Respublica, siue Status regni Poloniæ, Lituaniæ, Prussiæ, Livoniæ, etc.-fdiuersorum autorum

251쪽

itim cium proceribus equestris militata scia laeti item taliberi litos ita vocant, propterea quod ipsi ab operiti laboribus , quos rusticani dominis suis praestant, gratuitam inani unitatem habent, medii quodam nodo inter nobilest rusticanos agricolas: Ferunt tamen nonnulla onera extraordinem. Civitates equitatum atque peditatum suppeditant Rusticani pe ditatum tantum. Haec ante institutam coadunationem quae necdum maturuisse videturo de rustia dc in uniuversum de Polonia nobis rupi γ, quod aiunt, eo sunt exposita. Qitae cum civibus nostris , tum externis, non ingrata fore speramus. Sic enim fiet, ut minus peregrinentur

in historia nostra.

252쪽

POLONIA REGNI DESCRptio ex Thuani Historiarum

lib. . I.

Lira Vistulam, qui limes

Germaniae orientem versultate jacent Sarmatiae, urcpaea prima, deinde Asiatic: ad Septentrionem porrectae , quae Tanai fluvio,, Maeotide palude diser minantur. In Europaea Poloniae regnum situm est, quod etiam citra Vistulam versus occasum ad Oderam sevi adrum usque protenditur .Pomeraniam a Prussiam amplissimas Polonicae ditionis beneficiarias provincias quanquam, easdem Imperium Germanicum sibi vindicat, Poloniam denique proprie dictam, a qua toti regni nomen, inter Vistulam de Oderam amplectitur. Totum igitur regnum ab Odera ad Vistulami a Vistula ad Borysilienem hodie Nieperum dictum,

Ponto Euxino ad mare Ballicum , ab extremis Lithuanorum finibus ad Moscorum et uecorum usque limites ex tenditur. In Europaeae Sarmatiae spati cmaximae ac frequentissimae regione:

moribus ac lingua dii erentes, Polonia

253쪽

l DE sc Ri PTr O. 23s Prusia, Massii via Samogitia, Livonia,tLithuania, Nothinia, Podolia, in uniami fortissimium regni corpus coaluerunt. Polonia, cui avo e nomen, quod vo-abulum planiciem dc venationem scat, eo quod plana majori ex parte ovincia de venationibus exercendis opportuna sit , in majorem, minorem dividitur, c ab occasu oderam: habet, strans Oderam Germanianaia omnium Europae provinciarum maxi-arnam, a meridie Pannonias ab ortu

Lithuaniam respicit regio ferax oppidis ac vicis: castellis frequens, fluviis crebris irrigua adhaec generosa nobilitate abundans, quae armorum curam sere cum literis conjungit itaque Cregionum visendarum gratia nobi- les ac primores adolescentes crebro l

. res paternos deserunt, magnam se-il cum doctrinae copiam soptimarum rerum uium non mediocrem, quod iuuat inclementis coeli rigore denegatur, ex peregrinationibus collectum do-il mum referunt. lavica lingua utuntur, ut d in Germania Boenai, Silesii&Moravi, arilavi e Roxolani populis profeci , qui circa Atti hae Hunnorum Regis tempora vacuas Vandaloruim: sedet occupasse hin interiorem Ge maniam victetici arnis intulisse memoranis

254쪽

propagata hodie quam latissime

septentrionem de orientem patet eque fere praeter eos, quos dixi Nin Baltico mari vicinae gentes, Pomerar Lus alii, Roxolani,Mosci, quorum DC

solum in Europa, sed etiam in Asia tissimum est imperium, Circassi etia: Quinquemontani ad Pontum ab tantes, Rasciani, cessi, Serviani, Bupari, Bosnenses in Illyrico malinati uiri Carniolani, ac denique Carint j utuntur. Poloni iecilla duce circannum Christi iocccc Lx sacra Chrsiana suscepere oanne XIV Romae sdente Antiquislsima apud eos urbiu: Gnesina, Lecho primo gentis duce, uisertur, condita se a Gnias do Huc

nidum patria lingua significat, app

lata, quod in eo loco aquilarum nidu reperisset Lechus unde Principibus Pilonis alba aquila expansis alis insigri etiam hodie manet urbs archiepisse pali sede decorata est archiepiscopi legatus R. S. natus, totius regnis imas habetur subtracto e vivis Rigeri etiam munere apud Polonos fuigitur regio mittendarumque ad exteros legationum , culto diendorum inium, promulgandorum comiti aetum jus habet : Regem electum prenuncial

255쪽

DEsCRIPTIO. 3 ei unciat, sacro oleo inungit, regium

diique diadema imponit in suprema diti nitatis signum sublatus Naesertur eiciaculus, cibum sumpturo tympana Militaria pulsantur, qui honos solite l i in Polonia habetur aula nulla post Aegiam praeterquam archiepiscopalis

ensetur aulici familiares eius, non amuli , ut caeterorum episcoporum, gocantur postea Cracus, qui circa annum Christi ioco regna si scribitur, Traco viam ad istulae ripam aedifica x, in eaque Regiam sedem fixit po-

a Popielius senior, regionis montanae pertaesus, in qua sua est Craco via, tegitim tribunal Gnesinam retulit. ursus Via dissavs Regiam circa annum et ccc xx Craco viam transtulit qucere episcopali sede, harce a Sigismun- os in colle ouelo constructa maxi- insignis est tribus oppidis con- tiguis, Casina tria , leparia dc Strado-io frequentissima eii citur Casimitia tradomio, interlabente Vistula, qui receptis amplius, et ni magnis fuminibus apud Gedanum urbem Eorealis rae nobilissimam mempori uni illis

ocis celeberrimum in mare exonera

turri a Cracovia separatur amplissimo ponte interjecto, facultatem ultro citroq; commeandi praestante. Casinatriae

256쪽

r; 'conjunctus est Hebraeorum lcirquem illi olim promiscue cum Chistianis habitabant postea separatim , t se a plebis injuriis assererent, locu hunc multis magnis et elegantibus diliciis exstructis occuparunt praeteri Cracoviae gymnasium est: schola Vladii lao Inagellone instituta , in . mathematicarum artium , philotiphiae, theologiae ac juris studia flore: ac docentur Altera Poloniae urbs Posnania, quam arta celebris fluviualluit, post Cracoviam: superbaru aedium splendore ac magnificem

mercatorum atque opificuli omia generis numerori, omnium reruli

non talum ad usum , sed etiam ad

xum necessariarum copia ceteras an

cellens , episcopaliae ipsa dignitate it

signis. Secundum has duas primari via dis lavia sive Cui avia Rumerat quanquam nec aedificiis, neque opibi cum Utraque comparanda , cujus e scopo amplissima dioecesi subest,neripe tota Pomerania cedanum ipsus de quo modo diximus. Sunt in eas vincia praeter ea aliae urbes oppi

quibus, ab illis cognominatis reginibus Palatini , quos lingua PataValvodas appellant, quasi militiae dces di eris , praeficiuntur, iique sua

257쪽

lui amplioribus provinciis praesunt. Iam Castellani angustiorum regio-ium sunt praefecti Lithuania post Po-yniam sequitur, amplissima sed vasta rovincia campestris pabuli ferax, ne- .inorosa, pluribus aestate locis, posu tuam nives colliquatae sunt, palustris. iuvios nobiliores habet Narvam, 'hrononem, Beresimam , copia pi-

tum maxime abundanteis praeterea

linam Veliam , qui ad Vil nam de

ille rius nomine dictam urbem totius trovinciae metropolim confluunt vibus regio propter coeli rigorem, ut clolonia, caret, sed populares birra at- uicerevisa ex aqua, tritico, vel horeo&lupulo cocta, item medone ex qua, melle lupuloque confecto utun-

martarum, castorum, harmeli no-

aspreolorum migrarum halba vulpium,luporum pantheratum, riserum pelles Lithuani in omnem uropam transmittunt Hercinia silva onam provinciae partem occupante. a qua praeter alia animalia vliuntur jubat bisontes taurorum specie Or- ibus quandoque si diductis, ut treis

rocerae staturae viros eorum intervatu

in capiat alces item cervina Ggie, lore tamen ad albedinem inclinanis , cornibus nonnihil differentibus

258쪽

instar equi gradarii pellibus bison

Maliis praeparatis in bello utuntur rilites carnes etiam inter delicata obinia numerant, haltariae quidem ungulae, si statis temporibus abscindat tur,praesentissimum adversus comitilem morbum renaedium credunt.

Libone quodam Roma exule fabuliu tur nomen provinciae inditum , qu Liboniam dicas , quae postea prinmutatis literis Lithuania appellata margumento eam fabulam firmat quod multas Latinas voces eorum i et sua admis as habeat. Nobilitas in iam agna, primariae dignitatis viri dquibus dux lucensis, qui incredibi privatarum opum apparatu vel aliqici bus Germaniae, Italiae Principibit: exaequari potestri item Olita educes aer illusti issima Radeuilliorum familia, a

qua Sigismundus Augustus Barbarata

lectissimam in uxorem duxit Nico ius ororem , cujus industria o virtute retris Polonici Libonia facta est, sici suo loco diximus magnae: clarissin Chod te victorum comitum gentis imier Lithuanos illorum dignitas LVltimi septentrionalium ad illas par iChristianis sacris initiati sui accircanum cI ccc xcvti episcopo A il

259쪽

b Vladis a lagello ne tunc instituto,ujus successores Criaecorum ritibus

dicti diu Patriarchani Constantinoisolitanum, ut 3 Roxolani , solum ignoscet es Romano Pontifici obtem- erare noluerunt. Prope V lnam Ta-ari gens Scyllaica supra Vacam amnem agros Obant, Mahumetana su- ei titioni addicti, quos Vito idus anno S cIocccxcvi ex aedia Scythiabductos cum uxoribus Sc liberis inedia Lithuania collocavit ii suis legi-virunt, rex ae quo cum Lithuanis

agni Principis imperium agnoscunt, eorumque opera Rex in bello uti conmsuevit cum caeteris Tataris continuum

agis quam infestum bellum gerunt poloni, quippe in odoliam SVRus

siam usque fere excurrentibus. loc idem anno in seriis Paschalibus ioccc ex iis, aca Sic ora ducius, ad aram usque arcem progressi sunt, vicisque aliquot, praediis circumjacentibus succensis, dum onuisti pr. aeda revertuntur, 1 familia Bucracii praefecit Cami enecensis inopinata eruptione circumventi sunt ac trucido i, spoliis receptis Lithuaniae Principes imas ii Ducis titulum usurpathant, non ab imperatoribus conce tum , sed ut Moscorum Principes pluriun Ducum

260쪽

et r. et Editionibus in unum coalescentibii: hanc praerogativam sibi pri vata aucto dritate sumpserrunt,ita de Lithuanos du- uces fecisse vero sinit e sit. Caeterum inis liter magnos Lithuaniae duces praestan mitissimus sui lagello a Cedimino genus ili

trahens, Olgi: di F., qui abrogatis en tilium superstitionibus primus Chri

seianorum sacris initiatus est, Viadisia Inomine accepto, de Reginam Hedia vi vi

ger Ludovici ungariae bolo nix : Regis filiam, quam Poloni regio diade

male ornaverunt, Uxorem duxit, dotale regnum cum Xore accepit an- no S cI ccc xcvi atque ut parenam:

Polonis omnibus tam praeclari beneficii referret gratiam reos consumma itium cum Regina conjugium, Lithua niam omnem cum Samositia mean Roxolaniae parte , quae in ditione ejus j erat, Poloniae regno jure sempiterno i adjunxit, regibus Polonis obnoxiam infecit ab eo stirps regum Poloniae pro pagata est, quae in Sigismundum Au tigustum anno superiore defunctum de lis it Lithuania Roxolania regio sub- ies . quod nomen tamen latius patet, Mi ut nomen ipsum praesert dissemina-t tam gentem significans, quicquid te a rarum est inter mare Balthicum veniam, ueciam, Oceanum glacia tem