Physiologia medicinalis

183쪽

PARS I.

184쪽

LIBER I.

DE VITA GENERATI M.

C A P. I.

IN FORMATIO GENERALIS.

Vita latius definita. Cum substantia omnis et quaevis naturae universae materies activitatem possideat iniser nam g. 3. , omnique corpori insint vires physicae et Chemicae atque energia dynamica g. 6 - 8.J, Per quas issae existunt res singillativae, et in mutuum PonUntur neXum; Cumque nulla existat per immensum orbem, vel minima mole cula, quae penitus Sit iners, et integrantem non constituat atque activam naturae universae Particulam : Suapte Sequitur - omnia osso viva, et nihil, inde a minutissimo pulvisculo ad ipsum usque hominem, Po Sitive es Se mortuum. Sequitur hinc porro, Vitam cum existentia alicujus rei hactenus esse Conjunctam, ut haec ita et existentia) penitus sint Synonyma. Dicimus autem harmonicum illum virium concentum, quo tota servatur natura, vitan

185쪽

CAP. I. INFORΜΑΤIO GENERALI s. 167uni Ver Sam; eam vero energiam, quam Cor-Pora eXerunt singillativa, Qt quas eo adnititur, ut quodvis suam servet naturam, vitam i 1 dividualem compellam US.

g. 37. Vitae restricta definitio.

Quia mortua non Qxistunt corpora, OPPOSi tio , quae inter vivam Qt mortuam detur naturam, ut falsa collabitur adsortio. Quaeritur ergo, quodne esset discrimen inter corpora ea, quae Communi sensu mortua dicuntur et viva, siquidem inter mineram, ut loqui solent, mortuam, et cors Us animatum tanta viget dissorentia, ut eam rudissimus etiam agnoscat homo 'Nullus certo existit inter res vivas et mortuas limes, quia istae non existunt g. 36.9; inde igitur est, quod vitae definitiones, a Plurimis prolatae naturae scrutatoribus ' , VeΙOmnia complectantur corpora naturalia, Vel Vero vitae Characteres non omnes exprimant. Est

itaque omne discrimen, quod duas intercedit Corsorum Classes, ad parens tantum. Infinitinempe sunt inde ab informi, ut putatur minera, uSque PerfectisSimam hominis creaturam, Vitae gradus, quorum infimi nostrum fugiunt SenSum. Energia enim interna, qua individua

corpora suam tuentur adversus eXternos impulsus naturam, tam est exilis in iis, quae mortuis adscribi vulgo solent corporibus , Ut passivam tantum habere videantur ad Vires externas relationem; ea autem, quae inter Viva numerari Sueverunt, energiam spontaneam actionibus

diversis , in sensum manifeste incidentibus , Produnt.

186쪽

LIB. I. DE VITA GENERATI Μ. Ad parot itaque hinc , Vivam naturam, ut communis recepit sensuS, ibi incipere, ubi tantus ensergicte internae est gradus, ut effectus ejus in nostrum manifeSte incidant sensum. Ipsa autem vita, reStricta hac Sententia sumta, nihil est aliud, quam energiae corporum individuorum manifeStatio , qua efficitur, ut varia suscitentur Phaenomena , in Sensum nostrum manifeste incidenti a,ut mutationes a rebus externis illatae intra certos contineantur limites, ut corpora ea sub vario naturae externae influXu suam retineant naturam,

atque similes sub variis circumstantiis exhibeant adparitiones. Altiores nos indicare vitas gradus, ubi de

vivis loquimur corporibus, exempIa ostendent sequentia. Μinerae , quae deffinitam habero formam non VidentUr Videntur saltem J, inter

viva Corpora referri eX eo non Solent, siquidem

activitatem tantam haud possideant, ut phaenomena possint edere talia, quae in oculum incidant ; determinantur Praeterea Per rerum ΘX- ternarum influXum Plurimum, adeo , ut naturam suam facillime mutent, Verbo vitam habent tam exilem, ut PaSSiVae nobis adpareant.

Altius jam locantur Sales et metalla, quae certis sub circumstantiis determinatam induunt figuram , certas formant crystallos: etenim adtractio simplex, quae in prioribus simplicem ferme ponit cohaesionem, in istis ad reproductivam jam provehitur vim, quae efficit, ut

Peregrinae substantiae et extranea elementa ad trahantur , atque formationi servandae impendantur. Quia vero reproductio prima habetur vitalis Potestas, corpora crystallina manifestam jam produnt Vitam ; cum tamen praeter forma-

187쪽

CAΡ. I. INFORMATIO GENERALIS. 169tivum eum nisum nulla manifestent phaenomena vitalia, Cumque et ips di formandi potestas ab externis plurimum dependeat circumstantiis, cum aliis pluribus e regno vivo rejecta huc dum fuerunt. Plantis autem, Zoophytis et phytoZoisis tribui solet honos, quasi semivi Va transitum facerent e mortua in vivam naturam, idque ea Solum causa , quod vitalem energiam PIuribus patefaciant externis signis. Exhreentenim Varias, sibique proprias figuras; possidentie X turas et fabricas certas ; adtrahunt, sibiqUe adsimilant substantias varias, quibus increscunt

et nutriuntur ; denique propagatio in plerisque

tam est manifesta, ut dissicile visum fuerit op Us, iis denegaro vitam. In animaliBUS autem Perfect1oribus, quae motu gaudent Spontaneo, qua ΘVarias Peragunt functiones, quae Conscientiam manifeStant, adeoque maximos produnt Vitae gradus , negari vita utique non potuit. Infiniti ergo dantur inde a Vita minima usque ma Ximam gradus ; vivunt omnia simul vitam universam et singula privatam; nec ullum mori potest corpus, Verum transire in vitae alium modum et gradum. Ubi igitur mortua compellamus corpora, haud alia significare volumus, quam ea, quae Vitam vivunt minus ConSPicuam, et dicemus ea cryp tob lota;

Ea autem Corpora, quae vitam vi uni conspi-Cuam, et quae SenSu Communi Viva dicuntur,

Phaenero biota compellabimus.

3 Conser. varias vitas definitiones in historia physiologiae g. 27-34.3. - A. v. ΙΙUMBOLDΤ: Aphorismo a a. d. chemischen Ρhysiologie d. Ρstangen. Lei pz,1 94. 8.

188쪽

Differentia corporum cryPtΟ- et Phaenero biolorum.

Advortit jam Sae AH LIVS ad disserentias, quae

inter mixta et viva existunt corpora g. 32. n. , eratque id discrimen nostra aetate uberiUs ventilatum. Praecipuae autem disserentiae, ut o diversorum scriptorum patet disquisitione, sequentes Sunt :1J Dicunt elementa corporum mixtorum sibi osse similia, vivorum dissimilia, atque eo magis composita cerni corpora, quo insignior vitae est gradus; in plantis abundare o 'ygercium et carbonicum, quibus aZoticum cs 1ydrogenium apud animalia accedunt , unde qualitates et phaenomena in istis multiplicantur. - Ηuic diseserentiae objici potest , chemiam haud tam esse perfectam , ut Vivorum corporum elementa de torminare rite possit c . 23. , atque eadem ferme occurrere PrinciPia in quibusvis naturae corporibus. Μajoris autem momenti ea videtur vi Voriam Corsorum Potestas , qua e substantiis simplicissimis, o Xygenio quippe et inflammabili g. 7d, componere VariaS Sciunt materius, Ri-qUe mutare unam in alteram possint simplicem substantiam, quod quidem in corporibus mortuae sic dictae naturae advertere tam facito haud PossumUS.

189쪽

CAP. I. INFORΜΑΤΙΟ GENERALIS. 1712J Ex adducta nunc Chemica Vivortim Corso rum potestato alia fluit efficacia, qua receptas

ab EXterna natura materias mutare sic noverunt,

ut sibi similes roddantur , et naturam illis inducant aliam, sibi ipsis homogoneam. Aliter autem Se habent aggregata et chemice mista Corpora et in primis enim particulas admixtae eaedem ad Sensum manent, nec aliam facile subeunt , quam GaIVanicam mutationem ; in chemice unitis vero intima quidem fit virium et materiarum penetratio , tertio tamen enas Citur substantia, neutram habens indolem. 3J Quae Viva dicuntUr corpora, ob maiorem

lementorum varietatem proclivia sunt in spontaneam Corruptionem, quam tamen arcent insitis viribus suis. Sic destrui protinus videmus Corpora animalia et Vegotabilia, ubi vitali spoliantur Vi : corpora aggregata Θ ConverSotam facile haud corrumpiantur. - Certum quidem est, organica corpora putredini et aliis corruptionibus per adsiduam destructarum particularum eliminationem , novarum sub Atlantiarum receptionem et adsimilationem resistere , eamque renitentiam tanto esse majorem, quo

organismi perfectiores sunt et quo maior vita adest intensio ; interim difforentia haec duas CorporUm ClaSses nequaquam stricte discrimi nat: stenim fungi et Byssi destructionem sui ar- coro haud diutius possunt quam crystalli salium, si abundans adflUXerit aqUa; issa dein aqua,

quae stagnans facile corrumΡitur, diu et constanter ferme integra servatur, ubi motu adsiduo et evaporatione particulas corruptas abigere et novas ex atmosphaerico aere attrahere valet substantias.

190쪽

i72 LIB. I. DE VITA GENERATI Μ.4 Fabrica, consistentia et forma partium,

quibus viva constant corpora, in eodem indivi duo diversam exhibent varietatem; occurrunt partes solidae Vario modo Structae et fluida, quae canalibus peculiaribus recipiuntur , moventur, distribuuntur et e Xcernuntur: mortua autem et miXta corpora homogeneis constarct Possunt partibus , nec adsunt in his formas diversae. - Corpora tamen dantur Viva , quao

simplicem exhibent fabricam, uti sunt Ligulae, Volvoces et genera quaedam Byssorum; lichenos dein saXis innati vix fluidorum produnt vestigia; denique salium crystalli plures continent substantires , insunt aer et aqua , matericto vasicae et acida. s) Μateria Vivorum corporum in formam

regularem, SCOPO Suo reSPondentem, ConstantePabit, dum aggregatorum materies, ut fortuitae doterminant circumstantiae , in massas Compingitur Varias, nulli scopo adcommodatas. Eminet quidem formativa in vivis corporibuAvis, non tamen credendum ost, naturam ita dictam mortuam materias Sine ordino determinato Et sine certo coagmentare SCOPO , siquidem vel ipsa telluris strata certam et solarona exhibeant dispositionem c . 12.), ut ipsae metallorum ac

salium crystalli g. 37. Peculiares offerant forin

6J Conflictus virium perpetuus in vivis viget corporibus, quo forma et mistio, ceterae quo proprietates eorum incolumes servantUP, Suntque formae certae et mistio determinata iis ne cessariae hactenus, ut caroro illis haud possint: aliter Vero res se habent in aggregatis corporibus , ubi virium is conflictus haud obtinet, ne a certae formae necessariae videntur. - Simi-