장음표시 사용
301쪽
ehanalia sis stulerunt.yErgo Christianis sapientiores Ethnici vixerunt ' ubi estis Curii, Fabricii, Coruncani qui laeta vestris manibus olera ad mensam apportabitis e Vbi vos Quintii S: Serrani qui lautiorem nunquam cibum gustavistis 3 ubi ines Exemplai Censorie Cato qui tenuissimo ac plebeio semper gutosorum
apparatu mensam tuam adornasti Non istis mo- punitorum. Ventur. Non moventur 3 uid si audiant Valentinianum Imperatorem cum legationi Quadorum responderet, voce impetu sanguinis amissa, sensum integrum exspirasse, non movebuntur 3 Quid si intelligam Septimium Severum Imperatorem,
cum incoctae carnis cruditatem pateretur, Occi
disse, non movebuntur. Quid si recordentur Audebundum Anglorum regem crapuli repente conυerso. sui catum, non movebuntur 3 Quid si animis repraesentem Saxonem Chil derieum eum se ei bis 'd ambas usque aures ingurgitasset, in lecto ani mam efflavisse, non movebuntur 7 Hi sunt in gurgitationis effectus, opprimere miseros sine nente, vino sepultos sepelire, suaviter accedere, sed crudeli ter occidere . Verum ne ego hic severus Cato Censoriam frontem induam, & tem poris obliviscar, Bacchanalia sunt, insanire li. Obiectio. cet. Quid a j o Z Ergone modestiam pulchrum inal aeeo est aliquando calcare, 3 Quod tempus obsecro nunquam. aut continentiam jure repudiat, aut infamia in si licenne injuria permittito: scilicet hoc est tempus. quo jejunium olim Christus suscepit, de tu Chri alia ne te in jurgitando laborabis 3 quo Christus iumebat, tu plenus ructabis ὶ quo Christus ad profundendam sanguinem properabat,tu comes ii o-
nibus intempesti vis dissi uens t Quid si adesset 3non abest tamen. Quid si videret videt tamen qua vo- ee Christianos corriperet, nunquid hacyNon posisum Auditores exprimere. Quoniam igitur affectu . . damnaret nunquid hoc Non possum iterum
302쪽
tamen omni voce atque animo die o, ita dieerer : Pro 6 Gaia. Q se citi o populi, cur cum natus nuper vene- sim ut a scelere vos avocarem . ultro in sce Ius fa glitaque furentes ruitis eeee ad jejunia &Pfamem me paro ; vos ad pocula & ingurgitationes et festino pro salute vestra ad erucem, v s ad mensam pro vestra pernicie curritis : corpus meum Dς pt Φ sanguine pro vobis exhaurio, vos corpora Vestra potu repletis: fameo, vos saturi, plenique estis 2 fit ita, vos vina saginati ruciatis .' vigilo orando. Vos potando. cur mihi non inter vos est locus Non erro, sic enim die eret. Non sermonem un' quam retexam ἱ cogitate caetera quae mem OzaIe pudor vetat, unum ebriosum tantum aspici seun clique potu diffluentem, titubantem , ea dentem, Ire nequit, loqui non potest, in quo jacet locum ignorar, non a mortuo nisi dolore distinguitur : di qui rarionem a m kr non est homροῦ Cui elae. timanet: - bris ciet fucts fatu excla cit, ipse in sordibus sciis vosuretur racia dis it ut, mens. O flagitiosam foeditatem L O pudendam dinditionem Θ di idei reo Baechanalia retinebun .etur, ut foeteas ac vomas 3 Et idei reo Baechanalia eelebrabuntur, ut tuam naturam obruas &tatore .eum est. Η- cuncta repleaΠEcce quam non. severus sum tem. .ueprau. pDrum astimator: celebrentur eonvivia, quando peris 3cum est opus, ae honestum. Sint animi relaxationes; quo tempore, quocunque, quo tem perantia modestiaque possunt adesse Liberalior letiam ero; tueamur, maiorum consuetudinen , sed non expellamus virtutem ; libertatem a me. mus, sed turpissimam servire vitiis servitutem , existimemus. Quid vero de voluptate di eam Indignum est prorsus partieipem rationis homμ nem non mente sua. sed ventre delectari; illanx egligere, hunc cibum sarcire, potuque ingurgitare. Lamas ad prudentiam xevocasti, ego inter- irretor ignorantiam , di nunquid hominis Iabes
303쪽
Oratio es. et 9peeeata larvae tegentὶ Dicat Cicero , & audia- tirus non ut edam vivo, sed ut vivam edo. Loqua-
tur Ecctisiastes, &credamus in multis esse fercu. Ias infirmitatem fateamur nos ac simul supersedeamus, in continentia modestiaq; virtutis omnem dignitatisq; gloriam residere. DIXI.
Imperator siui belli Dux vir littera- iis e se debeat.
Irabuntur non pauci fortassis, cur hodie. Exordium gi eum in publicam illustris Academiae Iu-per praoe- ' λ.
. Q eem, non ad famam ambitiose lacessen. cupationem, dam, sed amorem suscepto honesto exercitio pro merendum, prodeam , eoque in to eo suggestum conscendam, ubi non strepitus tympanorum, non lituorum, aut rubarum clangor audiatur, sed modulatae Musarum voces, dc sapientiae Antistitum thoritas informanda non ad pugnam sed d rinam iuuentute occupetur, de Imperatore ac belli dueedisserere praesumam, atque eum qu O- iam armorum fulgore splendentem in scholaticam arenam deducere, quem melius falalis a-
iquis pugnae campus exspectaret 3 Quid enim din
serat is de Imperatore, & orationis finibus, arm tum areaam, pugnaque campum circumscribat, : I, I
304쪽
Rario eur qui non arma, sed ea lamos tractat; non ad aciem. addicendis accinctus hostilem patitur aspectum . sed in Aca- surrexerit. demia illustri ae tranquilla , in publico scho Iaru In pulvere sapientiam perquirit, de ad voce doctorum excitatur ξ Quod si tandem confiderent homines illi , quos hic stupor gortassis invadet iudieio , decretoque sapientis illius Antiquitat non Apollinem tantum Cythara sua ornatum, ne Musas inermesseholis sapientiaeque Ludis praesi
de redi, verum etiam galeatam Minervam , cuius Cum manum unam liber impleat . alteram arme-
ethassa ; animadvertent , non alienum ab alumno sapientia fore de armis Imperatoreque in lali'-lis disputare . cum hoc aliud prosecto non stquam illam Minervae hastam eaplicare. Et vero quis existimet hoc tempore Adolescentes o rancs illos, qui sapientiae studiis operantur, vel ad Rem p. Iantum , vel ad Ecc Iesiam , non etiam ad bellum destinari 3 Non ego igitur hodierndie selistarum iura . aut leges infringam , sed alte Iam Ninervae manum, quoniam ita sapientum decreta volunt , venerabor , si de Imperatore quem a i modum iam apud vos aggredior. Huma nissimi Auditores, ea dictionis audacia perorari celare animum , quem ratio propellit, non ponsum P ut eum nullo litterarum , quae militarem qui, 'b rollunt geneIositatem , praesidio munitum esse o-
amplissimum hunc locum impetiam , cc in silentio praeclarissimi. huius consessus vocem n cindum forte satis firmam de instructam, educam, rogo - . VOS OmneSatque obtestor, Ut quo favore prasen - φυλ' ut re, Eine voluistis eodem me prosequamini dieen-J om .iem. Atque ut non tam verbis, quam rebus ag*m,
W δ prodeant inprimis illi strenuissimi, & illustrissi
mi Heroes, qui ut armis suis de egregiis facinoribus, iaculorum immortalitatem impleverun r,
ita nuIlis litietis imbuti vixerunt. Vixit ali '
305쪽
OrationeI. quando Imperii Romani parens . 8c moderator Romuli. Romulus; Dii boni) qui vir. & quantus luEXpO- . . stus fuerat, di in Tybrim abjectus, sed ut gentis gloriosissime author es. t divino fato servatus, iceducatus fuerat inter oves ac pastores, sed ut nu Ilis litteris emasculatus, roborea', ae Virtute Similitis duces omnes superare. Quis ardentior allo fuit i dsηὸni. quis animosior labantem unquam aciem erexit λquis fortior ullius Imperii. mediis in odiis tonsurgentium undique provinciarum, fundamenta jeeit Θ Immortalis est singulari virtute , qui a litteris nullam unquam laudem ambivit Floruit in eodem illo imperio barbarorum gen 'rium terror, di Romanae virtutis fulmen Caius M' Hp Qrώ.
uarius. O virum seculis omnibus admirandum, --unicum ar' Melamatio,
populis omnibus reformidandum motum decus ac vere deum i Loquamur Cymbri, Teuthones, Tygurini ; Loquantur Numidae ac di Mauri, hi enim victorias ejus suo sanguine, trium. πῖ mphos suis spoliis ornaverunt. Quid dicent aliud; quam hune. unum Romana Aquila dignum Im- - - qV
peratorem, triumphis omnibus sublimiorem ex- ''stitisse ξ Quid aliud testabuntur: quam cum Na- 4rem quendam bellique deum, virtutis haeredem, fortunae domitorem ita mundum , fama terrore, gloria occupavisse, ut apud suos urbis conditor, apud eateros orbis terror salutaretur Et tamen ir tantus, quem cum ea illo, eXtrem que miseria p a. Hi fortuna mulctavisset, fortunam puniens, se ipsum exilio revocavit, di miseriam ino victoriam,
commutavit, vir, inquam, Iantus sine litteris tam a perfecit quae assequi nunquam satis ad mi. rando valemus.
Non est quod hie illos veteris . Romae Palles, quorum semper in pectoribus ab vo suoΜarte,virtus dc gene rositas derivata gloriae
faces ita accendit, ut omnem nationum omnium
famam suis armis obtinerent, in hanc arenam pro lucam. Nota sunt eorum bella ac trophaa, notae λ 6 victo
306쪽
vi rixae triumphi ; sed de illud notissimum est
aetatibus omnibus, non eos a libris, sed a stiva, i Pi non eludis litterarum, sed ex agris, ad sagum, ad arma, ad aciem prodiisse. Tunc nimirum caeteros lvicerunt Romani. cum stivam di aratram consules tenuerunt tunc virtus illa principis, populi iam tum orbis eanti dati lucem invasit, cum beL Ii duces non scientiam pacis tempore, sed terram eo Iuerunt. Age vero non homines tantum aliquos in exempla . sed populos ac provincias' idotharum. adducamuS Quibus unquam inauditum Scytha- .rum nomen fuit 3 Rudes illi semper, dein cultivi Aerunt, sed quorum ita robur comite Drtuna dy processit ut in inferiores Oilentis regiones ad Da' dabingi, nubium usque Nil unaque penetrarim. Quantus fu,t Rex illorum in ingus, qui Orientem unI. Vertum peruasit armis. & devastavit Quantus ifuit Mag u i ille Tamberlanes, qui glosari solu
pote st acie Tuream se vicisse & prostravisse λ qui a
Baia Zeteni Turcarum Imperatorem ea lenis aureis vinctam, de erae a serrea Dclusum ita secum circumiau it, ut equum ascensur Es dorsum ejust Mogoran . pede ea uaret Quid Mogores quales unquam. rinisi ab omni eruditione alienissimi exstiterunt ranaturam iiii sunt, qui egressi quondam Tartaria magnam Indiae partem occuparunt. qi A sunt, quorum Im
perator, Μagnus ille Chamus, barbarus di inculgus homo, caeterorum Monarchazum potentiam,
Traterisio. potentia sua deterret Veniam ad notiora. Quid Helueti eorum erassus ingeniis Z quid eorum olim in i ultius natura fuit Horum amicitiam non lastum expetunt Principes ec Reges, verum letiam largitionibus profusissimis emunt. Quod cum ignorare nemo possit, lateant res ab ipsis fortissi ine ad Naneeium in Loiharingi a gestae , non memorentur ad Novariam ti Marianum in Ita lia, ad Druidarum urbem in Gallia victoria celeberrimae famosissimaque Turcatum non auditum
307쪽
etantum est nomen ubique, sed etiam terror quia tam diffusus ab illis omnium animos occupavit. Illi barbarie sua de Iectantur,artzs ingenua a&elegantes contemnunt, litteras omnemque doctrinam stultitiam appellant, doctum aliquem &e' Turiarum. ruditum tanquam hominem vilissimum aspernantur. Nos ne ista fortassis ridebimus, & Tureasi homines inertes. ad iugum natos. ab imperiis ex- elusos; esse dicemus e. ui sunt hodie, qui septuaginta regnorum fines suis praesidiis armorum dilegum coercent 3 Turcae, totius propemodun
iam Reger orbis. Qiij sunt in tribus imperiis in ' tam laxis.
uutatam terris omnibus Caesareae Maiestatis gloriam ostentant Z iidem soli gentium omni vir imperiosi Turcae. Qui sunt quos a milla iam fe- annis per Asiae, Africae, Europae imperia ita foro
et una circumduxit, ut quicquid attentare nr, ceu G.
parent, quicquid desiderarent, obtinerent. quicquid displieeret, amoverem 3 Tureae terrarum vi V ctores. Qui sunt, quos resormidant potentissimi Monarchae, quos aggredi singuli non pudent, separare nescio an omnes possint SuntTurcae, Auditores, quorum usum ac industriam militarem si in tanta barbarie scientiarumque omnium con- ObliqMatemptu videre possetis, ira eredo dicereris : Nihil Pronuata, est tam arduum'& dissicile quod aegredi conficere que non possint; nullum est bellum tam la' κλιω'botiosum, quod facile Turcarum virtus non red' Tudiearum dat. Illi sunt quorum industriam primum admi rati sunt Itali postmodum etiam Imitari coe- runt. Illi sunt, qui prodigi vitae mortisque contemptores nulla fortunae perieula reformidant. Transit Q.
Illi sunt, qui iuga gentibus suo bello imponunt,
qui Reges alios suo imperio aut terrent, aut hae- 3. σώ-nant. Quanquam ad principia nostra revertamur, mentu is asti in clarissima Rei p. Romanae ruce clarissimam utrimIM. et experientiam notemus. Cum ἡ Graecia in Italiam
Romamque studia litterarum importata fuissen
308쪽
is Rhet. porcens.& jam in deliciis atque osculis suis Martius ari
rea populus pro gladiis calamos, pro galeis libros, pro militibus Legionariis Graeculos Philosophos& tabulas haberet, nunquid si naui mascu- Iam illam virtutem suam amisit 3 Τunc Iugurtha venalem urbem habuit; Tune Cimbri aci ex
trema vota Romanos compulerunt; tunc actum
pene de imperio esse Μithridates ostendit; Tune studiosi ii Ii politi, & litterati Romani gentium ' exterarum rabiem perhorrescebant; Tunc mol- Hom=V ka - les & eis minati, suis cladibus ingemiscebant ;tio ab eisu Tunc a Parthis, sed invictis ridebantur ue a servis, meratione tum dominis veXabantur; a sociis, sed jam ineomm.d. - hostibus misere devastabantur, ut suo tanto in- irum Roma commodo discete possent, eos omnium, bellico nis,liti ratis sissimos populos esse, qui ab omni humanitatis ace piorum. cultu, ac deliciis quam maxime abhorrerent. ει inimvero ut in hac notissimarum rerum luee non lmagnopere tenebras videar oppugnareὸ percipi te quae dicam attentius. Quid si artes illae&disciplinae liberales pacis assectae sint,& ornamen ta, non belli; Hic omnium consensus haeret. Quid 6 si eoi da emolliunt, emasculant animos, timidos reddunt de effoeminatosὶ Quid si omnem ex ani-
N mis belli Martisque vigorem tollunt 3 Quid si'
μι ς μμ qui siu liti sunt , cum arma tractant, miticulosi, delieati, molles existanti Scit . egregius Impera i . tor multa bella confecit, multos hostes prostra- Qvit, multas hostium urbes accepit. Μa Icus Tul- 1ius, cujus in discrimine capitis fortunarumque omne praesidium in lachrymis positum fuit, &qui plus lingua, quam manu, plus calamo quam gladio, potuit. Scilicet reformidandus in Graecia miles fuit facundus il Ie Demosthenes, cujus nun quam frontem aut pectus hostes viderunt. Non ignoro vos aut saepius audi yisse aut legisse, quod cuin in Graeciam Gothi torrentis instar omnia
longe lateque depopulantes irruissent, non paucis
309쪽
oraris es. et odireptis, piarimis etiam eversis oppidis, eateras
inter praedas magnum omnis generis librorum numerum eos invenisse , quorum usum cum ignorarent , &iam uno igne concremare univer- ,
sos constituissent. Ne, inquit, non nemo eX iis, ne iacite, 6 populares, habent Graeci hanc pestem suam , quae omnem in animis eorum generositatem extinguet. Animadvertebat quippe nihil eme quod Deilius animos ab armis aliena-ret quam studia litterarum, quibus qui dediti essent, pugnas odissent, acies perhorrescerent, se- , ipsos suis hostibus praedas offerrent. Quod id non pie obscurum tunc fuit, cum Rex Francorum Caro- Ἱλ 'las octavus parvo omnino exercitu totam Ira rti m percurrit , Neapolim totumque regnum*M' 'elus occupavit, Hetruriae non minimam partem invasit.Mirabatur Rex tantam sui exercitus foe-licitatem , stupeant Galli Duces tantam Italorum Principum ineraram ; ubique clades Italo , . G.m ναrum & miseriae deplorabantur Quid causae fuisse . . , putatis, Auditores 3 Nimirum quia dediti litterarum studiis Itali eogitationem armorum de
posuerunt, de Μusis suis mancipati audacem a 1 - ii Martis libertatem amiserant. Ite nune, & di' p.raraita. sciplinas in Imperatore desiderate , Imperato' RUEtitio. ruin omnium praestantissimi rudes eAstiterunt; casn αλ proclamaru ad victorias . opus esse eruditioner eultuq; scientiarum ; victoriosissimae temporum omnium nationes barbarae fuerunt ; dicite literarum studiis adiuta bella triumphos occupa-i: clades tum bella Romana reporrarunt cum audiis claruerunt ; amrmate omnem animi ge-erositatem a libris di artibus esse , effarmina nertes generosos& bellicosissimum libri spiritum nervant. Quid ergo 3 profecto si dueum est Zoperatoriam arma tractare, pericula intrare ho-em videre nec ferre, togatorum vero hominum D Ium ac curias perambulare ,
310쪽
et 6 E . porcens nihil timere, di otiosis eon filia suggerere: Iate an
in bibliothecis artes, ac libri, non videamur moIIes inter arma Musae; urbiumque moenibus con- eludantur' mitissimi alumni tuba duros arma fortes. praelia invictos requirunt. DIXI.
MAgnum est di arduum omnino munus Imperatoris, A V D IT O R. E S , Humantis. ξutpote cuius est pro sanctissima re Iigione in ullum unquam discrimen reformidare, pro sociis atque aris insultantium hostium impetus m- 'stinere, medias inter acies invicto semper erectoque animo stare , arbitrum ignaviae omnium aevirtutis esse, turbatas acies restituere,fugientibus obsistere, voce & manu singulis adesse , consilio cuniversis prodesse, hostem denique profligare , c Vertere, subiugare. Vnde praelarissime poeta qui dam :Res gerere ac captos ostendere cΠιibus hostes Attingit solium Iovis, ct coelestia tentat.
Quod eum animadvertissent illi omnes sapientiae parentes di priscorum miracula lacu lorum, cumtipam Minervae manu hasta armavissent , librum hastae:in a Itera consociaverunt , ut quo niam tam ardua tamque difficilis est res militaris litterarum di eruditionis auxilio peragi illam posse declararent, Quae causa est cur non parum nostri huius oratoris nestio an impudentiam dicam , an astutiam admiret, qui cum audientibus vobis Bastam seminervae ιAIlicaturum pro