장음표시 사용
611쪽
ab utero ad mamas deducetibus cumulari.Sic denique blanda suauique papillarum fricatione uterum suauiter affici fieriq; voluptatis eius de participem.
Caeterii de comunitate ista externarum uteri manimaru que venarum a pluribus probabiliter dubitatur, qui eam ad axillares & hystericas venas per mediam caua referre malunt, eo quod exiles valde sint hypogastricae externae: neque mammariis semper aut contiguae, aut continuae, nec etiam proxime: sed
interuallo satis distati disiiunctae appareat. Quapropter neq; ab utero sanguinis ad mamas, neq; lactis a mammis ad uterum tam praecipite & copiosum aD fluxu, quantus in puerperiis quotidie cernitur, fieri posse: sed potius per axillares & hystericarii venarum meatus csit inger e tuetur,maxime vero cum lacteae puerperarum urinae, indeque lochia albicantia eodem tempore prodeant: portione una scilicet Iactis redundantis per axillares in cauam transsati. indeque ad renes per emulgentia vasa partim rapti a renibus, partim ad uteru transmisit. Itaque per ean-ὰem viam axillarium sanguinem ab utero ad mammas naturae spote tu arte & cucurbitulis sub mam. mis affixis ferri referrique pronuntiant. De lactis generatione.
Porro lactis procreatio sic breuiter explicetur 4
Lac excrementum est benignum Nutile tertiae mamaru coctionis ut se me est testiu)ex quo scelus alimentum intus forisque promendum sit. Materra eius est sanguis menstreus totus quide neq; diuisus, sed reliquo venaria sanguini similis & ab impeditoe utero vel per coceptu, vel per obstructione morbosam, ad mamas ingenita naturae doctrina trassatus: Nn a
612쪽
& in earundem laxitatem glandulosam depositur ubi lactescat .Effectrix sue generatrixiactiscitus ti propria mammarum temperies,& substantia glia,
dulosa rubeum sanguinem albo colore comm que per multiplices frequentesque venas suscipiunt, alias quidem internas,a venae cauae axillam petentis descendente ramo:alias vero internas ab eaden caua pariter ex iugulo sunutioque sterno descenden te. Hae autem partim absumuntur in mammas
musculos pectoris internos: partim ad xiphoide cartilagine rect6sque abdominis musculos delas paulo supra umbilicum surculis aliquot suis totia.dem venarum hypogastrij surculis occurrunt,utide
consensus ille uteri mammarumque tam ambitiose celebratus. Quare haud temere proditun est singuine materno lae esse frigidius humidiu ecb frigidiorem glandulosam mammarum sub tiam,a qua sanguis supra naturam veluti recru tur. Est autem lac praegnantiim , viduarum , vir in numque, suppresso menstruo, specie potius quam
Arma & usu amne,cum hoc serosum,aquosum,missum sit, minimeque alimentarium cernatur.Fin acauia generandi lactis duplex est,una priuatali, marsi obtritionem S naturam respicit: altera in munis est,scelus scilicet alitio, cuius gratia sanguinein ab utero ad mammas circa quartum mensem dirigere natura incipit: sed euidentius multoque uberius natalibus mensibus 7. .io. quamquam ire, que ultimis iis mensibus adhuc benignum est,probatique alimentit tametsi dulcescere tum & concoqui incipiat, ideo neque mox a puerperio sce aledo adhibedu est, sed talisper disteredu du ipsum totu exhaustu sit: tum papiliarum suctu alieno,tum
613쪽
eiusde expurgatione cum lochiis per triginta dies ab editis maribus :& per quadraginta a foeminis
exclusis. Recentius enim lac ob crassam terrenamque crudam & turbidam substantia caco stomachuest, & ab educatione infantulorum abdicandu : colostru vocatur,dc colostratio pueroru ex eo contracha fgritudo: puerique colostrati,quibus stomachus ab illo laesus est.Forma laetis est color albus,& sub-
statia mediocris,alend6que foetui idonea. Commune autem naturae consiliu fuit in dealbado lacte: ut ab ipsis vitae foribus infas humanitati assuescat, cuius index albus color est, utque moru feritatem ab horreata. qua rubeus quassi a cidibus & rapinis color accendat. Eode consilio mammaspectori natura anfixit: verecundiae & charitatis gratiae tum no partes obscoenas detegere inter lactandum, brutorum instar, mater cogeretur:tum ut foetum lactantem palpare intueri & exosculari posset. De disserentiis mammarum in praegnantibus.
Μ Ammarum in pregnantibus varia est constitutio,aliae nimis amplae plenaeque sunt tantum, vel etiam laiste diffluentes,aliae graciles & subito extenuatae, aliae nimis durae, aliae denique solidae, mediaeque inter graciles & duras, magnas &paruas: atque hae secundum naturam sunt sanique scelus indices : cuius nutritioni sanguinis menstrui hantum superest: quantum ad commeatum scelusque nascituri,ex lacte alimentum in mammas colligendum satis sit.Mammarum autem ex supel as amplitudo foetui matrique multorum incommodorum ante&post partum author est: turpes enim& indecorae generosis praesertim matronis a nu-
614쪽
tricatu abstinentibus habentur: & ne ad opus& manus & brachia admoueant, impediunt: in mammi quoque morbos plo rosque excitant: ut phlegmonas, abscessus, vicera, cacros,& scirrhos, ex cotulione& oppressione. pretierea scelus alimentum & lac redundans corrumpunt, eique nasumsere simum reddunt. Amplitudinis immoderatae causa est uber
ras vel laudati vel illaudati sanguinis crudique &statuos. Lachis vero re dudantis causa externa sere est ciborii, nempe humidorii statuosorum freques& copiosus usus. ut es acetarioru, olerum & quae exitiae paratur iustulorum, fructuu horeorum,naporum, rapa ruin, castanearum, leguminu, piscium deniq, & laeticiniorum: Potatio ite plurima aquae aut vini dilutioris, otium, somnoletia, thoracis laxitas, saguinis laudabilis probeq; cocti ubertate exaggerat. Ide facit stas iuuenilis,natura sanguinea, ingluuios cibornm praesertim lautorum S euchymoria: hilaritas vitet, negotiorum securitas, multiq; vini rubri & generosi ingurgitatio, poetoris cordisque caliditas. Hins natura & sine grauiditate mamosς sunt eminae,vulgo iudicantur vinosae, ob mammarii cum utero consensum libidinost. Huius amplitudinis praecautio a quarto statim mense grauiditatis, motuque primo status, inchoanda est. Primum quidem per diaetam calidam siccamque, tenue & attenuantem, si sanguis flatuosus ex victu consueto de prehendatur, vel refrigerante siccantemque & parua:si redudantis sanguinis certa sit coiectura. Deinde per remedia reuulsoria mitiora: ut sunt femorum .crurumque deligationes, fricationes & cucurbitulae inguinibus affigendae, nec non clysteres Ie-nes et postremo per topica reuellentia frigida siccaque & astringentia , latus dc unguenta
615쪽
iet ca mammas apponenda,quae earum calore
tundant, ne sanguinem alliciat,& quae substantiau, taxiorem porosque coerceant: ne affluententae si piant: hinc enim solidae & mediocres permanebutenuiusmodi sunt gestatio tenuissimae laminae cha d his vel plumbi inter duas m amas,& exiguoru --ris frustorum sub axillis: illa enim refrigeranao re pellunt,bqc adstringedo:Item solus ex aqua stillatitia vel decocto soliorum ivsimachiae utriusque , squiseti, sanguinalis, lapsi barbati,plantaginis, ni
mach, solani, prunellorum, nucum virid inmio borum mespillorum, rosarum, admixta aceti ros cet & aluminis an. sexta parte e talis denique est capsula plumbea , quae succo cicutae intus oblitast. Quod si repressio nec in tempore sacra , nec satis efficax fuerit: iam que lacte coli ecto aut flatu i enormis amplitudo displiceat: tunc digerentibus remediis . exhaurienda est, mixtis tamen paucis stringentibus,quae substantiam partis ab emollitio ne nimia & relaxatione tueantur. talis solus est ex
decocto foliorum hem; in Hyris,salutae maioris, vincar peruincar in aequalib. partib. aquar serratae &
vini rubri mi 'saceius illi recoetum stel
lariae alchymillam vocant) tale denique cataplasma sequens. farinae fabarum orobi lentium &
cicerum rubeo iam an . . iij. coquantur in Oxyme- .lite,addendo pulueris soliorum mentas Habsinthii& meliloti an. 3. ii. olei chamarmelini J.j. Iam si ex iisdem venis plenis tumidisque largius Iactis emu-
uium in vitimos impraegnantionis menses natales ut septimum nonum decimum inciderit, foetus' infirmitatem & instantem abortum portendit: lae
.uim copi quin exabumlanti sanguine est ab utero
616쪽
ad mammas regurgitant quod eius minimam portionem infirmior foetus attrahat concoquat absumatque, maxima eiusdem parte relicta, dc in mammas transmisia, ibique in lac conuersa aquosius cruodiusque : cuius multitudine victa mammarum retentrix facultas continenter ipsum diffluere sinit:
cum tamen an re maturum foetus exitum , cuitro commeatu est, prodire non debeat. Hinc ab illo effluxu moltcssensim mammae evadunt. Si tamen exiguum sit laetis effluuium, sintque mammae interim solidae fit maeque, robusti sanique laetus certum est augurium. Profluuium hoc immodicum comprimendum est: primum quidem victu cuchymo & cupepto vinoque generoso, mater laetusque roborentur: omnes'; animi & eorporis graues motus fugia uturi deinde leuib. deorsum vel sus uteru sactis reuussionibus, ut frictionibus,&deligationibus cruiu se morumque,lenibus clysteribus,cucurbitulis ad inguina affigendis: postr o topicis astringentibus infra supraque& iuxta axillas apponendis: sic enim prses usis viis venisque pectoralibus axillaribus est hypogastricis constrictis interceptus sanguis ad
laetum in uterum reflectetur, quo uberius alatur,&ad iustum partus spatium asseruetur: cuiusmodi astringentia sunt unguentum de bolo & comitis P, ceratum santa linum : ipse interim mammae digerentibus pluribus munientur , paucisque mixtis
astringentibus de quibus modo agebamus) discutiendi lactis gratia, siue metu recidivae fluxionis &recursurae repletionis ob adstrictionem. Tale est istud. vini acerbi,aquq fabrorum aut aquae plantaginis an .partes aequales,aluminis rochi partem sexta. Item
617쪽
DE S Τ Ε RI L. Μ V L. s Y Μ P. 36 Item l farinae fabarii & hordei an . di si pulueris r sarum rubearum & myrtillorum an . cum Oxymel ite & fiat cataplasma apapi quater interdiu mammis ipsis. De mammis gracilibus. . 'QVod si mammas praegnantium circa ultimos menses, septimum, nonum,decimum, quibus collecto sanguine & lacte naturaliter extumescere consueuerunt: repente flaccescere inaniri & extenuari sine ullo lactis euidenti effluuio contingat: certum id est suturi abortus indicium: Huius enim extenuationis causa est sanguinis mamarum lactisq; inopia : vel quod menstruus sanguis parcior iit, totusque a foetu in utero absumatur e adeo ut nulla eius portio ad mammas,lactis cansa,trasmittature haurit enim primum quidem e venis Vteri caua- , que sanguinem,quo nutritioni suae non respondente commeatum in mammis conditum exhaurit, per venas communes aut axillares: vel certe quod. sanguinis lactisque motus ad uterum prae tumore aliquo, ut phlegmone,erysipelate, vel vinculoruni j ruptione ab ictu saltu casuque grauiteri dolentem , repente subsidij causa a toto corpore mam- Φnaisque a natura conuersus sit. Caeterum mam- .marum extenuatio , quae totius etiam corporis communis est , ut ab externa causa corporis h
moralem substantiam sensim & sne sensu digerente , ut inedia, diarrhoea, purgatione , vigiliis, laboribus, moerore, hepatis intemperie, morbi Dque diuturnis,ea quidem non necessarium & ineuitabilem ab*rum praesagit: cum incidere posse septimo, nono & decimo mense imminente par- .
618쪽
tueaut vacuationis causa ante abortum desinener aegraque mater refocillari: & sangnis instaurari: . quo rursus mammae expleantur, solidaeque & firmae fiant : foetusque saturetur,vel maior etiam fmtus copioso sanguine fruatur in utero : ex quo satis idoneum illi alimentum suppetat, lactis interim materia claficiente.Repentina aut C mammarum modo plenarum & solidarum extenuatio in-ffantis abortus certior testis est, necisque foetus: vela suffocatione vel a dissolutione nexus acetabuloria:
Itaque illi extenuationis spcciei, quae ab inodia est, sola vitae ratio analeptica auxiliari potest quae facile prompteque sanguinis di lactis ubertatem alendo foetui implendisque mammis suppeditet. Posterior species ob sanguinis & lactis a mammis ad uterum recursum fere immedicabilis est : solaque in reuulsione per superiores partes celebrada est quantumuis exigua subsiit spes. Quae autem mammae est uni
praegnantium inopinata extenuatio: gemellorum alterius immaturum exitum abortumque porte dit,
sue inediae ratione , siue sanguinis lactisque ad
uteri alterutrum latus refluxu contigerit. Certum aqtem est gemellos uno coitu pro sinuum uteri & mammarum muliebrium numero gigni naturaliter posse: eorumque singulos propriis prae ditos esse umbilicis, per quos c venis uteri sanguinem alimenti sui gratia proliciant,quo tamen non respondente collectum antea e mammis sanguine in & lac ad sese protrahunt, unde eiusdem subita succedit vacuitas & inanitio, quae directi & validioris scelus ab ortum ostedit,masculi si dextra: eminini si sinistra mamma gracilescat. Sic enim discrirnen sexuum in propria uteri sede Hippocrates
619쪽
plures e seminis foecundi maiori copia equar duorugcnerationi satis sit: sicuti diuersi sexus e diuersa si nuum temperie : cst enim sinister frigidior, dextercalidior. vel certe ob seminis disiimilarem substantiam, cuius prima secundaue eiaculatio calidior sit, posteriores minus calidς : quae deniq; a motu lactis
ad uterum repetina extenuatio Oritur, ea fere utriusque foetus necem demonstrat. De mammis praegnantium durioribus.
M Animarum durities aut proprium earum laborem: aut aliarum partium quibuscum illis sympathia esst, ut coxaru, Oculoria, genitu noxa praesagiunt apud Hippoc. aphoris . lib. s. aut etia insaniam eo de aut lao re apho. o. libri eiusdem. Est autedurities It c loco audie da non pro concretione lactis aut siccitate scirrhoia, sed pro tensione ob repletionc lachis & saguinis; quae magis renitcs sit,quam simplex plenitudo & soliditas. Obturantur enim nimisq; tendutur venet a copioso finguine ab utero
per impraegnatione regurgitate,qui tam ε pro cras sitie lentore frigiditate aut sola ctia copia neq; resoluitur, neque suppuratur, sed incalescit tantum diu tinaque mora uritur cviatis interina in cerebrum serui dis atrisque vaporibus & n elancholicis rvnde insania & furor: vel tumor etiam cancrosus ex iisdem suscitatur et vel certe a valida natura in alias partes amadatur. Quod si Hippocrates ab ea duritie ab ortum non metuat, de permanente quidem audi edus est, non de ea quq protin disparet, saguine ad uterum conuerso, ubi vel erysipelas vel phleg- monem letlaalem accendat, vel foetum suffocet.
I pius duritiei eadem curatio cst, quae amplitudinis
620쪽
672 ' LIBER III. enormis mammarum exposita est , digerens scilicet tergensqueesed admixtis paucis emollientibus. De partu.HActenus de conceptus causis omnibus&0mptomatis actum est nunc de partu. Est autem
rarius tertia Vieri organica actio. Qui duplex est: naturalis,&cotra natura, illegitimus,&vitiosus. Vtriusq; discrimen desumitur ex quatuor notis,teporiS, figurae,accidentium,& euacuationu cosequentium.
Tepus enim partui humano idoneum est septimus, nonus,& decimus mensis ipsius gestationis, te initium etiam undecimi. At vero sexto mense & prioribus partus praecox N immaturus est, funestusque foetui semper, peris p e etiam matri: vel quod scelus suis partibus omnibus nondum descriptus sit: vi tribus primis messibus quibus genitura, embryo foetus nominatur sicuti superiori b. qui b. motus euidelior
est, puer vel quod idem inualidior sit, ob mollitiem
riuum & habitus: ex luxuriante humiditate, unde nec se excutere foras potest: nec aeris insueti appMlsu serre. Nos vero de legitimo partus spatio,& me- se accurata satis declamatione transegimus huic argumento assigenda Sextus igitur meus errore mulierum tantum numeratur pro legitimo partus spatio .Septunestris autem partus vitalis est , perfectis omni b. membris,& validioribus. Octimestris partus vitiosus est,& calamitosus, eo quod cum septimo mense exitum quaesiverit foetus,vires eius ex eo conatu frangutur.In AEgypto tamen,&Hispania ob caeli caliditatem potius, quam ob robur matru aestu coeli & regionis languentiu vitalis est. Nonimestris laetus maxime vivax est: fit mistimis, tum me-bris,& corporibus: Decimestris quoq; salubris est,