Pharmacopoea Gandavensis nobilissimi Senatus jussu renovata

61쪽

CASSIA LIGΝΕΑ. De Nas i an den Dori vari Nilden Kamelbooin. Sub hoc nomine ex India Orientali afferuntur cortices, qui Cinnamomum omni dote aemulantur , sed sapore & odore remissioribus

gaudent, & in eo se praecipue ab eodem diversos exhibent quod masticati in Viscedinem sol Vantur , & in Aqua cocti Alucilaginem largiantur: hinc in casibus , ubi nudior, calidior Cinnamomi vis suspecta est, utiles esse possent. CASTOREUM. Nei ergeti Sub hoc nomine veniunt duo glandulosi solliculi figurae oblongo- rotundae, magnitudinis ovi gallinacei & quandoque majoris, e Castore animali amphibio desumti. Olim hujus animalis testiculi habiti

sunt: jam constat rerum naturalium indagatoribus ad partes genitales ΠΟn pertinere , nec ullo modo cum illis communicare: utrimque juxta anum alter in dextro alter in sinistro inguine sub cute, seque in Castoribus steminis ac maribus, ad particularem necdum bene ΠOtum Usum , eXcrescunt. Constant membrana tenaci coriacea , quae substantiam excludit flavam, unctuosam, inflammabilem; odoris proprii, Virosi, caput obnubilantis; saporis acris, amari: substantiabaec, quae proprie Castoreum est , multis cellulis membranaceis dis tinguitUr. Totus solliculus exemptus, fumo exsiccatus, & induratus e pluribus borealibus Europae regionibus, & ex America ad nos adsertur. A patria Damiscanum , Prufficinn, P0llatricum &c. Castoreum denominatur praesertur Ruggicum; insimum Canadensi est. In genere solliculi majores, ventricosi, graVes, substantiam siccam quidem , sed non totam aridam, &sortissimo odore instructam continentes, reliquis praeserendi. Adulteratur saepius immisso solliculis Gummi Ammoniaco, opoponace, Sagapeno, Melle , Sanguine inspissato , I renis &c. Discissione, odore, solutione fraus detegi potest. Vires mediope Nervinae, Antihysteriere; non nullor, sed multis

62쪽

authoribus nimium laudatae : tam Aqua quam Spiritu Vini extrahuntur: distillatio cum Aqua totum sero Castorei odorem elevat; eum Spiritu Vini Reetificatissimo nullum. .

CATECHII. cichori. I ERRA IMONICA etiam appellatur, dum tamen neque terra neque Japoniae productum est in India Orientali paratur, & succus cst vegetabilis, levi coctione cum Aqua extractus, dein blando calore ii aspissatus. Ut nobis prostat est substantia sicca, dura, enus rufa, Nigricans, intus e rubro fusca. odoris nullius, saporis adstringentis primo amari, dein subdulcis & pinguis ut Boli. Tota, dum genuina est, in ore deliquescit, & solvitur Aqua ; tres quartae partes sere Spiritu Vini rectificato: ut pateat substantiam esse gummeO-resinosam. Cujus plantae productum sit dudum ignoratum est plures Authores crididerunt extrahi e fructibus Palmae Are ferae celebris JUssim ex alia arbore Cat Che dicta desumit, & SPIEI MANNUs ex variis Mimosae LINNU speciebus , & diversis aliis plantis cortice adstringente & rubro praeditis contendit parari. Speciem mimVae,e qua Obtinetur, & extracti praeparationem describit D. KERR Νoso comit Bengalensis Chirurgus in relatione a Celeberrimo FOTHERGILL Sodietati Aledicae Londinensi conu Unicata. Is testis Ocularis litem videtur dirimere.

Vires medicae leviter adstringentes & roborantes sunt: hine in Diarrhaeis, Haemorrhagiis, Viscerum laxitate &c. utiles: laudatur in flacciditate Gingivarum , vacillatione Dentium, in Catarrhalibus Defluxionibus, Raucedine &Q. CEN TAURII MINORIS Summitates. De Toysen et an ktait duilenit gulaeir K id.

63쪽

CERA. Mascli Est substantia illa fava, concreta sexilis, quam Apes e floribus

collectam, & in stomacho suo elaboratam ad construendos faVos suos adhibenL A Melle & reliquis heterogeneis separatur, & in panes redigitur expressione, lotione & fusione. Odorem habet, praeci pue dum recens est, melleum, non ingratum saporem, praeter lentum oleosum, nullum. Igne mollescit, funditur , volatilis sit

summam alit: ex flava albissima fit unitis Aeris , Aquae & Solis viribus. Videtur Oleum esse ab Acido dense coagulatum; nam distit lationi subjecta primo Acidum largitur volatile, penetrans: tum oleum spissum , albicans , quod ob consistentiam Buortam Cerae vocatur. Id repetitis distillationibus, expulsa semper portione Acidi , mutatur in Oleum Cerae, oleis unguinosis, blandis, expressis non absimile; quod ea proportione, qua distillationes multiplicantur, continuo tenuius fit , Spiritu Vini dis lubilius, & magis blanda indole sese commendat. Solis hujus olei dotibus Cera a Resinis

videtur differre. Usus chirurgicus Cerae praecipue savae seu citrinae, OB Vim emollientem, maturantem, multiplex : internus, quoniam viribus digestricibus nostris Vinci nequeat, Vix ullus: aliqui ad pertinaces Dysesenterias commendant. But 'rum laudatur ad Haemorrhoidum dolores: Oleum adversus labiorum aliarumque partium fissuras CERASA. Gryen. Plures sat notorum horum fructuum species dantur, quae colore& sapore succi distinguuntur. Illa pi peeiptae in Medicina, tamquam

Antiphlogistica & Antiseptica, in febribus biliosis & putridis com

mendantUr, quoi Una succus gratus acidus. Ut alii frudius horaei in magna quantitate & continuo esse vi resolvente morbos qUOS-dam chronicos felicissime curaverunt. Nigra nervorum morbis me

64쪽

ducta, Venenos US..

CH-OMILLAE, seu CHAMAMELI ROMANI ET VULGARIS

CHELMONII MAJORIS Folia, Radii. De Ala feren en mortet vanstinkende V gr00te G0uιν, Malun kruid, of giD0t OGenklaar. Tota planta recens succum fundit croceum, graVeolentem, amarum, acrem, qui ad abstergenda corneae vitia commendatur sed ejus acredo & organi sensibilitas requirunt, ut in hunc Usum multum diluatur. Sine hac cautela ad Verrucas prius incisas adhiberi potest. Foliorum vires internae stimulantes, aperientes, diu- reticae & diaphoreticae sunt famam habent in instretu PulmonUm, in obstructione Viscerum Abdominalium & praecipue in Ietero ;dum nulla adsunt signa inflammationis. Laudantur etiam ad Hydropem , & aliqui suspicantur radicem , quae reliquis plantae partibuS acrior est, HELMONT11 adversus Hydropem ascitem specifi' cum fuisse. Planipe Vis exsiccati0ne perita

65쪽

CHINAE Radix. China Ortet. Est radix plantae, quae in China potissimum crescit, I AEMPFERO smillax minus spin0sa ,fructu rotundo, radice virtu0sa dicitur. DupleX est Una nobilior, quae China a era vocatur, ex India Orientali ad sertur: est radix crassa, ponderosa, nodosa , tuberculis pluribus obsita, teXturae lignoso arinacete; coloris extus ex fusco rusescentis ; intus ex albo rubescentis ; saporis dum recens est leViter aeris, dum Vetustior est terret , inertis ; odoris nullius. Altera ignobilior, quam & pseudochinam appellant , adsertur eX DOVaΙHispania, Massilia aliisque Americae partibus. Quamvis CVsdem plantae productum ob diversam patriam levior est, minus nutrita; coloris extus nigrioris; intus magis rubri Circa annum I 533. in Europam adducta, & primum ad IIo bum Articularem, Assectiones Cutaneas & Luem Veneream tamquam Specificum adhibita est: dicitur operari humores acreS Ob-VOlVendo eosque per promotam insensibilem transpirationem &audiam Diuresim expellendo sed cum nulla fida observatione constet, ut SPIELMANNUs notat, ejus solius ope Vel Veneream Vel aliam quamcumque Acrimoniam fuisse curatam, radicem inspidam& inodoram Medicamentis inertibus potius , quam adtivis arbitramur annUmerandam: qui tamen ea uti amant, sciant facile a Vermibus exedi, & Mercatores foraminula & lacunas pasta rubra, cui etiam ad augendum pondus Lythargiriuire quandoque ad mixtum inventum est, replere.

66쪽

Adeo confusa sunt omnia , qine ad Cicutae historiam pertinent , ut probabile sit ei Ob Bolanices ignorantiam per plurima tacula a pluribus diVersas plantas substitutas fuisse: hinc non desunt Authores, qui Cicutam omni scelere absolvunt, dum interim alii varias plantas floribus umbellatis instructas , & quas malos

effectus in corpus humanum producere obserVarunt, Cicutam ap'pellant. Videntur etiam olim composita aliqua hoc nomine insignita fuisse: Atheniensium venenum SocratiS morte infame, Vero-

similiter compositum, id probabile reddit. His visis tutum videtur solis recentioribus I fide dignis Observationibus in dijudicandis hujus Plantae viribus adhaerere. Hae eVincunt omnes ejus species venenatas esse. Cel. BOERI AVIUs a foliis inter digitos contritis & naribus admotis quasi ebrius stupidusque factus est. Pueris, qui Cicutae fistulas aliquamdiu inter labia con tinuerant , eadem inflari & inflammari visa sunt dum introsumuntur Vertigines , Stuporem , Convulsiones & horrendam Mortem denique inserunt. Secundum WEPFERI eXperimenta in StomachUm, quem inflammant & corrodunt primario agunt. Veneni Antidotum a pluribus Acetum creditur. Alii dubitant; sique prudentiores ei soli, sine additis strenue generalioribus , non fidendum i

putant.

Non obstante hac indole Cicuta major Medicamentis adscripta est. Externe tamquam sopiens & resolvens in Carcinomatos1S Ul- ceribus multis abhinc annis adhibita fuerat, dum ILLUSTRISSIMUS STOLRKIUS ad eosdem aliosque morbos hactenus incurabiles habitos intern im usum tentare suscepit. Celebris hujus Viri experimenta docuerunt in minori & prudenter aucta Dossi non solum tuto p0cte adhiberi, sed etiam selidissimas curationes posse perficere commen' data itaque tanta authoritate per omnem Europam alacriter tenta

si subjecta est , prodieruntque illico innumerae ObserVationes,

67쪽

quae probant eam validissimo resolvere & non solum scirrosas glandulas reserare & cancrum curare, vel saltem emendare; sed etiam Spinae ventosae, Ulceribus cacoetheis, Alorbis chitaneis, Cataractae, nouros, Arthritidi, Cephalaepe chronicae aliisque morbis ad alia omnia rebellibus aliquando medelam esse. Non reticendum est plures eosque Celebres Aledicos contra salutares hos Cicutae effectus reclamasse Se densam attulisse Observationum nubem, qua remedii inessicaciam stabilirent. Illust. Author varias promiscue herbas substitutas, aut Extractum non rite para tum fuisse respondit, & ut omnis error imposterum eVitaretur

Cicutam suam aenea Tabula expressit, addens eam esse conium maculatum LINNAEI; cicutam majorem ToUR MORTII sec. mondit praeterea

eam ingrato Μurium domesticorum foetore, dum digitis conteritur , vel in calidiori loco asservatur ab aliis Plantis acile posse distingui.

Omnia haec reclamantes non sedarunt: opposuerunt enim ab ipso CELEB. STOERCLII Pharmacopaeo praeparatum extractum, &Vienna ad exteros translatum emcacius sese non praestitisse. Si qua fides tamen plurium celebrium Aledicorum Observationibus, mira prostant Curationum exempla: nequo ideo rejiciendum est Remedium, quia non perpetuo curat: adeo de quamVi8 tantum

milesimo prodesset; prpecipue in Ilorbis, pro quibus nullum hactenus erat cognitum Remedium, quales illi passim sunt, quos Cicuta

curatos legimus, tentari meretur & debet. .

CINERES RUSSICL Potasich. . Sub hoc nomine Sal Athali fixum, quod ex cineribus lignorum duriorum , praecipue querni & fagini , in Polonia & MoseoVia

paratur , ad nos transfertur. Sal Lixiviosum constituit admodum impurum: nam praeter terram vegetabilium calcem ViVam aliaque heterogenea admixta gerere Analysis probavit: hinc numquam in

usus medje0s, nisi debite primo purificatum, adhiberi potest.

68쪽

CINERES CLAVELLA TI, e secibus Vini exsiccatis de c0mbustis in Gallia parati, ejusdem indolis sunt

CIΝΝABARIS FATIVA. Berga emilioen. Est minera Mercurii maxime occurens, seu Mercurius Sulphure mineralis atris. Eruitur in Hungaria, Hispania , Japonia &e. Optimam Hollandi ex India Orientali asserunt. Substantiam habet ponderosam , fragilem: nullo odore , nullo sapore praeditam : in si ustis integris strias exhibet splendentes, Longitudinales, & coloris est rubri fuscioris; dum in pulverem redacta est Vividi, pulcherrimi. Chemica Analysis & Cinnabaris factitia probant eam constare sex septemve Mercurii partibus & una Sulphuris , igne subterraneo simul sublimatis, & unitis. Igni exposta volatilis est , & in Vase

clauso integra sine Decompositione sublimatur: in aere libero Vero, accenso Sulphure, decomponitur, & Mercurius in Vapores redigitur. Intermedio Alkali, Calcis, Ferri & aliarum substantiarum, cum Sulphure Majorem assinitatem habentium quam Mercurius , in Vase clauso decomponitur. Ita Distillatione MERCURIUS A CINNABARE REDIVIVUS , purissimus obtinetur. Cinnabari vires absorbentes & sedantes aliqui adscripserunt. Has certo non possidet. LaudaVerunt aliqui contra Epilepsiam, Morbos Cutaneos, Venereos, Lepram &e. dum alii humoribus nostris non . sol Vi contendunt. Rus usus salivationem tamen excitat. Fec desunt qui internum Cinnabaris Nativae usum omnino proscribunt ob arsenicales particulas vix separabiles, quas plerumque admiXtas habet.

Basis est Fumigationum Mercurialium, & pro hoc usu retineri potest. CINNAMOMUM. mel. Est Cortex interior Arboris, quae in Zeylon seu Ceylon Indiae Orientalis Insula crescit, δο LINNAEO laurus s0ἰὶὶδ oblang0-0ratiS, ti b

69쪽

nerviis , nitidis, planis appellatur. Adsertur nobis in eannulas seu tubulos eXsiccatione conVolutus. Tenuis est Coloris proprii, favi, dilute rubescentis; odoris fuaxissimi; saporis grati, aromatici, aeris cui aliquid dulcis &, eVanido aromate, adstringentis admixtum est: dotes hae multae aqua; plures spiritu vini extrahuntur. Olei disiit lati fragrantissimi, aurei coloris, gratissima aerimonia linguam ferientis circiter unam sexagesimam sui ponderis largitur. AEthereo hoc oleo sola scatet pellicula interior hujus Corticis recentis: sed hoc sensim mora per totum Corticem sese spargit: hinc cannulae tenuiores crassioribus praestantioreS. Hoc Aroma adjectis Corticibus aliarum Arborum Canellisera rum ignobiliorum, & praecipue Cassia Lignea adulteratur: pro de , tegenda fraude Vide CASSIA LIGNEA. Vires in Morbis frigidis, ubi saccida fibra exstimulanda, Vel naucus iners domandus utiles. CITREI MALI Cortex Succus. De geele Schel en het Zap νβα

CITRULLI Semen. De Maden Dan Citrullan os mater emendia..

COCLEAM E Folia. De Lepefladereri. Nomen a soliorum forma sortita est. Apud nos in hortis colitur; sed circa maris littora, & in Borealibus Regionibus, ubi Scorbutus maXime humanum genus infestat, sponte & quidem maxima copia, ceu Antidotum divinitus concessitan, crescit. Recens saporis esst acerrimi, calidi, falsi. Oleum continet aethereum, tenue, aere, ptingen8; adeo Volatile, ut ViX coerceri queat: ab hoc omnis planipe sapor, Odor & vis, quae omnia in decocto pereunt, sola superstite amaritie hinc optime solior a succus, vel infusum ad hibetur. Vires extrahuntur Aqua & Spiritu Vini Rectificatissimo. H Ne planta stimulo suo atoniae medetur , & humores Viscidos

incidit: hinc summa laus in Scorbulo inerti , & Obstruetionibus

70쪽

PHAR Μ ACOPAE A ab hae causa pendentibus: hinc etiam omnes se & excretiones, praecipue Diuresim juvat. Acredo in multis casibus ten'perari debet. COLCHICI AUT JΜΝALIS Radix. De Ummi a an Tydes00 en , U

omnium sere testimoniis venenatae sunt omnes hujus plantae partes. RadiX, quae sola in usu, odoris est aromatici, fortis, acris Linguam afficit sapore caustico stupore , rigiditate : eam Aceto innisam & Melle edolcoratam sub titulo Oximellis Colchici iterum in Aledicinam introduxit CELEBERRIMUS STOERCK interne, a parcadosi incipiendo , laudavit tamquam potentisitanum diureticum, in Hydrope, ubi omnia alia & quidem scillitica fallunt, utilissimum externe tamquam resola enS. Omnem Vim tam Venenatam quam diureticam inter alios tam possitivo negat CELEB. KRATO VILL in Dissertatione chbnnico medica de hac radice, ut putares de diversa omnino Planta celebres duos Viros agere. WEDEI 11 Amuletum adversus Pestem aliosque morbos contagiOsos hac radice paratum audaciam saltem animis addit. En Omnem fere Amuletorum Vim COLOCHYNTIDIS Fructus. Gloquintappetem Sunt fructus plantae e genere Cucurbitarum Armeniae, syriae &c. indigenae, LINNAEo cucumis soliis intili dis , p0mis gl0b0 sis, glubris dictae. Forma & magnitudine Pomum Aurantium aemulantur: detracto cortice sola Medulla, seu Pulpa alba, spongiosa, leVis ad Ποῖ transfertur & a seminibus repurgata in usu est: odorem nullum habet ; saporem mucilaginosum , nauseosum, amarissimum,ncerrimum. Vires tam aquosis, quam Spirituosis extrahuntur.

Drasticum est Violentissimum: amarore afficit os eam tractantis Vel contundentis, & aliquando cum summa perturbatione alVum

dejicit. Pauca grana non solum Uypercatharsim inducunt; sed etiam Iazeiunorum