장음표시 사용
211쪽
Ex iis quae capite praecedente dicta simi, de restactione radiorum visualium, di modo,quo illi, qui veniunt ab eodem puncto Objecti transeunteS per humores ocuII, congregantur in eodem puncto tunicae retinae, ex ii inquam,satis inteli igitur,quod in Fit. s. TAB. III. radii venientes c puncto b beneficio vitri convexi EB: congregentur in retinae puncto o, ubi seposito vitro inciderent in diversa puncta ejus m retinae,& solummodo congregarentur extra Oculum,si illis daretur liber transitus Porro perspicilia convexa non eam solam visui praestant utilitatem, quod radios congregent; sed insuper plure1 radios ab Objecto transmittant ad oculum; ipsumque is a emis objectum majus, quam revera est , adeoque magis spectabile exhibent: ut patet in Hata minos dicta F g. 3. ubi radii d ae seposito vitro, nequaquam intrarent pupillam oculi; sed σῶοι νω se lateraliter caderent extra pupillam. Itaque beneficio dicti vitri convexi plures ra-mnunt. dilabe Mem puncto objecti transmittuntur ad oculum , dc quidem ita retracti , ut omnes conveniant in eodem puncto tunicae retinae; quod erat demonstrandum . . Plures autem radii exhibent objectum vivacios, quam pauciores. Hinc sequitur omnes radios, qui veniunt a diversis punctis objecti, beneficio ejusdem vitri congregari in di versis punctis tunicae retinae I quia cum omnes radii ex objecti puncto b con veniant in retinae puncto o, debent eodem fundamento omnes radii venientes respective ab aliis punctis objecti, congregari in aliis, atque disti ctis punctis ejusdem retinae. οἱ is Insuper objecta per tale vitrum visia apparent, ni dixi, maioris extensonis: quia objecta, vis cum radii propter refractiones, quas subeunt in vitro, deveniunt ad culum versus majora. eum magis incurvati, idcirco illi, qui veniunt ab obiccti extremis , videntur venire ε loeis magis diistis ab invicem . Sie ἱn Fig. D radii, qui veniunt ex punctis a cincidunt in oculum,ae si venirent ex punctis 5 h adeoque exhibebunt objectum tanto longisis, quanto distantia inter puncta bb excedit distantiam inter puncta ae, de conssirmiter de aliis objecti extensionibus judicandum est. . Porro neglexi superios investigin re quali vitio laborent oculi leni Ies, cujus rati ne radii vii Eales non fatis congregentur adeoque cur dicti oculi a perspiciliis petere debeant auxilium . Cum igitur hic rursus Occurrat locus satis commodus illius investietandi gratist, paulisper deponemus nostra perspieitia. Nulla autem oculi constitutio, cur dicti radii non sat cito concurrant, mihi oecurrit, quam, vel oculi brevitas; vel ipsus , aut saltem humoris crystallini, minor convexitas; vel ejusde cryltallini minor,aut humoris aquei vitrei ve maior densitas
C- ω 3 oeuli brevitas, licet, ut talis non impediat refractionem, impedit tamen ouo is minos minus radii visuales concurrant in tunica retina; etenim si in figura ε. oculus torre estimant ita elongatus , ut tunica retina poneretur in a. radii bb. dc alii ditermedii ibidem M. concurrerent, adeoque nec foret opus praevia refractione in vitru convexo,nec lo flori obiecti distantia, ri. I. Μajorem oculi convexitatem contribuere ad ma Iorem refractionem radiorum,
adeoque minore eandem refractionem diminui, ev idens est ex dictis de radiorum
refractione per vitra convexa.
Conformis ratio est de majori, ac minori convexitate humoris crystallim , quinctim ille sit densior humoribus quibus insidet, atque tam a parte anteriori , quam a polleriori convexus. nova fit refractio radiorum illum ingredientium, & rumsus nova illum egredientium, eaque pro diversa ejusdem humoris convexitat
Sed quia coci vexitas IIIa prorsus nihil contribueret , nisi ipse humor crystallinus
solet reliquis duobus humoribus densior , hinc maior ejus dentitas facit ad 3 xem reis actionem radiorum, minor ad minorem . Et conformiter respective ma Medi m nor densitas humorum adjacentium ι Suppone enim humorem crystallis
num La te deactatem naturalem, si interim humor vitreus haberet nimiam, non
212쪽
soret illa medii, per quod radii transeunt, diversitas , quae requiritur ad sumae
tem illorum restactionem. Haee quidem sunt, quae concipio evidenter hic, & nunc fore caulas, cur radsi non latis concurrant in fundo oculi: In senibus autem videtur semper esse nimia illius planities, live insuffciens convexitas cum brevitate coniuncta. Cum enim vitium refractionis senibus sit quodammodo commune, debet habe
re aliquam quasi communem causam senectuti propriam : sed nulla apparet a Mreperibilis, qu1m iniussi eiens humorum oculi nutritio, ex qua resultare debet nismia eius brevitas, & planities . Neque reseri, quod vitium visos senilis pluribus obveniat satis boni habItus ,
aderique illis, quibus abundat materia nutriti va carnis, aliariamque partium pluri marum , quia facile contingere potest, ut debita productio materiae, qua nutriri debet humor crystallinus, de vitreus, defierit citi eis. quit m productio materia: nutri-tivae partin m solidarum. Sicut etiam multis a prima senectute mirabiliter diminuitur productio seminis, licet apparent bene valere, & boni habitus. Haec de vi si senili; resumamus nostra peripicilia . Ad usum perspiciliorum etiam observari debetobjecti distantia, quae in minori . bus, sicut in vulgaris scripturae lectione, si ea , quam passim assumunt optime τω dentes , illique accomodanda eli vitri convexitas; si ve, iudici solet. vltri senectus. At verri, si spectanda sint obiecta remotiora, oportet habere vitra minus convexa, Usωνα majoris ambissis; ut scilicet pin res radii, iique non nimis convergentes tranimit- cisio intitantur ad oculos.
Hinc convenit senem litteratum habere diversa perspicilia: alia nem pd pro or 'ν ritdinaria lectione, ac scriptura; & at a minsis convexa praestant latioris ambitus in bσισυ ιμquibus in Musaeo distinguat libros, illorumque legat titulos; prout eriam litteraes P O . valvis templi, portis domos ei vicae, aliisque quibusilam locis sui stem fit am xas. mo priora . nempe ordinaria, etiam esse poliunt duplicis generis: quia licet di x rim caveri debere perspicilia magis convexa, quom requirit constitutio oeuli senilis; approbo equidem nonnihil magis convexorum usum in locis sit boscuris, qualia tempore nebulosio , dc pluvioso pastim sunt cubicula lumini diei non multum exposita . aut vesperi lumine Iampadis t quod magnum, neque oculis, neque pectori convenit illustrata. a Hae de ordinariis perspiciliis convexis, quae sunt praecipuum, δc serὰ unicumvlsos senilis adjutorium . At sunt nonnulli homines, qui laborant vitio plane con- 'trario, quod vocant Pisum currum, Ac vocabulo graecomopiam, ipso de vitio la- ' borantes, Mopes. Hi admovent objectum oculis valde promt; in distantia vero bene videntibus ordinaria, scripturam legere neqveunt; quia scilicet radii veniet
tes ab eodem Objecti puncto concurrunt ahre quam perveniant ad fundum oculi, aedecn Iati reeedunt: rursus ab invicem, atque adeo incidentes in di versa retinae pnnsecta, pariunt maximam vivis confusionem. Admoretit autem tales objectum admodum prope oculos: quia ita radit mapis . - obliqumne identes tardius eon πnnt: prout paret ex iis, quae creta initium hujus rapitis dixi de visu senili; quia eontearia iuxta se mutuo posita magis elueescunt. vitium illud maximῆ incommodum est eis, qui debent multum scribere: si enim manum scribentem commodiori situ locatam velint, caput, &pectus nimis inci nare debente si chartam oculis admoveant erect capite, manum elevatam facivos lallant.
Nonnullis quoque visus brevior est , qnkm ut vitium illud objecti admotione palinvari queat: unde coguntur et lxm petere auxilium 1 perspicinis, quae, scut haee oculi Constitutio eonititutioni senili eontraria est, ita debent esse contrariae figurae respectu perspiciliorum, qumvlsus senili subveniunt
213쪽
εpo Tris. m. Cap. XIII. de Re in. per Vitra , M.
Clim igitur senes, ut ante monstratum est, utantur vitris convexis, ut radioseongregent, utque proinde illi, qui veniunt ab eodem Pum2Oolaetii, concurranteitius, nempe m fundo oculi, hinc evidens est myopes uti deberet vittis concavis, quae scilicet radios magis disjunsendo, impediant illorum concursum, usque dum 2E '-veniant ad tunicam retinam . Si tamen aliqui5 haec non satis capiat, oculos ille ἀ Q. eonjiciat in Fig. 6. ΤΛB.III. ubi A A representant Oculum myopis, quem suppono esse justo longiorem: s si vitium consistat sorte in sola convexitate nimia, redibit in idem a A vitrum facie superiori concavam bb. radii advenientes ex eodem punis to objecti, qui ope dicti vitri concavi ita restinguntur ab invicem, ut accedentibus refractionibus in humoribus oculi, con Veniant in eodem retinae puncto e , ubi sep sito vitro convenirent in humoris vitrei puncto d ibidemque decussati, tandem Ιωeiderent indi versa retinae puncta, quod pareret maximam visas confusionem. N pia es. Solet autem visus curt Cessare Per tenectutem: quia clim vitium istud conmsarpermo- stat in eo, quod radii visuales debito citius congregentur in oculo, & oculi senum Murem. sant breviores; tandem ita coarctantur, ut tunica retina tangat illa puncta, in quibus radii visuales ante conveniebant, aut saltem, ut spatium inter tunicas comneam , & retinam non sit longiuF, quam ante erat spatium inter corneam, & puncta humoris vitrei, in quibus ante congregabantur radii. Si enim in Fig. 6. tunica retina promoveretur in d, in ea sine vitro intermedio convenirent radii bab misis ab objecti pumito eodem: oc idem foret si tunica cornea accederet ad retinam, vel illae duae tunicae cum proportione accederent ad invicem. manentibus scilicet eidem oculi, & humorum fguri, ac densitate: quae si mutentur in senibus, mutantur equidem ita , ut concurrat dicta mutatio ad emendationem myopia: ', quod inde colligitur, quia, ut dictum est, vitium Oculi senilia, ut talis, corrigitur per
. . . spiciliis convexiS. . . . Vt
Perspicilia, tam convexa, quam concava, sunt duplicis generIs e alia nem vitramque iaciem habent convexam, aut concavam, a Iia alteram solam. Haec autem edunt sere eundem effectum atque illa, modo concavitas,' ut convexitas sit d plo major. Praestant tamen illa, quae faciem habent utrimque aequalem. modo contra ben8 correspondeant: quia in aliis videtur resultare aliqua disserentia in restactione radiorum, dum modo haec, modo illa facies obvertitur objecto. Interim vitra concava frequenter talia sunt in unica facie; quia dum in confectione obscurata sunt, difficilius redduntur clara; iderique timent artifices obscurare utramque vitri faciem, praecipud quando non expectant sufficiens pretium laboris. . Porro quantum unumquodque Vitrum conveκum radios congreget, ςolligitur satis per sequentem experientiam , quam etiam capite praecedente saltem ositer attigi: altera iacies vitri obvertatur soli libere per aura mittenti suos radios . Hi in corpore opaco ad certam distantiam a vitro congregati sorinabunt quasi stellulam parum radiantem: qtiae etiam uret, maXime ubi minus extensa est, cum vis urendi
sit ibidem maxime congregata. . . .
eliso Uoeatur autem locus, ubi stellula minima est, & sortissim4 urit, Deus vitri; ini. distatque in vitro plano-con vexo sph ice, paulo ultra diametrum convexitatis dicti vitri: in loco autem minus remota a vitro stella est major, sed minus urit, ex eo, quod radii ibidem nondum sint debite congregati: idem erit si vitrum magis rem veatur a soco, quia radii poli congregationem decussati rursus recedunt ab in vicem. Patet ex Fig. 6. TAB. II. ubi A A est vitrum planinconvexum, d secus, in quo com gregantur radii bee, qui radii post congregationem rursus extenduntur in ambitum latiorem; quia decussati tendunt in partes oppositas.... Congrcgantur omnes radii simul, quia hic considerandi non sunt radii, qui v πν punctis objecti, tu videlicet congregentur in diversis locis, cam omines radit. qui a diversis solis partibu incidunt in vitrum, propteι unmensam solis
214쪽
ΠΛΗ. III. Cap. XIII. de myract. per Vlara, M. I 8 r
distantiam lucidant quasi paralleli ; prout radii b c e incidunt in vitrum A A ea-
Habet quidem praefata stellula semper, adeoque etiam in soco vitri aliquam . Non ν circumserentiam notabilem, secus, atque e ibetur concursus radiorum in puncto num is a d unde judicandum est radios non ita congregari in exiguo spatio, seu puncto vul- ρων puncto. sari, sicut delineantur in dicta figura: cujus rei assignari possunt variae rationes. rimo, quia verisimiliter refractio radiorum circa marginem vitri non est praeci tanto major refractione aliorum,quanto illi in vitrum A A incidant obliquius; licet illa proportio passim supponatur moraliter aequalis Deinde vitra illa vix itae iactu cormetuntur, ut habeant circumserentiam mathematicet sphaericam, & cen reum persectum. Tertio , sorsan radii solares non incidimi in vitrum, ita paralleli, uti passim supponuntur. Patet ex supra dictis secum vitri eo miniis distare, quo vitrum est magis convexum , eumque proinde minas distare in perspiciliis senioribus, quam in junioribus . Si vero inter vitrum convexum , & eius meum ponatur aliquod vitrum mn- Uireaeonia cavum, vel nulla orietur stellula, nullusque apparebit secus, vel apparebit in loco ea μμ . remotiori, proni concavitas respectu conveni incis sit major, vel minor: fghum tu ιν adios. evidens , quod radii, qui congregantur per vitrum convexum , dispergantur per
Finem huic capiti linposituriis Lectorem monitum volo, cognitionem refracti nis radiorum non esse Μedico absolute necessariam; sed sussicere, quod noscat es- sectum, ac sciat, quae, & qualia vitra repraesentent obiectum clarὰ, & distincte, illudque, vel augeant, vel diminuant, aut hoc illo ve modo locatum,coloratum doe. exhibent. Illorum autem vitrorum cuntinio a Medico dirigi non debet; quia hoc tempore passim prostant apud artifices, vel pro libitu utentis ab iis conficiuntur rMedici tantum est scire, quae, & qualia hic, di nunc huic, aut isti conveniant; quod scire potest,etiamsi ignoret in quo consistat illorum virtus. Sed quia scientia visus perficiendi ejusque desectas corrigendi directd spectat ad indicinam saltem Qualido desectus ille resultat ex vitiosa constitutione videntis atque honorabile est Medicum etiam hac in re ultra vulgus sapere idcirco curiosioribus satasiacturus de perspiciliis eorumque usu quaedam adjeci.
215쪽
osseuditur, qui frat refractis radiorum υi alium tu oculi, doceturque usus perspiciliorum.
Fig. r. Re fractio radiorum risialiunia in oculo. A Oculus. Humor aquear: G constituitur pupi Ia oeun. δ mmor crystallinus .
d Punctum ex qua veniunt radi/ e fg. e g Radii obnque incidentes lu oculum. f Radias perpendIcuiarum transiens.s h Duae lineae perpendicutares , ver sus quas refringuntur radit e g. Duae lineae perpendiculares , a quι-bus refiinguntur iidem radii eg dum intrant humorem vitreum e e es que haec tertia iliorum refractio . Lineae autem perpendiculariter incidentes in humorem crystal linum, ubi fit secunda refractio radiorum eg hic, ob loci angustiam, non notantur . λ Punctum tunicae retinae, quod radii e g ob ν raditones, quas passi sunt, concurrunt eum radia af moui, euatit inter radios e g medii , hic non
Fig. a. Refractiones in oculo , quibus radii venientes ab iisdem objecti punctis incidunt in eadem puncta tunicae retinae, atque I diversis In di versa. R C D Objectum . Λ Α Oculus. Tunicae, er Amores cognosti possunt ex Figura I. a b c Tres radii ab objecti pia victo B qui
ita refringuntur, ut concurrant in tunicae retinae puncto m juxta refractiones figura praecedente ostensas. d e f Tres radii a puncto C,qus cum at is
inrermediis concurrunι in retinae punis cto medio interpuncta moe n.
a b i Tres radii ab objecti puncto D, qu
cum aliis intermediis concurrunI iuretinae puncto n. m n Imago objecti R C D pre δε ' --
dias eum anil lutermodiis inverso mo.
d. depicta. Notandum, quamquam intendi in hae Tabula ubique delineare radios extre mos, Iive illorum, qui veniunt ab eo dem puncto objecti in oculum , maxime laterales,hie tamen nescio qui l 'euri 1, factum esse contrarium : siqui dem radii e dfg extremi sunt , seu maxime laterales, dc tamen distant Atunica n vea, sic, ut relinquatur locus in pupilla , qui ea piat alios radios a
non refringitur r H ι duo contra eum munem opinionem , vustaremque m dum explicandi patiuntur in ocuraquatuor refractiones: primam in e edum intrant tunicam corneam, eaqueveetunt ad invicemsecunda in exitu ex cornea,et introitu in humore aquea
n n n, quat recedunt ab invicem ; sed minus quam ante accesserunt: tertiam in humore crystallino , quartamque in vitreo, prout in mustari opinione. O Duae lineolae Medenter σuo pervenise sene radii b d fine duabus prioribus νefractionibus; ut patet eosdem radios per dictas refractiones mag/s accedere ad invicem; seu minis ab invicem
Sequentes duae Figurae pertinent ad visum senilem. Fig. s. Cur senescentes, dum legunt,
218쪽
Chartam removeant ab oculis. Α Α oeulus senis anterias justo planior. Parvum objectum, quod ob vicinitatem loci avaret confusum, quia radiib b non ita refringuntur , ut in fundo .cuti concurrant cum radio s. aliisque ab eodem objectipuucto transmissis., b Duo radii re, eodem objecti puncto obliquὸ ad oculum trans nus,qui Proρ- ter minorem oeuli extensionem, S mon
vexitatem non concurrunt cum per
pendiculari finfundo ocum.concurre rent autem extra oculum, si ultra pro
s e Duo puncta tunicae retinae, in quae incidunt radii b b. d Objectum ex a bue remotum, quod iri circ. Quincte videtur per oculum A A. e o Duo radii ab objecto d, qui ob majorem refractionem , er o ιι longitudinem concurrunt eum si aliisque ab objecto missis, in oculi Iundo. Fig. s. Μodus, quo succurritur visui senili per vitra Convexa.
B B Uirrum in parte superior convexum. inferior planum. ab e Dbjectum parvum in distantiao dinaria, ubi fine vitro convexo per visum senuem repraesentatur confusum.
rom rem seminetur fine dicto vitro. Puncta, ex quibus videntur venire radii ιν, atqui Meo apparet objectil
tauro longius quanto extensio inteν λθ b excedit distantiam inter re,er c, eride es de reliquis obiecti dimemnibus ι i Duo radii ab objecti extremis ac quι per vitrum Α Α ita refringuntur , ac flvenirent ex 'ranctis O b. e e Duo radii μι partibus radiorum i l
refractis inlinea recta continu. et,qu cadunt extra pulliam oculi. QO Punctum tunicae retinae , ubi concur
mn o Imago objecti ab e ob radiorum refractionem notabiliter major,quam foreo sine refractione.
succurritur per vitra concava Α Α Oculus Vopis justo longior, ae eou-
B B Uitrum in parte inferior Hannm,insuperiori concavum. P. Dum objectu,
quod πιυs fine ultro ἐn tali distantia videt confusum , hie ob loci angustiam non ponitum, se upponitur esse prορδωνueam ocuti Fig. q. ubi foret contar-fus radiorum a b , fi producerentur. b b Duo radii ab objecto, qui in vitro B Rita refringuntur ut recedant magis ab nvicem adeoque eoncurrant infundo oculi in puncto G ubi fine reseactione in vitro concurrissent in puncto d. c Punctum tunicae retinae , in quod con- eurrunt radii b b, qui fine refracti ne in vitro concurrissem In puncto d. d Punctum , in quo concurrissent radi b b fine νefractione in vitr .
Porro advertat Lector me in dictis Figuris non rigorose observasse quantitatem refractionis , cdm illud apprehenderem valdd dissicile, praecipud in oculo, & interea ad meam intenti noam haud quaquam necessarium.
219쪽
Suia μη- Ensatio interna est Sensatio quae non dependet abstate ab stetauo exteriori, arao μιν --que est ejusdem rationis cum tan. n, . Si vero aliquis ex hae descriptione nondum capiat quaenam sensatio dicatur interna:is animadvertat se concipere varias res materiales, ac si eas videret, audiret,&c. quae tamen sensibus externis non Serunciar, imo lare non existunt; tales autem conceptiones sunt, quas sensationes internas nominamus. FI Dividuntur 1 variis in varias species , quas omnes ad primam crenitionem, &recordationem reducere licet. Prima cognitio est illa , quae non facilitatur per reflexionem super aliam ium. perceptionem de eodem objectopraefiὰ habitam. N s Haec passim dicitur imasinatio uasi imoinis formatio, seu Dotius contemplatior,
Distinguunt quidem aliqui Phantasiam contra sensum communem: sed illam distinctione in ego non fatis intelligo: unde mallem cum aliis quibusdam per sensum communem intelligere genus aliquod, continens sub se sensus plures individuos. ut
c dotis. Recordatio est iterata eo nitio, quae facilitatur, ere. Non sussicit igitur ad recor dationem iterata cognitio ejusdem objecti ; sed requiritur insuper, ut illa faci litetur per hoc quod animi habuerit aliam smilem cognitionem de eodem,ad quam refle- endo facili lis hanc cognitionem eliciat. Unde unusquisque advertit se aliquando habuisse ideam de hae vel illa re,quae tamen omnino deleta est eκ sensibus, neque servit ad eandem rem de novo concipiendam;unde talis dicitur istius rei oblitus esse, seu non recordari. Et quam vis habuerit prae viam ejusdem obiecti cognitionem solet tamen haec altera etiam vocari prima, sed late. ut sic distinguatur contra primam cognitionem stricte dictam, qua concipitiar objectum, quod numquam ante, eadem Fiunt ope potentia suit perceptum. piri ιμ- . Porro sicuti diximus animam ad sensationem externam determinari per motum, spirituum , ita quoque de hae sensiatione judicandum est : n mirum , quod spiritus fluentes per sensorium commune secundum diversim suum m tum , determinent animam aἡ perceptionem diversarum rerum, eodem sero modo, ac si dictum motum ab objectis accepissent. Neque ad hoc absolute requiritur a liqua similitudo inter dictum motum. & res, quae concipiuntur: sed scuti arbitrio hominis factum est, ut v .g. vox homo significet animal rationale, quocum nullam omnino habet similitudinem, ita arbitrio divinosactum videtur, ut varius spirituum motus, animae significet varias res independenter 1 similitudine inter signum,& significatum . Interim sicuti in visone figura objecti deprehenditur mediante figura imaginis in fundo uti per radios depicta ,, inter quam,& objectum aliqua similitudo, saltem imperfecta intercedit, ita etiam ad sensationem internam, qu1 objectum, ut visum repraesentatur . aliqua similitudo intervenire videtur: alioquin enim apparet impossibile, ut per gestantis imaginati nem imprimantur foetui notae reserentes figuram illius,quod mater conceperat. M oria, ee Recordatio sensitiva fieri videtur quando illud, quod ante fuerat conceptum , Re rio. iterum per motum spirituum repraesentatur animae propter aliqua vestigia ratione prioris cognitionis cerebro impressa . Quod, ut melius intelligatur, diit inguere
220쪽
Tract. III. Cap. XIV. de Sensitione interna. I 8 s
oportet inter memoriam, & recordationem, sicuti inter sensum,& sensationem; sed hoc habet specialiter memoria , quod rurius in potentialem , & actualem secari
Memoria potentialis dici potest dispositio Grebri, apta recipere quasdam ι - Memoria pressiones de aliquo objecto, quibus facilius per sensum internum iterate cognosca- ρθtemiali .eur . Et lic aliquis posset habere bonam memoriam , licet vix ullam rem umquam memoriae mandaverit odo habeat talem cerebri dispositionem,ut res facild mandare possit memoriae. Μemoria actualis est ipsa memoria potent His jam dictis impνtisonibus assecta. Memoria Vel si mavis, illae ipsae impressiones. Et sic dicimur habere memoriam hujus, vel actuatis.
istius rei, quam memoriae mandavimus,licet eam actu non recordemur: quia nempe possumus ejus recordari adhibita attentione, vel etiam occasionaliter. Probatur autem memoriam actualem consistere in istiusmodi impressionibus; Iησοες- nantim possibile apparet qua ratione recordemur, nisi aliquid a priori cognitione μ. remaneat, vel in anima, vel in spiritibus, vel in cerebri subitantia: haec enim tria potissimum concurrunt ad sensationem internam : atque imprimis dici non potest aliquid remanere in sola anima; quia non apparet cur eo potato, anima non semperacti taliter recordaretur omnium illorum, de quibus habet impressiones: neque cur
hae citias eκ una, quam ex altera anima delerentur: cum omnes animae verisimilius ex natura sint ejusdem persectionis. Nec etiam possent dictae impressiones remanere in spiritibus, quia iidem spiritus numquam per longum tempus in corpore hospitantur; sed continuo alii dissipantur, aliique de novo generantur. Superest igitur, ut remaneant in substantia cerebri, quae illarum conservationi videtur maxime idonea . Quin imo munus istud cerebro demandatum esse inde ulterius patet. quod morbi, qui cerebrum vitiant, memoriam maxime infrinRant: insuper insantes, quibus cerebrum valde molle est, atque adeo istis impressionibus continendis miniis aptum, nihil pernotabile tempus tenent memoria; licet interim sensatione interna non destituantur: prout ex illorum gesticulationibus satis colligitur.
Quamquam dissicile determinetur quales sint illae impressiones, seu vestigia, In inquis
quibus consi stit memoria actualis; esim tamen omnis cognitio sensiti va respondeat quae. certo motui spirituum, facile concipimus, quod dum attente consideremus objectum alicujus sensus, spiritus motum suum continuo repetendo reddant viaS, quas perfluunt, liberiores, facilioresque, ut deinde motum consimilem per easdem illas vias repetant: s ud eo determinentur per imperium animae, dum videlicet data opera recordamur; si ve per naturalem aliquam protrusionem, dum alicujus rei recordatio nobis ex improviso offertur idque, vel solitaria, vel alterius rei recordationem c comitam.
Sunt igitur dictae impressiones, seu vestigia nihil aliud, quam certa dispositio, sive aptitudo viarum in sensorio communi orta ex frequenti motu spirituum , obiectum cujus memoriam habemus repraesentantium, propter quam illi postmodum consimilem motum facillime repetunt: sicut propter frequentem motum membrorum oritur aliqua facilitas ad talem motum deinceps iterandum. Inter hasce sensus interni operationes magnum discrimen est in diversis homini- Sensatio imbus: etenim demonstrationem lensualem v. g. mathematicam, quae uni, etiam pri- te
ma fronte clarissima apparet, alter non nisi dissiculter, & tertius sorte nequaquam mri εCapiet: eadem huic semel percepta diu inhaerebit, alteri statim eκ memoria ela --μ se tur. Quae di versitas imprimis ex eo provenit,quod unus meli cis,quam alter circa res similes illi, quae demonstratur, vel ad eam pertinentes, praevie instructus sit. Sic fa et id percipiet aliquis omnes diametros ejusdem circuli ei se aequales , qui ab ante novit quodvis punctum circumferentiae aequaliter distare a centro:& qui saepius ad eandem rem reflectit, eam deinde melius retinebit memoria.