Emundi Richerii ... De potestate ecclesiae in rebus temporalibus, et defensio articuli quem tertius ordo comitiorum regni Franciae pro lege fundamentali ejusdem regni, defigi postulavit anno Domini 1614. & 1615

391쪽

3 6 8 D POTAsTATE ECCLEsIAEque nos ejus consterationem habere dirigentespassium judicamin, m. Adicanonem, quia igitur, dist. 63. Item libros Epistolas Imperatori Mauritio congratulatur de Cyriaci Episcopi Constantinopolit ni electiones: Non enim pra potuit esse mercedis, ait, quod Ioanne Sancta memoriae de hac luce substracto ad ordinandum Sacerdotem pietas vestra diu haesit.irit, temuspaulo longius dstulit, cum metu omnipotentis Domini consilium quoivit, ut videbcet caus Dei cum magno debuisset timored seponi. Undeis aptum abde existere in pastora regimine fratrem arque consacerdotem meum Cyriacum existimo, quem ad eumdem ordinempietatis vestra pnsilia longa quaesierunt. Ubi notandum Gregorium a gnum hie Joannem Constantinopolitanum Episcopum vocare Sanincta memoris, de quo tamen antea gravissimas habuerat expostulationes, propterea quod titulum Episcopi Oecumeniciusurpasset quas querelas deinceps quoque adversus Cyriacum quem hic laudat, instauravit.

VII. Caeterum in more rinstituto postum erat ut Primates Patriarchae quamprimum essent consecrati, sibi invicem litteras communicationis mitterent, sicut jam paulo antc explicavimus. Qubd si forsan aliquis causetur eundem Gregorium Magnum Commentariis in Psalmum quintum paenitentialem conqueri de Imperatoribus, quὸd Ecclesiam sibi facere ancictam captivam abducere conentur, m. Primo respondebis ibi nullum nominare, neque Imperatorcm generatim aut speciatim desgnare, inuosdam arbitrari loqui de Rege Longobardorum Agilupho, qui tempore Gregorii Magni urbem strictissime obsedit, ut jam supra observavimus. Secundo dato quod Gregorius loquatur de Imperatoribus , abusum , non canonicum jus perstringit de quo Libro quarto Epistolao . ad Constantiam

Augustam Mauricii uxorem super consecratione Maximi Salonitani Episcopi. Etenim scut jus div mum naturale vetat Episcopum invIto populo Regi dari: Ita etiam canones . . Nicaeni Episcopos inconsulto Metropolitano ordinari prohibent. Certe Salonitanus qui hodie Spalatensis Episcopus nominatur, crat subditus Patriarchatui Romano verumtamen Maximus Imperatoris auctoritate munitus B. Gregorii consensum plane spreverat. Unde idem Gr gorius dicit. 63. an Salonitana ver civitatu Episcopus me ta Responsali meo nesiciente ordinatus est facta res est quasub nullis anterioribus Principibus eoenit. Vuod ego audiens ad eumdem pravaricatorem qui inordinate ordinatus est , rotinus si ut omnino missarum solemnia μυ-

392쪽

IN RABU TEMPORALIBUS. 369brare nullo mod prassumeret, nisi prius a serenissimis Dominis cognoscerem, si hoc seri is Iussissent , quod ei sub excommunicationis interpostis

ne mandavi. Et contempto me atque despecto , m audaciam quorumdam secularium hominum, quibus denudata sua Ecclesia, praemia multa praebe re dicitur, nunc usique missa facere praesumit, atque ad me venire secun dum uJsionem Dominorum noluit. Ego autem praception pretalu eorum obediens, eidem maximo qui me nesciente ordinatus est, hoc quod in ordι

nationesua me ver Responsilem meum pratermittere praesumpsesset ista ex corde Lιxaυι, ac sime auctore fuisset ordinatus e lia vero perversa illius scilicet mala corporalia quae cognou , vel quia cum pecuniis est electus. vel quia excommunicatus missas facere praesumpsit , propter Deum irrequista retinauere non possum, tac. Et valde grave est ut vir de quo tanta nunciantur, cum ante requir sdiscuti debeat, honoretur. Eis Episcoporum causa mihi commissorum apud piit os Dominos aliorum patrociniis disponuntur Infaeb ego in colesia ista quid facio Sed ut Episcopi me me despiciant i contra me refugium ad seculares Iudices habeant, omnsolent Deo gratias ago , peccatis meis deputo: hoc tamen breviter se gero, quia aliquantulum expecto in si ad me venire distulerit, in eo exercere districtionem canonicam nullo modo cessabo. En igitur'

iustissima Gregorii de Imperatoribus expostulatio , qui tamen ubi animadvertit Mauritium tueri Episcopum Saloni anum, a consuris in hunc distringendis merito supersedit conformiter ad ea qua supcrius observavimus, canone si quos culpatorum. Lib. 3 cap. q. num. Io. Caeterum vir Sanctissimus in his verbis r Sed ut Episcopi mea tac aliquid incogitantia passus videtur quoniam haec phratis saeculi Mab-λlutae monarchia typhum sapit quandoquidem Episcopi sunt Christi QEccletiae, non Papae, quamvis ejus Metropoli Patriarchatui subditi sint. Hic Malia Pontificum testimonia pro investituris aggregare juvat; quidem Nicolai primi vindicis acerrimi Ecclesiasticae auctoritatis, qui Epistolas et ad Episcopos Galliae sub finem , de

electione Abbatis Sancti Cariles Dioecesis Coenomanensis, haec de cerni t Abbatem vero de se eligendi fratres Cornοbι habeant potestatem neque in ejus electione Episcopi Caenomanensis recipiant constitutionem aut dispositionem; st quemcumque dignum vita, moribus, atque doctrina propexerint, pastorali ossicio, ibi utilem ta aptum dispensatorem esse ipsum eligant, regisque in notitiam deferant, ut e usque conce sone 2 consiensi potestatem regimini accipiat, tac. ita clausula docemur Regem habere jus confirmandae electionis is mittendi ele- Lib. IV. A ara . um

393쪽

37 DE POTEsTATE ECCLEs ctum in possessionem regiminis, quae propria notio est investiturae. Joannes VIII. Epistola s. ad nspertum Mediolanensem Archiepiscopum, de cujus Abbatis electione ita statuit S dis promotionibus sidia institis sive Abbatis , nihil profecto aliud gerendum offumin exhortari, nisi quod sacri eanones sanciunt, quos nulti Sacerdotum ti citum est mnorare, vel quicquamsacere quod Patrum regulu ρορ si obυιare. Verum quia in utroque sui nostri semper Augusti interfuisse perhibetur assensim, ejus sive hoc videtur expectandus adventus, ad cujus cum tua Sanctitas accesserit pietatem, redimus nihil Ecclesia Dei prater paternas regulas illaturam. Hinc ergo liquetri Episcopos & Abbates non solitos eligi nisi Caesaris consensu. Idem Joannes P P. Erustolairi. 87. Carlomanum Italiae Regem rogat ut Gosperium sive Conspertum Diaconum Versellensis Ecclesiae eligi velit in Episcopum Regiam Excellenιiam vestram rogamus, ut pro amore Deitata Pserri, ac nostra paternitatu dilectione, Episcopatum mercestensis Ecclesia cin-sperto, placido animo tribuatis Uc. VIII. At vero Pontificum Romanorum electio se olim ab minperatorum pendebat arbitrio, ut quamprimum essent electi aliquid 'Imperatoribus pro Cathedratico sive In thron istico ex majorum institutis dependere tenerentur quod jus primo rem illum atque abrogatum est a Constantinosogonato, qui nihilominus Episcopum Romanum absque Imperatoris consensu creari vetuit dist. 63. an Aga-3ho. Lege pariter can. quia igitur. can principati can. Reatrus Can. πο-

bis Dominus. can.lectis Ubι de hoc jure Principum in electionibus sancitur.

At Justinianus Novella I 23. cap. 3. De alio gcncre Cathedratici,quod Patriarchae metropolitani suis Ordinatoribus persolvebant meristionem facit. A quo exemplo Annatae hodierna fluxisse videntur. Procul dubio quamdiu imperium Wregnum floruit, suaque jura majestate imperii tueri valuit, atque Ecclesia medioeribus opibus locupletabatur , numquam Eccletiastici populi irincipum consensum in Episcoporum creatione necessarium esse insciati sunt. IX. Verum quia de Imperatoribus id satis exsuperioribus liquet,

superest de Regibus qui post dilapidatum imperium extiterunt, videamus. Quam ad rem facit canon decimus quinti Concilii Aurelianensis circa tempora Pelagii primi: Ut nustum Oscopatum praemiis aut comparatione liceat adjsci, sed cum voluntate Regis iuxta electionem Cleri ta lebis ficus in antiquis canonibus continetur. Addes canonem G. I a Concilii Toletani. De quo dist. 63 can cum siue g. Undeplacuit

394쪽

que Provinciatacitum manea deinceps Toletino Pontifici auoscumque Re

galis potesta elegerit, tabam dicti Toletani Disivi Iudicium dignos esse probaverit, in quibuslbet Provinciis sin praecedentium sedibus procere P. Visus, decedemibu Episcopi eligeresuccessores. Sane Franciae Reges statim atque in Chri iti castris militare coeperunt, codem jure quo Imperatores Christiani in clectione Episcoporum uti sunt, teste B. Gregorio Turonensi, qui gesta primae stirpis

Regum Gallia scripsit. Nam libro . cap. I7. narrat Ommatiumjussu Clodo vas Regis ordinatum, ta Proclum ordinante, id est jubente Clotitae Regina Turonicam rexisse Ecclesiam inui modus loquendi Ordinantec tilde aequivocatione laborat. Item lib. q. cap. opitulante Rege Gastus Aurelianensis Episcopus consecratur. Et cap. 7. Cautιnim Episcopus eligitur post S. Gadum: Et Cato quos absque mandato Reis inim-serat in Episcopatum, abdicatur. Vule cap. Us ejusdem libri quarti de S. Euphronio, qui data praeceptione Regis eligitur TuronensisIpiscopus. Item libχ. cap. 9. Rex Clotarius Domuolum migrante Innocen rio Coenomanorum Discopo, Antistitem Caenomanensiem aestinavit. Item cap. 38. Theodosio Rutenorum Episcopo vita functo, Innocentius Trunichilde Regina opitulante, eligitur ad Episcopatum csc. Et cap. ῖ9. mor tuo Remigio Bituricensium Episcopo, Sulpitius ad Sacerdotium , Gun trano Rege favente, praeeligitur; cumque muli munera offerrent, Rex

Episcopatum quarentibu respondisse fertur Non est Principatus nostri

consuetudo , Sacerdotium venundare sub pretio , sed nec vestrum eum pramiis comparare, ne nos turpis lucra infamia notemur, ta vos Mago Simoni compareminio sed juxta Dei praescientiam Sulpitius et obis erit

Discopus, s sic ad Clericatum deductus Episcopatum Ecclesiae seupra dι-ctasuscepit. Est enim vir valde nobilis G de primis Senatoribus Gazarum, in titteris bene eruditus csc. Unde patet Sulpitium ex Laico creatum Episcopum more S. Ambrosiit. Postea ouidem est in Canonem Samstorum cooptatus , eique hodie Ecclena Parisis in suburbio S. Germani a Pratis dicata est Libroci cap. o. Faustinianus jussu Gundobald Regis Episcopus quensis ordinatus fuit. Et cap. 22. D siderius mandato Childeberti Regis succedit Laban Episcopo missensi. Et cap. 39. Sabaudus Arctatensis Episcopus obiit, atque in ejus locum Licerius Regis Guntrant Referendaraus est adscιtus mandato Childeberti. Item Euantius Viennensis Episcopui obiit Inc u sedem Vimi Presbyter de Senatoribus , Rege eligente, substituitur. Aa 2 Huc

395쪽

37 DE POTEsTAT ECCLEs Hucusque B. Gregorius Turonensis, apud quem investiturae Re

gum Galliae ex more majorum continuantur, nec habentur haereticae, quamquam saepe in cas aliquid obrepserit prensationis aut turpioris pretii, ut Gregorius Turonensis libro 8. cap. 22. docet cxclamans: Sed quid pectora humana non cogit auri sacra fames tae. X. His accurate perpensis claret jus eligendi aut confirmaudi Romanum Pontificem aliosque Praelatos nequaquam Carolo Magno delatum ab Adriano I tanquam aliquod novum minus ante ulitatum privilegium Sed hoc Decretum Synodale Adriani, de quo agetur postea, sitisse potius declarationem, continuationem atque ampliationem juris pridem anicusitati, & cum natura legis Euangelicat introducti. Hic autem, ut jam dixi, loquor de recto canonico usu, non de ab usu. Cujus juris Lupus Abbas Ferrariens Epistolati ad Amulum Archiepiscopum Lugdunensem meminit, eidem in andato Caroti Calvi Franciat Regis in haec verba scribens Dominus noste nobis jussit estra prudentia suggerere, non esse novitium aut remerarιum auod ex aliato honorabitioribus maxime Ecclesiis procuret Antistites Nam pinus a quo per Maximum Carolumo Religiosissimum Ludovicum Imperatores duxit Rex originem, exposita necessitate hujus regni, Zacharia Romano Papa in Synodo, us mari' Bonifacius interfuιt, ejus accepit consensum, ut acerritati temporιs industrie sibi probatissimorum decedentibus Episcopis mederetur, ne forte plicitate Pontificum posse eontingere quod

in hae . duorum urbe, cujus nos nunc cura exercet, evenu Promissuppetere ut honorem a Papa Romano Mavoribus e usi Regibus ta Imperato-rabin concessαm,i a Lugdunenses celem Metropolitaniae, cu auctore Deo prasidetis, numquam hactenus infirmatum a vobis nulta vestra myuria consequatur. Haec ille, cujus Epistola sex capit notabilia quae controversiam de Investituris planam faciunt. Primo observandum Lupum Abbatem vixisse sub Carolo Calvo, scut&Mincmarum; ambos vero

amicitiae necessitudinc conjunctos ejusdem Lupi Epistolae ad Hincmarum docent. Alterum notabile est Lupum Amulo Archiepiscopo Lugdunensi pro Heduensi Eccles a Pastore viduata litteras mittere, quoniam Heduensis Ecclesia subest Metropoli Lugdunensi Tertio est valde memorabile Franciae Reges hoc habuisse privilegium a Z charia Pontifice, ut Ecclesiis Pastoribus orbatis Episcopos dare possent: hocque privilegium in Synodo, cui Bonifacius Archiepiscopus Moguntinus interfuit, conditum fuisse. Porro S. Bonifacii mentio percetcbris extat in Caroli Magni Capitularibus. Caeterum cum

396쪽

IN REBU TEMPORALIBUS. 373 Franciae Reges sub prima stirpe ero vingiorum hoc constanter usii sint privilegio, ut ex Gregorio Turonensi probavimus, inde planum redditur hoc privilegium non indulgeri a Lacharia tanquam aliquid novum, sed potius Pipinum Garolum Magnum iura iuribus accumulando illud quamquam pridem uisitatum, confirmari tamen a Zacharia in Synodo curavisse hoc enim nominatim Lupus asserit. Ego quidem existimo cum ante Pipinum mos esset Episcopos quos Clerus me cooptassent, sacris ordinibus donari: Zachariam hoc Pipino concessisse, ut ad ejus solam nominationcm electionem secluso Cleri consensu ordinarentur Episcopi quod quidem respondet hodiernae nominationi Regum Franciae, quae Concordatis invectacst, estque ampliatio Juris antiqui Regum. Quarto Reges atque Imperatores qui Carolum Calvum praeccsserunt, sic illo privilegio uti consuevisse, ut eo pol illimum fruerentur in Ecclesiis honorabilioribus; tamen aliquando in minoribus Ecclesiis Cler, populo liberam accrent eligendi potestatem. Quinto ait Archiepiscopos Lugdunenses prae ccssores Amuli huc usque non vertisse in dubium eiusmodi Regum Franciae privilegium, quo Carolus Calvus uti volebat absque Lugdunensis Ecclesiae injuriaci quoniam ei libertatem ordinandi Episcopum idoneum a se delectum clinquere volebat. Sexto indicat caulam dandi hujus privilegii fuisse ad turbas seditiones vitandas, quae in populosis urbibus inter Clcrum S populum

propter Praesa torum implicitatem fervere consueverant. Et ita con-iirmantur quae tertio notabili observavi de huius privilegii ampliatione, quoniam Regibus ex ossicio incumbit publicam tranquillitatem vindicare. Porro qui ad hoc Lupi Abbatis rescriptum cogitate attenderit, expedite omnia argumenta Baronii Grciteri, aliorum a versus Sigebertum , Gratianum caeteros propulsabit. Qua enim fronte asserunt Sigebertum omnium primum meminisse hujus privilegii, ut cause Henrici I U. Imperatoris patrocinaretur, quando Abbas Ferrarientis trecentis amplius annis Sigeberto antiquior juris hujus mentionem fec crit,is de re sibi notissima loquatur. Enimvero Lupus Pipini Caroli Magni saeculo floruit. Quid memorem II incinarum Rhemensem Archiepiscopum hoc jus Regum nostrorum in creandis Episcopis confirmare Epistola ad Carolum Calvum pro Ecclesia Sylva nectens pastore orbata Qua Epistola primum significat Clerum 2 populum Silvanectensem impensissime Hincmarum rogasse, ut apud setitam misericordiam Regis, uberam illis ac regniarem ele Iio-

397쪽

37 D POTESTAT ECCLEs nem obtinere satageret, tae. Quamobrem sic Regi scribit Propter

Domine Reverendissime a Clementissime, dignetur mihi Dominatio frahiteris suis significare auem vultis de Oepiscopis nostris, uti ex more luteras canonicas dirigam, ta visitatoris ociofungens in eadem Ecclesia electi

nem canonicam faciat, aut per se, aut per luteras sua1 vicario seuo deferente eamdem electιonem eum decreto canonico singulorum manabiu roborat. ad me referat vel per me ipsa electi ad Dominatronis vestra directionem perveniat. Et auia sn domo Dei, ut ex verbis Leoxis pram mus, nihil auctoritas patitur inordinatum esse, nιhιlaue posterum, cum vota coκωροdia cier ac plebis in electione regκlari, vel vestra Dominationis consensium cognoverimus, tittera Metropotitana auctorιtatu sive electionem cer perasona ad Coepiscopos Rhemorum Dιoeceseo Hrigemus, certum dumes locameis designanIes, oec.

Qua ex Epistola Hinemari quatuor colligimus. Primum in Episcoporum electionibus absque Regis Franciae auctoritate nihil fieri

solitum Et quamquam Reges illo privilegio uterentur, tamen sede vacante Clerum populum solitum humiliter peterea Principe, ut liberam esse pateretur electionem, idque Reges aliquando permistia se, aliquando non permisisse. Et ita Hinc marus tanquam Metropolita, Clari atque populi Sylvanectensis nomine Carolo Calvo rescribit, qui utrum votis illorum annuerit non liquet ex Hincmari Epistola. Id autem verisimile arbitror, quoniam Sylvanectensis Ecclesia non est ex nobilioribus Ecclesiis. Secundo Hincmarus memorat sede vacante Regem statim nominare consuevisse visitatorem Epist pum qui Episcopatum gubernaret. Hoc autem nihil aliud est quam Episcopatum vacantem in Commendam dare alicui. De Episcopis visitatoribus lege S. Gregorium libro 2 Ep. 27. 49. verum hoc ius nominandi visitatores per Regem Franciae videtur pertinuisse adius Regaliorum tempore Hinc mari. Tertio si Rex liberam electi nem fieri permitteret, mos erat ut Episcopus visitator a Rege nominatus vel huic electioni praeesset, atque ubi esset canonice facta electio,

acta ejusdem omnium Episcoporum Cleri de populi subscriptione

munita ad Metropolitam mitterentur, vel etiam ut ipse Rex Metropolitano permitteret, quatenus liberam electionem fieri procuraret. Quarto perspecta regia voluntate, nimirum quod annueret ut libera electio heret, aut etiam ipse vellet nominare investire Episcopum, Metropolitanus omnes Suffraganeos jus rei commonefacere, eisque diem & locum certum ad canonicam electionem faciendam,si id Princeps Disjtiae by Orale

398쪽

1N REBU Tam S. 37sceps permitteret, indicere solebat. Quae omnia lumen accipiunt ab ejusdem inc mari Epistola ad Ludovicum Balbum Caroli Calvi filium pro Episcopi Bellovacensis libera electiones Vestra Dominationi

litteras diveximus, inquit, in suibus catera haec continentur: ut scut sacrae Mosis regula pracipiunt Archiepiscopi ta Episcopi Contimitaneorum Dioece eum electionem concedere dignemιm ut undequaquesecundum Donnam regularem electionis Episcop talem eligant, qui sancta Ecelem utilis, ta regno prosicuus, ta vobis fidelis ac devotus cooperator existat, taconsertientibus ciero splebe eum vobis adducant, ut secundum ministerium vestrum res ta facultates Ecclesii quas ad defendendum Stuendum vobis Dominus commendavit, suae dispositioni committatis cum consensu ac litteris vestris eum ad Metropolitanum Episcopumo Coepiscopos ipsius Dioecesios qui eum ordinare deberent, transmittatιs. At pro secio magna

me subit admiratio Hinc mari, quod sub Carolo Calvo Principe fortissimo , iatu regni Galliarum robustissimo , apud solitam Regis

misericordiam satagat , quatenus ejus dominarion lubeae liberamo regularem electionem Gersis populo Sylvanectensi permittere, ut paulo ante

dictum est. Contra autem tu Ludovico Balbo in glorio atque imbelli Principe , statuque regni fluctuantes, animose adversus Regum nostrorum privilegia stylum distringat , contendatque illos qui ad

Rcgum nominationem S commendationem ordinantur, contra ca- noncs ordinari, atque ordinatoris ordinatores esse inreticos. Quem in finem Hinc marus lacros canoncs iatrum antiquorum scita coacervat id adeo ut haec eius Epistola ad Ludovicum Balbum, censuris exceptis, iace salva, nihil disibia et placitis Gregorii V II.

contra Henricum Imperatorem Attamen Ludovicus Balbus eo dein

j ire quo Malores sui, uti, atque Odoacrum in Episcopum Bellova- censeti consecrari volebat Bellovacensis autem Ecclesia una erat ex illustrioribus Ecclesiis, estque ad litic hodie. Caetcrum haec Archiepiscopi Rhemensis oratio, nimirum eligaturialis Dis opus qui si Sancta Ecclesii utilis , regno proficuus G Regi Melis ac devotus indicant quibusnam dotibus Episcopi ornari debeant. Ut autem non spectat ad Regem ab lol ut d prima conditione, sed tantii in ex Eccleis per missi decern cre Sic jure divino naturali ad eum de duabus postremis dotibus statuere attinet. At facere non possum quin ex Rigordi Chronico anno ii 9 o Philippi Augusti testamentum, cum ad Ierosolymorum expeditioncm bcllicam esset profecturus, illa adscribam, ubi Adelia matri, Guillelmo Rhemensi Archic piscopo avunculo

399쪽

376 DE POTEsTATE ECCLEs suo regni sui tutelam commendat, atque inter alia statuit suodsforte contigerit Episcopalem, ver aliquam Abbatiam Regalem vacare , ut

Canonici Ecclesta vel Monachi monasteris vacantis,emant ad Reginam,cue Archispiscopum, atque hiaram ab eis electionem petant. Et mos sta inmus, ait, quodsine ulla contraiuctione eis concedant. Nos vero tam Cano-mcos quam Monachos monemus, ut talem Pastorem eligant, is Deo laceιις, utilis sit regno. Regina autem es Archiepiscopus tamdiu Regalia in maηu sua teneant, donec electus consecratus sit te benedictus tune Regalia sine contradictimne reddantur.

XI. En continuatio juris Regum Franciae sub Innocenti III. PP. Procul dubio cum me accuratius m consilium adhibeo, Reges quidem Principes quadruplicem habere titulum comperio in Episcoporum atque Praelatorum electionein ordinatione. Primus est, quoniam sunt caput populi & Domini Reipublicae. Unde cum lege Regia, ut docent Jurisconsulti, populus illis summum detulerit imperium, una quoque ad eos totum jus populi, id est passivam4 subjectivam electionem transfudit. Ac propterea Regibus competit quicquid canones populo adscribunt in jure electionum. Cum ergo Patrum regulis prohibeatur ne 'scopus detur invito ta non a rο-bante populo, ne civitas non optatum aut contemnat, aut oderI, suum.

dist. 63 ean nullus invitis, c. Quanto magis elaborandum et ne Principe invito atque renitente Ecclesiis praeficiantur Episcopi& Pastores; quod primis saeculis numquam iactum fuisse acervus exemplorum superius propositorum clare convincit Alter titulus est,quoniam Principi ex omcio nativo ureque divino laturali incumbit

dare operam, nequid Respublica capiat detrimenti, idcirchlegeregia est custos Massertor pacis atque libertatis publicae. Quamobrem illi jure divino naturali incumbit videre, nequid in creandis Pastoribus pax tranquillitas publica turbentur, atque seditiosi, factiosi, ae turbulenti homines Ecclesis regendis praeficiantur, praesertim in urbibus illustrioribus egni limitibus constitutis hincque a primis Ecclesiae Gallicanae primordiis inveterasse opinor, ut Episcopia Rege aut Clero delecti, non prius in possessionem sui Episcopatus mitterentur, quam sese fidelitatis Sacramento Regi devinxissent. Quod si Ecclesiastici suam hac in parte libertatem venditent, ut Gregorius VII ejusque Athletae, prosectb tantumdem Principi de Reipublicae libertate tranquillitate jure divino, naturali licet contendere hoc potissimum tempore quo certatur ut nova atque exoti

400쪽

ea doctrina de potestate Papae in rebus temporalibus execut Ioela mandetur, etiam per Regum parricidia, Ecclesiastici immunes omnino asserantur a politici potestatibus, quo uni doli Papae subjician-.tur. Tertius titulus est, quod Principes Christiani sint vindices

protectores Ecclesiae, eamque ob rem gladium portent. Rom. Ir. Quartus quod opibus atque proventibus magnis Ecesesias locupletarint eamque ob causam Ecclesiastici se jure active eligendi privarint, ut eo Reges tanquam fundatore dc benefac tores suos investirent. Procul dubio Dominus noster institutione Legis gratiae ierfectae libertatis voluit Regnum atque Sacerdotium sic inter sese amice colligari, ut Pastorum&Legum institutione omni ac communi consensuis voluntate peragerentur, atque alter alterius onera portaret.

Quare ut charitas lax publica, quae finis est omnis praecepti atque adtionum humanartim , expeditius servaretur , Ecclesiasticos sola potestate ministeriali spirituali vacua omni dominatu ornavit, ut si torsan contingeret Principes politicos, qui gladium habent a Deo, limites juris excederes, ut plerumque sit , tum Clerici exemplo S. Gregorii adversus Salonitanum Episcopum, de quo superius, que Terentur, quantum eorum potestas ministerialis patitur, salva publica tranquillitate procederent minime vero ex Gregorii VII. ii stitutis bella ex bellis consererent. Si quidem Clerus patienter lu- millime tempus debet expectare quo Deus viam & rationem disciplinae Ecclesiasticae sanctius instaurandae aperiat quam ad rem Ecclesiastici ipsi facem praeferre debent politicis Principibus tum sanctimonia cintegritate vitae, tum assidue officio suo excubando, nequaquam vero procul a grege voluptuose aberrando, quemadmodum hodie a lent, ut omnibus notum est. XII. Cum ergo Regum atque Principum nominationes ad beneficia his canonicis nitantur titulis, atque ubique terrarum lentium suas habuerint virtutes, ac innumeris sancitiisinis Episcopis & Romanis Pontificibus Ecclesiam ornar t, necessario relinquitur Investituras Principum quae nihil ab ejusmodi nominationibus quoad rem, sed quoad ritum isodum dumtaxat discrepant, nullo modo haereticas esse continuoque perperam ejusmodi taedis execrationibus conspurcatas a Gregorio VII. Enimvero Henricus IV avito jure nominandi atque investiendi Praelatos utens, nihilo magis haerelim contraxit, quam caeter Imperatores 'eges, qui eodem utentes privilegio Henricum praecesserunt. At inquies, ille pecuniam accipiebat ab