장음표시 사용
201쪽
a. Εmbem ma herbaceum si embemma ex petroselino , allio, caepa, armoraCea &c. paratur. - cremoraceum, si ex lacte vel ovi vitellis. - aromaticum Ombem maciper, macis, cardamomum vel aliud aroma majori copia admiscetur. i Dantur nationes barbarae, quae suas carnes crudas. &recentes comedunt & aliae uuae carnibus sua sponte putrefactis vescuntur. Carnes cruda non assue
tis dyspepsam ; subputrida nauseam , vomitum hypercatharses, febrem putridam causant. Carnes ex animalibus rabidis vel leprosis rabiem vel le
ANIΜALIA mammis instructa, quae in victum adhibentur animalem, dividi solent in cicura, fera, lacusiria, marina.
Haec classis animalium maximam partem carne gaudent succulenta , gelatinosa, pingui, facile digeren-
202쪽
da , hinc multum nutriente, saluberrima. Iura sis mul praebent sapida & gelara: nosse , hinc animal racircura seu quadrupedia domestica frequentissimus cibus nostris in regionibus sunt. BOS. Bos Taurus L. ber Ochse. Bos novellus. Tinb i
Mas Taurus , semella Vacca & taurus castratus proprie Bos vocatur. Taurus & Vacca ad sextum aetatis mensem Vitulus & ad secundum aetatis annum Iuvencus dicitur. UIRTus. Caro bovina bovis novelli est tenera, gelatinosi succi plena, homini sano facile digerenda. Hinc plurimis hominibus victus quotidianus , saluberrinius , multum nutrien S, Valde roborans. Caro alitem bovis vetuli & duris laboribus emaciati tenax, dura, digestu dissicilis est, atque cras sos & insalubres generat humoreS. Usus. Caro hovina editur frequentissime elixata, vel in proprio vapore succata, rarius assata, aceto vel sale macerata, aut in fumata. Praeter carnes etiam reliquae bovis partes in cibum recipiuntur:
I. LINGNA AD VINA optimae notae cibus
est.2. Co R, RENES & HEPAR durum valde exhibent cibum a forti solum stomacho digerendum.
203쪽
3. PΠLMONES & LIEN ob spongiosam &tenacem fabricam dissiculter digeruntur &
. VENTArc Ur 1 in frusta dissecti sub nomine S ulteIstea i membranacei cum sint, dissicilius quam caro digeruntur & minus
' 1. CEREBRΠ Μ mollius quidem est, at faculo in ventriculo corrumpitur. De reliquis bovis partibus ut de medulla & sevo vide Condimenta.
Bos Taurus L. Stier. Est Bos non castratus. VIRTUS. Caro taurina est dura, sicca, digestu dissiculis. Ob odorem ingratum plures gentes ab hac
Usus. Hispani tauro in pugna cum canibus perempto Vesci amant. Hoc mortis genus teneriorem & molistiorem reddit carnem, at facilius putrescentem.'
Bos Taurus L. Ruh. Femella Bovis Tauri. Villius. Caro Maccisa est bovina siccior, minus sapida, gelatinosa & pinguis, atque digestu dissicilior, quam bovina. Ideo aegrotis caro vaccae nisi junioris non concedenda. cel. LABAT Rebe nach Spanien und me chland. I. Th. p- 377
204쪽
Usus ut carnis bovina . Ubera elixata & addito butyro in sartagine frixa adsperss aromatibus gratum praebent cibum , at ob densam pinguedinem .disse ulter digerendam.
BOS , sextum aetatis mensem nondum explens. Rasb. VIRTVs. Caro vitulina est carne bovina ob mitissimam pinguedinem fibris intermixtam multo sapidior, tenerior & ideo digestu facilior, at ob gelatinae muciditatem majorem oebilius praebet nutrimentum. Vituli autem nondum bim ris ro, adhuc nimis mucosa & insipida est. UsUS. Assata vel elixata omnium carnium sal uberrima & mollissima est caro vitulina , hinc sanis &aegrotis convalescentibus ob facilitatem digestionis convenientissima. In deliciis etiam sunt caput elixatum , cerebrum affatum & aromatibus Conspersum. Nec non cor, renes & lingua. At
pedes vitulini cibum valde glutinosum & mesenterium valde pinguem sistunt. URUS. Bos Taurus inus L. ber 2sueroos. Viarus. Caro Uri juvenis non nimis dura esse dicu
Usus. A tartaris & Tartariae vicinis populis, praeser tim condita in usum alimentarem adhibetur.
205쪽
BUBALUS. Bos Bubalis L. ber Titi'soch se. VIRTus. Caro bubali juvenis valde sapida, senioris vero dura, glutinosa, crassum suppeditans ch
Usus. Populi Asiatici carne bubalina loco bovinae quotidie vescuntur.
Mas Aries , hic sexto aetatis mense castratus Verum dicitur. Femella vocatur ovis & ejus catulus Agnus.
UiRTus. Caro ovilla insipida, viscosa, aegre digerenda est. ARIES.ΟVrs Aries L. ber Diber. Est aries mas. UIRTUS. Caro tenax, odoris hircini, digestu dissei-
UIRTus. Caro pervecina solidior quam bovina, sec-culenta tamen, digestu non adeo dissicilis, gelatinosa, & pinguis, transpirationem augens. Sicere visita superbibatur cardialgia & tormina qui
206쪽
busdam hominibus oriuntur, quae symptomata ab hausta desuper aqua non observantur. 'AGNUS. O Urs Aries L. bag samin. Est catulus ovis. VIRTus. Caro agnina facillime digeritur, gelatino
mucosa & tenera est, hinc reconvalescentibus bonus cibus. Usus. Cum acetosa, ceresolio vel dracunculo cocta, valde sapit, assata tamen magis.
semella. Mas Hircus, femella Capra dicitur. Hircus sexto anativitate mense castratus vocatun Curtis vel G-Per. Catulus autem caprae Hoedus nominatur. VIRTVs. Caro caprina dura, digestu dissicilis.
CAPRA Hircus L. ber Tos. Est mas caprae.
VIRTVs. Caro hircina ob te terrimum odorem vix deglutienda. Usus. In nonnullis Sueciae provinciis tamen comeditur.
cus castratus.. GL Zii K E R T l. c. p. 9 I.
207쪽
VIRrυ s. Caslcatione odor hircinus multum non autem perfecte amittitur. Caro caprea dura a solo
ventriculo robusto superari potest . . H IE D U S.CAPRA Hircus L. Si egeubocise in . Est catulus
VIRTUS. Caro harina, mollis, digestu facilis, bonam largitur alimentum.
Sos Scrofa L. Schme in . Mas Verres ber Eberi semella Scrofa ber ΤRohr,
dicitur. Verres sexto aetatis mense castratus --
jalis ber marg solet vocari. Seropha bis de anno porcellos derssem deponit. Porcelli qui ubera adhuc ducunt, lactentes Spans erile in nomi
VIRTi's. Caro fuilla seu porcina , quae mediae aetatis est optima, & sapida, at ob pinguedinem digestu aliquantum dissicilior, chylum viscidiorem laringitur, transpirationem minuit, hinc caro haec solis hominibus exercitatam vitam ducentibus conveniens cibus est. '
Abusus carnis valde pinguis dyspepsiam, obesitatem, scabiem, acrimoniam rancidam & lepram, si scropha lentigine laborat, causat. Usus. Ab omnibus fere gentibus, praeter Iudaeos &Muhametanos, quibus religio usum hujus carnis
208쪽
vetat, in cibum recipitur. Editur cocta in assata, infrixa, salita, infumata, per fumata.
Solita caro porcina ibaes'eis' tenerior & sapida
est, si vero maceratio in muria nimis protrah tur, tunc dura, rancida, putrescens & insalubris redditur. Infumata earo salubrior est quam perlamata. Attenuat fumus tenacitatem , minuit pinguedinem , excitat ventriculum ad digestionem. Hinc dantur,
qui in fumatam porci carnem facilius digerunt quam coctam, assatam , & frixam. Delicatissimam suis in fumati partem constituunt. Perna seu Petasones Schin fen , qui si teneri nec nimis saliti sunt, facile in ventriculo digeruntur.
Pernae autem vetustae nimis durae aut tenaces ci
bum sistunt dissiculter digerendum, insalubrem. Praeparata porcina sunt: I. APEXAEONES Elimvurite , cacochymi sunt ob sanguinem facile in ventriculo putrescentem & lardum rancescens. 2. TOMAC VLAE seu Tom ACINAE seber diurite. Gratiores at digestu dissiciliores sunt, nisi hepar molle & aromate bene Conditum. 3. LVc AN ICAE Erant urste. Delicatissimae ex his sunt disiciae seu Saucissons, dc salubres, s pinguedine & nimio aromate non turgeant. . FARCIMINA IN FUMATA. Serbesa de
vel fina amurile. Ob saporis gratiam multis in deliciis habentur, at si nimis fumo indu-
209쪽
rata, aut nimis piperata, nocent, quibus ventriculus debilis, haemoptoicis, scabiosis, reconv lescentibus , hypochondriacis.
SVS Seropha L. quae . ubera adhuc ducit. fertes. VIRTUS. Caro humida, suavis , concoctu facilis, si
pinguedine non peccat. Ustis. Assata gratissimum praebet serculum. Leniter in- fumata caro ob teneritatem salubrior quam sui la perlamata.
CAMELUS. CAMELυs Dromedarius Ramees, ber
VIRTus. Caro cameli juvenis lapida, digestu facilis. Usus. Affricanis & Asiaticis gentibus in frequentem
CANIS.CANrs familiaris L. ber funb. UIRTus. Caro canina digestu facilis, subdulcis, parum
Usus. In insulis Canariensibus, Indiae , Chinae, Canadae incolae hodiedum carne canina vescuntur.
210쪽
UInu Us. Caro spongiosa, dulcis adeo saporis, ut nisi nitro vehementer salita comedi . nequeat. UsUs. Tartari carne equina semicruda vescuntur. Caro equina tamdiu coquenda est donec non amplius spumet. Haec elixata vel assata non adeo contemnendi saporis esse dicitur. Saepe jam in oblidonibus exoptatus fuit famelicis cibus.
ASINUS. EQUUS Asnus L. ber Eses.
V1RTUS. Caro pulli tenera & sapida. Caro Onagri GaIdei et cervinae proxima a veteribus fuit habita. Caro assini senioris gustu insuavis, digestu dissicilis , cacochyma. Usus. Ab Italis, quibus pullus in deliciis est, comeditur.
Fera mammalia, quum magis quam domestica motu exerceantur , atque acriori vescantur pabulo , sicciorem, teneriorem , sapidiorem & digestu faciliorem praebent carnem, quam animalia cicura. At ob minorem gelatinae & pinguedinis copiam, caro ferina ad juscula paranda adhiberi nequit. Ob salis urinosi copiam transpirationem culaneam ad sudorem usque promovet ' & morbis ab aci