipsum, quod Socrate sibi reliqui33et;

si omnia latere ensebat in oeulto, neque ESSE Uicquam, quod cerni aut intellegi posset quibus de causis

iiihil oportere neque profiteri neque adfirmare quemquam neque adSenSione adprobare, cohibereque Semper et ab omni ipsi continere temeritatem, quae tum ESSet in- Signis, cum aut falsa aut incognita res adprobaretur; neque hoe quiequam esse turpius quam ognitioni et perceptioni adsensionem adprobationemque PraeCUrrore. huio rationi quod erat consentaneum faeiebat, ut Ontra omnium sententia disserens de sua plerosque dedueeret, ut, cum in eadem re paria oontrariis in partibus momenta rationum invenirentur, facilius ab utraque parte adSonSio Sustineretur hane eademiam novam ni Pel stant, quae mihi vetus videtur, si quidem Platonem ex illa vetere numeramus, cuius in libris nihil adfirmatur et in utramque partem multa di3Seruntur, de omnibus quaeritur,

56쪽

I M. TULLI CICERONIS

nillil certi dicitur sed tamen illa, quam EXPOSutSti, VetuS, hae noVa nominetur, quae Sque ad Carneadem Perducta, qui quartus ab Arcesila fuit, in eadem Arcesilao ratione permansit Carneade autem nullius philosophiae partis ignarus et, ut cognovi ex iis, qui illum audierant, maximeque ex Epicure Zenone, qui cum ab eo plurimum dissentiret, unum tamen praeter cetero' mirabatur, incredibili quadam fuit facultate et cui i

57쪽

ACADEMICORUM MORUM LIB. II. Id

AI TULLII CICENONIS ACADEMICORUM MORUM

LIBER SEU U, DUS QUI INSCRIBITUR LUCULLUS. ARGUMENTUM.

In hoc libro po3t prooemium de laudibus Luculli, de instituto

suo, de censione ineundae huius disputationis, Lucullus e. o sq.ingreditur disputationem contra Academicos et Philonem ab Antiocho acceptam, quocum saepe fuerat. Eius Summutatae est: ESSE καταλ retra, quae comprehendi possint, hoc est e definitione Zenonis, quam reiciebat Philo, talia visa φαντασίασ) impresSa et efficta ex eo, unde sint, qualia 3S DO POSSint OX EO, inde ODSint e. 6 extr. in quo tota controvergia agitur. Initio facto a Sensibus ostendit Sensuum iudicia vera et certa Sse, Si sani intret valente et omnia removeantur, quae obstent et impediant, inprimis si exercitatio et ars adhibeatur ex his igitur visis oriri εννοια g, notitias, quae Si falsae aut incertae sint, omnem rerum ci Cognitionem et memoriam tolli , maxime vero virtutum cognitionem documento esse, multa et comprehendi posse et percipi. Ergo si qui comprehendi quicquam posse negent, eo iPSam Virtutem tollere, immo vitam evertere funditus et animal animo orbare, e i Io. Deinde eum horum reicit sententiam, qui cortum PSSequiequam negant, veri simile concedunt, quod sublata veri et salsi notione et constituta communitate veri eum falso similitudo veri iudieari non possit, tum omini rationem, qui pereEPta eum negent, Perspicua largiuntur neque enim PerSpicuum 8Se quicquam POSSE, v. e. avom albam Sse, quando Recidere possit, ut eadem Sit nigra, e Io. II. Quoniam autem pereeptio eum adsensione coniuneta Sit, hane docet esse certissimam c. I2. His disputatis et expositis e. II totius Academicorum rationis fundamentis, ostendit aut eorum ratiocinationhs, quibus nihil comprehendi contendant, incerta esseniat falsum id, quod disputent, c. Id. Sed ut pares esse Aeademicis POSSimus neque a veritate desciscamus, neeeSSE EAS Primo quae Pro Perspieuitate responderi possint teneamus, deinde captioSis eorum interrogationibus occurrere possimus, e Ib. Illique XPlicatis e. I tribus Academicorum argumentis, quorum Primum et ultimum est genus illud interrogandi, quod soriton silere VOER-bant, quibus eontendunt nihil inter visa falsa sit vera intereAge, iis c. I soli I respondet et totum illud genus interrogandi tamquam vitiosum reicit. His singulis deinde respondet Cicero, obtea quam Primo se Lucullo excusavit de philosophiae Academicue studio, m

58쪽

2o M. TULII CICERONIS

magnum SQ opinatorem esse confessus c. 26, 2I; deinde de Antiochi in deserenda Philonis disciplina levitate pauca dixit c. 22. Commemorati ergo summorum hominum auctoritatibus, qui nihil certi esse contenderint, c. 23, 2 senSuum veritatem impugnat. Aut cum Epicuro distendum esse sensus numquam fallere hominem et, Si semel mentiti sint, numquam iis credendum, aut eum Lucullo ulla

sensuum visa esse vera, alia falsa quo sumpto nullam verorum a

falsis discernendorum notam relinqui, c. 25, 26. Malo autem illud obici, artificiis adhibitis et cogitatione effici posse ut intellegamus

aliter res esse ae videantur, Somnia, ubi evigilaverimus, falsa putari et visa vinolentorum et furiosorum, ubi se oceperint. Nam de hoc non disputari, sed qualia haee videantur, cum videantur, id quaeri. Non enim esse dubium quin, cum Videantur, probentur, ex quo efficiatur inter visa vera et falsa ad animi adsensum nihil interesse, c. 2i 28. Neque rationem magis quicquam ne PDSus percipere. Nam quod dialecticae multum Stoici tribuant, primum non POSSedialecticum v. e. de rebus geometricis iudicare, nisi geometriam didicerit, deinde non posse solvere soritas, Propterea quod natura nobis eam cognitionem negarit, ut ullius rei fines statuere possimus, idque magno argumento esse falsam esse illam definitionem effatum esse id, quod aut verum aut falsum sit, c. 28 o. Quod sublata Perceptione, quamvis elisita probabilitato, Vitam omnem, SenSum, momoriam, artem se tolli putet, in eo valde errare. Nam in pleri5que actionibus, vel Stoicis conSentientibus, tamquam in navigando probabilitate homines duci eamque ad actiones sufficere; eadem sentire Academicum quae Stoicum, nihil mutari, iudicio tantum utrumque discrepare, quod ad ipsos sensus nullam vim habeat memoria etiam errores, non tantum comprehenSa, teneri, in artibus autem plerisque nos probabilitate duet, nihil dialectica opus esse, si do-M. Neque vero ex Antiochi mente eum repugnantia dicere, qui visa constedat aut vera esse aut falsa, nihil tamen inter Se disserre contendat. Neque enim verum ab Academicis omnino tolli, Sed tantum percipiendi signum c. s. A cap. 3 deinceps usque adi a copiosam addit disputationem de summomam philosophorum dissensionibus in omnibus philosophiae partibus ex quo pateat nihil exploratum esse, sed in omnibus probabilitatem esse Sequendam, atque etiam, id quod omnes practer Stoicos concedant, Sapientem Posse opinari.

Magnum ingenium L. Luculli magnumque optimarum artium studium, tum omnis liberalis et digna homineno iiiii ab eo pereepta doctrina, quibus temporibus florere

in foro maxume potuit, caruit omnino robus urbaniS. ut

Onim admodum adulescens cum fratre pari pietate et industria praedito patereas inimicitias magna eum gloriae8 per8ecutu8, in Asiam quae3tor profectus, ibi per mul-

59쪽

ACADEMICORUM PIUORUM II. I I. Itos annos nil nitrabili undani laude Provinciae praefuit; deinde absens saetus ne dilis, Continuo Praetor Nicebat eniim celerius legis praeutio , post in Africani, inde ad consulatu in queni ita gessit, ut diligentiam ad intra-rontur omnPS, ingenium agnoseerent. post ad Mithridaticum bellum missus a senatu non modo opinionem vieitoninium, quae de virtute eius erat, sed etiam gloriam

superiorum idque eo fuit mirabilius, quod ab eo lans et

imperatoria non admodum exspeetabatur, qui aduloseentiam in forensi opera, quaesturae diuturnum 'O mPUS,Murona bellum in Ponto gerente, in Asia pace consumpserat. Sed ineredibilis quaedam ingenii magnitudo non desideravit indoeilem usus disciplinam. itaque cum

totum iter et navigationem consumpsi8set partim in percontando a peritis, partim in rebus gestis legendis, in Asiam factus imperator venit, eum esset Roma Pros OtuS rei militaris rudis habuit enim divinam quandam memoriam roriam, Verborum maiorem Hortensius Od,

quo tu in negotii gerendis res quam Verba PrOSUnt, hoe Erat memoria illa praestantior quam fuisse in Themistoelo, quem uelle Graeciae prinoipem Ponimus, Singultirem ferunt: qui quidem etiam pollieenti cuidam se artem ei memori ne, quae tum primum Proferebatur, traditurum respondisse dicitur oblivisci se Diali, discere: eredo, quod haerebant in memoria quaecumque audieratot viderat. tali ingenio praeditus Lucullus adiunxerat etiam illam, quam Themistocles spreverat, disciplinam; itaque, ut litteris ConSignamus quae monimentis mandare voltimus, sic ille in animo res insculptas habebat tan atus ergo imperator in omni genere belli fuit, proeliis, oppugnationibus, navalibus pugnis totiusque belli instrumento et adparatu, ut ille rex post Alexandrum maxumus hune a Se maiorem dueem ognitum quam quemquam

eorum, quo legi8set, fateretur in eodem tanta prudentia fuit in constituendis temperandisque eivitatibu8, tanta nequitas, ut hodie stet Asia Luculli institutis servandis et quasi vestigiis persequendis sed etsi magna eum utilitate rei publiene, tamen diutius quam vellem tanta vis virtutis atque ingenii peregrinata afuit ab oculis et fori et Curiae. quin etiam, cum vietor a Mithridatico

60쪽

22 M. TULLII JICERONIS

bello revertisset, inimicorum calumnia triennio tardiusquam debuerat triumphavit nos enim conSules introduximus paene in urbem currum clariSsumi viri, cuius mihi consilium et auctoritas quid tum in maximis rebus profuisset dicerem, nisi de me ipso dicendum esset, quodlio tempore non est neceSSe ita privabo potius illum debito testimonio quam id cum mea laude communicem.

sed quae populari gloria decorari in Lucullo debuerunt,

ea fere sunt et Graeei litteris celebrata et Latinis; nos autem illa externa cum multis, hae interiora cum paucis ex ipso saepe cognovimuS: maiore enim studio Lucullus cum omni litterarum generi, tum philosophiae deditus fuit, quam qui illum ignorabant arbitrabantur, ne Veroineunte aetate solum, Sed et pro quaeStore aliquot annos et in ipso bello, in quo ita magna rei militaris esse e- Cupatio Solet, ut non multum imperatori sub ipsis pellibus otii relinquatur cum nutem e philosophis ingenio scientiaque putaretur Antiochus, Philonis auditor, excel-lcre, Uni eoum et quaestor habuit et post aliquot annos imperator, quique 3Set ea memoria, qua ante dixi, ea Saepe audiendo facile cognovit, quae vel semel audita meminisse potuisset delectabatur autem mirifice lectione librorum, de quibus audiebat.

At vereor interdum ne inlium perSOnnrum, Um Amplificare velim, minuam etiam gloriam. Sunt enim multi,

qui omnino Graecas non ament littera8, plures, qui Philo8ophiam, reliqui, qui etiam si haec non inprobent, tamen earum rerum disputationem principibus civitatis non ita dECoram putent ego autem, cum Graecas litteras M. Catonem in senectute didicisse acceperim, P. autem Africani historiae loquantur in legatione illa nobili, quam

ante Oenguram obiit, Panaetium unum omnino comitem

fuiSSe, nec litterarum Graecarum nee philosophiae iam ullum ausitorem requiro restat ut iis respondeam, qui Sermonibus eius modi nolint personas tam gravis inligari: quasi vero clarorum virorum aut faeitos congreSSUS esse oporteat aut ludicros sermones aut rerum conloqIlia

leviorum etenim, si quodam in libro vere est a nobis philo8ophia laudata, profecto eius tractatio optimo atqUO ampli8Sim quoquo dignissima est, nec quiequam aliud

SEARCH

MENU NAVIGATION