Rhetorum collegii porcensis inclytae academiae lovaniensis orationes in tres partes secundum tria causarum seu orationum genera distributae. Sub Nicolao Vernulaeo collegii porcensis, & publico eloquentiæ professore. Accessit orationum sacrarum volume

발행: 1649년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Orationes. 797 laude prastaret , qui ad imperii clavum nobilis RQemιo. admovetur parum e Get si excellentissimum orbe circumageret Sol in coelo ; iubar adsit oportet. ut mundus illustretur. Parum esset si altis defixa r continuo dicibus arbor patulos in aere ramos effunderet ; tu similitu foreat oporret, ut fructum ferat. Non ossicii di dine . .gnitas, sed eruditio consilium subministradi; non leges statuit , non iura conservadnCbilitas, illu-sseiumque sanguis auorum sed eruditio moderatur aequitatem, di sanctissimum iuris cultum sub - , ..ditis proponit. Vixerunt Caratalla de Licimus '. eruditionis osores sed N ipsi odiosi vetuit nobile, 'D

idiotarum

pueros erudiri Michael Balbus, oceos hoc tantum . .

Latine Io qui voluit: qui nescit simulare, vesicit im- .m p rare ἱ sed ita vixsrunt ut male rexerint Suspici P. ' s 'mendus certe potius Magnus Alexander, sub euiui μμ qm 3 dormientis cervite Ilias Homeri. Suspiciendus Sa. Iomon dc sequendus, qui regnaturus, cum generis elaritate sublimis esset, lapientiam a. Deo postula vit. Quod cum ita dicam , ut dicentem nova aut horitate corroboret vo A divina: Nune Regeiλλ- O L .pelligite , eruimivi qui iudicatu terram , appresendita disciplinam, supersedeb', & quod tenuitate iudiei, alud vos AVDITORES, deduxi,ita vobis cogitandum relinquo, ut tamen vel unicum Salomonem iudicem vobis imitanis dum. DIXI.

252쪽

mirum doctum ratione eruditionis seu nobilem esse.

H.Hytiri X Vmosas lartassis imagines , & spirantes in

ab opinios. aere aut cera vultus admiraremur , si non ad hominum eruditorum , si d ad inconstantem levissimamque vulgi opinionem abiremus. Quid enim aliud vulgares homines ac imperita multitudo sistet admirari, quam in tabularum Ae insignium parenti eampo vel arma, Vel feras Ita non ab eruditione aut virtute nubilita tem, sed ab armis aut belluis, non ab excellentia mentis humanae, sed a pictura deducunt ὶ itaque - . stulto prorsus iudicio virtutem contemnunt. Sed i ρ ego quandoquidem ab hac nostra imbecillitate ν vires aliquas exspectatis, & iam animadverto non' notare defectum, sed conatum excusare parati e- Propositio. stis, vulgarium hominum istorum errorem cla-GUSNnatio. rissimo veritatis lumine discuriam. Ae nprimis illud a veritate ipsa m tua hor ., cui reluctandum nunquam esse iudicabitis,eam virtutem personas elaras reddere,& splendidisti tulis insignes , quae Fatis ab es ad eo inmunem utilitatem relata, desidiaque inisecturi, ris mica sese totam ad hominum caetus colendos e5 servandosq; diffundit: ut omnino nobilitas eius ordinis dignitas existat , in quo maximae virtutes vitae communi salutares. Quod cum ita sit.&in omnium utilitatem diffusa eruditio salutarib. eus. torem imbuat disciplinis. no est hic ambigendum Sententia. an hominem eruditum nobile esse pronuntiemur.

Neq; enim bic repeto, quod amplificare possem.

253쪽

Orationes. Antigonum Macedoniae regem dignitate & per- authori secta scelicitate sibi Zenonem pistulisse raudien- rare Antio da vero vox illa Sigismunci Imperatoris, qui eum N 1 Principibus non nullis reprehenderetur, quod

novos homines ob eruditionem 3c docti ina arma gno S ad honores promovere te Ego, inquit, illos ob ser a. GyΜοι aliis excellere voluit natura. Si non nobi . sempia

Φis fiat sui Plato. ille stipientiae filius, non eum Dio- DR ΤρrΜmnysius Syracusianus vittata navi, & quadrigis albis Venientem excepisset. Si nobilis non fuisset Posia quibuεοπε- sidonius . non illum 1 nvisens Magnus Pompeiu , rei e bibNe R. manam aquilam, & militiae vexilla fascesque rγηt Princi deposuisset: quoa cum fecit, palam est attestatus, pq scientiis minora imperia, di viris eruditis inferio-xes esse Imperatores. Iam vero si nascendi condi- comitustionem omnibus aequalem natura dedit, sitque ne paruna excellens, non nascitur, iure dignitas attriburnda tivitatu.

est illis, qui naturae conditionem ita ex tot unt.&Exornant, ut positi supra homines esse videantur ;quique sublimitate doctrinae vulgares coetus itate liquerunt, ut iis rebus tranquilli fluantur, ad Muthorito quas aspirare caeteri vix audent. Et certe sim- ει nis

gnus Alexander Diogenes esse voluit, si non fui G M. set Alexander, mirum est qaantam in paupere homine, sed erudito nobilitatis eXcellentiam app ς' cibi Aust, henderit. Ita si non pictae tabulae, ferisque di armis exornata insignia, sed arguit persis nae dignitas nobilitatem ; si non illam vel stemmata donant vel palatia. sed virtus animi, & excellentia doctsi Gisit Mnae; dicamus ti libere pronuntiemus, virum Om mi nita.

nem eruditum, & nobilem & tibistrem esse :quod cum dico, jam illud apud vos obtinuisse videor RUDITORES, ut qui ad veram nobilitatem aspiratis, non minori alacritate ad exeelsum doctrinae culmen contendatis : quod ut omnino de vobis spero, ita vobis ostio. DIXI.

254쪽

Exordiam a

ORATIO VI.

LOVAN IENSIS .

Docyrinae titulum tatius quam

bilitati raeferendum esse.

TItulorum iactantia non paucos in arrogantI

am illam effert, B. A. ut omnem omnino dignitatem suam magno aliquo nomine con- eludant. de si claritatem aliquam stirpis possideant, dominationis titulum attollunt ue, si, nomen; in teneruditos habeant; sapientis ambiunt appellationem et ut ut sit: nihil ego de jure titu Iorum in quiram, sed dum illud apud vos ita dicere audeo, ut sapientiae stadiosum nequaquam me profiterii erubescam, hoc quoque non reformidabo in hae disceptatione proferre , dominae litulum nobili tatis titulo praeferendum esse.. Etenim si prae se

ferre potissimum illud quisque debet non quod

alienum, sed proprium ipsius, cur non potius nobilis adolescens eruditionis a se partae titulum existollet, quam stirpis suae nomen mutuata gloria praedicabit ὶ Obscura nocte de inter tenebras facem suam luna depromit, quia non sua sed alienoe luce resplendet.' at vero non claro die tantum sol fulget,.sed ipsum diem lumine lustrat Sc faeit. Et certe si alienis ornamentis superbum irridemus,iadmiramur vero quem suus ornatus commendat; neq; illum tantopere suspiciemus, quem non nisi aliena dignitas attollit, Agedia qui familia nobili latisq; titulu proponit,nunquid stirpis suae duntaxat notitia adfert; ut nec parente nec maiores ignoremus At qui doctiinae titulano invidiosa arroga-

255쪽

Orationes

ria iactat, seipsum cognostendum proponiv , dc

in hoe vere nobilis est , quod non aliena luce Eae plum splendescat. Utrum obsecro Regis aut sapientis Salimonu. nomen maiorem Salomoni laudem adfert: Regem illum orbis agnoscit, sed sapientem colit&admi- Tarur. Non familiae nomen habent Scipiones,sed virtutis; & hine Asiaticus ille hic Afrieanus. Ta Praeteritio ..ceo sexcen ros alios, qui posteaquam sibi nomen virtute pepererunt; familiarum suarum obliti via dentur , de in proprio honore ambitiosi. Μagna laus illa quidem si quem nobilem appellemus etiam Baronem, etiam Comitem: sed nescio an non e ill a maior, si doctum B eruditum esse dicamus. c., ,hr Sed eum illud iam sit in confessione sapientium in omnium,quid attinet plura dicendo perdere sermonem' illud potius, ne dicamus tantum,agam ut Ii in luce propria versari desideremus ad exudi

tionem excurramus, 3chine laurum ac nomen ar

Nolim existimare vos, A V DIT OREs, ea Eaebrdium

mente & eonsilio me eruditionem cum ρὸν nobilitate , doctrinam cum clari rate & hὸm sustici dignitate requirere,ut ab eadem caeteras scien tras repellam, qui in ea summam eloquentiam desiderem. Nam eum stientiarum eaterarum deci eripien tes,eruditos nos pol rus, quam nobiles prae vicem uε DIX L

PETRI DONIA

ecoci mentum sit eloquentia , hanc in ado

256쪽

scente nobili dum requiro , sorores eius exteras non repello:/hanc inquam, dum extollo. caeteras eadem laudis sublimitate in gloriam aliquam conciliatio. perduco. Sed tamen permittite ut quod a veritate κdi roris. eoncessiim est orationi nostiae , vestris animis Eotentia O nequaquam reluctantibus dicam, di promulgem propositio. eloquentiam & nobilitati maXime convenite , ons matio. N eius praeeipuum esse ornarrentum. Quod quan-Fatio. con quam tacito illo assensu vestro satis esse manife-κirisve no stum videatur, rationis tamen auXilium vestram ilium, illam ad benevolentiam adducam. Atque utinam loqui pro me ratio ipsa possiet; cognoscere . tis clarissimo eius radio perculsi eam esse genexosam nobilium indolem & naturam . ut attollere supra vulgus sese velint, deinde illustres p tare, quia eminent. Quid est vero quod eate1 rum in admiratione constituere nobilem excel- dentius yssit, quam quae Reges ipsos &'imper tores admirandos facit Eloquentia λ Et si illud iam omnem veritatis assensum evicit, in eo nobiles ea re iis hominibus antecellere oporiere, in quo homines ipsi careris animantibus sunt pranstantiores, quis hanc excellentiam in Eloquentia non positam animadvertit 3 Profecto non hoc caput de erectus ille vultus , non excelsa proceri corporis maiessas, non tenerrimus ille membrorum splendor, sed oratio, scd sentio, sed inquam, praelara illa vis mentis εἰ oris , quam eloquentiam appellamus, hominem teriae dominu in caeteris animantibus praestantiorem reddit, & in ea

imperium ipsi concedit. Quanquam & illud videamus, in quo videri volunt, & ab omnibus v I ut in theatro conspici viri nobiles, dc adolescentes. Quid illud vero est nisi bellum, cuius eum l Onnatum habe an tardorem, in eo quoque app v sere generosiores, superare fortiores , triumphare excellentiores desiderant. Et quomodo tandem iam alta mentis vota consequentur, si Elo-qdel

257쪽

quentia non adsit quae loquente Euripide omnia , ccidficit, quae etiam hostile ferrum ne uri quam .essicere valet ὶ Et hane non illi potius, quam gla- γ μ' dios quam arma caetera, quae hostilis frangit im i'ρr Petus, compararent 3 veruntamen taceam hie ego. V t ημ φει vocem uno ore efferant laudatissimi Veteres, qui elaquentiam Ierum dominam eme dixerunt. Er Eloqaentia hae destituti dominari se posse nobiles unquam essemM, confident λ Audiant potius nobilissimum Poetam, credant etiam hanc eme virtutem unam, quae furentem comprimat populum, quae Reipub. con servet incolumitatem , quae administrantibus aurthoritatem addat, Quantum enim est illud :Ac veluti magno in populo cii spe coorta est Seditio, favisi animis ignobile vulgu ;ῖ mst faces ct saxa volant , furor arma mi- 4msrat: Tum pietate gravem ac meritis Morte virum quem

Conspexere silent, arrectisse auribm adstant. Ille regii dictis animos is pectora mulcet.

Sed de pyrrhe tacitus nunquam praeteribo, cuius in hae lausa vocem cur aliter quam Isitionem- μμ hibὲν ipsam amplectar 3 4 Tu enim acceptum Eloquen.

tiae tulisti, quidquid in Graeeia otiantibus armis superastu Te quoque magne Alexander eur hic M Lnon implorem, ubi tui nominis authoritas,& m -

gnitudo meae orationis est veritas corroborata. Tu enim cum caeteris omnibus maior esses, He

cute te inferiorem judicasti, quia Eloquentia temperabat : qua in voce tua ae praeclarissimo dictionis nostrae testimonio. se ut lubens superse deo, ita eandem a nobilibus audiri libenter ex- cinias oopto. Sed ego, de vobis nunquam dissidam, AV' eum sanum' DITORES, qui cum Nobilem scientiis omni, ria. bus ornatum eme debere credatis, jam illud etiam

strenatis animis, di placidiori vultu judicare I si utili,

258쪽

eto 4 Rhet. Portens. mihi videmini. Eloquentiam tamen praeci9uu nobilium esse ornamentum. DIXI.

CAROLI de MARES CHAL

COHORTATI OAD, RHETOR Es ET POETA;

Et nova Ae gravido palmite gemma tumet, Et modo formatu operituν frondibuου arbori,

Prodii se in Ammum seminis herba solum,

Et tepidum volucres concentibin a era muleent,

Tudit is in pratis, luxuriat peem Nune blandi seles, ignota, prodit hirundo, Ei luteum celsa sub trabe figit opus.

Nune patitur cultus ager, is renovatur aratro Hac anni novitas iura vocanda venit. Extitatio, Quid ergo Rhetor' nondum

ad sudium. Coeims vulgares, ct udam Spernis humumfugientepennarQuid ergo Poeta Nondum Avia Pieridum peragras loca nullius ante Trira pede 3

o egregia Iuvenes, o

Sublimes anima xkhrumvis in nomen itura.

Iam tandem.

259쪽

orationes

AEιhereum sensum, ais aurai pluis igne

Haurite Iam tandem vobis --,--Pieria tenero sub pectore eura

Discendis vices ct amor.

Invitat aura, alliciunt Musae, sordeseenx impellit Oheolin otium. & temporu

fontess.

Iam sacer horror aquis, additis efunditur et

prie&gia 3 prorsus messis cuiusdam opimae, di OP m. Iat... vati fructus praesagias: μ . ' -neque enim, ceωnescia falcis Sylvs comam tollit, fructumque exstirat imauras. Qum potius exclamem .Ad arma Rhetores, As umore arma Poetae : Hoc est enim tempus, eum

R diere viris animi fiminacis et

eum, uni.

Dilpositi ire turmas rursuου legems severit

ordinis, us cuique ante lacus, ctori mo

nentur

In si aurare vias riesim tiam pulvere primo' 'Crescit, ct armorum transmittunt fulgur

Quis obex gynerositatiὶ quis aIaeritatem conti. I ea ' nebit murusὶ an asperitas frigoris ri'ar

cest, mentorum Et pererant victa sosi repente nives. iProcedamus ergo Inprrmu

260쪽

gnis . not. Porceus. Nume decet aut viridi nitidum caput impe dire lauro.

- At fore, terra quem ferunt soluta: i Lucis, Nunc is in Ausoniu Phoebo decet immolare

Seu corde poscat,sive malit igne. re ρης optatum stuara tempus adest, distiva recreamur U- - aura, & spes operis resurgit, quando

Arboribus redeunt dentosa frigore frondes Vis da ingraυido palmitegema tumet.. Duas diu latuit, nunc qua se tostat in aur s

b cmnium Fertιlis occultas invenit herba vias. rerum eis Parturiunt Omnia. dc Decundo semine jam fructus unditate. edunt. Nuncfecundiu ager, petoris nunc hora creandi. Et nos hoc tempore torperemus 3 o non Iuvenes, Agnosce Rhetor honorem : Agnosce Poeta decus non desunt exempla laboris, si consideremus ani

Parvula nam exemplo egit magni forma laboris Ore trahit, quodcunque potest, atque addit

aceruo.

Quem struit, haud umara, ac non incauta futuri simul inversum contristat Aquarim

annum.

Non usquam prorepit, es istis utitur antectussisμ patiens i

Di i

SEARCH

MENU NAVIGATION