Antonii Mercatoris, pro Iacobo Cviacio inclytæ recordationis ICto, operæ gratvitæ; de condictione furtiva. Adversus operas Ant. Fabro Sebvsiano ...

191쪽

i. se conctitretum. Non est ita iniuriam facis jureconsulto principi Actio quae poenae Persequendae gratia comparata est, ultra id quod nobis abest, emolumentum pro poena a legi statore concessum persequitur,veluti in actione larii, vel in actione, quod metus causa. Hoc sensu condictonem poenalem esse nuspiam uJacius, nuspiam Lyciam adseruit. Ex odio quali introducta si condictio, item poena causa quomodo inventa est condictio, ex tali odio. taliter,ut ita loquar, satis poenaliter ad impediendam commentitiam istam insolidum

transmissionem consideratur omnis actio alia, quae tui rei persecutoria tota sit, poenae alicuous causavi nomine prodita vel co ipso censetur,qubd ex delicto detur, fac.l

Cujac. obf. 17. diligenti T. doctis Hilia luger. ar doned. enuet. 2. Atque huc sempe respexit Dominus, quoties furtiva Mi erit Amotaria condictione in sinu satis poenalam esse judicavit. Et recte: uJaciti secutus est. Ait Adversarius , pag. 6. col. a inj n. differentia esse ista, videlicet ob poenam, sic

poenae causa constitutud iterum poenae persequenda causa quid proditum esse. Rectissim): ergo Otra conscientiam vestra viri acutis . simi doctissimi docuistis hactenus, condictionem ne quidem pinae alicuius cais: ne 'μi ex ouo odio introduciam esse. In contrarium,

L iii hic

192쪽

hic admittere videmini,quod toties,si nora ignorastis,mala fide negastis,nimirum, co- di tionem furtiva Dena alicujus causa ex delirito, non poena persequendae gratia concedi, exerceri. Neque plus requirimus. Quid enim si condictio ex delicto sit prodita pro Pinna aliqua, seu, quod idem est, nomine alicuius poena, etsi poenam aliquam ultraria, quod abest, non persequatur, fieri non Potest, ut in solidum adversiis heredem coracedi possit,repugnante ipsa delicti, ex

quo aliter poenalis est, natura, ut re in conotori a jure matura contractuum differenti. Quid Adversarius fatetur in odium eius, cui debetur,ut loquitur Mamrianus, vel ' V ianus,dicit,ob poenam creditorum Ct Adacedoniani exceptionem it trodii tam esse Satis est quod enim ante vid bamini saltem c6cedere,si meministi Schi fourdigere, hoc verbis nullam obscuritatem vel duplicitatem admittentibus hic exprimitis, hic enuntiatis, admittitis. Ergo quia taliter poenalis sit quoque condictio, quam esse actionem ex delicto praesupponitis, fieri non potest, ut citra exceptionem, vel nisi ex alia causa sit, adversus heredem insolidum detur. Quid ita obligatio, quo, maleficio nata est,quamque is, qui laesus est, adquisivit, non diutius adquisita intellici potest, quam is vivit, cujus os ibus cohaeret vivit vivente eo, qui deliquita

193쪽

lent,dico in principia haec impingere eos, qui volunt condidi ionem furtivam es se ex delicto, nihilominus citra exceptionena vllam in solidum adversus here dem dari

Quita enim,obligatio ex delicto si es meru

personalis, quo tandem Jure cum Reo e tincto extincta, hereditariam relinqueret actionem obligatio hereditaria paries ctionem hereditariam. Obligatio hereditaria est ex contractu vel quasi Ex delicto nulla est actio hereditaria Id, quod adhe, redem pervenit, ex aequitate sat hereditarium Mab eo extorquere licet pro natura actionum, quibus licet. Adhuc pergit Adversarius pagin 7. iis a. OL i. negatque

Cudacio probatum quod debuisset pro-bire videlicet exceptionem Ct Macedonia ni vilius poena persequenda causa constitutam ese. Quasi vero Cujacius debuisset prob re, quod nunquam sensit Sensit condietionem ex delicto esse: sensit non minori, sed vel majori vel simili odio condictionenisu acere,cui exceptio ista subjacet, de igitur poenae quoque causa. Hoc sufficit, vi obtineat ad verius heredem in solidum eam male concedi, vid. t. proxim Ait Adve firius Cin. . otii condictio-

L iiij nem

194쪽

'16S ANT. MERCAT.nem stirtivam, ne poena persequend cauca,ntroductam esse,nec in poenam furis. Npe inco-santior iterum videtur, nisi per poenam furis non intelligat, istud odium, istaret quasi poenae figuram, quod odium, quamque poenae quasi figuram ad exemptu SCti. Macedoniantiam ante confessus est, si non admisit vid. not. svr. Ait d. pagin Ct aricium ostendere debuisse,qua in recondiction: poena consi lat. Quasi vero dum ostendit eam ex delicto esct esse ex odio surum inventam, igitur poena alicu)us causa codem modo, quo omnis actio ex delicto inventa est poenae nomine, fio l. . - . l. io de Reb auth iud. possid. item quo exceptio Cti Macedoniani est exoriam in poenam prosecta directa. Et quid amplius ξ reprehendit .pagm. p. l. r. Culacium, qui instituta inter actionem excolo in factum de alienatione iudici mutan, di causa fari 9 ndictionem furtivam comparation scripserit illam in factum actionem ad rei

'tionem pertivere, videri autem ex delicto T. de Alien iud mut ita condictionem fu/tivam licet rei persecutionum habeat, videri ex delicto diri l. o. g. r. D. de Comp. l. 21. P. S. D Ant. rer Amor. Reprehendit haec,

Inquam, a quidem non sine solitis verborum cerimonias, quibus uti solet, cum aqua ei haeret Equidem justissimam esse ceti parationem istam udico. Actio illa in sa-

195쪽

in laetum non est poenalis . . in P. σAlien ita mut sed pertinet ad rei persecutionem. Otria autem videatur ex delicto dari,ideo in heredem vel similem successo-fem non datur l. . n. . S. T. d. it. Quyd si igitur actio illa in heredem insolidum non detur, quae videatur ex delicto dari,non clare ex delicto detur multo magis in heredem non dabitur condictio furtiva,utpote quae minus videri potest Ox de licto dari, utpote quae clard perfecte ex delicto datur, si ex furto detur. In actione illa tu factum dubitari potest quemadmo dum ver delinquat, qui alienando reni': alium nobis adversarium suo loco substi tuit Ius publicum sequitur, qua cautum est nihil tam coli veniens esse naturali equitati, quati ivplunt tem Domini volentis rem suam h alium transferre ratam ha- beri. g. ri se de Rer dicit. Non vero calpit, qui urὸ publico & suo utitur l. i I. g. li . D. de Ag tur non etiam capitur Reus in hoc)udicio, qui us publicum patitur .

II 6. . it. Et tamen quia nemo debeat mutare consilium suum in alterius injuriam . 71. de Reg. in ne alteri per alterum mi qua conditio inseratur l. q. d. h. visum fuit videri eum delinquere, qui adhibita fraude, cujus interpretatio non Xe- Ventu duntaxat, sed e consilio quoque consideratur 9. d. ii . objecto duriore Lis adversario

196쪽

i o A, R C A T. adversario rem suam alienare dubitarit t. de Alim .iud. t. caus Praeterea prudenter Cu actus scripsit condictionem furtivam vider ex delicto dari iux . d. l. o. g. r. rco . L I. I. 1. de Act. rer. Ama sed Videri Siquidem tilia sunt rationes,quae V non parum, Ut persuadeane fere ex sua suarum causarum figura eam arcessendam esse, non ex delicto ejus natu ram nos metiri debere iuxt. An D. de ob is A t. Qua de re Dominum fulsissime tra ciaturum intellexi . hor. iv. n. Hi quae apologetice disseruntur, velim accipi

eo praesupposito, quod condictio detur ex celicto Quamvis, ut hoc obiter addam, etsi saepius dictum, tota decisio ea ab re de pendeat. Condictio namque furtiva si est

ex causa contractus vel quasi vel proprio quodam iure ex sua suarum causarum figura iuxt. l. i. de bl 2 fit id, quod non futiles authores opinati sunt, Petr. Ortot de A c. tu de Tut. ax. 73 Carol Molynae Ioli Sichard Accurs Bart. 9 Sa- licet ad Rubric C. De Cond. furt. Francisc. Cald ad . et c. . Ex del. cf. . para. IULvum a .cta 8. Iust Meier inhorict. Co se l. adiit de Condict. furi . bes I. Treuit. I. ds .ar. tb. r. in solidum adversus heredem dari eam oportere concludendum est, iuxtia . . . de Cond. furi salvis, quae tam animose defendimus, uris principi)s. Sed ex ad-

197쪽

PRO CVIA C. TIex adverso plurimi magnique nominis authores eam ex delicto esse, nec eo minus adversus heredem furis in solidum com petere, mordicus sustinent, moti l. s. de condict. si . Itaque recte dicimus istam quoque sententiam defendi posse salvis scientia nostrae principijs,si conservata regula nimirum actiones ex delicto mere rei persecutorias adversus heredes competere, in quantum ad eos ex delicto defuncti pervenerit, non vltra exceptio admittatur in condietione furtiva, quae odio furum contra heredes in solidum dari meruerit, ut in alijs, etiam hac in parte con

tra regulam c. .iq. Iustis Act. Qua in

cis Teg tur. Ac quidem pernos, huc eant.

quibus per aspera dumetisque obsita loca

ne laborent, citra ulteriorem rationis in

daginem dominari ingenio suo, non quid vis indulgere constitutum est. CAP.

198쪽

A P. XXVII ID a Zionibus eae delicto parnalibus, ct me

ν rei persecutordis, qualem adversm heredem competam , ut es de of num arbitrariarum nasorsi, o elusio. Possem bona fide dijcere plura&m

Jora. Sed modii mistituis expostulationibus facio non illibens, ne defensio haec Paulo injucundior sine sine procedat. Tum vel maxime, ne omnia praeripiam aut praecipua, quae magis amet Dominus a se dici quam a me. Multum interest, quid quoquos iit. Eadem enim fas ta claritate et obscuritate et ismium aut tolluntur altissime aut humilumὸ pcimuntur, Et F. 6. epist et . Adversarius non repugnanter concedit, condictionem stirtivam ex delicto dari, id pagin. P .colui. fer. insu, sed conqueritur, non aperuisseCuJacium cur in eo omne suum opinionis fundamentum consistere iudicarit. Hac oblata occasione adhuc aliquid dicendum est. Primum ait iterum qiu. 7. col. 2. pGnales actiones in heredem dari si quid ad heredem pervenerit. Quid an etiam mere poenales ita memini docuisse virum Amplissimum coniect i. Quam vellem, ista er

199쪽

excidissent. Actiones, quae ex delicto sutar in rei persecutionem non habent incre poenales sunt l. 37. deprocur nec in id, quod ad heredes pervenit, dantur. Aue quae marum ista doctrina esset, si non principia conuellere animus Actiones ex delicto mer poenales nihil bonis rei desuncto eo detrahunt l. 3 a. d. l. f. . Ergo

utique prosus non transeunt adversus redes i. o. D. pro Soc coquod V actor solam cenam persequatur, non rem, quae sibi abest l. 8 in princ de fura. per consequens ne illud quidem, quod ad her dem furis pervenit; posteaquam hoc necessario aut totum sit, quod actori abest, si in solidum res furtiva ad heredem pervenerit, aut pars, si aliquid ad eum e

venerit Pars autem est ejusdem naturae, qua totuna est l. r. de evi rei iud. Atenimvero in actionibus ex delicto mere poenani rei ipsius, in qua actor est laesus vel damnum passus A. 8 in princit g. 3.

furi Aut videamus, ne heres futurus esset

conditionis deterioris, quam fuit defun-Siquidem ad nihil aliud hic tenetur, quam ad meram poenam. Mera poena a defuncto debita ab herede ejus exigi non potest, aut omnis poena ab heredibus exigi posset,& falsum esset nullani poenam ab heredibus

200쪽

i ANT. MERCA r. redibus exigi posse. Rupd tamen verissiamum estis n. i. . d. deius . O hered. .

caus Actionibus quidem illis poenalibus, quae loenae rei persecutione continent' frequeter addita extat clausula, licet poena ad

heredem non transeat tamen quod turpiter vel scelere quaesitum est, ad compendium heredis noudebere pertinere l. 6. . . D. de eo quod met. U . 23. I. s. sed L Aquit. l. i7. g. h. l. s. de Al l. . I. r. FG l. r. f. t. de eo per quem DE Z L 38. δε Reg. ur. l. 3s de obL . t. l. s. de Calumn L .f. h. l. 2. devictui m.

Sed enim hanc clausulam alias satis plausibilem respuit natura actionum ex delictomere poenalium admittit natura actionum ex delicto partim poena partim rei persequendae causa vel mere poenae persequendae causa coparataru . Quid ergo 'plu

ries in his peccasti doctissime Schi fourdi

gere, velinis . . . c. 9. c. I 8. tum d. pagis. 7. col. 2. Abr. r. necessarium proinde

fui ut haec proponerem Neque pro facies sinos remiseris ad ea legum capita, quς ominus tuus allegavit . Cpiei 3 Utpotem quibus agatui, non de Actionibus merdpoenalibus, sed mixtis Macte non vicit 1ed confudit actiones, quas debuerat distinxiisse Quplautem per actione poenales intellexerit Faber non actiones partem poenae