Bromatologia seu doctrina de esculentis et potulentis

221쪽

vIRTus. Caro sapida magni aestimatur a Groentandis.

Classis volucrium, quae in usum alimentarem adhibentur, dividi solet in aves granivoras , in infectivoras & in piscivoras.

Caro avium, quae granis vescuntur, est carne quadra pedum domesticorum delicatior, & digestu facilior, non autem validum sed leve praebet nutrimentam , hinc imbecillibus & aegrotis praesertim caro pullorum convenit, laboriosis autem & robustis hominibus non sufficit. In deliciis sunt, quae carne alba, ut genus gallin Ceum , gaudent, hae optimum & saluberrimum praebent alimentum , non ita, quibus avibus fusca est caro, his enim firmiores sunt fibrae, digestu 3ifficiliores.

GALLUS DOMESTICUS.

PHASIANUS Gallus domesticus L. ber Mas Gallus, femina Gallina & ambo primis a partu septimanis Pulli dicuntur. Gallus terrio mense castratus Capo; Gallina autem castrata, Pullam

da vocatur.

222쪽

VIRTVs. Caro galli iuniorιs bene saginati digestu facilis , lapida , bonum largitur chylum. Galli

adultioris vero caro, qui crebrius jam venerem exercuit, est sicca, tenax, digestu dissicilior. Cristae gallinacem ut & tepes suntorum gallorum magni aestimantur a quibusdam. Caponis vero caro, maxime Stirensis, multo pinguior, tenerior, delicatior N digestu facilior est quam galli non castrari vel gallinae. UsUs. Capones & Galli juniores eduntur assati; Galli ad ultiores elixatione multum emolliuntur, & ad paranda juscula nutrientia adhiberi solent, quorum gelatina sextam constituit partem.

GALLINA DOMESTICA.

GALI IN A domestica L. die . eiine. Femina GaIligallinacei. VIRTV s. Caro gallinae I toris delicata, digestu facilis; carne galli praestantior. Hinc propter carnis tener tuis nem ab omni aevo in saluberri inum cibum recepta est. Gallinae vero annosa cauro , quae aliquoties j m ova deposuit, est tenax , digestu dii ficilis, pro sapidis vero jusculis parandis valde ap a. Haec debilitatis & a morbo restitutis insem

uiunt.

Caro gallinae, ovariorum exsectione castratae seu Put' lardae eli carne caponis adhuc delicatior. Chim ta est, quod frequens ejus esus podagram gi

gnat.

U Us praecedentis.

223쪽

PULLUS GALLINACEUS.

GALLr de GALLINAE aliquot septimanarum. iunge funer. Vin Tus. Nihil eorum carne delicatius & tenerius , hinc debilitatis a morbo vel alia causa exhaustis convenientissimus cibus. Usus. Sanis ob mollitiem assati, aegris in embem ma- te cum succo citri acidulato praebentur.

GALLUS INDICUS. MELEAGRIS Gallopavo L. ber Stibian, ber ea secuti sche Dahir.

Uinaeus. Caro Gallopavonis bene saginati sapida, tenera, facile digerenda. In pectore alba dc tenera, in lumbis & posteriore parte bruna de durior est. Gallus indicus praesertim castratus praestantiorem habet carnem quam gallina indica. Usus. Editur assatus. A mosus in jusculo melius datur vel gelatus. Fabula est caput esse venenatum.

PA Wo crisatus L. ber UIRTUS. Caro pavonis junioris tenera est de Romanis olim in deliciis fuit. Senioris autem caro dura, sicca de digestu dissicilis. PHASIANUS. PHASIAN Us Colchicus L. ber

224쪽

VIRTus. Caro exquistis limi saporis , praesertim in Bohemia, tenera, facilis, digestu, optimum praebens alimentum. Diu in frigore incorrupta permanonS.

VIRTVs. Caro ad carnem Galli indici accedit, sapidior redditur, si aliquot dies aeri exponatur. R rius haec avis in nostris eortibus, ob horrendos, quos edit clamores, educatur.

U1RTUs. Caro duriuscula, sicca, validum praebens nutrimentum, odoris abietini, cum avis gemmis abietis vescatur.

TETRAO Tetriae L. ba 6 Tirfhusin. VIRTUS. Caro Iuntorιs Tetricis tenera, sapida, alba, concoctu facilis. Sed veteris caro durior, digestu disseilis, hinc diu aeri exponenda.

UIRTus. Caro tenera, praestans, perdicibus congruens.

225쪽

VIRTVs. Caro post phasianum delicatissimi saporis, aestate Sc autumno optima , digestu facilis &egregii alimenti. Annosa perdicis caro ad jura

nutrientia recipitur.

VIRTVs. Caro ejus perdice vulgari delicatior.

VIurus. Caro hujus avis in Gallia valde aestimatur.

rylarum.

VIRTUS. Carnem teneram & albam, sapidissimam, digestu facilem, habet, quae optimum praebet allia

mentum.

Uinaeus. Iunioris caro tenerior, delicata, veteris au tem dura, elixatione in vasis clausis vix emollienda & tunc adhuc durum praebens alimentum.

ANSER DOMESTICUS. ANAS Anser domesticus L. die Saris.

226쪽

VIRTUS. Iunioris anseris caro sapida, digestu facilis. Adulti de bene saginati caro a multis gentibus . in deliciis habetur, at anserinam carnem digestu esse difficilem experientia docuit. Hinc a copio- & frequenti ejus usu cach exta, obstructio viscerum, febris intermittens dicitur observata. Usus. Eliaeata vel assata editur. Instimata vilioris adhuc notae est, haec elixata difficilius a ventriculo digeritur quam caro cruda cum pipere comesta. par anseris saginati esu suavissimum est, at ob nimiam pinguedinem saepe ventriculo inimicum.

ANSER FERUS. AN As Anser ferus L. die iviIde San 6, bie Schneex

ganS. VIRTV s. Caro tenacior , siccior , digestu dissicilior quam Anseris domestici. Hyeme caro aceto bene macerata in artocreata recipitur.

Cor NMBA Oenas L. die fatigia ube. Vin Tus. Caro juniorum columbarum, quae nondum volare possunt, sapida, tenera, digestu facilis, at carro adultarum, nisi elixatione & maceratione in aceto tenerior reddatur, tenax, digestu difficilis & infalubris est. Quae agros pervagantur CO- lumbae δ' esbia uben iis, quae in hypocaustis aluntur, gratiores sunt.

227쪽

VIRTus. Caro pullorum ob teneritudinem carnis bonum Sc lapidum praebent cibum. At senioris Palumbi caro dura & coriacea eae

COLUMBA TOrtur L. die 'ξurtestaube. VIRTus. Caro junioris & pinguis Turturis sapidior &tenerior carne columbae domesticae eit.

PSIT PACIS nobilis de severus L. der Popogei'. VIRTus. Caro pullorum carni columbinae similis.

A LAUDA ARVENSIS. ALANDA arpensis L. bie deIb Ierche.

VIRTus. Autumno mirum in modum Alauda pinguescit, tunc ejus caro tenera, sapida, digestu facilis, saluberrima. Saporis excellentia Alaudarum Lipsiensium & Hallensium a pastu Allii urses Ounb6fn oblati: est. Ossicula una cum carne de glutita saepe cardialgiam inducunt.

A LAUDA pratensis c. die Die senserche. V1RTus. Caro sapidissima praecedentis. A LAUDA ARBOREA ALAVDA arborea L. die Taumlerche. TSalbseri che. Somervo ges.

VIRTus praecedentis.

228쪽

A LAUDA CRISTATA. ALANDA erifata L. bie Schopsterche, die

A LAUDA CALANDRA.

VIRTus praecedentis.

FRINGILLA DOMESTICA seu PASSER.

229쪽

via rus. Caro dura, insalubris, hinc inde tamen come ditur. Ab ejus esu libidinem excitari, quia avis sa lacissima sit, fabulam sapit.

VIRTVs praecedentiS.

MON T IFRINGILLA.FRINGILLA monti fringilla L. ber Tergilii '

VIRTVs. Caro tenera, at saporis amaricantis. '

FRINGILIA CANNABIN A.

FRINGILLA SPINUS. FRINGILLA Spinus L. dex Sei figi hos

FRINGILLA CITRIN ELLA.

UIRTus praecedentis.

FRINGILLA coHebs L. ber VIR Tus. Caro sapida, digesta facilis, salubris.

230쪽

FRINGILL A canaria L. der Canarietaboges. VIRTVs praecedentis.

braune UIRTUs. Caro sapida, non insalubris.

VIRTVs praecedenti S.

Mo TACILLA ALBA.

MOPACILLA alba L. bie Vinius. Caro digestu facilis, salubris.

VIRTVs praecedentis.