Bromatologia seu doctrina de esculentis et potulentis

251쪽

ejus victus est necessiitas , sub hoc enim coelone gramina quidem adolescunt. Historia gentium etiam docet, antiquiorem longe esse piscium quam carnium esum, populosque inveniri plures ich-tyophagos quam carni voros. ' Lactes piscium non nisi is lucio aestimantur. Oma piscium , omnino sunt ob duritiem digestu dissicilia , insalubria, imo in quibusdyna venenata. Cauda piscium , quae spinis non abundat, in plurimis piscibus est: pars optima. Plurimi pisces macescunt postquam ova generarunt, hinc tempore vernali plurimi pisces macilescunt, & insipidi inveniuntur.

Aetas piscis carnem non adeo ac in aliis animalibus mutar. PRAEPARATIO, qua pisces ad esum adaptantur varia est. Commeduntur ra.. Eliae ali. Recentes pisces aceto elixati digestu, faciles, sapidi & saluberrimi sunt. 8. Friaei in craticula. Pinguiores pisces sic sapiunt, digestu faciles. . Trixi cum butyro aut oleo in sartagine. Sapidi quidem, at ob multam pinguedinem digestu dissieiliores. Sale conditi. Marini pisces muria conditi nobis adferuntiir, digestu difficiles. ε. Aceto conditi. Ob duritiem digestu disse iliores Insummati. Ob duritiem digestu valde dissici

252쪽

n. Aere siccati, digesta non adeo dissiciles, si nondum subputridi & ad mollitiem cocti. bemmati. Sic optimi, digestu faciles. i. Gelati. Ob gelu glutinositatem digestu dissi

κ. SVor & odor limosus piscium laeustrium dispellitur, si pisces tales aquae purae vel fluviatili aliquod ante esum tempus includantur& aqua salita bene abluantur. 'Abinus. Pisces facile & citius quam carnes putrescunt atque plus continent foetidi alcatini liquoris , quam Carnes putrescentes. Frequentior piscium estis ideo putrido - alcatinam in primis viis &sanguine generat acrimoniam, ex qua scabies, epidermidis totius secessus , scori, ut us , Ulcera maligna putrida , morbus pedicularis , febre, putridae, vermes,' ' is a piscibus rancidis lepra observatur. In animalibus, quae piscibus pascuntur, rancidus & fluidus est adeps, lac ingratum Scarnes foetidae. Sapor avium plices rapientium pisculentus. An ab esu piscium leprosorum lepra

Schwed. Abhandi. Ie. B. upinatur author limosum principium solis adhaerore integumentis externis piscis, coctura vero in carneS panotrRTO.

. Epidemica scabies ex ei sardinarum. Memoires de P academie 3749, P. I Cum mucus putridus innato seminio vermium excludendo nutriendo aptum sit pabulum, & ichty phagae gentes frequenter vermibus veXentur.

253쪽

& piscium taenia laborantium taenia 3 ' A piscibus salitis scorbutus, inflammatio & excoriatio genitalium in utroque sexu. '

Qui in fluviis velociter motis degunt, pisces sapidi &

salubres sunt.

MUSTELLA FLUVIATILIS.

GA D υs Lota L. bie Trufine, bie ciesraiipe. VIRTV s. Caro mollis, dulcis, mediocriter glutinosa, saporis exquisiti, digestu non adeo dissicilis. Solidior, candidior & salubrior est caro mustelae

ν Ol. B L o C Η Abhan von der H eugung der Einge- mei tirmen. Perlin I 781. p. 42. demonstrat seminium vermium intestinalium hominibus quibusdam effoinnatum , & vermes intestinates ex uno animali in aliud propagari non posse, etsi vivi ingerantur , hinc ab esu piscium vermes intestinatos homini non esse timendos 'Ill. R O S EN S TEI N Abh. von dem Rinder run E. 3. Ausg. p. 4 s. dicit quidem se in cocto Cyprino Brama vermem vivum vidisse, at Cel. BLOCH p. q. vidit vermes piscium in aqua ebullientes intra aliquot minuta mori. Forsan vermem Bramae quem M. ROSENSI EIN vidit, multa pinguedo piscis & insufficiens coctura ejusdem a morte tuebatur. Cel. Z u C R E R Τ νon den Speisen aus dem Thierrelah. p. Iv9.

254쪽

fluviatilis quarii lacu stris. Mustela totam per aestatem ad hyemem usque in cibum recipi potest. Ηe par desicariis murri. UsUs. Mustela, dempta cute mucosa, cocta additis arOmatibus editur, nimium autem pinguis assata melius sapit.

MIRAENA Anguilla L. ber VIRTV s. Caro pinguis, sapidissima, at ob viscidam pinguedinem digestu difficilis. Copiose in gella

nauseam , vomitum quandoque febrem causat. Usus. Editur as ata cum acetario, vel aceto tilaenia sale atque aromate bene conspersa. Siccata &muria condita ut & infumata , quae a multis in deliciis habetur, aegre ae ventriculo fertur.

SALMO Trutta L. bie facis forelle. UIRTus. Caro solida, rubicunda, delicatissima. Copiose autem ingesta ob pinguedinem facile fastidium movet. Trutta salmonata quandoque morbo corripitur, qui eas esui ineptas reddit. '

visimus. Piscis carnis delicato sapore , teneritudine, pinguedinis blanditie ac salubritate omnibus pi- PANT OPPIDAS 2. Th. p. 363.

255쪽

scibus palmam praeripit. Aestate sapidissimus, hyeme omnem fere amittit gratiam.

Usus. Elizatus optime sapit, salitus est vilior. . SALMO SALAR. SAE, o Salar L. ber Salm, ber sus. i Habitat in mari, inde in fluvios ascendit, plurimus in

Rheno.

UIRTus. Caro salmonis rubet & rubor coctione intenditur. Caro salmonis junioris seu Salmunculi so- lida , delicati saporis , pinguis, multum nutriens. At nimis pinguis fastidium mox parit. Salmo marinus ingrati est saporis. Caro salmonis aetate provectioris sicca & dura est. Usus. Recens Salmo elixatus delicatissimus. Salitus

deterior. Insumatus crudus cum pipere comestus stomacho aptior est quam butyro frixus. Frictione enim magis indurescit.

UIRTus. Caro mediocris saporis.

SALMO Salmarinvs L. ber Sem sing. Villaeus. Caro omnium piscium sapidissima, tenera, pinguis, friabilis , digestu facilis , boni succi

plena. Usus. Editur recens & sale conditus.

256쪽

s ALVELINUS.

SALMO Salpelinus L. ber Salbesin. VIRTVs praecedentis.

SAr Mo Utribu L. ber, VIRTUS. Caro pulchre rubens, sapidissima ΤΗYMALLUS. SALMO Thymalius L. bie Ἐsse. VIRTVs Caro albida, solida, friabilis, digestu faci-- lis, saluberrima, adeo delicata, ut Truttis praefe

ratur a nonnullis.

E PER LANUS. SALMO Eperianus L. ber Stint. VIRTV s. Caro mollis, sapida, digestu facilis, at parum nutriens. Piscis violam redolet, hinc mola marina Seebeisgen quibusdam audit. A L Ρ Ι N. U S. SALMO Alpinus L. bie. Tergforelle. VIRTVs. Caro sapidissima. ALBULA.S ALMO Albula L. ber Dei sis'. V1aetus. Caro subfoetida , vilis, quae paulo gratior evadit, si juri acido incoquatur vel elixata cum

aceto armoracia edatur.

257쪽

pel. Habitat in mari & fluviis. VIRTVs. Caro friabilis, tenera, non insalubris. Recens & siccatus cum rapis coctus in deliciis est.

VIRTus. Caro carpionis fluviatilis, mediocris magni-tqdinis, mollis, dulcis, tenera, parum glutinOsa, digestu facilis, salubris, bene nutriens. Cyprini maximi duri & tenaces sunt. Cyprini l cupres lutum redolent, insipidi, etsi pinguiores & grandiores carpionibus fluviatilibus esse soleant, insalubres sunt.

Usu S. Carpio editur elixatus cum aceto & armoracea vel sanguine proprio & aceto elixus, vel frixus. Ex ovis Caviarum rubrum conficitur. Lactes

laudantur in hectica. BARBUS.CYPRINUS Barbus L. ber Taxine. UIRTus. Caro mollis, candida, solubilis, boni succi plena, sit piscis e fluvio saxoso limpido capiatur. Ova Barbi comesta choleram causare di

cuntur. T i Μ π u s Casus medicinal. p. O4.

258쪽

CYPRINυS Brama L. die Trase. VIRTVs. Ρiscis in craticula assati caro mollis, pinguis , saporis non insuavis, sed digestu aliquantum difficilis. TINC A. CYPRINVS Trinca L. bie Sola i)e. VIRTVs. Caro subglutinosa , saporis suavis , digestu aliquantum, dissicilis. Bona ex hoc juscula pa

rantur.

CARASSIUS.

CYPRINIS Grassus L. die A arausche. VIRTVs. Caro quocunque modo parata, tenerrima &sal uberrima.

assata.

ALBURNUS.CYPRINus Alburnus L. ber Dei offui, ber Euni

ster.

259쪽

VIRTus. Caro vilis saporis , ob multas spinas aegre

manducanda.

RUTILUS.C V PRINIS Rutilus L. Nothiloifer. Rubellus. VI RrUs. Caro levis, boni saporis & succi salubris. Elt YTHROPHTH ALMUS.

CY P RINIS E throphthalmus L. VIRTVs. Caro Rutilo ssimilis.

CYPRINNA Dobula L. ber Dbbes. VIRTV s. Caro mollis, salubris at spinis reserta.

VIRTUS praecedentis.

CYPRINNS Ieses L. ber Erotiis'. VIRTVs. Caro mollis, miti pinguedine intermixta, saporis jucundi. Usus. Elixata vel assata salubrem sistit cibum. LEUCISCUS.C RrNIS leticiscus L. ber meis fisci, bie saucie. Vistius. Caro boni saporis , digestu facilis.

260쪽

UIRTus praecedentis.

sing. VIRTUS. Caro piscis ex aqua pura capti salubris &sapida, ex fluvio limoso insipida, vilis, insalubriS. Usus. Piscis frixus comedi solet.

COTTIS Gobio L. ber Roppe. UIRTus. Caro mollis, suavis, digestu facilis, ovis turget pinguibus , copiosis , delicatissimis , hyeme optimis. Fluviatilis lacustri praestantior est.

GASTEROS TEUS ACULEATUS.

GASTER OSTENS aculeatus L. berher Stichbuites. Pungitivus. UIRTus. Pisciculus ob parvitatem & multos aculeos non aestimatus. Elixatus vel assatus est pauperum

cibus.

V1RTus. Caro solida, duriusciuia, sed resolubilis tamen, cum petroselino co6 a cibus gratus, uu