장음표시 사용
191쪽
Drologia Topograpbica Lib. III. 11
ties circumspicitur, ubi secus vetustum craterer plures accenduntur camini , ex quibus fumum, flamas, lapides,aliaque combusta Mons jactat, ibique insuetae, latebrosaeque carybdes, sepe cinerum copia teguntur, incautisque percuriosis dolosas parant insidias; Hujus loci admirabilis scena, callidos
spectatores exquirit, plures enim naturalium indagine imperterritos, vel cineribus submersit, vel instantanea flamma voravit,vel igneis saxis perculsit; qood sane continui, de quotidiani incendi tempore animadverti permittitur, si namque rabie fremit, furijsque flagrantibus aestuat, locus haud oculis obvius erit, tunc enim insolentibus concutitur motibus, liquidaque metalla pallentibus flammis referta ex amplo vortice prolabentia tellurem totam exurunt, oppida integra defodiunt , eaque cadave-IOSa, tetraque pumicum facie, jam emortua deserunt, proxima huic accedente exustione,Cathinaria usque adeuntia altis maenij illius urbis haud pepercerunt, profunda loca replendo, ac ubi solidisI1ma aedificia ignitis torrentibus obstiterant , ad tecta fere pervenerunt, aerisque refrigerio condensata glarea, vernaculo idiomates citara' dicta, atrum saxum, ineramque ferrugineam reddiderunt. A Montis apice solertium conductorum ope descenditur, innumeri qua adnotantur vortices, Mons
192쪽
1 8 Dominici Tottonienim cavernosus latebris, cuniculisque resertus in pectore speluncam substinet;lice ingens, terribilis exercitus triginta millium hominum facile capax esset, icirherii judicio cymox specus caliginta
adumbratus cernitur, quem columbae, dicunt,tareta
vastae profunditatis, ut apud quamplurimos, per sub marinos ductiis ad vulcanico scrobes AEoliarum pervenire putetur. Haec pars eminentior milliaria duodici desce-sus habens,hyeme, densissimis nivibus ob vallatur, aestate vero ferruginibus, ac fractis, combustisque faxiculis conspersa circumspicitur, unde incultam, dc sterilem hanc regionem dicere libet est alibi flammam fertilem efferemus, quasi propria acturi e suis visceribus egressam;sed deorsum nullo unquatempore nivibus caret, quae foveis,cryptisq; Montis asservantur, unde Claudianus. Sed quammis longosammarum exuberat aestu, Scit nitibusseretare em pariterquefavilla Durescit Glacies tantoscura vaporis
Arcano defensa gelu uinoque Meli
Lambit contiguas innoxia lamma pruinas Circa Montis medietatem saxosam regionem proceris abietibus spinosi S, Juniperis, quercubus, alijsque devijs, sed virentibus fructicibus inter extam,licet exarsam terram conspicies.
193쪽
Demum ad appendices desilitur, ubi cauporum fecunditas, ubi amaena arva, mira ubertate feracia, affluenter incolis sunt in solatium 4 escam hinc saporos fructus, caeteris sapidiores ,redolentes , si flores varietate prata gemmantes, quibus Naturi diviiij perenniter admirabilis spectatur AEt-na, omni tempore,quatuor anni tempora possidens semper enim AEstas,qui seper ignis:seperHyems,
nam semper nives, Mimbres, semper Autumnu S., fructus enim nunquam deficiunt, semperque ernum, nunquam enim odorosis Florae pignoribus illa tellus exuitur. Haec incendiaria machina imas
in cavernosas rupes figit radices, cuniculis δε penetralibus concaVa, pelago super imposita, per amplos, tortuososque caminos cursum sub mare peragit, ut firmis ideo conjecturis ignivomorum montium occultos tramites, ardentesque pyrophilacios per vastum telluris globum disseminatos continuari crediderit antiquitas;ac AElnam per colubar specum ad Vulcanias insulas communicari ingeniosὸ in mundo subterran Io probavit Κirher imo, sub tellurem ignem et aquam cohabitare censuit, di-Vinaeque Providentie jussu aquarum immensos ductus, ignium effluvi)s moderari,alternisque excessibus aequa temperie consuli diversa enim ignis, de quae configuratio, utrorumque ac varium pondus
194쪽
i, Dominici Bottoni haec duo corpora obligat, ut glutinosis, viscidisque aquae particulis ignis compii matur, simulque On-
nubium servet, usque dum motu extricatus, viscidum aquae subens a captivitate solvatur . Nec arduum utique studiosis id torvo oculo est intuendii, utriusque enim elementi consortio mortalibus co- servatio tutatur, quo dissociato, terrestris machina dimoveretur, ac sicut vitalis ignis per micro cosmi interna penetralia permeat, ita designes subterranei irrigui ad innumeras terrae rimas, meatusque diva
ricati illabuntur, non solum in superiori ipso terrestri ambitu, ut per ejus incomprehensos ductus, ollarum ferventium ad instar ignis ope, ebullientes thermae persistunt sed infra ipsum mare, aere circumpulso ex ejus gremio ignes prosiliunt, ut quamplurime ex ipso, flammarum eruptione S, quam multis historiis, de dubio degeneres animos arguunt. Hinc a Nirhero traductam relationem afferre aequi
195쪽
P. FRANCISCI RICCARDIDe Subterraneis ignibus, qui ex imo pelagi
erumpere anno 16 o. prope Santeri
nium Insulam in Arcbipelago. Uamvis nonnulli,Plinium mendaciiarguat,
quod stupenda quaedam vi praeter hominu- captum referat; verumtamen quotidie ipsa duce, i magistra experientia discimus in multis vera locutum fuisse, maxime cum historiae suae libris recenset, multas insulas, quae successu temporis ex imo pelagi erumpere, Minter alias Theram Olympiade 33. quam, calistam . Philotheram dictam fuisse novimus,jam vero a.S.Irene insigni Virgine,& Martyri, quae ibi colitur Santerinium appellatur, na in suis annalibus Ecclesiasticis ad annu726.ipse Baronius fide fecisse Plinio videtur, csi ibi sic loquitur . Vapor ex camino ignis visus ebullire inter Theram, Therasiam insulas ex profundo maris per aliquot dies, quo paulatim condensatio,& dilatatio igniti aelius in edio totus fumus igneus monstrabatur. Porro valtitudine terrenae substantiae petrinos pumices grandes, de cumulos quosda
196쪽
r32 Dominici Tottonitransmisit per totam Asiam, MLesbum Ss Abydu, maritima Macedoniae, ita ut tota superficies maris his pumicibus esset repleta; in medio tanti ignis insula ex terrae congerie facta, Insulae, quae sacra dicitur, copulata est , nondum prius existens. Quod idem contegisse anno I cI. didicimus ex quibusdaversibus marmori ad perpetua memoria insculptis,
qui juxta portam Castelli cari ejusdem Insula sieleguntur.
Magnanime Francisce heroum certissima proles crispe ides oculis clades, quae mira dedere aeuinquies undeno istis ungendo duobus
Septimo Kalendas Decembris Armtire vaso
Vasius Theresinus immanissaxa Camenae Cumgemitu avus scopularique a su tibus imis paret,magnum gignet memorabiD monaprum Rursiis aliam Insulam huic proximam formatam fuisse constat anno I Io non minori Santirenensum terrore,cum per annum duraverit incendium, ut testantur adhuc quidam seniores , qui illud oculis conspexerunt.In medio autem hujus modicce Insul quae modo , Καρ- vocetur in hodier
197쪽
num usque diem fossa ingens,, profunda conspicitur, quae inferius angusta paulatim infundibuli instar in rotundam se explicat, ex qua tanquam ex camino crumpebant ingentia ilia saxa, & scopuli, qui
cineribus commixti, molem illam undis proe minetem construxere. Numquam autem extingui subterraneos illos ignes, qui e bitumine , .sulphuris copia foventur,i interdum impetu maximo eruimpunt constat ex caldissimis aquis, quae ad litus maris in extrema Australi parte Insulae reperiuntur,. quibus ut thermis saluberrimis utuntur incolae, ad morbos ex frigore ortos expellendos . Verum si unquam ignes illi conclusi in Terra visceribus vim , suam exercuerunt tam maxime quado anno si C. vigesimo quarto Septembris usque ad nonum Octobris, tot in gentibus, S tam frequentibu terremOtibus Insular illam concusserunt, ut SanterinenseS ruinam proximam sibi metuentes diu , noctuque aris supplices advolverentur in dici, nec explicari potest, quantus timor omnes invaserit , cum ruptis obicibus victraces illae flammae viam sibi facere per medias aequoris undas contenderunt, quatuor circiter milliaribus ab Insula Santerinensi versus orientem; siquidem repente mare intumuit ad trigintia. sursum cubitos , lateque per vicinas terras se extendens obvia quaeque evertit adeo ut in ipso Candiae
198쪽
portu, qui tamen o.milliaribus distat, triremes; S naves repentino impetu confregerit Aer Vero vaporibus illis malcoletibus,d sulphureis insectus,
dc obtenebrescere, innumeras formas caepit induere, hinc lances igneas,d enses flammiuomos vibrari, illinc coruscantes sagittas emitti; hinc velut terribiles serpentes, dracones volitare, illinc fulmina,& fulgura cieri vidisses. Quam quanam videre vix concessum, adeo enimicesimere acribus illis, sesulphureis vaporibus intuentium oculi, ut illo triduo caeci ferme omnes D secti non modo nihil cernerent, sed tanto, tamque dolore correpti miseram suam sortem continuo deferennubi autem oculos aperuere, Viderunt Omnia sua argentea, laurea, tum Vasa, tum Vestes , Omnesque picturas fulvo colore obductas Tantam autem pumicum multitudinem ignea illa vorago evomit, ut totam pelagi superficiem contegerent,ita ut vix navigio inccdere possiit aliquis Smyrna usque, Costantinopolim dc latos fuisse, litoraque omnia complevisse certissimum cst Vix autem hujus incendiis rimis duobus mens bucciat maxima;quandoquidem, ebullire vicinum mare instar ei ventis ollae videbatur,4 diu , noctuque ingentes flammarum globi, fumique densili mi acerbi vi emergebant. Qui
199쪽
Driarii Topographica Lib. III. 13
Qui si aliquando adverso vento deferebantur ad viciniora loca, praeter Atorem gravissimum inteit tum kavibus, de animantibus, imo, ipsis hominibus inferebant, ut acciditi. Octobris, S A. Novembris,praeter innumerariavium,ovium bovurrinasinorum multitudinem, quinquaginta agricolae fumo illo suffocati misere periere Idem accidit novem nautis , qui noctu navigio illac transeuntes , post tres dies inventi sunt omnessem combusti, e in Io Insula sunt sepulti. Reliquis autem quatuor mensibus,quam Vi de , vigore, Sc ardore multum remiserit tartareus ill focus, vixque se extollere ex undis potuerit, nihilominus&pumices ejicere,&ad novae insulae formationem elaborare visus est; quae quamvis nec duundis promineat,observatur tamen tranquillo mari Vadum, &vix ad octo cubitos aqua illi supernatant. Quod si quaeratur, num jam omnino consopiti sint ignes illi
Respondebitur videri aliquando cuiviscere, siquidem animadversum est multoties illic, mire fer- vcscere, fumumque cum undis attollere , maxime autem hoc anno 16 6 die undecimo Januari), dc tribus sequentibus diebus. Haec P. Riccardus
Ex qua quisque e plebe dignoscet cujus ponderis stargumentum Javelli adversus admittentes igne
200쪽
1, Dominici Tottoniactu aliter in mixtis . Sic ille suadet his verbis ia se robatur ex sequella , quod ignis generaretur in se profundo maris, quod patet insanum dictu,nam, in profundo maris generatur mixtum puta piscis, se vel lapis; ergo ibi concurrerent quatuor elemense a Nic in profundo maris erit ignis in actu sed, non potest descendere ignis extra ad profundum se maris, quia ab sibi contraria corrumpitur. Ergo se in profundo maris, quod vanum est opinari. Ita inania captant Aristotele contra sui praeceptoris dogmata, non experimentis, sed insulsis ratiunculis imbecilliter dimicantes, quae nostri aevi pueros in risum solvunt. Sed cordatus vir Ioannes Alsensus Borellus de incendi j AElna non minorem admirationem parit igniferis montibus absolute negan commerciti, quin imo eos id asserere cogentes amaris irridet ocis, suam thesim muniendo ex eo , quod aestuante Vesuvio, fervidis AElna non corripiatur ardoribus, hocque deflagrante, AFolei cessent, ignes. Quae quam levia sint, quisque de trivio discernit, non tap terquam observationibus adversentur, haud fr-mis rationibus pnestant quo ad primum vidimus uti.&nostrates non reticent eodem tempore utrumque effervisse igniferum montem, AElnξque