장음표시 사용
191쪽
cAP. I. INFORΜATIO GENERALIS. 173Iis virium conflictus, quo corpora formam et
mistionem Suam servare adnituntur, in anorganicis quoque viget corporibus, qui ob minorem saltem intensionem in Sensus non Semper
ma mutata, sensu Strictiore eadem Permaneant,
dubitare multum licet. 79 Adstruunt corpora viva a mortuis ea quoque differre ratione, quod iSta in plures sepa rata portiones sub circumstantiis iisdem eadem
Permaneant, Cum Partes a ViVO Corpore avulsae, etiam iisdem sub circumstantiis, mutantur et corrumpuntur. - Attamen Cir Cumstuntiae externae relate ad Partem, a ViVO Corsore Separa tam, eaedem haud Sunt, et dantur corpora viva, quae in portiones plures divisa, ut in polypis et permultis Vegetabilibus cernimus, eadem
89 Vis attractiva et repulsiva in mortuis coris poribus simplicioribus se manifestant modis, eduntque Phaenomena solum physica, chemica et dynamica g. 5-80, animatiS Vero Corporibus imponderabilia Sua Sponte evolVuntur, explicatur reproductiva Vis, accedit irritabilitas et sensus in organiSmis Perfectioribus. s) Determinatus cuique organicorum Corporum generi vitae est terminus, nec pendet a cohaesionis et miXtionis ratione, Prout nec coria por1s respondet mo II ; COPPOra Vero aggregata tam diu durant, quam cohaesio, mixtio ot mo Ies permittunt. - Haec tamen differentia sic intatelligenda est, quod corpora quaevis tam diu durare saltim possint , donec viribus intornis causis externis resistere Valent, tumque dostruidoboant, ubi hae potentiores fuerint viribus in sitis; quia vero inSenitae animatorum corpo
192쪽
1 4 LIB. I. DE VITA GENERA ΤΙΜ. rum vires multo Sunt majores, Vitam individuam protrahere longius Vrelent, quam compage Sot mixtio Secus Permitterent, unde Protinus corrumpuntur Pleraque, ubi Viribus spoliantur vi talibuS.1o Μaximam autem differentiam ponit indita vivis corporibus vis, qua e X Se ip Sis quasi evolvuntur ; etenim materiam, qua increscunt, ab externa quidem recipiunt natura, eam tamen penitus mutant sibique adsimilant, et in
substantiam propriam convertunt, unde Velut interne increscunt, dum Corsora mortua, ut sensus saltem no Stri perhibent, per aggregationem externum mole augentur, Perque simplicem tantum attractionem g. 4. coalescunt.
119 Intereunt quidem cuncta corpora Vivaut mortua, ViVunt tamen et Perennant in specie sua; Pros regunt quippe nova, sibi similia corpora , quo SpecieS illorum non interrUsta conservatur Serie. - Excipi tamen debent organismi minus perfecti cinfusoria, fungorum specieSetc.), qui concurrentibus circumstantiis externis
sua sponte Per epigenesin) quasi nascuntur. 129 Distinguunt se corpora viva ea deniquΘpotestate, qua id efficiunt, ut sub variabili rerum externarum influXu eadem ad sensum exhibeant phaenomena: ita corpus motum , dum Vivum est , eadem moVetur Celeritate , qualitercunque Causae Se habeant motumρ eum promoventes aut impedientes , dummodo hae talos sint , ut ab innatis Superari possint Viribus. Omnia enim, quae in Viva agunt Corpora et de struere ea adnituntur, intra limites certos vitam ipsorum ConSerVant; aliter vero est in mortu1s corporibus: magneticum V. S. ferrum aere OXY-
193쪽
CAP. I. INFΟΗΜΑΤΙΟ GENERALIS. datur et perdit sUam vim ea Proportione , qua Oxygenium attrahit, dUm corpora Viva Oxyda- ita I en1tuntur , Ut eo majorem opponant reactIonem, quo intensiUS eo imPugnantur urincipio.
, g, 39-Vivae naturae gradatio. Progressivo modo natura processit in Conden cris corporibus ViVis c g. 12. nec unqurem saltus facit, ut hodierna adhuc Videmus die, in operationibus suis. Simplicissima est mistio,1abr1ca Et virium energia in iis , quae Primo ferme naturae Conamine condita apparent, dan-tUrque gradus innumeri inter haec et perfectiora, quae mi Stione, Partium fabrica et virium enorgia diversam perhibent varietatem. Ab istis transitus fit ad perfectissimos organismos, qui organorum multiplici apparatu, energia virium maxima, functionum varietate et opposi- 'ione, atque Summa Vitae propriae Seso distinguunt potestate. Gradatio haec individuorum corporUm Seriem quidem exhibet nullibi intorruptam , Ubi ad Virium et formationum refloctimus summam; singillatiVa autem organa et dotes peculiares eam haud sequuntur gradationem: tenim organa Varia et 1 Unctiones diversae apud organismos di Versi gradus jam eminent, jamque deprimuntur ita, ut ViVa COPPQra e notis Singillativis coordinari nUllatenus valeant. Inde igitur est, quod in omni ferme clas Se , Ordine,
194쪽
176 LIB. DE VITA GENERATI Μ. tum aliquod Systema Vel organon, cum reliquOrum systematum et Organorum detrimento, ube
Si mixtio spectetur organi COPUm corporum, tum omnes vivae naturae organismi in classes duas generaleS recedunt: prae dominatur agoti cum in una et carbonicum in altera, et complectitur classis prima animalia , atque altera Ve-gotabilia. Ubi autem organorum spectamuS Varietatem et numerum in corporibus individuis, in classe Singula extrema invenimuS Corpora,
quibus infinita intercedit gradatio. Minime
porfecta in animali regno sunt infusoria, et tenent supremum locum mammalia, inter quae homo longe praestat ; Vegetabilibus minimo perfectis fungi, conferVae, et lienenum species adnumerantur , dum Plantae dycotiledones polypet alae pro perfectissimis habentur. . TREVIRANUS: Biologie. I. p. 36ο. Sq. 399. Sq. 446. sq. g. 4 O. - Corpora crystogam a. Infimum locum tenent organismi crystogami inter corpora Viva'. Constant enim maSSa ferme homogenea, ViX aliquam exhibent partium varietatem, nee eXistit Vera fluidorum ot solidorum oppositio, cum mediam potius tenent toto corpore Consistentiam ς mixtio praeterea horum corporum per totum individuum aequalis ferme est, adeo , ut principia chem1cα g. 7. nullibi praedominentur , et indisserentem perli1-heant statum. Destituuntur organis genitalibus, quibus manifesta ponatur sexus oppositio , Unde ver generationem occultum Plurimum Prosa
195쪽
CAP. I. INFΟΗΜΑ 'DIO GENERALIS.gantur, Simulque per epigenes in e Purridis vegetabilium et animalium partibus evolvuntur. Dependet horum individuorum Vita plurimum a rebus externis, siquidem exilibus admodum gaudeant spontaneis viribus, unde et Propagationis sunt incertae hactenus, ut in Se mutuo aut in peregrinas plano abeant forma S, prout ab externis determinantur circumstantiis. Praeter reproductivam vim nullam in istis advertere est vitalem onergiam, nUllaque adsunt irritabilitatis aut sonsibilitatis vestigia: nutriuntur substantiis simplici BUS , SΟΙΟ saepe aere et aqua, vel et ista caro re Possunt, ut quidam Ostendunt lictiones, qui in durissimis inveniuntur rupibUS.
Recedunt corpora erypto gama in seriem duplicem , prout interna eorum fabrica vel cum animali, vol vero cum vegetabili regno magis congruit: Zoophyta strUctura interna regno animali adfinia sunt, externa Vero forma plantis similia ; P h y t o Z o a structuram externam et fabricam internam exhibent, plantis adfines.
a) Zoophyta: organisatio simplicissima;
nulla partium et organorum Symmetria , nullaque duplicitas ; nullus circuitus humorum, et nullum nerVorum VeStigium; sensus nulli; organa digesti Va Simplicia, musculoso etiam apparatu in perfectio ritius
Holo thuria tubulosa G m se l. instructa ). Asteriae; Actiniae; Pennatulae; Corallia; Gorgoniae; Infusoria.
nosa, Vol filiformis, membranacea aut coria Cea; praeter o Varium n Ulla organa genitalia; constituit ovarium Vel totum CorPus,
196쪽
i78 LIB. I. VITA GENERATI Μ.vol restringuntur OVIIIa ad organa peculiaria; congruunt aliqua fungorum species ) cum musculis animalibuS, Ob teXturam et mix
Plantae. Dominatur in plantis reproductivus proces sus , cui aliae oppositae haud sunt functiones , licet nonnullae , quae symmetricam exhibent structuram, aut init OreSCeutiae Periodo , man11 ostre odant irritabilitatis indicia. Principia constitutiva Vegetabilium remota oxygenium sunt, carbonicum et hydrogenium ; praevalet inplerisque carbonicum , dum fungi ad animal orognum magis accedunt , Si quidem copiosum largiantur aZOticum. Est autem Processu S Organicus hic magis compo Situs quam in priori-hus g. 4ο. , Si quidem Variae PlantarUm partes
variam exhibeant miXtionem, Vari RSque producant, per Secretioni S modum substantias cali, natrum, recidre , gummi , reSina, mucilago , Oleum, acria, odora, narcotica etC. Principia). Toxtura interna solis cellulis, f1bris et vasculis reor is absolvitur; humores in illis non circumeunt , Verum SurSum Solum atque deorsummoventur ; nutriuntiar Sub Stantiis in organicis , Quas radicibus suis et foliis attrahunt. Struccura sest inconstans , et desideratur potissimum xv mmetria partium; determinantur plurimum re cosmicis influxibus, quo et terrae radicibus infixae haerent; alligantur certis terrae Eonis,
197쪽
CAΡ. I. INFORΜΑΤΙΟ GENERALIS. 17'ultra quas Propagari difficulter possunt; energiae vitalis periodi per anni tempus , Per quo diei et noctis influxum in regno is hoc determinantur. Denique propagatio speciei ad certa restringitur momenta et perdunt plantae partes genitales masculas a fructificationis Periodo.
g. 42. Animalia. Evolutis in regno animali iis organis, quas irritabilitati et sensibilitati praesunt , reproductivuS restringitur Processus ; cum igitur Plantae corPore toto reproductivum exhibent apparatum, animalia peculiari, a reliquis partibus
SeParato , in Struuntur apparatu reProcluctivo, canalem alimentarium constituente. Ex eo etiam est, quod Vegetabilia , praesentibus adminiculis e Xterni S, eXCre Scere, ut in arborum Spe DiebuSVidemus, in immensum valeant, dum animalia molem, SingulαΘ SPeciei ProPriam , e XCedere ViXPossunt. Continent animalia Praeter Vegetabi-
Iiam princi Pia - 4 I. co Piosum aZoticum, et dominatur generatim in hoc regno Principium phlogisticum, dum in Vegetabilibus o Xygenium Praeva Iet; PQPeritur hinc'. in Plantis permultisa 1 dum liberum et obtinetur earum destillatione acidum quod Pirem em Pyreumati Cum , cum animalia sulphure et phos Poro gaudent, siccaque destillatione ammonium et oleum emPVreumaticum largiuntur. Ob maiorsem compositionem malor quoque est in animalibus chemica relatio, unde ProceSSUS Chemicus multi Plex red-
198쪽
18o LIB. 1. DE VITA GENERATI Μ.ditur, simulque major in putredinem ponitur
proclivitas. OccUrrit praeterea multiplex matoriae forma: adsunt partes durae et molles variae cohaesionis; dantur varii humores ot materiae aeri formes. Textura est varia; adsunt systomata diversa: textus cellulosi, memhrana-rUm, musculare, nervorUm etC.; StructUra Cor poris magis est regularis, maior ad Vertitur partium symmetria et occurrunt formarum aberra' tiones rarius multo Dam in plantis ; offerunt
individua animata organorum Varietatem , adeo, ut imperfecta et1am cordis et tub1 1ntestinatis vostigia minimum perhibeant. Inde igitur est, quod vitae functiones adsint variae ; manifestantur sensibilitatis functiones ea proportione, qua nervosum Sy Stem a magis evolutum cernitur, sunt quo reliqua Vitae munera eidem systematio adem proportione Subjecta; dominatur autempor totum animale regnum irritabilitas, quas characterem ejuS constituit Praecis Uum, Unde systema musculare nullibi penitus desidoratur , cunctaque motu gaudent Spontaneo. I Umoros vasis continentur di Versis , moVentur et circum sunt per corpus. Denique sartes genitales ovo lutas in plerisque animalibUS magis sunt, et propagantur plurima Per concursum utriusque, sibi oppositi sexus. Potest animale regnum praeeunte CUVIAR in duas distribui generales Classes: Una Complectitur animalia minUS Perfecta, quae Sanguino destituuntur rubro ; quae musculos habent albos, aut minus saltem coloratos ; carent sceleto omni . et referunt massam mollem, vel gaudent spole
io, inarticulato tamen, Vel denique art1 Ulatum possident, in extima corporis parto loca tum sceleton : deest toti huic classi columnavertebralis, unde animalia haec cu vior ici
199쪽
CAΡ. I. INFORΜΑΤIO GENERALIS. 18 Ino ra vertebra i a dicuntur. Classis altera animalia complectitur magis perfecta : Possident haec articulatum et internum, carnibus Vestitum sceleton; habent sanguinem rubrum, qui in Serum et cruorem recedit; deniqUe sustinetur COPPUS VertebrarUI columna, quae vertebrata
Animalia classis inferioris. Recedunt animalia minus porfecta in duas SerieS, quae Varias iterum e Xhibent classes naturales. Comprehendit series Prima animalire ea, quae minorem Perhibent Perfectionis gradum, quae Pauciora habent et minus disserentia organa, quorumque sanguis et musculi albi Potissimum sunt coloris.1 Inferiori seriei adnumerantur vermes
et mo IIusca, quorum StruCtura SimPle X Cernitur , quorumque materies homogenea ferme et mollis consistentiae est. Magnam hae classes
Possident reproductivam vim; Partes genitales minUs sunt evolutae, et accedunt Plurimum ad organismos eryPto Samos g. 40. . ab Vermes: cerebrum nullum; medulla spinalis simplex, nervos radiatim mittens; ganglia in Paucis reperibilia; demto Organo tactus cient acu Ia , sensus nullus; arteriae et Venae sine corde; organa respirationis vel nulla, vel tracheae Parvao et Sim-Plices absque Pulmone ; coryus in longum
200쪽
LIB. I. DE VITA GENERATI Μ. Productum , Sectionibus transversis distinctum. Ad Pro Ximantur Vel Zoophytis , vel mollia scis, vel vero insectis ). SserpuIae;
b Μollus c a: corpus uniforme; Caput vix distinguendum; respirant branchiis ; cor cum arteriis et Venis medulla spinalis ;nervi et cerebrum, ganglii ad instar formatum et gulae impositum; sensus nulli, demto tactu, cui tentacula inserviunt; Cava Corporis interna haud separata; os dentium Vestigiis distinctum ; ventriculus , tubus inte-εtinalis ; hepar volumino Sum; nullum Pan- creas , nullusque Iien ; conceptacula in nonnullis peculiaria, humorem atrum aut Pur-Pureum continentia sepiae, Iimaces sanguis albus aut CaeruleSCens ; Partes Sexuales in uno potissimum individuo conjunctae, veΙ minus distinctae; reproductio magna; musculi pauci et motus corPOrys tardus ; superficios glandulis cosio Si S , mucosum humΟ- rem fundentibus , instructa ; Corpus nudum, veΙ testa calcarea inclusum; constat testa haec vel pluribus Valvis, musculis arbitrariis aperiendis et claudendis ; vel vero Unctabsolvitur portione , gyris Spiralibus Potissimum distincta, et deserunt eam, TurSuS-que petunt animalia molius ca. Ad cedunttiaoc ad organismos crYPtogamos, unde Cum iis et vegetabilium Vestigiis: petrefacta in antiquissimis montium reperiuntUr stratis
2 Series altera animalem Characterem magis iam exprimit, siquidem determinatam iam exhibeat partium solidarum et humorum OPPO -