장음표시 사용
71쪽
ACADEMICORUM PRIORUM II. I Ismovetur ita iii alia visa si uri il)it, ut iis intini fatur, alia quasi restondit, se quibus memoria oritur. Cetera autem similitudinibus Ponstruit, ex quibus essetiantur notitiae rerum, quas carnesti tum pro ictσ, tum et D Oi r q/ε c
rerumque innumerabilium multitudo, tum et pereeptio eorum omnium adparet, et ondona ratio Persestia his gradibus nil sapientinni pervenit nil rerum igitur solentium ivitneque Constantium Ptissimn eum sit mons hominis, amploetitur maxime cognitionom, Et istam κατάλη 'ra , quam, ut dixi, orbum e Verbo CXPrimentes, Conprehensionem dioemus, cum pSam per se muta nihil enimost ei veritatis hic dulcius esum etiam Propter USUm. quocirea et sensibus utitur et artis effieis, quasi sensus alteros, et usque e philoSophiam ipsnni corrobornt, ut virtutem effieint, ex qua re nn Vita omni Apin St. Ergo
ii, qui negant quiequam Pos3 eonprehendi, hae ipsa
eripiunt vel instrumenta vel ornamenta vitae, vel potius etiam totam vitam evertunt funditus ipsumque animal orbant animo, ut difficile sit de temeritate eorum perinde ut causa postulat distere. Ne vero satis constituere possum, quod Sit corum 2 consilium aut quid velint interdum enim eum ilhibemus ad eos orationem eius modi, Siren, quae disputent, vera sint, tum omnia ore inoorta, respondent quid ergo istud ad nos num nostra culpa est Iani ursim OCIIS , quae in profundo veritatem, ut ait Demostri tus, penitus abstruserit alii nutem elegantius, qui etiam queruntur, quod eos insimulemus omnia inestri dissere, quantumque
intersit inter incertum et id, quod pereipi non po8Sit, doeere onantur eaque distinguere eum his igitur agn-mus, qui ne diAtinguunt illos, qui omnia si insterta
distunt, ut stelliirum numerus Par an inpar Sit, quaSi deSperato aliquos relinquamus volunt enim , hoo quidem vel maxime vos animadvertebam moveri Probabile aliquid esse et quasi veri simile, eaque se uti regula et in agenda vita et in quaerendo ne disserendo.
quae ista regula est veri et falsi , si notionem veri et is al8i, proptero quod ea non possunt intomosei, nullam habemus nam si habemus, interesse oportet, Ut inter
72쪽
restium Ct PraVum, Si inter verum et falsum si nihil intereSt, nulla regula St, nec potest is, cui est visio veris nisique communis, ullum habere iudicium aut ullam onmino Veritatis notans. nam cum disiunt o se unum tollere, ut quiequam po8Si ita erum videri, ut non eodem modo falsiani etiam possit videri, stetera autem Constedere, faciunt pueriliter quo enim omnia iudieantur sublato reliqua se negant tollere ut i qui quem oeulis privaverit, dicat ea, quae cerni POSSent, se ei non ademiSSe. ut enim illa oculis modo agnoScuntur, si reliqua visis, Sed propria veri, non communi veri et falsi nota quam
ob rem, Sive tu probabilem visionem, sive probabilem et quae non inpediatur, ut Carneades volebat, sive aliud quid profere quod sequare, ad vi8um illud, de quo agi- mus, tibi erit revertendum in eo autem si erit comm nitas cum falso, nullum erit iudicium, quia proprium in
communi signo notari non poteSt Sin autem commune
nihil erit, habeo quod volo id enim quaero, quod ita
mihi videatur verum, ut non possit item falsum videri. simili in errore versantur, cum convisti Veritatis coacti Per8pieua a pereepti volunt di8tinguere et conantur OStendere 33 aliquid perspicui, verum illud quidem efinpreSSum in animo atque mente, neque tamen id percipia conprehendi po8Se quo enim modo perspicue dixeris album Sse aliquid, cum possit necidere ut id, quod nigrum Sit, album esse videntur aut quo modo ista aut per8picua disiemus aut mensi inpressa subtiliter, eum sit
a neque PerSpieuum ullum relinquitur ex hoc illud iis USU Venire Solet, ut, quicquid dixerint, a quibusdam interrogentur: ergo istuc quidem percipis ' sed qui ita
interrogant, ab iis inridentur non enim urguent, ut Coarguant, neminem ulla de re posSe Contendere ne ad-
EEVCrare Sine aliqua eius rei, quam sibi quisque lacere dieit, certa et propria nota quod est igitur istuc VeStrum Probabile num si, quod cuique occurrit et primo quasi a8peetu probabile videtur, id confirmatur, quid eo levius
Sin, ex ireumspeetione aliqua et aecurata consideratione
quod visum sit, id se dicent sequi, tamen OXitum DON
73쪽
ACADEMICORUM PRIORUM II 3 II. Ihabebunt, Priiiiiiiii quia iis visis, inter quae nihil interest,tio iunsitor Omnibus abrog: itur fides deinde, cuni leniit Posse aecidere Sapienti ut, cuni omnia fecerit diligentis-Simeque circumspexerit, exsistat aliquid, quod et verisimile videatur, absit longissime a vero, ne Si magnum Purtem quidem, ut solent distere, nil verun ipsum ut quam ProXim neeedant, eonfidere sibi poterunt ut eninae confidunt, notum iis esse debebit insigne veri quo Ob-Seuro et oppresso quod tandem verum sibi videbuntur
attingere quid autem tam absurde diei potest quam cum ita loquuntur: est o quidem illius rei signum aut argumentum, et ea re id sequor, sed fieri potest ut id, quod significatur, aut falsum sit aut nihil sit omnino sed de pereeptione hactenus si quis enim ea, quae dietasunt, hibefactare volet, facile etiam absentibus nobi veritas se ipsa defendet. IIi Sati cognitis, quae iam explicata sunt, nunc de vadSenSione atque adprobatione, quam Graee συγκατάθε σε VOCant, Paussa disiemus, non quo non latus locus Sit, sed paulo ante laeta sunt fundamenta nam Ulm Vim,
quae esset in sensibus, explicabamus, simul illud aperiebatur, eonprehendi multa et percipi sensibu8, quod fieri Sine adsenSione non pote3f. deinde cum inter inanimum
et animal hoe maxime intersit, quod aniniat agi aliquid
nihil enim agens ne stogitari quidem potest quale it , aut ei sensus adimendus est aut ea, quae est in OStra poteState ita, reddenda dSensio at vero animus quo a dum modo eripitur ii8, quo neque sentire neque adSOntiri volunt ut enim neee8se est laneem in libra ponderibus inpositis deprimi, si animum perspicuis sidero. nam quo Diodo non potest animal ullum non adpetere id, quod nessommodatum ad naturam adpareata Graeci id Ohκεῖον PPEllant , Si non potest obieetam rem Or-SPleuam non adprobare quamquam, si illa, de quibus disputatum est, Vera Sunt, nihil attinet de adsenSione
onmino loqui; qui enim quid percipit, adsentitur Statim.
Sed hae etiam se Pruntur, ne memoriam Sine adSensione POSSe Constare Ce notitia rerum ne artis, idque, quod
maximum est, ut sit aliquid in nostra potestate, in eo, qui rei nulli adsentietur, non erit. ubi igitur virtus, Si s
74쪽
nihil situm est in ipsis nobis maxime autem abSurdum,
vitia in ipsorum esse poteState neque ecffare quom illam nisi adsensione, hoe idem in Virtute non ESSE, Cuius omnis constantia et firmitas ex iis rebus constat, quibus ad-SenSa est et quas adprobaVit; omninoque ante videri aliquid quam agamu neceSSe 8t, eique, quod visum it,ndSentiatur qua re qui aut viSum aut adsen3um tollit, is omnem actionem tollit e vita.
ad Nun ea videamus, quae contra ab his disputari solent sed priu i potestis totius eorum rationis quasi
fundamenta Cognoscere conponunt igitur primum artem quandam de iis, quae visa dicimus, eorumque et vim et
genera definiunt in his, quale sit id, quod percipi et conprehendi po88it, totidem verbis quot Stoici deinde
illa exponunt duo, quae quasi contineant omnem hane quaestionem quae ita videantur, ut etiam alia eodem modo videri possint nec in iis quicquam intersit, non POSSE Eorum alia percipi, alia non percipi nihil interesse autem, non modo Si omni ex parte eiu8dem modi sint, sed etiam si discerni non possint quibus positis unius argumenti conclu8ione tota ab his cau3a conprehenditur.
dentur, alia vera sunt, alia salsa; et quod falsum est, id percipi non potest quod autem verum vi8um est, id omne tale est, ut eiu3dem modi falsum etiam possit videri; et quae visa sunt eius modi, ut in iis nihil intersit, non pote3 accidere ut eorum alia percipi po8Sint, alia non possint nullum igitur est visum, quod percipi po8d Sit. quae autem sumunt, ut concludant id, quod volunt, ex his duo sibi putant concedi neque enim qui8quam repugnat. Ea Sunt haec: quae visa falsa sint, ea percipi non posse; et alterum: inter quae visa nihil interSit, ex iis non posSe alia talia esse, ut percipi posSint, alia, ut non po8Sint; reliqua vero multa et varia oratione defendunt, quae mi item duo, unum: quae videantur, Ommalia vera 33e, alia falsa; alteraim: omne visum, quod Sit a vero, tale esse, quale etiam a falso Possit CSSE.'
et hae duo proposita non praetervolant, sed ita diuitant, ut non mediocrem curam adhibeant et diligentiam dividunt enim in partis, et eas quidem magnas taurinilim in
75쪽
ACADEMICORUM PRIOlmM II do M. Bisensus, deinde in enoris uno ducuntur a sonSibus et ab omni ConSuetudine, risu ne obscurare volunt tum PQ veniunt ad eam partem, ut ne ratione quidem Et Oniectura illa res sereipue po83it haec autem universa concidunt etiam minutius di ut enim de senSilius hesterno
3ermone vidiStis, item faciunt de reli suis, in Singulisque rebus o quas in minima dispertiunt, volunt efficere iis
omnibus, quae visa sint, veri adiuncta Ase salsa, quae reveris nihil differant ea iam talia Sint non POSSE CONPrEhendi. hanc ego subtilitatem philosophia quidem dignis lisimam iudico, sed ab eorum cau8aeripit ita di 88erunt, remotissimam. definitione enim et partitiones et horum hianinibus utens oratio, tum similitudine dissimilitudinesque et earum tenuis et astuta distinctio identium est hominum, illa vera et firma et certa ESSE, quae ut Entur, non eorum, qui clament nihilo magis vera illa esse quam sal3a. quid enim agant, si eum aliquid definierint, roget eo quispiam, num illa definitio po3sit in aliam rem transferri quamlubet si posse dixerint, quid dicere habeant, cur illa vera definitio sit si negaverint, fatendum Sit, quoniam vel illa vera definitio transferri non possit in falsum, quod ea definitione explicetur, id percipi posse: quod minime illi volunt eadem dici poterunt in omnibus partibus. si enim dicent ea, de quibus disserant, se ldilueide perspicere nec ulla communione Visorum inPE-diri, conprehendere ea se fatebuntur; sin autem negabunt
vera visa a falsis pos3 distingui, qui poterunt longius
progredi occurretur enim, sicut Oeeurgum CSt. Dum
coneludi argumentum non potest nisi iis, quae ad Oncludendum sumpta erunt, ita probatis, ut falsa eiusdem modi nulla possint esse. ergo si rebus conprehen Si Et pereePti nisa et progressa ratio hoc efficiet, nihil po33e eonprehendi, quid potest reperiri, quod ipsum ibi repugnet magi8 cumque ipsa natura accuratae orationis Oe profiteatur, Se aliquid patefacturam quod non adpareat et, quo id faciliu adsequatur, adhibituram et sensu et ea quae perSpicua into qualis est istorum oratio, qui
omnia non tam 33 quam videri volunt maxime autem eonvineuntur, eum hae duo pro congruentibus Sunilant, tam Vehementer repugnantia primum, e38e luaedam a Sa
76쪽
visa quod eum volunt, declarant quaedam ESSO Vera; deinde ibidem, inter falsa visa et vera nihil intereSSO. At Primum lampSerus, tamquam interesset ita priori posterius, PoSteriori superius non iungitur. . Sed progrediamur longius et ita agamus, ut nihil nobis adsentati esse videamur, quaeque ab iis dicuntur, sic persequamur, ut nihil in praeteritis relinquamus. Primum igitur perspicuitas illa, quum diximus, satis magnam habet vim, ut ip8a per sese ea, quae sint, nobis, ita ut sint, indistet; sed tamen, ut maneamus in perspicuis firmitas et eonStantius, maiore quadam opus At vel arte vel
diligentia, ne ab iis, quae clara sint ipSa per SESE, URSi prae8tigii quibu8dam et captionibus depellamur nam qui voluit subvenire erroribus Epicurus iis, qui videntur conturbare veri Cognitionem, dixitque sapientis 38e opinionem a per8picuitate selinigere, nihil fecit; ipsius
I enim opinionis errorem nullo modo Sustulit quam obrom, Clam duae causae perspieuis et evidentibus rebus udVorgentur, auxilia totidem sunt contra Conparanda ud-Versatiar Enim primum, quod parum defigunt animos et intendunt in ea, quae perSpieua iant, ut, quanta lue eaeireumfuS Sint poSSint agnoSeere alteriam St, quod
fallacibus et aptiosis interrogationibus circumseripti atque deeepti quidam, cum eas diSSolVere non POSSUnt, deseigeunt a veritate oportet igitur et ea, quae ProperSpieuitate reSponderi possunt, in promptu liabere, de quibus iam diximus, et esse armato3, ut OeUrror POSSimus interrogationibus eorum captionesque diSeutere, quod T deineep fasiere constitui exponam igitur generatim urgumenta eorum, quoniam ipsi etiam illi solent non confuse loqui. Primum conantur Stendere multa POSSO Videri ESSE, quae omnino nulla sint, cum animi inanitermoVeantur eodem modo rebus iis, quae nullae int, ut ii8, quae Sint nam cum dicatis, inquiunt, utSa quaedam mitti a deo, velut ea, quae in somni videantur quaeque oraculi8, auspieiis, extis declarentur, hae enim aiunt probari Stoleis, quo contra diSputant , quaErunt, quo nam modo falsa visa quae int, ea dou efficere po8Sit tirobabilia, quae autem Plane proxume ad Erum CCC- dant, effieere non po33it aut, si ea quoque OSSit, Ur
77쪽
ACADEMICORUM PRIORUM II. I bo. 3silla non possit, strui lior lii stellitor, infernoseantur iam onyct, Si lineo eur non inter quae nihil sit omnino deinde, scian mora moventur ipsa C SCSe, Ut et carae Clarant, quae cogitatione depingimus, et ea, quae Et dormienti bus vel furiosis videntur non num suam, veri simile ostsi ctiam montem moveri, ut non modo non intomiosent,
vera illa vi Aa sint anno falsa, sed ut in iis nihil intorsit
omnino ut i qui tremerent et exalbescerent, vel ipsi Per e motu mentis aliquo, vel obiecta terribili re extrin- Seeus, nihil ut esset, qui distin ploretur tronior ill e et Pallor, neque ut quicquam intere83et inter intestinum et oblatum postremo, Si nulla Vi8 Sunt probabilia, uno
falsa sint, ulla ratio est; in nutem Sunt, Ur non etiam
quae non faeile intonaos cantur cur non ut plane nihil intersit praesertim eum ipsi dicati sapientem in furore Su8tinere se ab omni adSensu, quia nulla in visis distinctio adnareat ad has omnis visiones inanis Antiocinis is quidem et pennulta dicebat et erat de hae ima re unitis diei disputatio mihi autem non idem notundum Puto, sed ipsa capita dicenda et primum quidem ho repro-hendendum, quod captiosissimo genere interrogationis utuntur, quod genu minime in philosol)hia probari solet, cum aliquid minutatim et gradatim additur aut demitur.
Sorita hoe vocant, quia cervum effieiunt uno addito grano VitiOSum Sane et captiosum genus si enim adscenditis: si tale visum obiectum est a deo dormienti, ut probabile sit, cur non etiam ut valde veri simile cur deinde non ut difficiliter a vero internoscatur deinde ut ne interitoseatur quidem postremo ut nihil inter hoc et
illud intorsit huc si perveneris, in tibi primum quid sue
concedente, meum vitium fuerit; in pSe tua sponte Proco88eH8, tuum quis enim tibi dederit aut oninia deum iopo88 aut ita facturum esse, si possit quo modo nutem Sumis, ut Si quid cui Simile Ese possit, se lutitur ut Etiam
difficiliter internosci possint deinde ut ne intermoSei quidem postremo ut eadem sint ut, si lupi canibus similes
Sunt, OEdom dices ad extremum et quidem honestissimilia sunt quaedam non honesta et bonis non bona et
artifieiosis linime artificiosa quid dubitamus igitur adfirmare nihil inter hae interesse ne repugnantia Ui-
78쪽
doni videmus nihil o8 enim, quod de suo genere in aliud genus transferri po8Sit ut si efficeretur, ut inter visa differentium generum nihil interCSSet, reperirentur quae et in Suo genere SSent et in alieno. quod fieri quis potest omnium deinde inanium iEorum una depulsio est, sive illa cogitatione informantur, quod fieri solere
concedimus, sive in quiete siVe per Vinum Sive per insaniam nam ab omnibu eiusdem modi visis perspicuitatem, quam mordieu tenere debemus, abeSSe dicemus.
quis enim, cum ibi fingit aliquid et cogitatione depingit,
non, simul a se ipse commovit atque ad Se revoeavit, sentit quid intersit inter perspicua et inania eadem ratio
est Somniorum num cenSes Ennium, cum in hortis cum
Servio Galba, vicino Suo, ambulavi38et, dixi83e: vi3us sum mihi cum Galba ambulare' at cum omniavit, ita
nam videbar somniare med ego ESSE mortuum.
itaque, simul ut experrecti Sumu3, visa illa contemnimus ii neque ita habemus, ut ea, quae in foro ge8Simus fatenim dum videntur, eadem S in omni Specie eorum- qite, quae Vigilantes Videmus.' primum interest, sed id omittamus illud enim dicimus, non eandem ESSE Vim neque integritatem dormientium et vigilantium nee menteneo Sensu ne inulenti qui leni quae faciunt, eadem adprobatione faciunt qua sobrii dubitant, haesitant, re- voeant se interdum iisque, quae videntur, inbecillius ad- Sentiuntur eumque edormiverunt, illa visa quam levia
fuerint intellegunt quod idem contingit in8anis, ut et incipientes furere sentiant et dicunt aliquid, quod non it, id videri sibi, et, cum relaxentur, sentiant atque illa dicant Alcmaeonis: sed mihi ne utiquam cor conSentit eum Oeviorum aSPECfU. 53 at enim ipse sapiens sustinet se in furore, ne udprobet sui3a pro veris. et alias quidem Saepe, Si aut in sensibus ipsius At aliqua forte gravitas aut tarditas, aut ob-Seuriora Sunt quae videntur, aut a perspiciendo temporis brevitate exelliditur quamquam tot uni hoc, apicntem aliquando Sustinere adsen8ionem, contra vos Si Si nim
79쪽
ACADEMICONUM PRIOLUM II. I sis. lii iter visa nilii inici Esset, aut Semper Sit tineros aut ni milia am. Sed ex lio genero toto Perspiei potest lovitas orationis eorum, qui omnia cupiunt Confundere quaeri-nnis gravitatis, constantiae, firmitatis, sapientiae iudicium: utimur exemplis onminiatium, surioSorum, El)rioSOrum. illud attendimus, in io onini genere quam ineonstanter loquuntur non enim ProferremUS in aut Somno op- Pressos aut mente capto tam absurde, ut tum diceremus interesse inter vigilantium viSa et Sobriorum et sanorum
et eorum, qui 38ent aliter adi siti, tum illi interesse. ne hoc quidem cernunt, Omnia e reddere incerta, quod si nolunt ea dico incerta, quae dici Graeci si enim resso ita habeant, ut nihil intersit, utrum ita cui videatur, ut insano an ut Sano, Cui OSSit exploratum 88 de sua sanitate quod velle efficere non medio eris insaniae est. Similitudines vero aut geminorum aut ignorum anulis inpressorum pueriliter conSessiantur quis enim nostrum similitudines negat 33e, cum eae plurimis in rebus adpareant sed, si satis est ad tollendam cognitionem similia SSe multa multorum, Cur e non Sti QOntenti, prae Sertim concedentibus nobis et cur id potius
contenditis, quod rerum natura non patitur, ut non Suo
quidque genere Sit tale, quale egi, ne sit in duobus aut pluribus nulla re differens nulla communitas ut si sint et ova ovorum et apo apium Simillimae quid pugnus
igitur aut quid tibi vis in geminis conceditur enim similis QSSe, quo Ontentu ESSe Potueras tu autem vis
eoAdem Plane CS8e, non Similis; quod fieri nullo modo potest dein confugi ad Phy8ico eos, qui maxime in ob Academia inridentur, a quibu ne tu quidenti inni te abs tinebis et ais Democritum dicere, innumerabilis Egemundos, et quident si quoSdam inter Se8 non solum similis, sed undique perseete et absolute ita paris, ut inter eos nihil prorsus intersit, et eos quidem innumerabilis, itemque homines deinde po3tulas ut, si munduSita sit par alteri mundo, ut inter eo ne minimum quidem intersit, Conoedatur tibi, ut in hoc quoque noAfro mundo
aliquid alicui sic sit par, ut nihil disserat, nihil intersit.
cur enim, inquies, ex illis individuis, unde omnia Democritus gigni adfirmat, in reliqui mundis et in iis suidem
80쪽
d M. TULLII CICERONIS innumerabilibus innumerabiles Quinti Lutatii Catuli non
Dioclo OSSint 8Se, sed etiam sint, in hoc tanto mundo Catulus alter non possit effici ' Primum quidem me ad Democritum Oeas, cui non adSentior potiu3que refello propter id, quod dilucide docetur a politioribus physici Singularum rerum Singulas proprietates Age sae enim antiquo illos Servilios, qui gemini fuerunt, tam Similis quam dicuntur, num COIISES etiam eosdem fuisSe non cognoscebantur oris, ut domi;
non ab alienis, at a Suis an non videmus o IIS Venire, Ut, quo numquam Putassemus a nobis internosci
POSSE, eos ConSuetudine adhibita tam fastile internoscere-5 mu8, Ut ne minimum quidem similes viderentur hic Pugne lieet, non repugnabo quin etiam eoncedam illum ipsum Sapientem, de quo omnis hie Sermo est, cum eire similes occurrant, quas non habeat dinotatas, retenturum adSensum nee umquam ulli viso adsensurum, nisi
quod tale fuerit, quale falsum esse non poSSit. Sed et ad ceteras res habet quandam artem, qua vera a falsiSpossit distinguere, et nil similitudines istas usus adhibendu8 St. ut mater geminos internossiit conSuetudine eu-lorum, Si tu internosces, si adsueveris videsne ut in
proverbio sit ovorum inter se similitudo tamen hoo ne- cepimus, Deli fuisse conpluris, salvis rebus illis, qui gallina alere permultas quaestus nuga solerent ii Cum Oviam in8pexerant, quae id gallina peperisset distere sole-58 bant. neque id est contra nos; nam nobis satis est ova illae non internoscere nihil enim magis adsentiri par est, hoe illud es8e, quasi inter illa omnino nihil interesset habeo enim regulam, ut talia visa vera iudicem, quasi falsae8se non po8sint ab hac mihi non licet transversum, ut aiunt, digitum diseedere, ne confundam omnia Veri enim et falsi non modo cognitio, sed etiam natura tolletur, Si
nihil erit quod intorsit ut etiam illud absurdum it, quod
interdum soletis dicere, cum visa in animos inprimantUr, non vo id dicere, inter ipsas inpressiones nihil intereSSO, Eed inter species et quasdam formas eorum quaSi Vero non peei visa iudicentur qua fidem nullam habebunt ob sublata veri et salsi nota. Illud vero perabsurdum,
quod diciti8, probabilia vos sequi, si re nulla inpediamini.