장음표시 사용
31쪽
uationem aeternam. Led modo si quis dicat, se habere sdem,&non habeat opera,per talem fidem non potest consequi vitam sternam .ergo talis fidei possessio hoc intendit Apostolus, cum dicit, Quid c rgo proderit homini fratres mei, si fidem dixerit, quis se habere. J ideli si creda i soldm fidem suis re ad salutem:opera aurem non habeat J dic mit: i, nunquid poterit sola fides saluarceum' quasi dicat, non poterit, & per cons queas sallitur, sic credendo, & hoc si sit adultus, & habeat tempus bene operandi. deinde cum dicit, Si autem frater,aut soror nudi sint,ae indiget victu quotidiano. 3 nuc ponitur quarta ratio ad idem,quae sumitur ex p roximorum indigentis releuatione; sic, ncs volentes consequi vitam ciernam, tenentur fraternam dilectionem,&proximorum indigentis releuationem: sed vos, videntes fratres, & proximos vestros nccessitatem patientes, si dixeritis eis verba consolatolia tantum; tamen non dedetitis iis no- Celsiaria vitae, propter hoc tamen eorum indigentia non releuatur,& sic n6Mimpletis legem, tantum verbis subueniendo proximis vestris. continua scit teram. Si autem frater,aut seror; nam omnes sumus fratres,&sor
res per natum consermitatem, fidei unitatem,& viis aetern s haereditatem, tanquam unius patris fili j; si autem nudi sint,quo ad exteriorem habitum rdicat autem ex vobis aliquis, Ite in pace, de calfacite propter frigiditatem exterius assii gentem; supple, acetiam quis vestrum dixerit famelico. ito in pace, Sc saturator propter calorem naturalem interius amigentem,quo causatur fames,& sitis: non dederitis autem nature necessaria,quasi dicat nihil est eis hoc utile, idest ista vestra Charitas verba)is nihil eis prodest ad eoru subleuationem: sic pari modo fides s no habet opera,mortua est in semetipsa,& nihil tibi prodest, si tamen adsit facultas operandi exterius. deinde cum dicit Sed dicet quis, tu fidem habes,& ego opera.J hic ponitur una ratio ad idem probandum sic, Illorum fides est deridenda, ct priuata omni merito, per quam tales sic credentes non distinguuntur a Daemonibus sed per illam fidem mortua, & sne operibus non distinguuntur, sc credentes a Daemon ibus, nec boni a malis: ergo talis fides priuata est omni merito. continua sic literam, sed dicetalteri aliquis,qui scilicet habet opera sine fide. tu fidem habes, de ego habeo opera. ostende mihi fidem tuam sine operibus, & ego ostendam tibi ex operibus fidem meam, quasi dicat imperando, ut dicit glossa, Ego possum tibi ex operibus probare vitam meam,quia probatio dilectionis est opus. fiant namq; ipsa opera signa, di inditia, quia possumus faciliter coniectare, si aliquis habet fidem,& charitate. Tu vero fidem tuam ostendere non potes, quia non habes opera, quibus mediantibus faciliter possim credere te habere fidem. nam, propter talem fide sine operibus,no distinguuntur homines a Daemonibus unde sequitur credis, quoniam est Deus, nefacis, idest benefacis credendo, ipsum Deum esse.
32쪽
Diuerso modri inteli igitur, credere Deii , Deo, & ia
6 . Ex probatione fidei Abrahae.
homo ex fide , uel ex operibus ius ilicetur
sed nota, quod non susscit. plus requitur, quia ipsi Daemones credunt,&c5tremiscunt,quod plus est quam credere solum. ideo animaduerte quod aliud est credere Deum, aliud Deo, aliud in Deum ; quia credere Deum,
est credere Deum esse. Credere Deo,in credere vera, quae Deus dicit.Credere in Deum, est credendo amare, & firmiter ei adhqrere, & in eum ire. primum, & secundum commune est Darmonibus , ee malis hominibus: tertium vero est tantum bonorum, & persectorum: quia talis fides bon rum est habitus insusus a Deo, quo assentimus, & credimus ea, quae non apparent diuino lumine illustrari: illa autem fides Daemonum non est habitus a Deo infusus, sed magis ex aliquibus visis contra ordinem naturale, quae, cum sint impossibilia naturae, coguntur Dimones ad credendum ex talibus miraculis visis, non quidem ex voluntate libere assentiente, sed magis ex violentia rationis, stricte ex vi miraculorum ad credendum Deum omnipotentem, & ex hoc non est meritoria illa fides. deinde cum dicit, Vis autem scire, o homo, hic ponitur 6. ratio ad idem probandum.eadem est fides modernorum, & antiquorum; sed sicis antiquorum patrum per opera probata suit: ergo, & nostra fides ex operibus debet probari. dicit ergo, o homo inanis, idest sine operibus,Vis scire,quoniam fides sine operibus est mortuat 3 quasi dicat tibi id demonstro. Abraham, pater vester non ne ex operibus iustificatus est, osterens Isaac filium suu super altare lJGen. xxii. quasi dicat, quod ex tali opere comprobata suit eius sides. nam, secundum glossam, magna probatio fuit, cum filium volebat occidere. magna enim fidei probatio suit, cum de filio mortuo se credebat successionem se posse recipere. nam dicta erat illi, antedicta probatio Cencs.xxii. in semine tuo, idest in successione seminis tui, benedicentur omncs Ocntcs. Et subdit Apostolus, Vides ergo,quod fides cooperabatur opei abus illius, ct cx operibus fides consummata est. 3 idest completa, di piri ct i est,& ex hoc completa est scriptura, dicens Gen. xv. Credidit Abraham Deo,&reputatum est illi, scilicet ipsum credere, ad iustitiam, idest ad villiscationem.& amicus Dei appellatus cst. nam illa obedicntia erat iusta, quia obediebat Deo suo superiori. erat etia amicabilis, quia ide voluit quod Deus,& amicorum est idem velle, quia amica fuit coniunctio animorum,& so titudo ipsius voluntatis .concludit ergo Apostolus, dicens, Videtis, idest manifeste videre potestis, quoniam ex operibus, & non ex fide tantum iusti se itur homo. J Sed nota, quod diuersis modis dicitur quis iustificari. uno mo lo iustificari idem est, quod a peccato mundari, vel iustitiam, vel iustiscationem recipere ;& secundiim hunc modum dicit Apostolus ad Rom. Abraham suisse iustificatum sine operibus suis praecedentibus fide, quia per opera bona quines isset ante lidem,non suilbetha iustis tus apud
Deum, ut ibi dicit Apostolus Paulus: in si largo Abraham iustificatione, accepit,
33쪽
Me it,stheoperibus, sdEpraecedent bus; non tamen simplkIter sine operibus,quia non sine opei ibus fidei :inter quae, praecipua sunt, poenitentia, odium peccati, credere Deum iustificatorem, sperare, diligere,& alia :quae opera fidei no excluduntur a Paulo, sed magis includuntur: Cum talia opera sint fructus fidei: prout inconcit. Triden. seis. 6. cap 9. Alio modo, licitur, iustificari ide esse, quod complemetu,&augumetii recipere iustitis, di hoc modo dicit hie Apostolus Iacobus,quando dicit quod fides Abrahae ex operibus consemmata, & persecta est, quod intelligi debet de operihus sequen tibus fide, quia per fide, ante erat iustus & tamen per opera ip sa fides augumenta ta,& completa,&persecta est.deinde cu dicit,Similiter,&Rub meretrix, Hic ponitur 7.ratio ad idu, quae talis est. per illa iusti augu et . Ex ehasimentantur in gratia, per quaeliberantur peccatores a peccato. sed per ope- τλte. Raab.ra bona peccatores liberantur, & iustificantur a peccato. ergo per Opera bona gratia ipsa augumentatur.quod aute per opera bona iustificentur predatores, scilicet sequentia fide, &eis gratia augeatur, & liberentur a pcena, peccato debita, patet, sicut dicitur Iosi. r. de Raab meretrice, quς liberauit in Hierico exploratores Israel, idest iudeoru de manibus regis ipsius ciuitatis, quae dicitur Hierico, de ex isto opere libera fuit a ruina, cum capta esset ciuitas. hoc est ergo,quod dicit, Similiter aute,& Raab meretrix non ne ex operibus bonis iustificata est. J idest propter sua opera bona liberata est a ruina,quae erat poena hominu, & omnium habitantiu Hierico ,& sic ipsa nsola tultificata,libera permalit a peccato, quia opus misericordiaea peccato liberat, acetia permansit in augumcto gratis persistens,& perscies. & proficiens. quia,sicut animal sine spiritu vitali Est mortuum; ita fides sine ope - ribus est mortua, scilicet habenti tempus, & commodum.
O LITE plures magistri eri ratres mei,scientes Po maius iudicium accipiemus. Im AtDLTIs μ' 7'
enim ossentamus omnes. SI si S in Perbo non of fensi, hi erfectus est ri potensfreno circunducere etiam totum corpus. ecce Esitaufrena in ora mittimus, adconsentiendum nobis: γ omne corpus illorum circunferimus. ecce DES, cum tam magnaesint, oe a ventis Pandis minentur, ,-
c feruntur a modicor renaculo quocunq; impetus dirigentis luerit: ita γ LIm modicum membrum e se, est ma
34쪽
re stultoruuerboru loeutionem sproximi offenu.nem s
gna iactat. ecce P R OS ignis, quam magnam fluam incendit. ω LINCO ignis ese uniuersitas in uitatis . sic si
gua constituitur in membris nostris, quae macutit totu corpus, O insummat rotam natiuitatis nostrae,insammata a gehennae. O CNIS enim natura binia moe volucrum, oe serpenti O caeterorum domantur, Gr dotata βιnt a Natura humanae iaLINC autem nullus hominum domare potess, inruietum malum,plena veneno mortifero. In i a benedicimus πω,
O Patrem, in ipsa maledicimus homnes, qui ad imaginem, O similitudinem Nesim Pnt. EX EODE Ore procedis
benedictio, Gr maledictio. non oportet, fratres mei,haecitasseri. N UOID fons de eodem foramine emanat dulce, amarum' NOM&IN potess, fratres mei, sicin oleas facere, aurtitis ficus es sic nullus fons salsam , or dulcem potest facere
uendam a se mundanam sapientiam, propter multa mala, quae facit, quae omnia ex lingua procedunt, qus sunt septem,primo est maloruincursim. 2. est ambitionis incursiva. φ .rancoris Incensiva. q. bonor u mortim corruptiua. s. indomitae lingue inflammativa. 6. prouocativa turbationis.
. est mali fructus productiva. & in prima parte intendit huiusmodi rati nem, illa sapientia et tabijcienda. & a nobis remouenda perquam incurrimus damnationem Dei,&proximi offensioncm, atq; stultorum verborulocutionem. sed modo haec Omnia mala incurrimus ex mu lana sapientia, falsa,& calamosa: ergo talis sapientia est a nobis absjci .nda,& remouenda. continua sic literam, Vsq; modo monui vos ad bona opera facienda, quiasides sine operibus ociosa est,&uiortua, quod autem est mortuum in se, non potest prςstare vitam alteri: nunc autem moneo vos ad salsam sapie tiam . de ad stulta magisteria deuitanda. dico , Nolite pluies magistri seri fratres mei. J Mea nolite appetere cathedram magistralem, nisi habeatis in vobis sapientiam salutarem, idest veram, quae sola potest dare salutem,quae est sapientia sidci cuangelicae; quia, secundum glossam, multi suerunt, tempore Apostolorum, qui, descendentes de Iudsa in Antiochiam, non bene ordinati in lige sidci cuangelice, docebant ipsos conuerses, credentis , ex gentilibus debere circuncidi: de alioserrores inducebant, docedo, & pr dicando:
35쪽
dicando: qui tandem veris doctoribus,& prat dicatoribus non paruum laborem qu.ustionis attulerunt. tales enim, propter appetitum dignitatis, se runt se doctores alsitatis,&erroris: dc per consequens, ipsi primo damnationem mi gnam incurrebant; dcinde alios errare faciebant. unde dicit, Nolite plures magistri fieri. I sine literis, & moribus, sed propter ambiti nem tantum; Scientcs, quoniam maius iudicium sumitis. J idest maiorem damnationem incurritis. Nam in multis nos offendimus omnes. J ideo periculosium est nobis , docere: quia non tantum vos minus eruditi, sed omnes nos maiores, dc doctiores praedicatores in multis offendimus omncs; --' dum mala omnium palam facimus, veritatem euangelicam p dicandor u
ideo ostendimus, maxime in verbis: quia, si quis in verbo no offendit, hic persectus est vir. 3 cum autem disicile sit esse persectum, sic dissicile est noossendere verbis: de sic multa pericula incurrunt magistri, in docedo:quia VERITAS securius auditur, quam doceatur. Nolite ergo plures fieri ma Tutius augistri, sine peritia satres mei. J propter diuinam prohibitionem: scicntes, di Wr Wςyi quod maius iudicium sumimus nos magistri, idest maiorem damnationε, ' ''i m astic lato magisterio Ecclesiae indocte, & indisciplinata, quia se in mul ''S ' ' 'tis nos indocti &indisciplinati offendimus,scilicet verbis,& factis:vel nos disciplinati, & morigerati in multis offendimus, saltem verbis: & sic non affectandum est magisterium . quia, qui in verbo non os dit, hic perse--ctus est vir, propter ver borum periculosam Iocutionem. deinde, cu dicit, .Potens cum freno circunducere totum corpus. I lila ponitur 2.ratio,quod non debet appeti, propter periculum linguar: quae ratio talis est, Illa locu- Incurretio est refrenanda, & a nobis remouenda, quae est ambitiosa, & inani, elo ς φ hi i*riae appetit tua: sed talis est locutio lingue, procedetis ex ambitione, & stut ' ''ta, & fallaci, de verbosa sapientia: ergo talis locutio est absicienda, di remouenda. ideo dicit, continuando, Benedico, quod ,qui non ossendit in ve bo, ille persectus est viri I ideo debet homo compescere linguam sua sicut apse ponit frenum alijs rebus sortioribus, & potentioribus lingua. quia qui Li'gμ- εὶς
refrenat linguam, circunducere potest totum corpus. I idest omnes acti 'μμψ''nes suas, scilicet a recto tramite, ne diuertant. hic probat per simile,quia similiter equis frena mittimus in ora ad consentiendum nobis, & omne corpus eorum circumserimus. I idest ducimus ipsum qu cunq; volumus .ista est una similitudo, quod ita possumus, & linguam stenare, sicut & equos. nunc ponit aliam. ecce Naues, cum magnae sint, de a ventis magnis minentur. I idest impetuose ducantur,tamen circunseruntur & ducuntur,& diriguntur a modico gubernaculo, scilicet a temone, quo impetus dirigentis ' 'voluerit. dicit ergo diximus, &omnia dicta gubernamus, quae sunt potentissima.&sortissima; ita, & lingua modicum membrum est in se: tamen, '
36쪽
rumpere. Gehenna os . Inflammatio in
& gubernet, ne in ambitiosa, & inania verba prorumpat. unde s gnanter ambitiosi lingua magna exaltat. unde dicit litera, quod cunctorum verba,& sensus despiciens signanter se sapien tem iactat, & facund um AOtra quos dicitur. I .Reg. Nolite multiplicare loqui sublimia,gloriantis cilicet voLmet, & subditur ibi causa, quia Deus scientiarum Dominus est, & ipsit potent cogitationcs superbi. deinde dicit,quantus ignis quam magnam sylva incendit. J ponit quomodo est si enanda lingua propter incommoda, quae sequuntur, si non frenetur. ideo dicit, Et si paruus sit ignis,tamen magnamst tuam,& maximὸ combustibile incedit. & lingua ignis est. uniuersitas.J idest cumulus iniquitatis. Nunc ponitur tertia ratio, Illa locutio est frenata da, & a nobis remouenda, quae est rancoris, ct superbis incensit ,& vnia uersae iniquitatis dispositiva; sed talis est locutio linguae,procedentis ex mudana, & verbosa, non recta sapientia: ergo talis locutio cst a nobis laenada,&remouenda. ideo dicit, Quantus ignis, idest quam paruus ignis est ipsi lingua, de quam magnam sylvam incendit. J nam quandoq; incendit totas luam virtutum, quia malo loquendo, interdum homo deuorat Omnes virtutes, & omnia dona, & bona, quae in se habet. quandoq; vero ex mala locutione homo inducit se, vel alium ad iram. vel ad rar. rem, & ad superbiam, quia lingua est uniuersuas iniquitatis, idest est, vel potest esse occasio omnium malorum. Dcinde ponit aliud incommodum mals linguae, cum dicit, Lingua constituitur in membris nostris,quae maculat totu corpus. J Hic ponitur ratio,illa locutio est fienanda, & remoueda a nobis, qui est bonoru morum corruptiua; sed talis est locutio linguae prauae, proceden iis cx d labolica suggestione. ergo est remouenda. dicit ergo, lingua constituitur in membris nostris. 2 idest est in membris nostris, supple,illa,
quae maculat totum corpus, quia eius vitium in caetera membra corporis
ududar,& sic totu corpus maculosum facit,& no solum hoc,sed & inflammat rota natiuitatis nostrς, idest inflat,& incedit,& maculat omnia opera nostra, quae dicu tur esse rota, propter ipsoru Operii volubilitate, di rotatione . na sicut in rota ide est principiit,& finis, sic in actibus nostris quado meredit homo finire, & tuc incipit,quia,cu infirmauerit homo, tuc incipiet. Ecclesiast. xviii. & haec lingua, quae sic maculat vita nostra. est enim inflammata a gchenna, idest a diabolo quia,fecitdum glossam, Gehenna Diabolus cst id est a suggestione diabolica inflammata, di inordinate mora, di dicitur lingua inflammata, a gehcnna, quia propter ipsam malam lingua, α propter ipsum diabolum, gehenna secta est,idest locus tot mentot v. deinde,cum dicit, Omnis enim natura bestiarum. J hic ponitur s. ratio, in qua ponitur quintum incommodum mals linguae lic, illa locutio est a nobis remouenda, que in incorrigibilis,&indomabilis; sed locutio talis lingum
inflammatae a diabolo,propter quam facta est gehcnna, st indomabilis Scincorrigibilis.
37쪽
. D r. s HI Dirigitalis ergo debet remoueri a vobis. ideo dicit Omnis enim natura
bestiarum, sicuti leonum,&volucrum. ut aquilarum, dc serpentum ut aspidis. nam dicit glossa immanissima Aspide a patre famili sin Α Ezypto domitam suisse, quae, quotidie de cauerna egrediens, de mensa illius accipi Dat tibi victum. Omnia ergo immansiueta domantur, idest sunt apta domari a natura hum inar sed linguam nullus hominum domare potest, scilicet quandiu stat inflammata gehenna diabolicae deceptionis. deinde cu dicit, Est enim inquietum malum plena veneno mortifero. I nunc ponitur sextu PyφVφ
ancommodum, lic, Illa locutioest vitanda, quae est iurbationis,& inquie '' '
tudinis prouocativa; sed talis est locutio malae inflammat s linguar ergo est &inoui e vitanda. N verὸ locutio malae inflammatae linguae est prouocativa turbatio xvdini . nis, quia ipsa est inquietum malum, plena veneno mortifero. ergo locutio
talis linguae venenosaeest vitanda. & nota, quod lingua est inquietum main in se nancti , quia,qui respicit illam,no habebit requiri nec habebit amicum, in quo requiescat. Ecclesiast. xxviii. in aliis similiter est inquietum malum, quia, ut ibidem dicitur, Susurro bilinguis,& maledicus; multos enim turbauit, pacem habentes, dicitur autem lingua plena veneno mortifero, propter aliorum insectionem, quia ibidem dicitur L in
sua tertia multos commouit ,& dispersit de gente ingentem, suo veneno.
Deinde cunidicit in ipsa benedicimus. 3 Hic ponitur septimum incommo 7- Μ li studum, sic, Illa locutio no est ordinata, neque bona,quae ita est mali fructus P 'licut& boni productiva; sed talis est locutio lingue absolutae, quia est pro Quctiva boni,& mali Ductus. quia aliquando loquitur bona,&aliquando ' im la; cum tamen semper deberet loqui bona. ergo debet vitari inordinata Iocutio, quae est sine ratione. dicitergo, quod ipsa, scilicet lingua, benedi- mcimus Deum, idest ipsum filium, propter ipsius sapientiam,& patrem,sci ' Iicet benedicimus, propter ipsius potentiam,&in ipsa scilicet lingua male dicimus homines, qui ad similitudinem Dei facti sunt, & siae,supple, male
dicimus Deum; quia, qui maledicit creatura, maledicit creatorem ipsius. ex ipso ergo eprocedit maledictio,& benedictio; cu tamen debeat procedere benedicito sola. Deinde dicit,no oportet, fiatres mei, haec ita fieri. Istilicet, quod benedictio couertatur in maledictionem ex eodem ore. ideo dicit, Nunquid sons ex eodem Eramine emanat dulcem, dc amara m aqua, Nunquid potest, fratres mei, ficus uuas sacere, aut vatis scus. sic nec quis linam poteli dulcem facere aquam. J & est ratio talis, Unum,&idem non pota it eue productivum contrariorum, sed lingua est unum membrum; ergo non potest ex seducereduo contraria,& sic non potest ex ipse mana- re benedictio, de maledictio, nisi cum desermitatepeccati, quia tunc ama ritudine m iledictionis consumitur dulcedo benedictionis, ut dicit glossa. ergo non oportet fratres mei, quod ex eodem ore benedicamus Deum, dei nil maledia
38쪽
nunt ad reeipiendum diuinam sapientiam . I. Sancta,
maledicamus creaturas eius, quia dic mihi, Nunquid sons, de eodem mine emanat dulcem, & amaram aquam. J quasi dicat, non cst possibile. Nunquid potest etiam fratres mei ficus uuas facere,aut vitis ficum. 3 vel ut dieitur Matthe. 7. Nunquid colligunt ex spinis uuas, autex tribulis ficus, Sic, nec saltum potest dulcem facere. Itaq; , nec lingua ,scilicet mala, postst bona loqui, sicut, nec arbor mala potest bonos fructus facere.
DIS sapiens, si finatus inter Poss ossendat ex bona conuersatione operasiua in mansiuetudinesapientiae. Quod, si telum amarum habetis, contentiones in coriabus vestris, nolite gloriari, oe mendaces esse aduersis veritatem. non eis enim
is apientia desursum defendens; si terrena, animalis, di bolica. OZI EdillM teius m contentio, ibi inconssantiamne opusprauum. C, E TEM a sursum His sientia, primum quidem fudica est: deinde pacifica, modesta, suasibi&,plena misericordia, fluctibus bonis, non iudicam,
sin simulatione. FZta OS autem iussitiae in pace semia
Hic ponitur, qualiter debent se disponere,volentes recipere diuinam sapientiam. tria enim sunt disponentia. I. lanctae, & honeste vitae debet habere conuer itionem. a. pacis, & tranquillitatis unionem 3. sui ei biaer motiovem.& detestationem. & primo dicit, Quicunque volunt diuinam sapientiam recipere, debent sanctam, & honestam vitae conuersationcm habere: feci vos, dispersi, vultis disciplinari, & doceri per diuina sapientiar ergo oportet, vos honcstam,& lanctam conuersationem vitae habere. dicit ergo quis sapiens, & disciplinatus inter vos. 3 idest, si quis cupit ese,vel est sapiens, scilicet ex seipso, scientiam acquirendo, di disciplin tus, scilicet a m agistro, doctrinam recipiendo,vel exterius operando, inter vos, Ost dat, idest ostendere debet exterius. primo ex bona conuerlatione, Opera tionem suam, scilicet esse sanctam,& immaculatam,& maxime tatim op rationem debet Ostendere in mansuetudine suae sapietiaeaclistin humilitate suscipere sapientiam, vel in humilitate, di mansuetudine ostendat exterius lapientiam suam, per bona opera, non indignatione,ne scilicer,propter apientiam,elauetur in corde suo,sed omnia aransuete agere.deinde cudicit Quod, si etelum amarum haestis. J Hc ponit, qualiter volentibus diuina lapientiam recipere,debet essepacis,& tranquillitatis unio, tali ratione illi, qui volunt diuinam sapientiam recipere, debent amaritudinem, & conteritioncm
39쪽
tionem desuli cordibus remouere; sed vos vultis recipere diuinam sapientiam; igitur dcbetis remouerede vestris cordibu, amaritudinc mta conten. nem. dicit ergo, continuando literam. B edico, quod de iis, in masuetudine sapientiae, habere convasatiorum vel tram, qtua, si Zelum amarui abetis, idest si habetis livorem,& amaritudine contra proximos vcstros, de contentiones lint in cordibus velitas, despiciendo vel iros socios ex vestra sapientia: nolite gloriari. I idest non putetis, vos habituros gloriam, α praemium aeternum pro his bonis, quae fiunt a vobis ex vcstra lapientia, ad aliorum depressionem, amaro Zelo cotra proximum, qMm despicius, Dperbiendo, & duris vobis exasperando. Et nolite etiam mendaces esse
aduersus veritatem. I idest nolite mentiri Deo, qui est veritas, cum in baptismo promiseritis, diaboli pompis abrenunciare, quod non facitis, quaeso de vestra sapientia, vel de bonis operibus superbius, quasi vestra sim,&non Dei dona. deinde cum dicit, Non est eni in ista sapientia desursum. JHre ponit quod in volentibus sapientiam recipere diuina, debet estu super his remotio,& detestath S ess talis ratio, tilioqui vo uni diuinam sapicneiam recipere, debent detestari,& a se remollare sapientiam terrenam,ania milem, & diabolicam, & quae non est desursum descendes: sed vos vultis diuinam sapientiam recipere; per consequens remouere dcbetis a vobis illa sapienti in animalem, diabolicam. dicit ergo, quod illa sapieritia superba, ct contentiosi, quae non est in mansuetudine,non est desursum des endes idest non nobis diuinitus inspirata: sed est terrena,idest terrenae gloriae cupida, vel est de terrenis copsiderans,& elὶ animalis, ideli tantum presentia quaerens. est etiam diabolic , idest superba,ct contentiosa, nucia subdi,& mansuete loqui, & ponit istius causam, quia ubi ratus, id est indignatio, &contentio, ibi inconstantia, sciIicet mentis, fluctuantis de uno in aliud in omne opus prauum, scilicet quo apud Deum, etsi apud homi ncs aliquado honum appareat. deinde cum dicit, Qus autem desursum est sapientia. Iponitur nunc diuinae sapientiae descriptio, tali ratione, Illa doctrina est aliis dignior, quq est sapientia desumum nobis reuelata; led talis est sapientia diuina: ergo est aliis dignior. dicit ergo, Benedico, quod sapientia contentiosa, & superba non est desursum reuelata, neq; dc supernis, imo magis terrena & diabolica; sed illa, quae est pacisca, scilicet,& humilis; illa tantu ndesursum est. nun autem ponitur per ordinem conditio diuinae sapientiae
quς desuri uni est; di primo quidem est pudica, id est pura,sine in lactione'
quia est vapor raritatis Dei, di emanatio quedam charitatis Uci Omnipotentis. secundo esst etiam pacifica, idest quieta line turbatione,quia non habet amaritudinem conuersatio illius. tertio est etiam modesta, idest circunspc-cta, suae morum corruptione. quarto est suasibilis , idest placabilis sine superbis clatione. quinto est bonis consenuem, idest bonis se communicans
Diuinae sapientiae descriptio. Conditio nes diuinae
40쪽
Fructu et diuinae sapietiae Homo debet seminate in pace sin 3.
Textus particula s. ar x Duo ad pacem necessaria.
sine inuidiae aemulatione. sexto est plena milericordia, & operibus bonis, idest pia cum charitatis dilectione. septimo est iudicans line stimulatione, ideli iuste sine personarum acceptione . deinde cum dicit, Fructus autem iiustitiae in pace seminatur iacientibus pacem. J ponuntur fructus, & utilitates diuinae sapientiae, idest merces, & praemium, quod debetur operibus iustitiae, idest operibus iustis, est pax, qtiae seminatur a iacientibus pacem, quia homo debet seminare pacem in seipso per diuinorum mandatorum obseruationem. Etiam homo debet seminare pacem cum proximo suo per mitigationem malorum operum, non solium verborum. debet etiam h mo siminare pacem cum Deo, vel ad Deum per ipsus volunta tis conso mitatem: tacentibus autem hanc triplicem pacem, fructus iustitis se ii tur, idcst praeparatur eis diuina lanitia, di filiatio, quia, Beati pacifici,quo niam filij Dei vocabuntur.
N N E bella,ct lites in vobisi Non ne hinc Z ex vos piatibus Pe is, quae militat in membris vectris oncupistitis, non babet. inuideris, relati γ non potestis αἱ a. litigatuin belligeratis. non habetis, propterea quo nonfossutitu. PETITIS, ω non accipiti eo quod ma- lepetatis, It in voluptatilin PHru insimatis. Adulteri, adulterae, nescitis, si OD cicia hulus mundi, inimicilia Zst Tei' QM DE ergo voluerit amicus essescusshuius,inimicus Uri constituitur. A futatu, quod inanit erscrisiura dicat, . dinutiliam concupiscit Amrus , qui habitat m obis' Maiorem autem dat gratiam. Uter quod dicit, Deus superbis resisti, humitibus autem dat gratiam.
Ν v p R A Apostolus induxitdispersos, ct tribulatos pro .CHRIs Tanomine ad tribulationumtolerantiam ex pacis,& concordie unione,quia, qui in tribulationes uni, mzxime debent habere pacem, vi concordiam. haec autem duo sunt maxime necesuria ad pace, & concordiam habenda. primum est impedimentorum remotio secundum est nccessariorum procuratio. Impedientia pacem, maxime, sunt haec, primum, Carnalis concu