장음표시 사용
61쪽
4 a Tract. L. Cap. 31 de materia Lactis, ct miri
per ulteriorem calcinationem rursus albus : quia licet color albus expetatur in tar qtam calcinato, non expetitur dicta colori S mutatio, neque vel melior, vel pejor
foret tartarus calcinatus albus, si ejusdem Virtutis haberi positi absque eo, quod primo per ignem suerit factus niger. nismis. m Ad tertium dico lactantem non magis debere debilitari ex emissione lactis, si id mis mis. , conficiatur eA san Suine, quam si immediatd ex chylo: quia sicuti illa in priori sup- Abdis posito caret certa languinis quantitate propter amissionem, ita in posteriori Qdem,
ae M is sis. caret propter desectum acceptionis cum ex chylo isto in lac mutato nunquam .is. Maoam sit habitura sanguinem. Nec dicas mulierem in casu priori impendisse suas vires. FAnmediis. consectioni sanguinis in lac mutati, quia tantum abest, ut per sanguificationem G ex ιbo. debilitentur vires , ut potius inde conserventur , ac magi S vigeant: etenim vires. non li sola dependent sanguinis copia; sed etiam a sanguinis calore motuque, quo, ipsa sanguificatio peragitur, quae sine novi chyli adminis ratione cito labeferent. Proinde , dum quaedam sanguinis particulae sensim secedunt in mammas, materiai recenter advecta, & mediante sanguine in lac mutanda, cum illo praeexistente .calorem, & motum naturalem conservat; quod non praestaret, si absque ulteriori
alteratione, & mutatione traussiret ad mammas
. Accedit quod sanguis, ex quo lac conficitur, sit minus spirituosus state enim, sussicit infanti in & sanguis spirituosior magis petat cerebrum lactantis; juxta illa , quae alibi de motu humorum dicenda sunt: adeoque supposito, quod lac fiat ex fanguine, lactans inde retinet sibi partem Optimam, ac dereliquo cum sensim, ac pe-Gδειλὲ ' detentim ad mammas transeat, etiam aliquid utilitatis, percipere potest. Supposi-- ' to autem lac fieri immediate ex chulo, hic parari debet in 1lomacho lactantis nullum inde commodum recepturae . Deteriorem vero faciunt lactantis conditionem,
qui lac esse portionem chyli puriorem, vel illud fallem immediate ex tali generari
Dices fortasse plus chyli opus esse ad certam lactis quantitatem si sat ex sangui- .ne, qu, madeandem si fiat ex chylo proxime; cum in ipsa sangui ficatione quae dam materia deperdatur, emittaturque per renes, habitum corporis, &c. N. imprimis illam jacturam abunde recompensari per commoda statim descripta: deinde illam deperditionem etiam debere fieri, si lacomne conficiatur proxime ex chylo malitie sanguinis circulantis permixtio, imo majorem , cum chylus in sanguine minus abundet, adeoque plus temporis impendi debeat ad producendam eandem i
ais obsolis Quod vero mulier, non obstante quotidianHlla lactis in anguine deperditione,isbis M. bene subsill at, fieri potest primo quia, ut dixi, lac valde serosum est, constatque pia disiui, pro magna parte humore isto,qui alioquin saltem decursu temporis secerneretur perem. renes sunde & lactantes parcius mingunt, & diuretica illis , ut pluramum minust
conveniunt in cujusque jactura sicile resarcitur largiori potu. Deinde deperditio illa fit paulatim, ac qua ii insensibiliter, solentque lactantes saepius largiusque assumere liquida : jejunium enim illis nullatenus commendandum est. Cis pos Puero ablactato non incidunt mulieres inplet horam, quia & tunc rursus parci saltasaiis. vivere solent; & humor serosus, qui ante transibat ad mammas, jam abundantius Nemnonina per renes excernitur . Adjunge quod stat naturali Shabeat aliquam latitudinem, idor in pis. quodque mulieriam lactantium habittas sit ordinarie minus plenus; licet tam cur . . . AEm. hoc, quam eum pleniori dicantur sanae Adverto ulterius, quod si praelatum argumentum esset at icujus energiae, sortius urgeret de iis, qui post magnum diuturDumque corporiS exercitium notabili tempo-
reveriantur, quales sunt rustici patre. semilias plurimi. qui tempore messis per justem laborem perdunt passim plus subii antim, quam mulier lactans; messe a utenta, in horreo secura, corpub Pro tota ercent commoditate.
62쪽
Tract. I. Cap. m. de materia Lactis , 9 nis. 4
Dubium adhue moveri potest circa celerem lactis a largiori potu productionem: flat vir quia licet ante probatum sit assumpta cito posse pervcnire ad mammas , etiamsi sis Votranseant per massam 1 anguinis non videntur equidem ea interea temporis suis e potu aer in sanguinem versia . At dico in casu allegato ilibito impleri mammas propter , cli ρ φ abundantiam seri, quod anto in mulieribus istis quasi desciebat; quodque verosi- ἐμμι militer multas secum rapit particulas alibiles δ sanguine : non video autem, quo- υ νmodo in massa sanguinea distingui queat inter serum sanguinis. & serum chyli; cum sit idem in subitantia,&in eodem loco Unde absolute admitti debet, quod . serum transeat promistud ad mammas; videlicet tam illud , quod massae sanguinis recenter astusum est; quum illud, quod in eadem prius exstitit. Nec dubito quin in casu allegato massa illa serosa secum rapiat etiam aliquas particulas alibiles fianguini recenter admixtas. Non enim intuendo probare materiam lactis debere secundum omnes suas partes esse absolute sanguinem nisi, ut superius diκi, instituatur quaestio de nomineὶ seu chylum ut fiat lac, debere neces.sario alterari, atque reliquae sanguinis masste assimilari; sed illos sbium refellere volo, qui contendunt lac, vel esse chylum ipsum , vel fieri ex lolo chylo, nequaquam vero ex massia praevid sanguificata : quia sicuti non Video particulas sangui-ois Decessario excludi dporis glandularum mammariarum, ita non video particulas Chyli ut eosdem p Iros permeent,necessario debere illis previa adaptari per sanguificationem . Imo experimenta capite sequenti describenda satis ostendunt, laemon ita confici ex materia valde digesta, seu diuturno sanguinis motu exaltata, ac subtilitata.
Examen Lassiis per mitrassium , s operationes
ΡΑucam lactis partem mἰtroscopio examinavi, prout ante, partem sanguinis, in Parriso eaque deprehendi particulas magnitudine, & figura admodum quidem di ver- iactis .ει ι sas; at nullaSita, ut in sanguine, eupansas, ac ramosas: plures vero globosas diversae m. magnitudinis, pluresque illarum persessiue sphaericas, maxime inter minores. Eκaminatis di versis partibus apparuit quidem notabilis diversitas, sed longe minor quam in sanguine, in quo praecipua varietas proveniebat ex particulis oblongis, ct expausis, quae tam sibi invicem, quam aliis vario modo implexae variam exhibebant faciem; sicut videmus in cumulo bacillorum, straminum , aliorumque cor meum multum expansorum per confusam atque irre alarem agitationem longd magis mutari superficiem, quam in granis, aliisque minus compositis. Lac per artem chymicam examinaturus, favente occasione a cepi humani mo- ExamVraliter recentis circiter duodecim uncias . quod leni igne ex cucurbita vitrea distil- - ρ is latum , reddidit liquorem , colore. 3c apore aqueum, odore aliquid lactei reseren-mis Vatem : & quia inter operandum adverti pelliculam obstare egressui liquoris, materiam in cucurbita restantem trajeci per linteum, illamque tra ectam rursus, rit ante, commisi distillationi. Cumque igne leni nihil amplius elevaretur, illo aucto acce- Pi aliquas guttulas acidas. Aridum in Μateriam in cucurbita restantem non nisi summa d Scultate eximere potui, ita tenaciter adhaerebat fundo cucurbitae: pendebat cum illa, quae remanserat in linteo ulterius modice exsiccata, drachmis decem; ex eaque mediante igne reverberii
recept olei crassi, nigri, ac foetidi drachmas duas, & scrupulum sem is; liquoris te
63쪽
- 44 Tract. L. Cap. XIII. Examen Lactis per, M.
nuis, seu spiritus sphlegma scilicet oleo subtiliorι impraegnantum in paulo ustra
drachmas quatuor, qui iere eundem spirabat odorem, quam oleum . at sapore erat miniis ingratus. Mia ti,sia Priusquam spiritus separavi ab Oleo, recipienti adaptavi a lembicum caerem, iami, tu cum eisque processi, prout supra in examine sanguinis; at nullum accepi salem v iam AK latilem iii, forma sicca , & vulgaris satis, neque in distillatis liquoribus quidquam bilis. - salis deprehendere potui . fissi M. Restabant in retorta materiae nigrae, & compactae serὰ drachmae tres cum dimi- dia, e quibuxet leui salis fixi circiter scrupulum: reliquum in cochleari sermo igni vehementissimo impositum citissime incandescebat . atque ad albedinem calcinatum, reliquit terrae sesquidrachmam, ex qua rursus mediante aqu1 pluviali aliquid talis elicui; sed ita exiguum, ut observare quidem, ponderare vero non potuerim. Eodem quoque modo proeeis cum lacte bovino, eundemque in illo deprehendi principiorum i atum, ac proportionem, nisi Quod phlegma, oc sal acida. apparerent in eopta paulo minori; adeoque lac illud Uileretur magis nutritivum. sa -- Cum vero, ut dixi, obser vassem aliquas guttulas liquoris acidi, libuit ulterius. ah, in iis examinarosialem essentialem lactis; sed quia humanum mihi deerat, bovinum lenissiti acidas. igne patienter evaporavi; ita ut rei lans redigeretur sine notabili adustione in pulverem eκ quo aqua pliavialis leni digestione contraxit aliqualem colorem, Sporem, di odorem lacteum, diasque qualitates etiam retinuit post notabilem evaporatio nem, fit trationemoue per chartam emporeticam; sed materia illa ad notabilem
spissitudinem redacta excitavit cum 1ale algali adjecto inervescentiam admodum conspicuam latens acidum. sal nempe essentiale, manifestante Iia ex α Sal tamen eκ capite momio extractus erat alXalicus; quia cum ali ali nequa- piso mo tuo quam; sed eum spiritu nitri acido ester vestebat: illam autem virtutem, ut existi- - σμώh- ων, receperat ab igne , sicut sal petrae, & nitrosus herbarum, quando calcinatur u . cum materia sulphitrea: nisi fortassis, ut quibusdam magis arridet, sales illi natural ter compositi sint ex sese acido miniis , dc at Lalieo magis fixo pilloque vi ignis. 'expulso, hic aut solus remaneat, aut saltem acidum, de quo ante superabatur, jam copi , ac virtute superet.
Dis--ia Praecipuae disserentiae, quas circa dicta principia, anguinem inter, & lacmota --ων iactis vi, sunt imprimis quod phlegma foret in copia longe majori in lacte, qu1m in sau- , arfariti niι guine; sed materia volatilis, ac spiritu ab M abundantior ita hoc, qtiam in illo. rincipia. Etenim . . Εκ sanguine circiter septem Enetarum ansit substantia spissa sere duarum . unciarum: hic autem ex unciis duodecim nonnisi drachmas decem, & serupulum semis ejusmodi substantiae, quae si fuerit paulo siccior, differentia equidem non potuit suisse magna. Et eκ sanguine dicti pharmacopolae unica venae sectione educto, cujus pondus non creditur suisse unciarum duodecim, habui pulveris sicci drachmas duodecim: quod si drachmas decem, & scrupulum semis substantiae spissae, quae supererat e lacte; ensiccassem in pulverem ; verisimile est me non habiturum fuisse istius pulveris ultra drachmas sex . - Non oportet equidem judicare illam differentiam, inter duos istos humores tantam, esse eskntialem: cum tam lae,quam sanguis alterum altero si magis serosum: sed equidem dubitandum non est, quin ejusmodi dissex- . . in ordinarie subht, licet in
aliis minor, major in aliis . ,
Illud insuper, quod in evaporatione exhalabat e sanguine , longδ magis seriebat nares , magisque redolebat salem lixiviosum , qtiam illud, quod exbalabat exta fle. σPraeterea ex sanguinis copia minori collegi salis volatilis ultra drachmam comi
to , quod ultra sesqui drachmam collegerim ex stet enlynciis sanauinis i fimo equi-- - . -
64쪽
ΠΛΗ. I. Cap. LII. Examen Lactis per, M. As
no per aliquos dies digeiiij ex majori lactis copia nihil omnino sub forma sicca, quamquam adhibita non minori diligentia, colligere potui Erat etiam oleum pari, vel majori copia insanguine, quam in lacte, ex eo quod
ille contineret minus phlegmati Si l ed considerando materiam crassiorem, seu nutri-tivam , minus oleosa fuit illa in sanguine . Fuerunt etiam terra, & oleum non mineis, quam sal in lacte magis fixa, aut sapiatem sibi invicem firmi sis connexa,ac combinata: siquidem in distillatione sanguinis multum terrae cum oleo crassiori propulsum erat in collo retortae; illudque, quoarestabat in fundo retortae, factum valde leve, ae spongiosum . At materia. quae post dii illationem lactis reflabat, dura erat,& compacta: quod satis ostendebat terram, di oleum valide restitisse actioni ignis, qui tamen hic fuerat diuturnioe; nec minus iis, quam in distillatione sanguinis. Ex hisce omnibus colligitur lac praeter multum seri constare materi1 minus di- minis . gesta; quod capite praecedente concessi iIlis, qui contendunt lac non feri eκ san- Πι, mis-guine; quam vis experimenta ibidem allegata satis ostendant materiam lactis nonnunquam multo tempore exstitisse in maiia sanguinis, supiusque cum illa per eor- pus circulasse, adeoque minus recte vocari chylum. Quod vero in lacte non observentur particusae expansae, di ramosae seue in sanu Curguine per mi Oscopium, contingere puto quia tales propter ram statem, & ma, P Nignam expansionem exeluduntur e poris glandularum mammariarum, cogunturque Per venas redire ad communem sanguinis massam . mam mu
Sunt autem particulae istae veros militer quaedam ex crassoribus chyli; quae decursu temporis, in tinguine per jugem agitationem incipiunt dissolvi; sicut parti M Wculae minores, quae illas conitituunt, nondum sintdetractae, ac separatae, sed adhuc simul cohaerean . Quod etiam lac minus, quam sanguis abundat sale volatili, fieri exist imo non cursu quia hie absolute, si ve solus, si ve aliis principiis combinatus, excluditur ιδ poris a Nun glandularum; ast quia in poros illos tranimi uus non protruditur ulterius in rebulos lacteos, sed saeild per alias vias minores, quas caeterae partes minus intrare pos- iunt, iterum regreditur ad massiam sanguineam. Magna lactis serositas inde provenire potest, quod serum facile transit per dictos, poros, indeque ulterilis intubulos lacteos; non tamen ita subtile est, ut minimo negotio, dum semel a languine circulante fuit separatum . iterum resumatur in mi προ- nora vascula , quae reducunt ad communem viam circulationis . Denim quamquam antddixi serum e mammis posse re verti ad sanguinem, hoc fuit in casu, quoetransitus per tubulos lacteos foret minusliber: cedunt enim liquida, quo datur minor pressio, & facta ex opposito resilientia majori, vias, quas alioquin subterfugerent, haud raro ingrediuntur, illasque sibi magis adaptant. Licet nihilominus suspicari aliquam partem seri facile separari a massa lactea in mammis; illoque non obstante, magnam remanere seri copiam. Haec quidem respiciunt causam e Scientem Iactis, & virtutem, qui potios h ck -- quis illa constet materia: finalem, quod attinet, convenit lacesse valde seroturquia inservire debet insanti tam pro potu, quam pro cibo . Unde si seret valde spissum constaretque mult1 materia solid1, chylus inde enatus non foret sat fluidus pro debita sui distributione . Ob quem finem etiam nos quotidie assim imus longe majorem liquidorum, quam solidorum eoeiam. Nec debet in lacte abundare materia volatilis, ae spirituosa; quia haec maximd Mim requiritur ad exercitium tam corporis, quam animae, quod in infante exiguum est: de interim materia εκior per varias alterationes in sanguine magis exaltari valet
Sal acidus videtur plurimum conducere ad lactis dulcedinem, & gratum sap
65쪽
4s Tract. I. Cap. XIII. Eramen Lactis per, Sc.
rem . Denique vide caput sextum tractatus tertii. Neque sal ille facila noeetaei- ω ditate ; quia aliis particulis obvolatus est : & verosimilius per calorem naturalem,& jugem agitationem cum sulphure , seu parte oleola in massa sanguinea sensium corrigitur magisque tendit ad naturam algali. Hie obiter admonendi sunt, qui omne improbant acidum,quod ipsa Natura ac, dum a nutrimento tenelli infantis mini md excludat. Lac tamen e mammis eductum additione acidi coagulatur facillime, quatenus scilicet acidum illud extraneum ab interno adjuvatur . Coagulatur autem leviori . , negotio,dum ab igne prius calefactum est; vero similiter quia, tunc ejus pori raresactione magis reserati facilius admittunt particulas acidi , & hae vi caloris agitatae etiam sortius agunt, & majori impetu in poros illos impelluntur.
ΡΕr Semen simpliciter intelligi solet semen masculini-: scemineum autem dari
negant aliqui, sustinentque prima principia generationis, tam essiciens, qu1m materiale subministrari 1 viro; a muliere solam materiam, ex qua conceptum dein- de sumat incrementum, dc majorem persectionem. Ut vero omnem, quantum mihi possibile est, tollam cavillandi occasionem, describam primo semen virile , osten urus deinde quid rei sit illud, cui a pluribus tribuitur denominatio seminis muliebris & quodnam sit illius sundamentum. δι- quid Est igitur semen virile humor albicans,erassusculus, viscidusque spiritu dives,
od foetusgenerationem in testibus elaboratus, in parastatis,oe υasis deferentibus ulineerius perficiendus; dc ordinarie in vesiculis seminalibus ad usum conservandus. Pλbbis,tiis Semen in testibus elaborari, im Λ ibidem verδ etenerari fatis constat ex artificiosa a.A., ιὰ testium structura, qualis minime requiritur ad solam sem uis separ xtionem , mulibi stibis, . minus ad merum illius transitum . etenim in hepate pluribusque aliis partibus, in quibus ad minus fit humorum sequestratio, si non vera generatio; non reperitur artificiosa illa vasculo um contorsio; ergo debet in testibus fieri quid amplius , quam
nuda separatio. Confirmatur hoc ulterius, quoniam eum ablatione testium non sola tollitur vi tus generandi; sed aliae plures corporis facultates enervantur . Unde qui ante barbae eruptionem amiserunt testiculos, e dem carere solent toto vitae curriculo ἔ vox
' iis manet puerilis, animusque mineis generosus, & quasi effoeminatus. Cum igitur Εὐου-M Eunuchi careant pluribus dotibus desectu testiculorum; sequitur Uiros illis gaudere eor inlisu, horum beneficio; quod fieri debet quatenus in testibus generatur semen ex eoque validi. rursus aliquid miscetur massae sanguineae; non vero quatenus per generationem seminis aufertur aliquid noxium, cum videamus illos, qui naturaliter viri sunt, & semen raro emittunt, passim esse sortiores , ac generosiores illis, qui frequentem s ciunt seminis jacturam. Matoria stis Materia seminis duplex est; altera crassior, quae tota affertur per arterias; altera minis qua- subtilior, & spirituosior, quae partim cum priori adducitur ; partim saltem verosi h ,er unde. milius) per nervos ad te ites advehitur . Hanc ultimam puto in majori quantitate a admisceri in vesiculis seminalibus, & maxime tempore excretionis; quod loco OP portuno abundd demonstrabo. Porro credibile non est omnem materiam , prout promistud appellit per aterias' ad testes, converti in semen; sed solas particulas illas, quae in massa sanguinea seminis consectioni Praevid adaptatae sunt; reliquis per venas spermaticas ad Venas
66쪽
Tras. L. Cap. o. de Semine Virili. 4
majores refluentibus: quia neque apparent quomodo particulae languinis crassae, & Mareria '- ramosae intrare possint angultiores testium tubulos; neque seminis quantitas ullo minin modo corresipondet copiae sanguinis, qui per praefatas arterias jugiter ad testes pr Pellitur . Adde quod ejusmodi separatio materiae etiam observetur in pluribus aliis Partibus ; quodque hac negata venae spermaticae in illis, qui semen abunde produ- cun rent pend otiosae. Nonnulli Recentiores sustinent semen immediate produci ex chylo, moti colore essus albicante; sed absonum videtur materiam ita nobilem proxime gigni ex par ticulis crudior ibns,& non potius ex mgis elaboratis; maxime cum hae magis,qua
illae praesto sint. Quid vero respondendum sit ad argumentum 1 colore albo desumptum faci Idoolligitur ex responsione ad consimile argumentum circa materiae lactis motum,
Capite XiI Quantum ex structura testium eorumque respectu ad vasa praeparantia , & dese-xEntia , caeterisque seminis receptaculis colligere est, semen conficitur hoc modo. Ex sanguine per arterias spermaticas promiscue ad testes adducto particulae magis Proportionatae, dc seminis generationi adaptatae, adeoque exigui S testiculorum c. mismeatibus Consormes, per naturalem sanguinis profusionem urgentur indictos meatras, si ve testium vascula, reliquo sanguine per venas spermaticas, ut dictum est,regrediente: ubi propter frequentem eorundem vasculoriam complicationem, & cur vaturam in il lorum angulos crebro impingentes magis,magisque acquirunt formam
seminis, particulis serosis, &quibusdam aliis superfluis sensim abscedentibus in ova se lymphatica, qtiae verosi militerii vasculis illis complicati oriuntur. Idem aliquo modo continuatur in parastatis, cum, & illae, sere ut testiculi,ex vasculis com elicatis sint consectae. Imo fieri aliquam seminis persectionem in vasis deserentis us ex eo colligere licet, quod non habeant unicam maiorem cavitatem, sed debeat semen quasi transcribrari per illorum porosam substantiam ; si ve persectio illa consistat in subtili satione, si veto ablatione superflui. Dicitur semen per vasa deserentia transferri in vesiculas seminales; quod ordinarie ita fit: attamen cum vasa illa non inserantur dictarum vesicularum corpori, omon m. ad cervici, seu ductui, quo tendunt in urethram; manifestum est , si quid seminis is αθήν. tempore emissionis e testibus adveniat, illud non transire in vesicula si sed potitu in umbram cum semine ex illis erumpente exire foras: & ideo in ptima seminis descriptione , immediaιὸ posita est particula rei tringens ordinar e ; cum illud , quod dictum est , contingat ex ἀν- rari mime resipectu temporis, quo semen continuo venit a tinibus. ferestibus . . Illud Ierficiendus, in prima descriptione, seu definitione non indicat absolute tem pus futurum sed tantum respectu temporis, quo semen elaboratur in testibus : adeo in sit sensus, ita elaboratus, ur postmodum adhuc perfici debeat in parastatis,&c. Similes locutiones etiam in a i iis occa sionibus frequenter notavi apuJ Aut res. Dubitari potest utrum semen etiam in vesiculis seminalibus acqnirat aliquam . S. ἐπ ulteriorem persectionem: &pars affirmativa mihi videtur longe verisimilior. Im si primis enim probabile est , quod plures particulae seminis ante magis di mersiae hiem MD-ί Persectius per immediatum contactum uniantur. Deinde semen in vesiculis spiritu abundantius impraegnari, ibidemque quasi animari colligitur, ex eo, quod particulae seminis eκhilce desum oti observentur in motu longd majori, qu1m seminis testibus excepti, prout clare demonstrabo capite sequenti . Unde quod probavi superius, semen generari in restibus, intelligi non debet, quod ibidem omnino perficiatur; sed tantum,quod ibidem acquirat eam consistentiam, atque colorem , quae vulgo in semine requiruntur. Satis constat ex valida seminis ejectione illud expelli e vesiculis per influom 'ν vistura spirituum in illarum fibras constrictorias. Unde qui hoc pulvere non satis abun- ovellatur
67쪽
σαν MIK- dantes confli 'ni venereo sese committunt, illi dissiculter, & cum longiori mora taeentur, qui explodunt, facile succumbunt, & cum pauco semine multas vires deperdunt: cujusma fatis rationem non video aliam , nisi quod ad paucum illud semen eXprimendum requiparati νε- ratur magna vesicularum Compressio , atque .ad hane magna copia spirituum ;nerem exer- qnodque ad diuturnam vesicularum constrictionem continuo spiritus alii aliis sue-ς m. cedere debeant; vesiculis vero plenioribus sussicient longe pauciores spiritus, ut inde exprimant quantitatem seminis requisitam : sicuti exigua liquoris copia multo difficilius exprimitur ex vesica illam solam continente , quam quantitas notabilis ex vesica plena.
Debilitantur igitur multum, qui h natura non satis parati in Veneris campum, descendunt, sibique ad opus peragendum vim faciunt; quia spiritus ad paucum illud semen exprimendum per animi passiones , ita abundd determinantur versus avesiculas seminales, ut in reliquis partibus deficiant. Et quoniam spiritus illi descendunt a cerebro per medullam spinalem , idcirco sentiunt illi partes istas quasi enervari ; dicuntque- casus ejusmodi experti, atque Anotomiae imperiti, semen in coitu venire a capite per spinam dorsi Neque spiritus in actu venereo solum confluere ad constrictionem vesicularum v ' seminalium sed insuper resilire in harum cavitates, dc semine admisteri, probatur u imprimis , quia null1 actione ali1, saltem ut ego novi, non magis diuturna , aut violenta, ita debilitatur corpus sicut seminis emissione in coitu, etiamsi vir ad hunc
accedat satis paratus, adeoque magnam vim adhibere non debeat: non debilitatur autem ob deperditionem seminis ejusque spirituum, prout ante continebantur in vesiculis seminalibus ; neque propter deperditionem paucorum spirituum, qui in hoc easu requiruntur ad illum actum: ergo ob iacturam spirituum, qui tunc admiscentur semini; cum alia ratio non occurrat. Adde, quod multi spiritus ante illuma etiam semini nullo modo appareant necessarii: quodque admisi, nova illa seminis per spiritus impraegnatione, longe facilius detur ratio similitudinis prolis cum patre : uti ostendam loco proprio asens de dicta ilitudine, Petes utrum in jam dicio casu paucum illud semen quod eum magna molestia emittitur, sit magis spirituosum, quam dum ejieitur in copia convenienti λ videtur enim ex dictis sequi, quod multi illi spiritus, qui ad sortiorem illam vesicularum constristionem advolant, omnes eommisceantur pauco isti semini. Hoc non sequi; quia si ve plures, sive pauciores adsint spiritus, semen ex illis solam recipit,& sibi conservat eam quantitatem, jus reeipiendae, & conservandae capax est. Ac proinde paucum semen non adducit secum nisi parvam copiam sipirituum; reliqui pro magna parte deperduntur. 9ualis bo- Sullinent aliqui etiam generari semen in prostatis; quia ab illis deducuntur plumor in ρω- res canaliculi in urethram, ex quibus pressis erumpit humor albicans, & viscidus . satis. Sed credibile est humorem illum confectum esse ad obliniendam urethram, ut semen faciliis transeat, ae lateribus istius canalis min sis adhaereat. Etenim Pro rue observantur nonnulli quandoque e pene emittere aliquid semini simile, sin , ε ρη esse ρ- omni morbi suspicione, & a quo nequaquam sienti ab emissione seminis , assiciim- tur: quod verosimiliter provenit a prostatis; quandoquidem d vesiculis seminalibus, & vasis deserentibus emanat verum semen; nec alius appareat locus, unde in urethram talis humor confluere possit. .
Insuper notum est , quod in gonorrhaea frequenter citissime emacientur corpora ἔcontingere tamen aliquando. ut fluxus similis sine notabili sanitatis dispendio diliperseveret: imo Claris s. D. Bartholino quidam visus est Patavii eo Buxu laborasse annis Io. de caetero sanus. Videtur autem rationi maxim deon sonum . quod passim
ideo multam debilitentur, quia deperdunt verum semen ; & aliquando paronia, quia deperdunti aliquem humorem quoad aspectum stmini similem non autem,
68쪽
Tras. I. Cap. XIV. de Semine Virili. 49
verum semen ; qui ultimus non videtur possie advenire nisi a prostatis. Vide Anis. . cap. XXI. tractarils II Narrant aliqui nonnulla animalia genera ise castrata . quod si verum sit,contigit, animalia quia eastrata erant vesiculis seminalibus utcumque repletis quae cum evacuatae de ea ara an novo impleri nequirent, etiam credendum est animalia illa semel, aut iterum tan- generare tum generasse: nisi & hoc acciderit, quod illa tribus testibus fuerint donata, dc ea-mum strantes decepti putaverint illis omnes abstulisse testes,ubi tamen ex tribus reman- fi t unus. . Semen primo generari incipit circa tempus pubertatis, fallem in ea copia , quae adverti potest ; quia tunc propter majorem calorem magis exaltatur materia iri . premo ορ sanguine seminis generationi idonea, sortiusque propellitur in vesiculas seminales; sic ut etiam viae magis aperiantur , magisque ad materiam seminis recipiendam reddantur idoneae. Deinde materia nutriti va ante hoc tempus abundantior cedit in solidam hominis substantiam tum magis accrescentis , neque eadem pars san guinis tam diu cum reliqua massa circulat, ut seminis generationi satis adapia
Dixi capite V. hujus tractatus non omnium hominiim aetates iisdem conclud terminis; sed alios citius, alios serius attingere pubertatem , &c quod idem judicandum est de tempore, quo apti sunt generationi seminis adactum venereum sus ficientis. Unde nonnulli anno suae aetatis decimo quarto; alii qnam vis bene constituti,anno decimo octavo vix sufficiunt veneri: Qui sese magnis exercitiis, sive corporis, sive animi multum se usque Eligant sumine mimas abundare solent, quippein dictis eκercitiis absumitur materia ad seminis generationem requisita , & spiritus aliorsum destinari mini)s excurrunt ad' m. Partes genitales adeoque dicta materia, siqua superest, non ita valide protruditur. Si tamen cura, ac studia eo tendant, ut expleatur animus libidine deisdatus, tune e contrario spiritus majori abundantia irruunt indictas partes, seminisque mate-siam ad testes uberius deducunt, etiam tunc quando tam haec, quam illi reliquis corporis partibus necessaria sunt: prout fatis patebit ex dicendis de animi pas
XV. ameu Seminis per microsostium; quaesis utrumst congeries
Dominus ant is Leeuvvenhoeli Societatis Regiae Anglicanae Symmista, natuis Observatis
rae per microscopia indagator curiosus,&indefessus, existimat se claro vidissi A. ηLer se semen animalium , adeoque& virile, constare ingenti minutissimorum anima lorum iumero; seseque in particula seminis Galli Gallinacei unius arenae maia Am Rnitudinem capiente observasse plus quinquaginta mutia ejusmodi animalculorum; M' V sorma, seu externa figura sua nostrates anguillas fluviatiles reserentium,quae agita G Go tione vehementissima movebantum . nacer. Similium quoque animalculorum immensum numerum se observasse ait in se. Ins ἰαἰamine masculo gliris, ac ranae, erantque in hoc illius crassitici, mille simul summae ιρρονα conficerent ambitum unius capilli humani. NAE.
Deprehendit quoque in lactibus piscis aselli majoris i semen masculum piscis Ia- In Iactitas Mi passim appellant) singulas illarum particuIas magnitudine unius arenia produ. piscis aselli. Diqitigod by GOrale
69쪽
so Tract. I. Cap. XV. Examen Seminis per, M.
. cere plus decem millia vivorum anima Iculorum. Imo subducto calculo eo Iladit hisce verbis: Sole maridiano ergo claritis liquet an astula in actibus unius aselli majoris plus decies inumero) superare homines in terrarum orbe vitientes : etiamias supponeret quamlibet partem aenaehabitabilem undequaque 1 tot hominibus incoli , a quot incolitur Hollandia . . r. striis. Nec minus mir dum est, quod semen masculum canis tuba vitrea inclusum periarias εὐ- quatuor dies subsequentes Observans, primo die contemplatus sit miata animaletitib/ ri res esse mortua ; secundo , tertio adhuc musto plura ; quarto autem die pauectima. M o. admodum an iacula viventia conspexerit et & alio tempore in semine ejusdemeanis observaverit post emensum septem dierum , ic septem noctium spatium pauca adhue animatiuia fuderesse in vitius, Inter quin pauca quaedam tam velocito natabant , quasi recanter a caneprodiissent.. D s -- Λ ruit quoque sinistram tubam canis scemellae illo die per aliquot horarum in--ι testes tervallum ter passae conjunctionem cum eodem cane masicalo, in qua nudis oeulis niua com nullum masculum semen conspicere Potuit: at eandem , inquit, lono observans πώκθ. microcopio, summae meae voluptati immensem viventium animalculorum multi
tudinem , semen nempe canis masculum contemptabat. Et paulo inferi eis: is foemodo quoque cum dextra egi tuba, ac in eadem quoque immensam seminis viventis canis masciat copiam observavi . Μajorem adhue animalcularum copiam reperit in illa matricis parte, quae fini vaginae, ubi se in duas partes dividit, proxima ein, adeo
ut non vereatur subjungere : bic numerus animal uiarum in mareice crat tam mmanus, ut centum milita milites eum attingere e sverarae non posset. νὴ M., ρ. Addit se in matrice cuniculi eo loco, ubi initium sumit ex vagina, eireiter horae ..isi ol. . quadrantis spatio a coim, reperi sis immensum animalculorum viventium numerum, sed in cornubus versus extremitatem nulla potui sie advertere animalcula: hujus causam judicabat, quia semen masculum non satis diu in marrire fuerat, ac str pterea tempus totum matricis cornu sternatanis nimis breve fuisse . Et alio loco describit longitudinem alterius lateris uteri canini, si ve cornu, quinque pollicum cum parte tertia: quam viam, inquit, animalcula haec, pro rudi calculatione , ct oculi mei dime ove, ea de re a me confecta, intra quadraginta mi uta temporis natando absolvere possunt. Depingit autem dicta animalcula globosa cum cauda longa, eaque saepe suam figuram mutare advertit; praesertim evaporata materia humida, in qua vivunt, Aenatant; iudicavitque ea in semine canino esse tam exilia ut decem centena millia
eorundem non complerent magnitudinem unius arenae Crassae.
c.,ZIUD Ex bisce, & aliis similibus observationibus audacter concludit coneeptionem .
L. ια-- uterinam consistere in eo, quod unum, aut plura ex dictis animalculis mediante boμ. membro virili in matricem injectis i fidem inveniant locum, & nutrimenta sibi convenientia, quibus deinde perducantur ad eam persectionem, ut reserant speciem animalis illius, unde semen provenit; adeo ut matrix dumtaxat eum in finem coninsituta fit, adunam ut plures creaturas ex sis, quae matrici sunt in se, alendas, conservandas, atque fovendas. Admittit interim conceptum in utero referre figuram ovalem; quia quando jam
unum, aut plura animastula ex semine masculo animalis eouis. in utero existunt
absq; ulia fuspicione facillim8,O brevissimo temporis spatio fieri potest,ut cauda,aut
caudae dictorum animalculorum procidant,aut totis cuticuum, es caudam simul permutenit; atq; hoes peracto, creatura tune teporis habet sue νetinet figuram Ovalem. Uus sedi. Es insuper apud eundem Authorem extra aleam omnis dubitationis positum ani eium A. -- malcvIa insemine e duobus consistere teneribus,ex masculis nempe atques mellis, 3 H rsi ac per consequens igitur, fitinum, aut plura animaliuia geneνis masculini ex semine tui . masculo sese In matrice coliacent, ac ibidem nutricant Ainde m sculae prodeat erea'
70쪽
u a. Et rursus f animalcula feminini generis ex semine masculo sese in matricteollocent, ut ibiHem nutriantur, exinde foeminas prodire creaturas necessum est. Haee sunt admodum paradoκa, & aures ferientia: quorsum enim pene infinitum objectis. anima leuiorummumerum in matricem ovinam, bovinam, uinam. imo,& humanam , immissum oporteret, ut saepissime unicum, raro duo, rarissime plura perveniant ad persectionem λ Quorsum tot in mare saetuum rudimenta, cum tamellain aram numerus iis misso modo proportionatus sitὸ Certe in hac hypothesi animalcula in unius viri semine abunde sufficere possent, ut omnium taminarum in toto orbe viro isti coexistentium exhaurirent iscunditatem . Ad quam objectionem
ita quiden, respondet v a Leeuvvenboe : Nonne videmus malum, &c. licet D s. - ad centumusque annos, imo ulterilis queat pervenire, singulis annis multa flo- is 2 iarum millia posse proferre, singulos autem flores malum, & singula mala sex, aut ,, γαν GI octo semina, & singula semina arbores fieri posseὸ Fingamus autem jam sub tali , , .is..
arbore gramina ,& Zizania abundit germinare ,& omnia mala, quae malus pro- is ' .fert, in gramen delabi, num ex omnibus illis seminibus, quae arbor illa protulit, ,, una quidem orietur arbor λ Non certe, nam non solum umbra arboris , sed gra- ,, mina quoque ψ&Zizania. Omnia se nae, quae sorte orientur oppriment, & ali- is mento suo privabunt; sed si ὀ contrario unicum bonum semen sumserimus, id- que diligenter Izizaniae oppressione servemus,ar rid fieri poterit. Et cur etiam is Persuaderi non poterimus, quoniam matrix, si ve tuba Falloplana instar totius is universi est respectu animalculi in seminibus masculinis, ac praeterea paucae ad- ,, modum in ea sunt venae, sive loculi recipiendis', &alendis animalculis idonei. Hoc D. E Leeuvethensioe Uerum valdd insulsa mihi apparet comparatio inter matricem respectu seminis Non is virilis, etiamsi supponatur congeries animalculorum,& locum nociva arboris um- νωμluris bra, graminibus, oc Zizaniis ita obsessum , ut nulla ex tot millibusseminum malus arbor producenda sit: sed matrix isminae lanae, & florente aetate potius comparari debet term senili, & bene euleae, in qua exopinione D. a Leeuvυenbora ex unico bono semine arbor fieri poterst. Unde igitur partus in praefati S animalibus ordinarie simplex λ Quo pacto proba Sit dictus Author,quod in matrice paucae admodum sint venae, sive locuti reciprendis ,εω Hendis ansmalculis 1doneiὸ Μehercui 3 si multa mali seminae prosequor comparationem Ruthoris) matura committantur bonae terrae omnia producent gemen , ni forte a vermiculis mdantur, aliamve patiantur violentiam': & si terra illa non fuerit satis spatiosat, ut omnes arbores excrescant ad debitammagnitudinem crescent equidem adnotabilem eriensionem,majorem, aut minorum , prout majus minusve nactae sunt spatium . Deinde earum aliquae . . . . deficient, aliquae ulterius crescent, licet longil minore vigore', & mensura , quam, arbores in bona terra spatium satis amplum nactae. Cur etiam pariter non sustentantur plura animalcula, saltem adnotabi laetempus 8 Vel si fingas in matrice non' iuventri nutrimentum nisi pro unico animalculo, quid dices de illis animalibus, in quibus materia alimentaris est paratissima , uti in volucribuspennatis λ Imprimis enim constat ova gallinacea tacundari a gallo, etiam dum ad Latis spectabilem excreverunt magnitudinem: si enim gallina quae galli consortio praevie caruit, Pau- cIs diebus antequam ponat ova gallo committatur , producet ova ineunda; ubi tamen si tales gasime occidantur, apparebunt earum ova eousique sermata ut curri iesis gallinis in cibum adaptari soleant. Cur ex tot centenis animalculorum milli S nam, ut supra dimim est, in particitia seminis gail; unius arenae magnitudinem' capiente,ips apparent plusquam quinquaginta millial unicum tantum transit ad unicum Ovum, aut si plura , eur non ibidem crescant φ Et cur non plurium pullorum in ovo aliquantisper , gallina solo reperiuntur rudimenta λ Insuper quaenam' Potest excogitari ratio, cur morentur hic aut in utero mulierum, Vaccarum .