Rhetorum collegii porcensis inclytae academiae lovaniensis orationes in tres partes secundum tria causarum seu orationum genera distributae. Sub Nicolao Vernulaeo collegii porcensis, & publico eloquentiæ professore. Accessit orationum sacrarum volume

발행: 1649년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

Orationes. a LItibus exeusserat, libertatem plene oppressam e- Similiterrexerat, tandem iugulum securi supposuit se ean- desinens. dum 3 Concipiamus animo Themistoclem, ma- Themisoc. gnum illum Graeciae totius propugnatorem , qui non semel e faucibus hostium patriam liberavit. ;quo Pretio verorae qua tandem mercede 3 exilio. Addamus hinc eadem cogitatione Scipionem , Subiectio. quem cum nomino, Romanorum.omnium aevo Scipionis. luo fortissimum excellentissimumque pro dueo; qui non satis habuit suo quasi eorpore Roma -'num Imperium protegere, nisi illud quoque in Africam fulmine qumdam armorum transporta- Exclamat o. ret. Sed o miseram virtutem l in Afri eam trans Demosthenis portavit imperium . ut postea ab ingrata Repub. pqr Zqprq eiectus , se ipsum in exilium transporta tet. Μe Pθen com minisse tui, o Demosthenes, non possum; & ta- mμ' culmmen cum mens ac consilium , imo os ipsum A- m tron theniensium esses, vertere solum debuisti. Vobis Πρης horum omnium cogitationem , AVDITORES, relinquo iudicate an in Republ. sedere vir possit Risonati, eruditus, ego interim orationem ad vitam priva' attentionis. tam deflectam , quoniam eo me vestra in audiendo benevolentia iamdudum invitat, & ego non

invitus accedo.

Hae e est Auditores optimi, vita illa, in 'ua li 3 Pari eoubertas illa , quam ingenium requirit, ill . tran 'μmatibni

uillitas , in qua floret doctrina ue illa securitas, δε sita pri- sine qua Μusae nihil possunt. Haec est vita illa ιάia r qua Delicitas est quaedam ; illa faelicitas quae e--adiuti-mnem possidet opulentiam; quae virtutem est si ac seientiarum. In hac vita tanquam in portu tiata. tranquillissimo , respirans Olim mortalium Dan Rψὸtitio. nium sapientissimus Socrates , Reipubi fluctus ac G,adatio. proeellas irridebat. In hac tanquam sub lauro - ὸx Nisiuiescens Philosophorum Deus Plato; fulmina Su)ratia.

pri ne ipum ab excelsis arcibus non pertimesce piatonis. bat. In hac tanquam in ipso pacis eonclavi se euri vixit Λristoteles, di ingenio immortali sapientiam

292쪽

Traductis. tiam sibi immortalem desponsavit. Ad hane tanquam ad asylum, quos non numero, innumeri a--hhominais iii confugerunt ut quiescentes peregrinarentur. , .. Peregrinantes non moverentur ; ut ingenio n Geddati. . gotiantes omnia emerent Iabore, ementes nihil Aremoratio. PMeient aut eonserrent. Et in hane non ab au- lis sapiens oeulos centorqueret de in hanc non a rebus publieis sapiens pedem in serret i hie pocintentio. tens virtute sua popularis aurae mendicos irride- . bit; hie sibi rex factus de imperator aularum maneipia contemnet. Nulla hae fucata servitus, sed regnum. Nulla libertas insidiosa, sed status securus; nulla voluptas acerba , sed suavissimum vitae condimentum contemplatio. Peroratio. Quid amplius dieam λ Viri. si assensum prae- Transitio. betis AUDITORES. deeurri pro vineiam , si me siegorica . estis assecuti; onus humeris, quanquam impar, hus im positum, ad metam detuli, si animis vestris' . . accepistis. Dubita io. Quid Z needum exeipis adhue assensum re- cum dissimμ tinetis adhue ulterius eogitatione contenditis fltatione quid estp nihil de bello fortasse dixi. Et in hoe

Exclamatist vivere posse sapientem existimatis Z o me impru-Prater suo is dentem l exeiderat enim ; ita me nimia vestravita litori benevolentia paene fecit obliviosum. Non ista vestros animos opinio peruasit , ut cum mire ac Bellona habitare posse putetis sapientem; de me iam pudor quidam occuparat, ut vererer ne imis prudens vobis viderer . qui in reclarissima percont/ntio. deIem framonem. Non enim virum eruditum Disiunctis galea Meet,non dexteram sapientis hasta, sed e Similitis lamus exornat,non clangor recreat tubarum, sed G ιηι. duleis reficit cantus Musarum. vilestat iritui Brevis repe- aula sapienti . sordeat eruditis Respubl. bellum titio eon'. doctis omnibus displiceat. privatam vitam, qui mationis. quis est doctus, amet, iterum dico, di iam antea

293쪽

Orationes. 23'

Oratio suasoria.

Pro more Bacchanalium in Resublicis christianis retinendo.

LRtemur, Auditores, frontem exporriga' EMVdia mus, ingenio ac genio gestientes indulgeamus , Adsunt ter optati dies illi, quo , sisti

Μinervae curiosioris homines Geniales nuneu iPanr, ergo nec ingrata voce Bacchanalia vobiseum appello. Illi dies Bacchanalium illuxerunt, qui bus eum peceare Iibertas non possit. insolenti Ampli a respla ident apparatu mensiae, omnia tumultu gra eum. to permiscentur, gula triumphat, vente xultat, s liis Oculinae laborant, penuaria vacuantur. scenacula essectibus. replentur, domus frequentantur, plateae resonant, urbes confunduntur. Quid ampliusὶ pueri, juvenes, viri, senes, virgines, matronae, domini, serinvique sestos dies agunt, ae dedueunt; Seholae ta- 'cent, vel odiosiae cogunt; nihil eum libris, sed eam eibis; nihil eum intellectu, sed eum potu negotiandum, & dum venter hoc tempore totius anni fructum examinat, diebus istis aestatis mes.ses, di autumni fructus in hanc usque metam deis lati, velut gratissimum naturae vectigal intra ventrem reconduntur; imo ab horum humore die. rum pinguique mensarum cultu novi veris fi res exsurgunt. Non hic mihi eapite demisso supereiliisque contractis sedeant Theologi; nimis est angusta hominum istorum conscientia ; facessant hine Catones, non vero vultus istos severos, tetricamque censuram; fugiant & eito fu- Πρ μ

294쪽

2 o Rhet . Porcens. itione impe- giant gravitatis ementitae philosophi. non istam

tamentorum hodie gravitatem , nisi istos toruos humeros ac pectus fumo laudis inflatum olebit oratio mea, Bacchanalia sunt, & pro Bacchanalium retinendo more, quem cinescio cuius homines sanctitatis Feli is Rhe- exterminare contendunt, in arenam descend O. Ettor m lege . tu Rhetor, quid milia leges istas tuas opponis, di meae formae limitesque praescribis orationi: sim fluxus, naturam enim sequora sim solutus , etenim pro libertate retinenda surrexi; nec ego ina nis exordii studiosus, vestram unquam benevo lentiam Auditores emendicabo : novi vestrum ingenium, novi prudentiam; ut qui tenebras,

earceres, ingenium non ametis; ametis vero vi-h. - . tae licentiam, libertatem omnino liberam, volu -

ούμ ρ' ptatem sua Vissimam & effusissimam. Advertite

igitur, & quae esse retinenda contendo oculis. Conflamati- auribus, animis retinere. Atque illam an primisonu I. Ar ' Μaiorum nostrorum prudentiam sapientiamque gumentism divinam propono, qui hoc tempore dies quosdam ab instituto. sepositos esse voluerunr, ad cutem farciendam, corpus fulciendum. loeum excitandum. Quorum

amissum dierum si mihi ab eorum mente rationem fas sit Antee d ηι adferre . aequissimum profecto fuit, ut ad Deum Ratis thsti languidi te dentes, aliquos curandae emi dies libe-iaii. Ialiter indulgerenta Nimis est severa vita, boum instar languidorum ad Deum poenas eorum mente contemplari, qui in purgatorio flammis Repetitis. rexpiantur. Nimis est otiosa quies, vel in horto, vel in lecto, ubi vel odor exeitat, vel calor amat, coas. v n, de Coeli suavitate cogitare. Quod si ergo de hae Probatio ab vitae se veritate remittendum est aliquando, nee auihoritatri ad istam justitiae normam actiones hominum omni tempore sunt revoeandae ; cur ni traditum . a maioribus morem, nequaquam degeneres po-z g μ steri servaremus 3 Me quis trium annorum con-ςφηβςtu i suetudinem violaret capite I quondam lanei Ve' ' runt Athenienses. Omnes semper aetatum om-- . 'nium

Repetitio.

2. Arg. a consuetudi-

295쪽

Mnium nationes, consuetudine iri, tanquam steram naturam tenuerunt ό ipsae leges ac iura tametu Cae sarum auctoritatem ostendant consuetudini ce' et dunt ac parent. Et nos Baechanalium consuetudinem, qua nihil antiquius repudiaremus i Evno Graiatis. Sita degeneres viveremus, ut quem a parentibusi fili, p*xentes ab avis, avi a proavis, proavi ab ata

vis morem acceperunt, deserere, contemnere, e X-

terminare desideraremus Dicant senescioquan Distributis, tur viri, vocem aliquam apportent adolescentes, usquamne quisquam vivit, ac ulla unquam aetate . RiXit, qui de Bacchanalibus non a senioribus intellexeriti Prosecto non res ista cum pueris agenda, quos in oblivionem facile succedensata sinisducit, vivunt in orbe viri .ec antiquarum consue-etudinum tenaces; quas ii unquam elabi, imo conculcari permitterent, quae non tandem perturb au filia. tio res universas occuparet Z Quanquam. vero ita a mundus fato iniquo vexare tu r, ut omnia passim istin interirent, retinenda tamen esset Bacoriana lium stlibis. consuetudo, in quibus ea eon vi viorum est libertas, ut non labris supremis, sed lateribus fit missimis, vinum hauriatur di exhauriatur, ut homines

lauti epulentur in delitiis, ebrii erathissent in con viviis, hilares locentur in facetiis , laseivi de baechentur in insolentiis. O duleis insipientia i O malist. amabilis in mal hoe est quod prudenter inculcat

Poeta Dum licet, in rebvi iucundu videseMAM

Iam vero si nihil hominibus jucundius esse potest Iibertate, si liberos nos natura procreariti si mentum a. armis quaerimus, di effuso sanguine defendimus temporis lilibertatem : quid est quod haec tempora tanto bertate. pere repudiemus, quae sunt humanae tempora li- Repetitis. bertatis 3 Tunc grassari generositatis est; convi- Compar. tiorum plaustra evomere. eloquentiae ; inebriare a r se revi , di ingurgitare, magnae omnino potentiae. bertatu. Tunc nul Ias plenissimus venter leges audit, sui

296쪽

sine a Repetitis. Comparatis conditionis

ebrios cum tangitione

sobrii.

s. Argum alueundo. Probatio

ab Ufectibus. Subiectio. Demonstra

ricta

tio per enis

merarionem.

st. 2. Rhet. Portens.lum eorpora supplicium reformidant, nul Iosani mus timores apprehendit. Quidquid cupis vo- livi me licet ; quidquid optas, assequi est per mi R. sum: Verbo dicam, omnia tune potest ebriosus. it Age vero quaena in leges supplicium sobriis in-4 tentant Z Si sobrius alienam contumelia famam' insecteris, supplicio coercebetis, nihil ebrius timebit; si sobrius vel saris in popinis, parata est linfamia, si ebrius, adsunt qui te felicem admirentur; si sobrius verberibus alium assicias, Cer ta crux est, si ebrius, sperata semper impunitas. lIta tunc reges vivunt se volitant ebrii, sobrii ve-ς rotunc servi contemnuntur. Quod si nondum haec libertas horum temporum animos inflammet subeat illos ae per moueat tandem illa voluptas. quam jucundissimam Bacchanalia secum ferunt. Obsecro quid iucundius esse potest, quam curis Omnibus carere ; curas eluunt Bacetian alia cutem 4 laxare cibis ventremque distendere laxant Sed istendunt Bacchanalia Vino immadere, imo u- nosse totos submergere ' submergunt Bacchan lia. Nondum assequi voluptatem hanc tantam potestis ὶ mensas horum temporum introspicite, ac simul ridete. Ventris ingenium qui non admiretur ξ Insatiabilis tum gula Memento cuivis exitium minatur; quidquid in mari rete serva-ultur, quidquid in silvis indago obsidet, quidquid in eampis canes persequuntur ; quidquid avium volitat, quidquid ferarum discurrit, immensistunc apparet. Quid deinde ξ oculi per singula E-dpularum spectacula divagantur, & qua gula tu

tius mensam impugnet, fercula invadat, Ventrem, lopimis coenarum spoliis saginet, explorat. Interim gustus in delitiarum delectu oberrat, nares odoriseris aromatum exhalationibus replentur. venter tanquam amplissimum sepulcrumia Cax nium ac piscium exuuias recondit. Nunquidam

plius in conviviis sane magna pars libertatis es

297쪽

Orationes.

ecedit inter pocula gloriae eertamen. Scyphi vallatim ad pugnam disponuntur, aliquando in

orbem circumaguntur, & circuli coronam efformant. Longo halitu vitra protrahere , cyathum

ex cyatho haurire , trifaueis oris hiatu linguam protendere, sorbere simul & flare, ad unguem exis haurire ,Δversi cyathi umbilicum exosculari. .quantae tandem voluptatis hae solemnes Baecha natium sunt caeremoniae. hi ritus praeclarissimi: hos inelyti potatores Obseruant, strenui Helluones defendunt. Sed nondum attigi iucunditatem tillam,quae voluptatibus omnibus antecellit. Quae 6 Argum est illa vero Θ quam vinolentus si ebriosus solus tina volis experitur. Reditne domum omnes lacerat, tun-ptata ebriosedit, prosternit,interim dominus salutatur, huma cc eque nissime excipitur, omnes illi lenitate verborum ιib-. adulantur. Conciditne crapula oppressus, statim Demonstra in Cathedra tanquam in solio regio collocatur, qu rex ubi foede porcino more ructat, eanino turpitet oculis Dbii vomit, hircino te terrimum paedorem exhalat. Cir- citur. cum stant omnes, & operam suam singuli navant. Distributis.

Eie os illi tergit, hic illisordes abstergit. hic seo- Repetitio. pas tenet, ille patellam; hic caput sustentat, ille P baris ab

dorsum levi verbere impellit. Omnes animo se , exemplis. clamant: sic sanitas procuratur, sic stomachus puta Trasim' gatur,sic ad mensam rursus aptatur. O quanta ilia Obiectis. m & quam amabilis libertas 3 hac unica oblecta batur Heliogabalus, & eadem reges omnes supe- ν rauit hanc summum bonu Novellius Τri congius

habebat,hanc Promachus Deorum nectari&am- . v

brosiae praeferebat, huic quotquot sunt potatores inelyti animum ac corpus sacrant. Non mihi latu cecinant scrupulosi, instat S. Quadragesimae te mis

pus. Quid Z nunquid per Bacchanalia melius ad asyon

iunium corpora praeparantur Z nunquid acerbius ac molestius ieiunium videtur eum ingurgita tio praecessit 3 Muniunt se milites armis, cum ad

298쪽

Rhet. Porcens

farcirent, eum ieiunium aggrediuntur3 Sed nCOnerant bruta naturam, obrues tu homo λ Audi quidquid hic susurras, nunquid qui omnium rum dominus est homo, res inter inops erit 'non se aliquando in gurgitabit , cuius in usum Deuomnia creavitὶ iterum aiunt, non serendum est faciebus larvas inducere. O te hominem imprudentem Θ nunquid prudentiae cuiusdam est larvis uti, ut cum nonnulla liberius iant, nulla interina naturae turpitudinis nota inuratur e Videtis Au- τὸυγatio. dito Ies, quod obstet, nihil; intelligitis quid invi-

Tertia obiectio.

tet; maiorum institutum, consue Iudo Iecepta, u-

Repetitio. consermario tilitas maxima, voluptas suavissima Quid ergo3 maiores imitemur, consuetudinem retineamus' genio indulgeamus. Nec verbis hic est opua. tur. DIXI.

NICO LAI MOUR MAN

O ratio Dissuasoria.

Bacchanalium morem in rebuspub Christianis retinendum, Hon

esse.

'T A voeem iuste dolor ; succurre dolori Exorcium 2 η in die natio , impelle indignationem ira - P eundia. Itane ergo Orgiophantae foedissi- σξ tisci. μ mi. kentris inertis mancipia, idololatrae facti sunt Christiani Z Itane Christianorum venter est Deus,&ipsi bellui facti deteriores, liberi hominis naturam violant,& rationis praestantiam communi cu brutis commercio confunditZItane iam ignorant quod Deus.

299쪽

Orationes.

Pruia vero ad pasta abiecit, , ventrique obedien- . sine sed ita finxit ξ ubinam pro Deum immortalem l vivi- Piuare rismusῖ ubi lux nostra 3 ubi nominis dignitas Chri- stiani stiani e Odrugalitas quo recessisti 3 5 continentia'Exclamatio. quo tandem in erilium abiisti, o modestia, eurhoe tempore tam turpi licentia te iugant Chri-hiani Θ usque adeone homines esse nos piget . ut monstrosias inducere formas sit iucundum 3 usquei adeone Christianos esse nos taedet, ut vitae turpitudine religiosum nomen mentiamur , & pro christo Bacchum , pro coelo ventrem colamus t Pr parulis adate veniam Auditores, & hanc voci nostrae com .m sedite libertatem , ut quo postum affectu quo spiritu, ac voee valeo detestandum hunc Bacchatalium morem persequar etiamsi possum e Trevia inem. Non lacessere hine ullos volo , sedeant ac iudicent quicunque Christiani, imo vero qui ho- messunt, qui frontem habent, qui non eum,

diem'rationem amiserunt.

Agedum ergo, te hominem quisque es appel- 'i.

Jpni naturam bruta animantia sequuntur', nun I, fra smen

id indignissimum est, te nescio quo furentis uisut qμ l lini impetu, di degeneris eonsuetudinis impe natψrum nol xj. c0ntra Naturam pugnare 3 Nunquid est in-eWς rant, honestissimum, illa modum servare , te passim si-pe sexus discrimine adulterina quadam licentiat 'luxum omnem ac petulantiam dissolvi Θ Intuere conditionem illorum , ac te ipsum posteal templa te. Si satura sintdc desiderum natura Ari, Mou. tit, appone pabulum , abhorrent; abhorrent l, modissipant, reiiciunt, calcant, ac in mortem I 'stagrisque eitius cogentur quam obruant ρ' ς' iuram, quia scilicet in animantibus illis natu- n prudens non ad desiderium , sed famem, noni 'prtesionem , sed ad virum restaurationem

300쪽

comparatio

ix di misi. 1 6 Rhet. Portens sumendum esse pabulum decernit. Quid tu Ec mo 3 In te naturam voluntas obruit ;Hoc cum cibo de fiderium fames sedasti , sitis ardorem pota restinxisti , ultroctans mensam requiris. 1lla pabulum si iura repu ultro arcinatus di veruteru- diant, ru plenus aviditate maiori cuncta voras, il- correctio.

la Mortem malunt , quam negante necessitate nutrimentum, tu obruta iam pene natura provolas ad cibum; illa necessitate metiuntur appetitum, tu oculis ventrem homo meritis. Quid oculis dico' non illi comprehendere satis multa possunt,

quibus .entrem sarcire & abluere fauces possis Pardentissimas. Videtis quam non temporum, sed hominum siniquitatem ostendam , sed tamen si hi; illa temporibus impune regnat, adhuc ne Bac chanalia retinenda Christiani proclamabunt 3 Quid ita nunquid forsan ingurgitatio liberabita morte . de salutem Bacchanalia eontinebuntὶ oste imprudentem, quisquis putas : Nunquid non . audebit te mors occupare, quia cibo potuq; redu-das 3 O te eae eum hominem, si in mentem hoc admittas Affluebat delitiisPomnibus Chrysia la i sim amo orius , quid iIlud: irritament a mortis fuerunt, Mensa utebatur lauta & opipara ; quid illa Z in vitatio mortis fuit; ingurgitaverunt se & oppi . tu ructabat; eur hoe vero Z ut magnorum spiria tuum furore corriperetur, Ecastantiu aspectu ter-- , ritus inducias usque mane peteret, nec obtineret. 'lim omiseram, immo o depravatam perditorum ho

minum conditione mi Et adhuc Bacchanalia placere possunt 3 ut nimirum morborum series quae dam ab illis nectatur, ut homines vasis ae doliis suum munus eripiunt; ut pleno ventre,pleno quasi alveo flumen superinducant, ac tandem submergantur. Sed hoc non intelligunt Christiani; Bae: ehanalia iudicium amiserunt. Non sentiunt Chri-

stiani, Baeelian alia sensum hebetarunt, non pudet Christianos pudorem ac verecundiam Bac

SEARCH

MENU NAVIGATION