Bromatologia seu doctrina de esculentis et potulentis

171쪽

AERAcHIs hypogeaea L. Erbpistaiien. Usus. Friictus amygdalis similis, lento igne tostus in x regionibus Mexicanis Americae frequenter editur.

Usus. Folia tenera primo vere lecta in lusculis loco Brassicae concocta, ut cibus salubris in Uplandia adhibentur.

PRIMULA VERIS.

PRIMπLA veris L. Sch sugesbsume. Usus. Foliis utuntur Angli in oleribus, placentis &acetariis. Corolla vino impositae jucunditatem augent, unde vinum primuis in Suecia notum. CA ΜΡ ANULA. CAMPANυLAE fere omnes species L. Iocten blume. Usus. Radix & folia, antequam caulescunt, cocta edi possunt.

Usus. Editur Constantinopoli cruda antequam floret. Raphanum sapit, cocta autem amarescit.

172쪽

CH ENO PODIN M Bonus Henricus L. Cuter se inrit. θeinStraui. USUS. Turiones , germina novella & sorum tyrsi, dum adhuc teneri sunt, coquuntur aqua aut car nium jusculo & cum butyro liquefacto gratum, subeccoproticum dant cibum.

Usus. Turiones decorticati a lapponibus eduntur crudi. Sapor amaricans aquae potatoribus gratus esse dicitur.

Usos. Folia tenera inter olera collectitia coquuntur.

HELI ANTHUS ANNUUS.

HETIANTHUS annuus L. Seiri eine Sonnenbsume. Usus. Discus & juniores caules, ut cynarae capita edi

Usus. Cam schalcenses caules nudos bene decorticatos comedunt. Russi e petiolis foliorum radicalium siccatis farinam saccharatam excutiunt, hoc se

173쪽

chariam convivis cupediarum loco offerunt. P loni & Lithuani ex foliis & seminibus addito se mento potionem parant, quae pauperibus loco ce- revissiae est.

SEMPER VIVUM TECTORUM.

SEMPERVIUNM tectorum L. faustaurό. -baus saub. Inoa foliorum debilis. SApost subsalsus, leniter si pticus. Usus. Folia tenera & succulenta in jusculis loco Po tulacae inservire possunt.

RA NUNCULUS FICARIA.

R AN UNCNLυs Hearia L. Scharboctfraui. Ch lidonium minus. Don herbae debilis, nasturcinus. SAPon consimilis. Inter ranunculos haec species minus acris est, forte quia planta vernalis. Usus. Folia in Uplandia verno tempore lecta inter oleis ra coquuntur. Coctione enim mitescit sapor acriusculus. In mixtione cum aliis herbis ad juscula oleracea paranda, quae scorbuticis valde conveniunt, adhibetur.

LAMIUM ALBUM.

LAMIUM album L. taube inesses. Usus. Folia primo vere coquuntur cum oleribus de eduntur in Suecia superiore.

174쪽

Usus. Editur pari modo cum praecedenti.

SINAPrs amensis L. 2ffers Sens. Usus. Folia cocta pauperibus loco Brassicae inserviunt.

ORNU THO GAL NM luteum L. Togesinis'. Usus. Bulbi urgente annonae caritate exsiccati & in farinam redacti pro cibo & pane inserviunt.

CRAMBE MARITIMA.CRAM FE maritima L. MeerfohLSUsus. Iuxta littora oceani crescit. Folia, dum adhuc tenera sunt, loco Brassicae coquuntur, maturiora namque folia temulentiam inducunt.

CARDUUS pala stris L. Sumpsi

Usus. A Smolandis editur coctus. Omnes fere Cardui, verno tempore, dum adhuc nec fores nec calices emiserunt, es Culenti sunt.

Usus. Fructus pulposus comestus urinam subrubram reddit.

175쪽

CARLINA A CAULIS.

cten. Usus. Caules juniores & Receptaculum floris ut cynara coctum editur.

Usus. Disci forum & juniores caules ut cynara pamrati , eduntur.

CNICUS OLERA CEUS.

CNICUS Oleraceus L. 3 ohsartiges Eratfraui. Usus. Folia maxime in Russia loco Brassicae adhiben

tur.

HI FOCH AERIS maculata L. gegeste6 Saufraui. Usus. Rustici Smolandiae folia tempore foenisecii colligunt & ut Brassicam coctam comedunt.

Usus. Plures dantur Algarum species esculentae. Hae omnes, si primum e mari evelluntur, viscido muco obductae & sale marino impraegnatae sunt, unde gravem odorem & salsum habent saporem. Sed utrumque hoc vitium maceratione in aqua

176쪽

reeenti tollitur adeo, ut fatue sapiant. Tum crudae eduntur vel cum intinctu ex succo limoniorum vel ex aceto. Siccata algae etiam ad alios cibos co- ,

qui possunt. AMARANTHUS. AM A RA NTH US otiraceus de lividus L. Tleis er& rother Zmaraiath. Usus. Folia iners, insipidum, digestu dissicile olus

constitu unt , hinc sola annonae caritas ad ejus usum urget. .

Usus. Is leviter coctus in jusculo comeditur, vel f catus in panem conficitur. Ualde nutriens est, si cum lacte coquatur: ob mucilaginem amaricantem roborans cibus est, qui in phthisi incipiente , scorbulo, calculo laudatur.

LICHEN VEL LEUS.

177쪽

Usus. Folia formae lactucae eduntur. Folia aqua sent na irrorata & in loco calidiori suspensa sacch

rum ex Iudant.

FUCUS ESCULENTUS.

Usus praecedentiS.

Usus praecedentis.

TREMELLA NOS TO C.

TREMELLA NUoc L. Steriapus. Usss. Est algae species , quae esculenta esse dicitur. 'Infusum ejus cum spiritu vini clandestine exhibitum fastidium strenuis spiritus adusti potatoribus excitare fertur.

Ur WA umbilicatis L. Meernabes. Usus praecedentis.

TAT ARI A hungarica Tatarmuri. 'ODOR nullus. SAPOR radicis coctae dulcis, sapidus.

178쪽

VIRTVs. IJungari in annonae caritate & inopia radice Coeta vescuntur, forma oleris vel acetarii. Perennitas radicis, moles adultae radicis ingens, vitae constantia in laesione etiam notabili, duratio

in climatis hungarici frigore hyemali , culturam aut saltim in sylvestribus propagationem

uberiorem contra annonae penuriam quam ma xime commendant.

PHYTO LAC CA decandra L. Rerme ὁbeer. Usus. Baccoe acido - fatuum habent saporem, ab infantibus impune saepe comeduntur. Folia juniora tenerrima ab Americanis in Olere eduntur &salubria sunt; folia autem ad ultiora venenata ha

bentur.

ODon vix ullus. SAPOR debilis. Usus. Caules priusquam flores emittunt dissecti, cortice denudati Sc rite cocti, tanquam asparagi sapiunt. Crudi & decorticati quoque cum oleo iuaceto in acetariis comeduntur.

BOARAGO cinalis L. Correis'. Usus. Juniora folia jusculis, quae nigro tingunt col

re, & acetariis adduntur.

179쪽

ERYNGIUM MARITIMUM.

ERYN GIUM maritimum L. ΤNeerfixandi

ODOR nullus. SAΡOR coctione gratus. Us Us. Turiones ante florescentia n more asparagi edum tur, grate sapiunt & optime nutriunt.

MERCURIALIS ANNUA.

MERCURIALIS annua L. Gemelne6 Tinges fraui. Usus. Folia oleribus admisceri possunt; at sedule diastinguatur Mercurialis annua a Mercuriali perenni, quae venenata est. Annua habet solia glabra, Perennis folia scabra gerit.

BETON1CA .cinalis L. Telonie. Usus. Folia tenella oleribus interdum admiscentur.

O NON IS arpen is L. fauheeheIn. Usus. Turiones eduntur ut asparagus. Veteres illos s le condiebant.

LYTu RVM Sallearia L. Trauner Deiberio. Usus. Folia Κamtichadali ad plices coquunt & iis pro

180쪽

ANG E L IC A Archangesica L. Eriengesmuri. UsUS. Caules, antequam umbellam explicant, de corticati & crudi a Lapponibus instar pomorum s pidi & grati esitantur.

EFILOBIVM angustifolium L. Schmalosatieriter Gelberich. Usus. Radix sub terra asparagos innumeros pedales &bipedales, crassitie digiti exserit, qui more asp ragi edi solent. Camschadali medullam caulium

inter cupedias referunt.

PANICUM SANGUINALE.

PANICUM sanguinale L. TIuthirse. Usus forma oleris in cibum recipi potest.

TRIGONELLA Foenum gracum L. Eosghoriis stamen. Usus. Fructus in lacte coctus sceminas aegyptiacas reddere obesas dicitur.