Physiologia medicinalis

51쪽

STUDII ΡΗvs Io LoGIcI ΜΕΤΗΟDUs. 33gationem, Solae apparitiones, quas ipsa exhi- Lot natura, minime nobis sufficiunt. Necessaria indo nobis fiunt experimenta, quibuS Pe-Tum PerVeStigandarum statum Vario mutamus modo, quo nexum Phaenomenorum Cum causis Suis Porro eruere adnitimur. Summa autem et hic requiritur cura, quo effectui certo evidentes ad Scribam Us causas, cauteque Vitandum eSt, ne QVentum Pro Causa Vel causam Pro eventu declaremuS. D Decet Praeterea Verum ob Servatorem et experimentatorem simplicitas , Veritatis amor, absque ulla PraeconCepta opinione, quieta animi indoles, ectque, quae Veritatem, qurem vis opinionibus ipsius contrariam, tamen Iubenter accipiat et foveat. V cSprenge Ι Inst. Phys. I. P. 23.94 Cum in pervestiganda natura humana

nec observata debita instituero ubique nec pericula facero in omni casu Valeamus , ipsis etiam hy pothesibus, quae in omni naturae studio requiruntur, carere haud POSSumus. Utimur autom hypothesi tunc, ubi certitudinem sistero non POSSumVS et StatuimuS nempe probabiΙitatem de rebus occultis, deque PhaenomenOrum cauSis, per analogiam Vel per paucas tantum obseruationes eo inviati. Hac igitur ratione vel causis cognitis effectus tribuimus noneVictos , aut eventus cognito S causis adscribimus non evin Cendis.

Magnae dignitatis hypotheses aestimari de-hent in naturalibus scientiis, siquidem vel ipsae Observationes ad certum aliquem finem institui

debeant, ut nexus causarum et eventuum erui Possit; rerum Praeterea et Phaenomenorum Uarietas , nisi deficienti adhuc certitudini proba Bilitatem si h stituamus, in veram conjungi non LENHossET Physiol. med. Vol. I. G

52쪽

INGRESSUS.

Dotest unionem , scientiis necessariam et humanae rationi desideratissimam. Cauto tamen hy Dothesibus, medica praecipue disciplina, Uta-tUr DPortet, si quidem aliquid iis semper insit arbitrarii et prao carit; nec aliis utendum est hypothesibus, nisi talibus , quae in analogia, in observati S e C experimentis plurimis fundantur. Sit praeterea hypotheSiS Simple X, nec nimis artificiosa aut tortuosa; contineat praesumtiones paucissimas ac tales, quae plurima naturae Phaenomena optime exponunt, nec ulli constabilitae naturae legi adversantur.' ) Ρharmaca saepe et venena eosdem ferme exhibenteharacteres externOS; febres, alia qua Phaenomena morbosa a difforentibus excitari POSSunt eBuSi S, unde a Symptomatum analogia ad eandam morbi naturam, aliis circumstantiis prorsus neglectiS, male concluditur.

. Ratiocinium. Sola empirica rerUm cognitio, qua singillativae quidem innotescunt Phaenomenorum Causae, quaVe ConStat, quid accidat in natura, quihusque sub Circumstantiis certa oboriantur Phaenomena, ipsi scientiae minime sufficit, estquovol ipsa iam humana mens Sic comparata, ut

unionem supremam e Xoptet et supremas rerum causas res ire Constanter Cupiat. Quemadmodum igitur ii serrant, qui omnem scientiam a solo deducero volunt ratiocinio f. 17. , ita in errorem incidunt oppositum, Qui sUpremam h U-manae mentis facultatem non excolunt, omni-

53쪽

STUDII PHYsIOLOGIcI METHODUs. 35μ quo rejiciunt ratiocinia. Rudis enim empiria,

quae rerum et Phaenomenorum varietates in cortum non redigit et systematicum ordinem,

quae neXum CauSarum et eVentuum eruere non

adlaborat, scientiae omni non modo non utilis, verum damnosa est; ipsum dein artis cuiusdam exercitium, solo usu et Consuetudine Perceptum, nullas regulas et nullas univerSales agnoscens leges, incertum est let humanae menti opprobriosum. Ut igitur naturam humanam debite perscrutemur, Vitae Phaenomena, CauSas et effectus ,

quod physiologiae medicinalis deposcit scopus

β. 13. , pro Possibili eruari US , methodum empiricam cum theoretica Conjungemus. Analyti ca hinc methodo quarumVis organismi humani partium qualitates physicas, chemicas et dynamicaS , atque Phaenomen a Vitalia Per animadversiones et observationes s. 18. scruta-himur. Colloctis taliter observati Dnibus plurimis experientiam Veram de Vita humana cape re laborabimus, et utemur hic analogia, inductione et experimentis g. 19.). Ubi Vero corti tu dinom adhuc statuere non licuerit, hypothosi , si opinione vero Simili, Omni tamen cum praecautione utemur, et disciplinae explebimus hiatus. Singillativis demum cognitionibus in systematic9m ordinem dispositis et in unitalom synthetico modo conjunctis, Supremam vitas causam, quantum id Iicuerit, scrut bimur.

g. et 1. Eruditio. omnis quid om scientia eruditionem requiris, siquidem homo docilis solum, non Vero cl O-

54쪽

INGRESSUS.

ctus se naturae Prodeat sinu; maximam tamen disciplina medica inter reliquas doposcit institutionem , cUjus ambitUS per omnem extenditur naturum. Nullibi igitur empiria rudis aut speculatio , exphrientia et eruditione destituta, tam esse Potest damnosa, quam in arte et Scientia medica. Physiologia rationalis , quae principia SUα ab observatis et experientia Vera desumit, et ratiocinio cognitiones suas ad scientiae Provehit dignitatem f. 17-go.9 , insigni egere non PO-test eruditione: etenim ipsi omnia, quae ad

cognoscendam naturam humanam faciunt, oh servare et e Xperiri non Possumus, siquidem infinita observationum varietaS tam longam eX-hib sat seriem , quae hominis uniUs aetatem multum superat. Ne CeSSum igitur est, ut ea, quae olim ObServata et nostro aeVo inventa sunt, sciamUs, ac opinioneS et theoriaS , quae Prae-

viguerunt , hodieque Vigent , nos CamUs. Hac enim cognitione sola in arte obseruandi g. 18. optime, informamur et judicium nostrum acuitur; eruditio sola Principia nobis suppoditat,

que docet, qualiter errores, ab aliis admissos, evitare debeamuS.Caute tamen, et cum arte quadam critica observationibus, opinionibus et praeceptis cli- VerSorum Seristorum, quorum numerus in infinitum auctus ferme est, uti debemus, ne vel Operam in cassum impendamus, Vel commenta Varia et phantasiae lusus Pro veris habeamus observationibus et theoria vera. Delectus igitur faciendus ost inter observationum et scriptorum farraginem , iisque tantum auctoribus

sides deferenda, qui communi OPinione, sincera

55쪽

STUDII PHYsIOLOGI cI METHODUs. 37Observatorum relatione , sine commentis et Prae- conceptis opinionibus, e Xperientiam Vere au

xerunt.

Ubi eruditio nom, quae pro physiologico requiritur scopo , in specie eon SideramUS, Comserimus disciplinas plurimas cum nostra hactenus jungi doctrina, ut sine illis nullos plane 1acero

ProgreSSUS ValeamUS. Quae autem haec sint Praesidia, nunc videam US. C. L. DUMAS: Ansangsgriinde der Physiologie. I. p.

g. 22.

Philosophia. Μathesis. Physica. Sapientias id studium, quo optime informamur , qualiter intellectu et ratione sit utendum, ut Veritates eruamus et realem rerum obtineamus cognitionem, disciplinam medicam et quuS- vis scientias naturale S praecedere necessario de-het. Nisi enim montem habeamus philosophice excultam, Observationes debitas cape e, Experimenta rite instituere , experientiam veram augere, hypotheses , opiniones et theorias varias apposite dijudicare haud valemus. Ea autem philosophia amplectenda nobis QSt, quae scholae nulli addicta, id soligit ot in usum rationis Convertit, quod Perspicuum est, et veram promit utilitatem. Hac enim sola ti istoricam et empiricam certitudinem, quam in physiologia exspectare tantum et am-hire licet, consequimur. Praecepta igitur histo- Tica et ea, quae vera nos docet experientia, ad Iogicae scientiae regulas et criticae artis leges CoaPtare et explorare oportet, ut ea, quae certa

56쪽

INGRESSUS.

aut probabilia saltem inveniuntur, systomati Co jungantur Ordine , is Sumque scientiae construi possit organon.

D esideratur quidem in medicis disciplinis

certitudo m dithomatica, cujus evidentire calculis ac ifiguris describi et menti praesentari ita potest, ut contrarium, absurdum quin in- Curram US , credere haud possimus. Eo tamen non obstante mathematum studio physiologus Carere non potest: acuit enim mathesis pura facultates intellectuales , et adsuefacit rationem

ad promenda judicia, absolutae veritati innixa; mathesis vero adplicata illustrandis plurimis

vitae humanae functionibus optime inservit. Sic motus musculares per Ieges mechani CaS, Circuitus sanguinis per leges hydrostaticas, atque visus et auditus Per opticao et acusticae regulas illustrantur. Ut autem scholae latro mathematicae vitemus errores, prae oculis habere constanter debemus , Vel ipsam mathesin adplicatam SutS non Carere erroribus, quod quidem in corpore vivo, utpote machina maXime Complicata, et viribus spontaneis, nullo utique calculo eruendis 3. 16 , Praedita, obtinere tanto magis debet Physicam denique disciplinam in physiologicis summe e Sse necessariam vel inde patet, quod humanus organismus Cum mundo Univorso in arctissimo existat Vinculo, quodque Vixes et proprietates Corporum Communes in humano quoque obtineant corpore g. 16. . Nemo itaque corporis vivi naturam interpretari Potest, nisi naturae univerSae, Ceterarumque individualium rorum praeviam habuerit cognitionem. Quia tamen corPUS Vivum Vitalem possidet energiam, e Viribus physicis haud explican-

57쪽

dam, gravis vitandus est error, quo functiones

vitales e legi hus physicis, quae quidem ipsae

constabilitae nedum sunt , e Xponi nonnullis Sue

614. II. -Jac.. ΗΕΙL : medicina statica Britannica. Lond. 1 18. B. - Jos. DO ZELLINI: dc usu mathematum in arte medica. GeneV. 17i9. Vol. II. 4.

58쪽

INGRESSUS.

Chemia. Cum corpus organicum substantiis cons tot disserentibus, quae Partim inter se Partim Verocum substantiis , quae illud ambiunt, attractionem fovent chemicam g. 16.9 , CUmque rerum

externarum influXUS, quo Vita Suscitatur, mistionis ponat mutationem, et omnis vitae prOces Sus Cum Chemica Conjunctus sit actione; suapte patet, quantus sit in physiologia chemia USUS, quantaque ejus sit necessitas. Docent id vel maximo insignes illi profectus , quos Physiologia, totaque disciplina medica et univorsaonaturales scientiae, ab eo inde tempore, ex quo chomia felicem superviXit restaurationem , se Ce

Plurima r enim functiones vitales , quae ad id tempus exponi nullo Prorsu S potuerunt modo, illustratae per chemiam recentiorem ita Aiant, ut cum ratione disquiri saltem possint. Perti- noni huc inter alia pΙurima stimulorum actio , Ossescius aseris adspirati, caloris animalis genesis , functio Ventriculi, Pan Creati S, Tenum, Cum tis et C. Minimo tamon hodiernis adsentimur chemiatricis, qui omnem vitae Pro Ces Sum , morborum genesin et therapiam e chemicis e XPonere

59쪽

STUDII PHYsIOLOGI cI METHODUs. 41 satagunt Principiis. Ouam autem graVis horum

1 Possidet materia omnis , Praeter Vires Chemicas , Vires quoque physicas et energiam

dynamicam g. 6. 8. ; debemus hinc, ubi vel

Simplicissimarum rerum debite perscrutari intendimus naturam , causas et effectus Phaenomenorum triplici hoc respectu semper ConSide-Tare. Si igitur solo respectu chemico ne simpli- Cium quidem corporum naturam eXPOnere POS- Sumus , longe minus in organicis id succedet corporibus , ubi altioris indaginis accedit vitalis Vis, quae ceteras sibi subjicit vires. Quamvis

autem Concedamus , easdem ubique attractionis hemicae Vigere leges, energiam tamen, quae in ViVis Viget corporibus , chemicos essectus Ιimitare et peculiari ratione modificare, exserientia comprobatum habemuS.

29 Nulli quidem subest dubio, vitalem' prΟ-CeSSUm cum actione Chemi Ca Conjun Clum eSSe, Perpetuam materiae Permutationem, atque ana-Iyses et syntheses perennes in Vivo accidere Cor-Pore : at tanta est substantiarum in organismo humano Varietas , tam quo multiplex Organorum et functionum , ad eum Proces Sum ConSPiruntium numerus, ut Phaenomena vitalia e simplicibus chemiae legibus exponi nullatenus POSSint. Docent hoc organica corpora Vel per id, quod e principiis simplicissimis materius diversas Componere sciant, isSasque substantias elementares per chemico-Vitalem metamorphos in transmuta-ro Valeant. - Ρuri Ssima enim aqua et almos-Phaeri Co aere, ut Bracon noti stilo Cro Ilii experimentis innotuit, semina vegetabilium pullulant et excrescunt in plantas , quae analysichemicae subjectae carbonem, sales, silicam,

60쪽

Calcaream , aluminum , magnesiam , calcaream Phosphoratam et ferrUm Oxydatum largiuntur . - Substantias simplices intra organicum generari corpus, ovum incubatum ostendit; augetur enim in hoc calcarea, quae ab extus a CC edere non potest, ea proportione, qua Pullus ad sui accedit maturitatem. Ρartes dein constitutivae animalium, Simpliciores et Compositae, eadem ferme proportione constanter inveniuntur , Seu Vegetabili, Seu vero animali vescantur cibo; nunquam enim desunt ferrUm, 8UΙPhur, acidum phosphoricum, gelatina, album en et principium fibrosum, licol haec in adsumtis detegi Saepe non possint alimentis. - Substantiae demum simplices per vitalem processUm mutari in alias videntur; sic probabile est, si liceam in calcareum et alculi vegetabile in Datrum transi re : etenim eXCrementa avium longe plus calca xeae ol minus terrae Sili Ceae continent, quam alimenta adsumta; adest do in alcati minerale in iis quoque animalibus , quae vegetabilibus tantum, solum Cali continentibus, veSCuntur.5 Quamvis chemica disciplina nostra aeta-

to illustrata multUm 1 erit, eam tamen nondum accepit perfectionem , ut ad eXponendam vitam, sanitatem et morbum sine gravi adhi-hori possit errore: etenim chemia Vel ea, quae sic dicta anorganica disquirit cors ora, suis non carot difficultatibus; ea vero, quae ZOOChemia dicitur , aut quae plane vitalis Chemias sibi adrogat nomen, inter pia adhuc nR-turalis scientiae referri debet dosideria i - Μul-

ta enim, quae pro elementaribus habentur principiis , in organicis generantur corporibus , et docuerunt nuper D A UYANA experimenta, incognitam ad Usque fuisse alcatium naturam , cumGalvanis mi ope in metalloideam transmutari