장음표시 사용
591쪽
scrimen, quale inter paralysim & tremorem intercedit: Vt enim in hoc humor superfluus sola grauitate sua sine obstructione, in illa cotra obstructionet' sola motus conatusque naturae intercipit: sic epilepsia eiusque symptomata omnia humor excrcmenti eius,non quod obstruat ventriculos: sed quod cerebro tantum grauis sit & molestus,excitate eoque sit ut facultas animalis in suo principio collecta in
propriet noxq depulsionem spretis reliquis sensuvininentisque operibus incumbat: in apoplexia autetrisnuum cercbri integra repletio obstructioque cxpultricem vim exsuperat, quae coarctata angustius 'idoneo,quo sese moueat, spatio ad excutienda m lestiam destituitur. Est ergo epilepsiae causa una hi mor crassus frigidusque cerebrum sua mole mel stans,& grauitate lacessens. altera eiusdem causa est vapor acris mordaxque, aut etiam malignus & ve-Nenatus per occultas & manifestas vias in cerebra
subrepensadque ipsum vellicans proritansque: donec excusius agitando digerendoque suerit. Ex hac duplicis materiae sedisque varietate epilepsiae diste rentis tres do mutur,Vna idiopathica & primaria est,cum frigidus crassiisque humor in cerebro circa eius meninges aut substantia collectus repente ciusve triculos comprimit vel ob farcit: siue ex propria
cerebri inteperie frigida humidaq; siue ex improbabili victu ut aere humido sei gulo,ali mutisvaporos sui vino meraco aut copioso. Altera sympathica estieaq. duplex,una ex vetriculi exhalatione acri ut bilis,ciborsi, humorsq; corruptorii vel crassia de dis edete vetriculose altera ab aliis partib. tu internis,ut vizrO,liePatet lene,tu externis ut crurib.&brachiis
592쪽
ortum habet, a quibus sere semper malignus & d
Icterius vapor a venenata materia sublatus cerebra grauiter offendit: vimque eius expultricem vehe-mcnter proritat. Causa sine qua non , cst cerebri imbecillitas ab intemperie nativa, non tamen CX-cellenti & inorbosa: cuiusmodi arthritidum , Om n unam morborum haereditariorum causa esse solet.
Est ergo haec epilepsit a sympathica in fieri poti a ,
veraque affectio , sine morbo & obstruistione ventriculorum cerebri, qualis singultus cit , vel ab oppxessione stomachi prς copia cibi, vel vcllicati ne eiusdem ob condimenti actioris & pungentis vepiperis vel bilis acrimoniam. Esto ergo mulieribus praegnantibus saepius epilepsia sympathica quam idio pathica molesta, id q. cx co sensu stomachi uteri que, ex q'orum corruptela & spurcitio putri, venenata exhalatio sursum in cerebrum diffunditur: a-l iquando tamen etiam idio pathica cerebro pitui tosis humoribus reserto sese prodit. Communia omnium epilopsiae differentiarum signa sunt, con uulsito omnium corporis partium quassatioque, non perpetua, sed ex crebris interuallis recurrens, cum sensuum intermissione & principuin mentis functionum. Intermissionis causa non est penuria spiritus animalis supressi in obstructis cerebri ventri culis, quem confertim potius affatimque in singulae orporis membra spargi diffundique constat,ex vehementissimo epilepticorum motu per accessi
' nes,taria etsi violento deprauatoque e neque eni in
.sensiit iuusa motivo specie aut sede dissidere spiritus putandus est: cum eidem neruo sensum motuinque saepissime tribuat: neque maior eiu iacira spiritus adsensuum quam motuum opera affluentia est necessatia
593쪽
aria, neque denique impediti sunt ventriculorum cerebi i meatus, sed liberi & expediti: per quos spi-xitus sensimulis motivusque libere quoquo uersum in motus sensusque organa transfluat. Causa igitur est facultatis totius in norat cerebri depulsionem convcrsic: sensusque communis ex nimia quas tione R compressione cerebri perturbatio, ne sensibiliu alterationes factas percipiat & diiudicet aut recordetur. Vt enim plerique subdormientes inoveri di ambulare sine ullo tamen sensu saepe viti sunt: ut etiam qui cogitationi rei alicuius attentissime addicti sunt, amicos obuios neque agnoscere, neque loquentes audire, aut salutantes resalutare deprehenduntur: sic laborante sensu communi functio. nu metis sensuumq; omniu intermissio sit: cu nullas ille a sensibus species distinguat,agnoscatque,&excipiat. Costat autem epilepticorum motus valida crebiaque compressione & dilatatione cerebri, instar multarum partium interna cauitate praedita Tum: ut cordis,unde palpitatio eiusdem ineluso flatu, vel vapore humoreve molesto coimnouente naturalis quidem cst,sed deprauatus auctusque supra naturam motus a laeso cerebro membris omnibus consese & deprauate imperante motui quo molestiam excutiat, neque singulis musculis extensionis laxationisque legitimae modum praescribente,fatui insanique regis instar sua vi, suorumq; subditorum obsequentia abutentis: Accidit tamen per
accessiones gonorrhoea & urinae excretici ex vehe menti musculoru abdominis horumque excreme-toru compressione laxato per vim sphinetere. Pomro uniuscuiusque differentiae prspria occurrunt si gna. Idiopathica accessione paulo ante antecedunt Min
594쪽
stupor sensuum,torpor metis, inertia totius corporis,& ignauia animiq; tristitia, cephalalgia grauas, somnia turbulenta, prout pituita vel melancholia urget: aliquando desipientia & obliuio: nullius interim alterius partis cospicua noxa cuius cerebrum
possit esse particeps.Sympathicam indicant ventriculi fluxiones, eiusque compunctiones & cardio-gm6s:aliquado nausea & lipo thymia ieiuno saepius ventriculo sibiliosa sit,eodemque saturat si pitui tosa. Vtraque vomitione & solutione alui leuari solet.Sympathia biliosa hepatis declarat totius corporis flauesces color,capilli nigri,cutis arida,at pituitosam albicas Eolor,corpus laxu & pingue.Sympathiani lienis,dolor in eius regione & aliquando i
flatio, alias cum tumore renitente, &semper cum . melancholicis notis. Sympathiam uteri testantur mensium aut seminis suppressio:aut quoruda humoru in utero collectorum corruptela & putredor dolor in pectine &utroque inguine, & in lumbis cum grauitate circa uteri sedem.Sympathiam denique artuum declarat frigidae aurae ascensus sursum indeque vertigo tenebricosa. Mulierum igitur grauidarum epilepsa co- trahitur iape ex ventriculi sympathia cibis vel humoribus corruptis referti,saepe etiam uteri, ab exhalatione puti is cuiusda & seminalis materiae menstruaeque circa uterum,& in venis eius collectar: ex
qua etiam sv catio miseras opprimere solet. Mitigatio θ tomatis.
IN paroxIsmo mulieres, aliorum epilepticorum
instar, ab assidentibus continendae sunt: ne capi- tis & totius corporis violenta iactatione sibi suoque
595쪽
que foetui grrauem noxam inserant, & vincula disse soluant, dentes diducendi inserto inter eos baculo tereti lenique, ne linguam praescindant et ore autem taperto, medicamento aliquo acri ut sinapi theariaca mithridatio, aut cathartico etiam ut diaphte ' Dicone palatum obducendum est e naribus acetum scilliticum obiiciendum: ut ab illis humor a cerebro per halati foramen derivetur, idemque humor & vapor intus consumatur: olea denique hi aures praecalida sunt instillanda,ut de stoechade,coastinum,taurinum,& de castoreo.
tur. A vino prorsus abstineat, & aqua cum sac- charo &pauco cinnamomo cocta,aut hyd romelite utaturrabstineat quoque a fructibus crudis& hora rii a lacte,& lacticiniis, leguminibus, acetariis omnibus, & si certum statumque sit periodi tempus, uoto vel decem ante illam diebus pis aut ter per im iteruallum duoru aut trium dieruru clementer pu getur, humorque interiectis inreruallis coquatur. foliorum betae, parietariae,agrimoni ana in s. prunorum dulcium paria. xj. sursuris macri hordei integri, florum chamaemeli, meliloti anethi ana p.
j. seminis anisi & sceniculi ana 3 j. si coquantur dein colaturae m. j. dissolue electarij diacatholiconis j j hierat picraej si mellis rosati colati j ij.olei cham tmelini& anethini an .quare. si fiat clyst r,inii in-tur priale sevcnti. i .hierae pictae 3 iij electarij diacathoiieonis Nin misce, fiant boli plures , capiat die sequenti mane cum saccharo. vel , φ. rhabarbari 3 j. si asaris i
596쪽
s 8 - LIBER III. trochiscati 3 i. soliorum sennae orientalis mundatorii S ij. infundantur in aquae absitiathij vel melis' vel betonicae per noctem addendo cinalberis B j.deinde colentur & in colaturae 3 iis. dissolue syrupi docichoreo coinpositi J j. fiat potio,detur mane cum custodia, deinde per spacium trium dierum humor concoquatur ex tulepis cum strupis acetoisso simplici Oxymelite simplici ela melle rosato dissolutis in aqua betonicae melistae& agrimoni ,
tum demum iteretur eadem purgatio .Finita pu gatione caput & ventriculus rob rabuntur electariis & pulveribur tum intemperiem humidam frigidamque , tum occultam proprietatem tota substantia oppugnantibus. Tale est hoc electu
.conseruae rosarum & florum anthos ana J ij. conditurae corticis citri,zinziberis viridis myrobalanorum chebularum & carnis cydoniorum an .g si pulueris electarij aromatici rosati 9 iiij. coralli rubet cornuceruini rasurae eboris radicis & seminis pceoniae, ungulae alces & visci quercini ana 3 j. theriacae veteris 33. cum strupo conseruationis corticis citri fiat optata, capiat g iij. ieiuno stomacho horis tribus ante cibum superbibendo cochlearia duo hydromelitis aut aquae betonicae. v. minis coriandri praeparati sceniculi & pceoniae maris 'ana 3 ij.cornu ceruini ungulae asini syl- uestris cranij humani &visci querciniana 3j.m ;cis , nucis inoscatae ana 3 si cinnamomi electi 3 ij. saechari albissimi pondus duplum , mosci opti- , mi B si fiat puluis, capiat cochear unum post si gulos pastus.Roborandum etiam caput est aspersionibus puluerum cucuphia irrigationibus solibus
597쪽
sinapisinis& dropacibus.Sympathia ventriculi he- Patis lienis & uteri eadem diaeta eademque pur- Latione, in praegnantibus, omnino leuissima in diget : deinde pars ipsa accurate roboranda est
contrariis intemperiei suae remediis, calidis frigidi sue, internis aut externis. Postremo sympathia artuum eiusque accestio arcenda est, prohibito vaporis venenati ascensu , iniectoque partibus sublimioribus arctissimo vinculo : vel frictionibus deorsum doetis: vel denique cucurbitulis ipsi loco impositis: curatio tande subiugenda est qtae ab explorato prius veneni loco idipsu violetius foras protrahat: ut per phoenigna Os aut cucurbitulas cu scarificatione aut ladem per vesicatoria. De dolore dentium inpraegnantibus.
Dolor dentium praegnantibus tam frequens
est& familiaris: ut plerisque earum certissi-riaum sit & indubitatu conceptus signum. Dolor autem dentibus praeter reliquorum ossium conditionem affingitur : qui tantum neruorum tertia
coniugationis dentium radicibus substratorum S gingiuarum eos ipsos obvallantium proprius est: sed harum partium dolor ob viciniam , dolentis dentis specie aegros etiam ipsos fallit. Oritur autem dentium dolor, reliquarum eius specierum instar, ab intemperie frigida calidaue lin morali, cum solutione continuitatis, tensione scilicet, aut rosione, b destillatione a capite vel pituitosam,vel biliosam & acre,& sanguinea. Phlegmone tame rarior est: nisi ex sympythia vicinae gingiuae inflamatae: sicuti & vermiculorum punctus morsusque t nisi in diuturna cauitate dentis: Destillationis materia
598쪽
numidoque: vel calido liccoquer alias sine cerebri vitio, ab improbabili victur vi frigido crassoque ldc flatuoso r vel calido & vaporosor vel certe ex viscerum subiectorum sympathiar ut hepatis calidioris, ventriculi frigidioris, lienis tumidi obstructique, & uteri suppresso menstruo oppressi :aut in eluso foetu & secundinis repleti.Harum enim Par-
tium vapores In capIte in a8uam doeunt tandem re
lapsuram : materia haec coaceruatur intus sorisque in capite: intus quidem circa meninges & substantiam ipsius cerebri, eiusque ventriculos: unde deuoluitur in os per palati foramen, indeque in subiecta viscera, faucesque, asperam arteriam pulmo nes ventriculum uterum & vesicam, saepe etiam in organa sensuum ut nares auresque: alias etiam motuum:vt spinam & propaginies neruorum.At vero foris coaceruatur circum pericranium, atque hinc in externas corporis partes labitur ut maxillas,dentes, lacertos spinam,lumbos, os sacrum, ischium, indeque in articulos genuu pedumque. Deturbae-tur autem deorsum ex utraque capitis regione,vel sponte sua ab expultrice facultate irritata & non ferente opprimentem copiam vel stimulantem acrimoniam , vel a causa manifesta comprimente ut coelo frigido e vel laxante ut calido coelo: vel agitante humorem corpusque perturbanter Vt exem
CVratio duplex est: ordinaria & extraordin ria.lda triplex, diaeretica,pharmaceutica, &chirurgica. Diana autem sit calore frigoreque
599쪽
temperata,euchymos, & mediae substantiar, potius vel liquidar,ne durioru attritio dolorem exaspcret: eiusmodi sunt panatellae, hordeata, amygdalata&contusae carnes. Pharmacia constet reuellentibus derivantibus intercipientibus & vacuantibus topicis. Revellunt obscure quidem validio res frictiones & deligationes crurum femorumque in praegnantibus mitiores : revellunt etiam peri apta, ut allium tritum carpo alligatum: scuti &folia ranunculi & tithymali contusa: sed haec .exulcerant. Purgationum cadem habenda ratio est ut in aliis,efficaciores Sc per pitulas in pregnanti b. mitiores, . quarum saepe antea meminimus, instituantur. Phlebotomia deniq; cephalica fiat, siquidem eertast calidae fluxionis ex doloris specie, coniectura. haec vero in aliis temperanda est pro virium aegrotantis modo: in praegnantibus, foetus praeterea commeatui est consulendum: ne ob phlebotomiam indigeat . Inter derivantia numerantur frictiones & deligationes bracchiorum et cucumbitulae vel siccae, vel frigidae, vel humidae & cum scarificatione, si calida fluxio subest. Phoenigmus etiam & tandem cauterium potentiale initio ceruicis applicabitur, & epispasticum emplastrum ipsi vertici. V. masse emplastri de mucilagine &stercoris columbini an. 3. 5. sulphuris 3. si. cum terebinthina incorporentur. item eiusdem emplastri 3. j. aceti rosacei 5 ij. misceantur & extendantur supra totam Arte fiatque frontale fro-ti applicandum. V. massae emplastri contra rupturam 3. ij.opi)P. i. cum terebinthina fiat emplastrum applicandum teporibus. Qi, ad topica ore continenda, illa
600쪽
pro tempore & specie fluxionis variant Na In principis frigidae fluxionis pauca adstrictio, multaq; di. ., gestiorvi antecedens inhibeatur.& coniuncta causit . vacuetur, necessaria est: si vero calida sit fluxio, Iarepcrcuuio conuenit. Caeterum topicorum omnimcuiusmodi sunt gargarismata, sue calidorum siue frigidorum materia coquenda est in aceto vi magis penetrate densiorem patiem, quodque mixtis P eis calidis eorrigitur eius frigiditas.Ιn statu&declinatione sola digestione opus est : sed vehementiori, in frigida fluxione, ob humoris impacti crassitiem lentoremq; . Calida enim fluxionis materia icnuior& magis dissipabilis cst. . ' In ealida fluxione sub initiu haec praescribi poter .
V radicis bistortae j j soliorum plantaginis
Iani & salutae ana m ., coquantur in aceto vel sal- .ia tem inoxycrato .vel 'soliorum liyssopi hederat terrestris& plantaginis ana m. I. corticis malorum granatorum, bais laustiorum nucum cupressi & aluminis rochae ana S si coquantur in vino astringenti vel aceto. At vero in stigida fluxione sub initium hoc praescribe- u radicis pyrethri & cyperi ana fi j malorum
rum ana 2 si soliorum origani calarninthi, pullagii, hyssopi,istoreiae,salutae thy ini & maioranae m. m.jgallaru iuniperi xij coquantur in vinc sorti & fiat gargarismus vestiat perfamatio ore patulo. Tande indeclinatione digeretia sum adhibeda, ut ' decoctu piperis cum vino. collutiones oti ex si ceto scyllitieo calido r Item ex decocto ultimo incoctis astringentibus lassitus fiat,ex soliis diradieibus me-