장음표시 사용
311쪽
baram. aut verborum immutatis, qua ex fingulorum idiomatum dialicto σproprietate oritur, scandaIum aliquia vel offendiculum in rebus fidei ae duactrinae ponat . Laudant ibidem Praesules Gallicani celebre istud sancti Hieronymi testimonium ex Epistola ipsius ad Paulinum, cum tractent f., brilia fabri , olam Scripturarum arιem esse , quam sibi passim omnes Uendicant, quam garrula anus , quam delirus senex , quam Sophista verbosus , pro libito interpretantur , Iacerant , docent antequam isant e alios adducto supercilio grandia verba trutinantes inter mulierculas de sacris Listeris
Alexander VII. die I 2. Ianuarii an. 166 I. Constitutionem in sorma Brevis emisit in qua sic loquitur: Ad futuram rei memoriam. Ad aures noriras ingenii eum animi nostri mrrore pervenit, quod in Regno Gallis quidam perditionis filii in perniciem animarum notataribus studentes, ct Ecelasiasticas san-eliones, ac praxim contemnentes', ad gam nuper vesaniam pervenerint , ut
a Issale Romanum latino idiomate lanio tot faecularim usu in Ecclesia prob. ro, conscriptum, ad gallicam vulgarem linguam convertere .... ausi fuerint, oeita sacrosanti ritus maiestatem latinis vocabus comprehensam driicere o pr terere, ae facrorum M steriorum dignitatem vulgo exponere temerario conatu tentaverint. Tur .... quemadmodηm novitatem viam perpetui Ecclesiae decoris deformatricem, inobedientiae, temeritatis, audacia, seditioniς, schismatis, aliorumque plurium malorum facilὸ productricem abhorremus oe detestamur , ita Iugale praefatum gallico ἔdismate is quocunque conscriptum , vel in posterum alias quomodolιbet conscribendum ct evulgandum, motu proprio oe er certa scientia, ac matura deliberatione nostris, perpetuo damnamus o interdicimus, ac pro damnato, reprobato ct interdicto haberi voIumus cre. Scripsit & idem Pontifex ad Episcopos Gallicanos Breve die . Februarii ejusdem anni I 66r. in quo post praemiisam gratulationem ob eorum Zelum ac Vigilantiam, ait
te ctiam ante acceptas eorum Litteras, statim huic malo occurrisse , expressa Brevis animadversione.
Accessit&Censura sacrae Facultatis Parisiensis dier. Aprilis an, IVI. confirmata die secunda mensis Maji ejusdem anni, cujus haec verba sunt: Sacra Theologiae Facultas post editam a se o publicatam mense Jaηxario rectas elapso, ad approbationes versionum tam Missalis nuper edisi, quam sacra Scriptura re ossicii Ecclesiassici, sub nomine quorundam ejusdem Facultatis Magistrorum vulgatas, declarationem, admonita prima Februarii sequentis plurisma esse in eodem Missali animadvertenda , illius examen aliquot Magistris demandavit, qui pes accuratam esus per menses Febeuarium ρο Martium lectionem, retulerunt prima Aprilis, Librum illum non solum ad Fidelium imstitutionem prorsus ineptum, sed erperniciosum ege, utpote cuius explicati os aliunde a citr, ambigua, rudes 9 indigese, vel ad textus sensum appositae non snt, vel passim rextu ipso longe dissiciliores θοbscuriores, quaque alia explic tione indigeam, in quibus varis sunt propositiones animarversione diIns, velat subiectae. Relatis deinde nonnullis propositionibus, sic pergit sacra Faculta S: Quibus auditis, oe re maturius discussa, censuit sacra Facvlias, in eo Μ ali, ut verba sonam , contineri errores contra sanam doctrinam de chri-
βο , de Spiritu sancto , de Gratia oe libero arbitrio, de Sacramentis , prs' fertim Baptismio Poenitentia, aliisque capitibus ; ρο multas Uresonos ineptas oc
312쪽
falsas, aliquam etiam qua textu latino, tum addendo, tum δειrabendo inducii in opiniones olim ct recenter condemnasas. Secundum exemplum petitur a Censura qua sacra Facultas nonnullas au Erasmi Propositiones notaVit die IT. Decembris anno Is 27. excerptas emptu ex Praefatione ipsius in Matthaeum; quales istae sunt.
CςR' Prima, Sacras Litteras capiam in omnes verti tinguas.
. la re ad salutem non necessaria, ajunt Theologi Parisienses, potius co Propo- sulendum est multorum profectui, ipsam lectionem Scripturae interdicem stion do , quam paucorum utilitati, eam permittendo cum gravi multitudinisi ἴμ' 'incommodo; unde & jure damnata est hujusmodi translatio. su z Secunda, Exclamant, indignum facinus si miter vel coriarius loquatur de
Recte, ait Cend a, perpensa multorum hujus temporis impudenti tem UU ritate, indistium faecinus existimandum est, quod idiotae&simplis suo judicio sacras Litteras legant in suam iii am conversas, & de illis disserant aut disceptantes de earum difficultatibus tractent. Tertia, Me auctore sacros Libros levi agricola, lege faber, leget latomus. 3 p Testantur sacra eloquia, inquit Ceruura, simplices esse tanquam parvu- quibus, Auctore Paulo, lacte opus sit, non enim solidam adhuc escam xa. ferre ae digerere possunt: persectorum siquidem solidus est cibus, eorum qui pro ipsa consuetudine exercitatos habent sensus ad discretionem boni &mali. Quapropter non est medium aptum hujusmodi simplicibus, quod in discriminatim quosvis sacros Libros legant in linguam vernaculam transi tos; sed convenientissimum eis medium Ecclesia constituit , auditionem verbi Dei, & seequentationem Ptaedicationum ejus: neque eis obiter interdicit usum quorumdam sacrorum Librorum , qui cum explicatione
convenienti, aedificationi morum snt accommodi &c. 6 P Quarta, Erechielis Prophetae, neque Cantici Canticorum . aut cu-iUMm Librorum veteris Testamenti Iectionem ulli homini interdico. ra Cum Sedis Apostolicae Decreto, ait Censura, multorum talium Librorum
lectio laicis jam pridem interdict sit, & eruditis in Lege Domini apud Hebraeos, graviorum Auctorum sententia, prohibita fuerit lectio dictorum Librorum , atque primi capitisGeneseos ante annum aetatu trigesimum, praedicta propositio temerarie & impudenter asseritur; quandoquidem eadem subest causa inhibendi talium Librorum lectionem, quae suberat quando Decretum Innocentii III. super his constitutum est . . Quinta, Indecorum veι ridiculam pmias videtur, quod idiota re mυπ- p,itaci exempla Psalmos suos o precationem Dominicam immurmarenι Censu-ctam σβ quod sonant, non intelligant. Haec propositio, ait Censura, simplices, idiotas&mulierculas ab orati
ne vocali, iuxta ritum&consuetudinem Ecclesiae, perperam retrahem, ac
si inutilis sit, nisi ab eis intelligatur, impia est & erronea, Viam praebens e rori Bohemorum, qui officium Ecclesiasticum in idiomate vulgari celebra re conati fiant: alioqui in Lege veteri indecorum fuisset & ridiculum, simplicem populum ex Dei instituto caeremonias Legis observare, quas non intelligebat; quod asserere, est in Legem&ejus latorem Deum blasphmum,&haereticum. Neque enim per verba orationis solum praetendit Ecclesia , ut
313쪽
serie verborum illorum erudiamur, sed ut ejusfini nos conismando, 'eluti ipsius membra, divinas laudes pronuntiemus, debiras gratiarum actionespe solvamus, & nobis necessaria imploremus , unde propter talem oram lium intentionem, Dei munere affectus inflammetur, intellectus illuminetur, humana inopia sublevetur, atque gratiae & gloriae fru- comparetur;
quae certum est orantes per tales orationes Vocales, quamvis Verba non intelligant, praetendere, quemadmodum Legatus, etsi verba domini sui non capit, illa tamen juxta mandatum domini sui reserens, gratum impenditob'quium & domino, & ei ad quem mittitur. Multae similiter Prophetiae
in Ecclesia cantantur, quae quamvis a multis cantantibus non intelligantur, plurimum tamen utilis est & meritoria earum pronuntiatio & cantus; divinae siquidem veritati quae illas docuit ac revelavit, eas cantando gratum obsequium exhibetur. Per quae sane constat,mon in sola verborum intellectione Hictum orationis consistere; pemiciosum quoque esse errorem exbstimantium, solum ad erudiendum intellectum neri orationem vocalem,
cum praecipue fiat talis oratio ad inflammandum intellectum, ut pio &devoto animo in Deum modis praedictis se erigendo, mens reficiatur,& obtinendo quae petit, sua intentione non frustretur ; mereatur etiam intellectus illuminationem; quemadmodum & alia utilia aut necessariarqui nimirum stuctus Ionge uberiores sunt, quam sola verborum intellectio, quae absque excitatione affectus in Deum, parum assert utilitatis . Quod si contingeret Psalmos in linguam Vulgarem traduci , non propterea eorum sensum simplices & idiotae pleia perciperent. Hactenus sacra Facultas Parisiensis. Tertium exemplum ex Censi aversionis Bibliorum in linguam vernaculam a. Renato Benedicto editae. Anno Domini Is6 . die is . Iulii Facultas cem Textius a notavit versionem Bibliorum a M. Renato Benedicto editam , suam. que censuram solemniter confirmavit 3.Septembris anni I s 69.quam approba- Censu-vit & laudavit Gregorius XIII. Summus Pontifex Diplomate seripto 3. die ra ver- Octobris anni Is P. & ad Facultatem transinisso. . Hanno Is 6s .die I. Aprilis, Facultas conclusit ne liceret Magistris Facutitatis componere Libros Gallicos, nec transferre in linguam gallicam , aut Rena- illis subscribere, nisi prius sint prMati ab ipsa Facultate, ut moris est. Anno r66r .die . Ianuarii, eadem Facultas in sua Declaratione circa approbationes versionum Gallicarum, occasione Libri cujusdam precum sallice impressi apud Ioam te Mire via Iacobaea, mentem ac sententiam suam sic aperit. QuoniamVero eadem Facultas oecasione precum hujus Libri in linguam Vulgarem traductarum, rescivit multas alias hujuscemodi versiones editas missi cum approbatione quorumdam ejusdem Facultatis Magistrorum, ce sirit etiam omnibus declarandum, declaratque se nunquam intendisse cuiquam suorum dare licentiam approbandi ullam versionem Librorum qu rumcumque de ossicio Ecclesiastico, aut precibus arbitrariis, sine Episc mi auctoritate in lucem emissis, quorum omnium approbationem annis potiu- mim I Sq8. I 6o7. I 62o. I 6 I. aliisque respective prohibuit.
314쪽
concesserit, cum petita tantum fuerit licentia approbandi explicatio Missarum totius anni, non vero RIlam Missatis allicam versonem; quin potius eam petendi licentiam haud dubie denegasiet, & datam a quocumque suorum traductionis illius approbationem non potest non improbare, uti &pra senti declaratione improbat, sicut Magistris Breviarii Romani versionem approbandi licentiam postulantibus denegavit anno s. & datam ab illis pro novid estamenti versione approbationem improbavit anno IAd haec omnia accedit auctoritas SL Pontificum Gregorii VII. lan
Gregorius VII. rogatus a Duce Bohemiae, totius gentis suae nomine, ante annos quingentos & amplius, ut permitteret Sacra lingua Sclavonica apud suos celebrari, Pontifex denegavit. Qia vero, inquit in Epistola ad Ducem hemorum, nobilitas tua postulavit, quo secundum Scuvonicam linguam , apud vos divinum celebrari annueremus Osticium, sciar nos bule petitioni tuae nequaquam posse favere. Ex hoc nempe sape volvensibus liquet, non immerito sacram Scripturam omnipotenti Deo placvisse quibusdam locis esse occuI- tum , ne, si ad liquidum cunctis paseret, forte visesseret, o subjaceret despetiui; aut pravi intellecta a mediocribus, in errorem induceret. Innocentius III. scribens ad Abbatem Cisterciensem & Collegas ejus, iii- commoda gravissima quae ex usu linguae vulgaris in Officiis divinis peragendis emergere possent enumerans, acriter eos reprehendit qui Canonicos sanctari rum Scripturarum Libros gallice redditos passim laicis, & mulieribus permittunt . Significavit nobis, ait, Venerabilis frater noster Metenses Episcopus per suas Litteras, quod dam in Dirces, quam in urbe Metensi, laicortim σmulierum non modica multitudo gallicae cuidam traductioni divinorum Librorum intendens, steretis conventiculis etiam inter se invicem eructare prae mmeront, aliorum aspernantes eo ratum, oe in faciem redarguentibus presbyterisve tentes, quorum simplicitatem fastidiant in 'ae translationis peritia conside
res . P on proximir ad Urndictam. nos ver accendit incognita , βd universirtam in urbe, quam in Metensi Dirces constitutis, sub eo tenore Litteras cm. vagumus Apostolicas destinari, qui vobis ex transiripti earum poterit is p Elionepatera. Et paulo post praescribens, ut inquiratur circa fidem Catholi eam ipsorum , subjungit: Nuper autem idem Epsopus per suas nobis Litterarintimavit, quod quidam eorum, quos notabiles prioribus Litteris denotarat , mandatis recusant Apostolicis obedire ; quibusdam eorum clanculo, quibusdam vero jam publici obediendum se dicentibus Dii Deo: ab occultis etiam conventi tulis non cessantes, officium pridkationis occulte, licet is nullo mittantur, probiabiti etiam sibi non metuunt usurparer aspernantes sibi dissimiles oe translationi eidem Uque adeo in stentes, ut se nee usopo, nee Metropolitano suo , nec nobis ipsis asserant parituros, si eam decreet imus abolendum. Mandat ibidem Pontifex, ut isti corrigantur, & ad obedientia ira Decretis Apostolicis praestandam adigantur. Cum enim, addit innocentius, in hoc universalis Ecclesiae ver tatvr negotium, ct agatur causa fidei Christianae , ad exequendum Apostolicae Sedis mandatum, eum summa diligentia ρο cautela, Vos studiosior oe promptos esse volumus oe mandamus. Hactenus Innocentius . illae igitur sunt utili rates, quas lingua malgaris omnibus nota in Libris sacris&divinis Ossiciis, a Dferre potest in Ecclesia Dei:Sacerdotum videlicet simplicium despectus, inobe dientiam Disjlj by GOos le
315쪽
dientia, clancularia conventicula, seditiones, schismata, & alia hujuscemodi, quae Innocentius contigisse ea de causa commemorat.
Denique Pius IV. Decretum Indicis Librorum prohibitorum, quod a P, tribus a Synodo Tridentina selectis conditum est, auctoritate Apostolica comprobavit ac suum fecit. Haec autem est quarta hujus Indicis regula aequitatis ac sapientiae plena. Cum experimento manifestum', si sacra Biblia vulgari To. 14 lingua passim fine discrimine permitιantar , plus inde , ob hominum temeritatem , detrimenti, quam utilitatis oriri, hac in parte Iudicio Episcopi, aut requisitorissetur; ut cum consilio Parochi, vel confessariι Bibliorum a Caibolicis auctoribus Uersorum Iectionem invulgari lingua eis concederepossint, quos intellexerint ex huiusmodi lectione, non damnum, sed fidei atque pietatis augmentum capere posse. Dires i. Ex usu linguae incognite in divinis & Ecclesiasticis officiis persolvendis grave omnino incommodum sequitur: nempe infinitam propemo dum hominum multitudinem, qui linguam latinam non intelligunt, nullum spiritua tem seuctum ex publicis Ecclenae precibus percipere posse; utpote qui ea loquantur, quae non intelligunt. Hanc esse Apostoli mentem probant ex cap. I . prioris ad Corinthios vor 3. & seq. cui loquitur lingua, ait Apostolus, oret vi interpretetur. Nam si orem lingua, spiritus meur urat, mens autem mea sine fra ctu est. Quid ergo est Orabo spiritu, orabo ct mente: psallam spiritu, psallam omemte. Caeterum
fi benedixeris spiritu qui supplet Iocum idiotae, quomodo dicet, Amen, 'per tuam benedictionem 3 Quoniam quid dicas, nescit. Ipso igitur Apostolo judice, qui
orat lingiua, & mente seu intelligentia orare debet: mente autem orare non
potest, nisi verborum, quae profert, sensum intelligat. Id vero non in testadiora seu quilitari de vulgo fidelis, nisi lingua vulgari ac domestica Preces& officia Ecclesiae publica celebrentur. Resip. objectionem istam que apud Novatores nostros hic palmaris est , plene & abunde dissolvi a Theologis Parisiensibus in Censura quintae prinpositionis Erasmi paulo ante relata. Et certe ad studium cx orationc Vincali percipiendum necesse non est, ut qui orat, sensum orationis&mystcrii, quod in ca includitur, privatim intelligat: quam multi enim sunt rudes &simplice ς qui sensum illum nequidem capiunt, etiam cum gallice orant λIllos, ait Tertullianus, ficit, non exercitaιio Scripturarum; dc ut To. g. p. loquitur S. Augustinus Lib. contra Epist. fund. cap. q. turbam non intellia VI.
genti vivacitas, sed credendi simplicitas tutissimam facit. Sensum verborum ripturae absque interprete non intelligebant veteres Iudaei a captivitate
Babylonica reduces, an minus propterea utiles erant eorum orationeS ZSummum Sacerdotem, cum intra Sancta Sanctorum secrete orabat, nol,
audiebant qui stabant procul, an idcirco seu stra&in vanum orabant λ Sufficit igitur si populus fidelis mente & animo cum Ecclesia uniatur, eumdemque sibi finem proponat, ac effectum confidenter speret, quem postulat ac sperat Ecclesia; crescit enim vero ex obscuritate & ignorantia merutum fidei, modestiae & humilitatis Christianae . Adde Concilium Tridentinum sess. 22. cap. 8. incommodo, quod Novatores hic opponunt, proVide occurrisse, cum Pastoribus o singulis evram animarum gerentibus man- τὸ dat, ut frequenter inter Missarum celebrationem, vel per se, vet per alios, ex M. p.
316쪽
- Ad textum L Pauli ex cap. I . prioris ad Corinthios, manifestam est Apostolum eo loci non agere de oratione solemni Ecclesiae, nec de divinis officiis, aut sacrificio Missae, sed de dono linguarum, quod multis Corim thiis concessiim fuerat; jubetque Apostolus ut quo decet ordine, eo dono utantur ad aedificationem Ecclesiae, non confuse ac perturbate simul omnes loquantur, ne sorte insanire videantur; sed pauci duo vel tres modeste,& cum adest interpres, qui idiotas, seu simplices docere potest. Non aliam
esse L Pauli mentem demonstrat totius capitis contextus . Qid ergo est fratres ait Apollotus V. 26. cim coηvenitis, unusquisque Cestrum psalmum babet , apocairpsim habet, Iinguam habe , interpretalionem habet, omnia ad aedification/m fiant. Sive Iishua quis loquitur, secundum duos, aut ut multum tres, ct per partes, o unus interpretetum, δε autem non fuerit interpres, ιaceat in Ecclesia, sibi autem loquatur o Deo . Prophetae atitem duo avr tres dieans, oe eateri diiudicenι . Quod si alii revelatum fuerit sedenti , prior ι
eeat .ia. Potestis omnes per gulis propheιare; ut omnes discant, ct omnes erihorientur, ct spiritus prophetarum propistis subiecti sunt. Vsn enim eis diss rectionis Deus, sed pacis ; fcut oe in omnibus Ecclesiis sanctorum doceo. --lieres in Ecclesis taceant, non enim permittitur eis loqvi, sed subditas eje, fiacut Lex dicis cte. Et tandem concludit in fine captivis V. 39. his verbis rvaque, fratres , amulamini prothetare, ct loqui linguis nolite prohibere. Omnia autem Mne se, ct fecundum or&nem fiantis Ex quibus mani seste constat, Apostolum agere de donis linguarum eorumque debito usu; praescribens scilicet ne omnes simul confuse ac perturbate loquerentur, sed honesti ct secandum
ordinem ad aedificationem Ecclesiae. Si enim, ait eodem cap. Tq. V. 23. conveniat universa Ecclopi in unum, oe omnes fimul Iirivis loqvantur, intreηι amum idiota, avi infideles, nonne dicent quod infamitis e Dices x. Concilium Lateranense IV. sub Innocentio III. an. I 2I . cap. 9..
approbat ut quaelibet Natio lingua sua Vulgari ac domestica divina celo. bret Omeia - Ee verba ε Quoniam in serisque partibus intra eandem Cicit c . ,. Discem permixi, sani populi diversarum lingvarum, habentes sub 16 i. A. una fide varior risus ct morer, distri lE praecipimus, ut Pontifices huiusmodi civitatum foe Diarcesum provideant viros idoneos, qvi secundis diversitates rituum o linguarum divina Oscia illis celebrent, ct Ecclesiastica Sacramemta ministrent, instruendo eos verbo pariter oe exemplo . Prob4emur autem omnino , ne una eademque Civitas sive marcor divarsos Pontifices habeaι , tanquam unum corpur diversa capita, quasi monstrum.. Sed, fi propter praediactas ea as urgens necessitas ponti laverir, Pontifex Ioci cui licum Praesulem Mationibus illis conformem provida deliberatione constituat i lacarium inprodictis,. qui ei per omnia sit obediens oe subjectus. Inde s quis aliter se ingesserit excommunicationis se noverit mucrone percussum; θ, si nec se resipuerit, ab omni Ecclesiastico ministerio deponatur, adhibito, si necesse fuerit,. brachio saeulari ad tantam insiolentiam compescendam. .
Resp. Concilium dumtaxat agere de Graecis& Latinis qui ire iisdem civia talibus simul habitabant, quibus permittit, imo&mandat, ut quaelibet Natio suis ritibus suaqtie lingua divina celebret ossicia. Concilii mens non est, ut duo sint in eadem civitate Episcopi, sed ut loci seu civitatis Antistes sibi Catholicum aliquem Episcopum tanquam Vicarium actinat . ii Sa
317쪽
DE SACRAMENTIS DL GENERE. a pacrametita secundum ritum unicuique Nationi proprium administret. Ratio
temporis quo Decretum illud conditum fuit, aperte interpretationem illam denisnstrat. Concilium scilicet Lateranense IV. habitum fuit sub Innocentio III. quo tempore & Constantinopolitana, quae dudum Imperio Graecorum parebat, & Hierosolymitana Civitas in Latinorum potuitatem devenerant. Itaque praesentes in co Concilio tum Constantinopolitanus tum Hieroclymitanus Patriarchae adfuerunt, quodGraeci tunc ad obedientiam Sedis Apostolicae reversi fuerant, suorum mores ac ritus sustinendos esse Patres decreverunt, relicta unicuique Nationi libertate suo solito ritu divina officia per Ivendi. Non igitur ea fuit Patrum Lateranensium mens, ut cutilibet promiscue Nationi permitterent lingua sua vulgari in officiis cclesiastici uti: namque si hoc illi sensissent, ut Novatoribus placet supponere, jam inde a trecentis quinquaginta & amplius annis ex quo celebratnari est istud - Concilium, &in Germania, & in Anglia, Hungaria, Polonia, Boemia , Dania, Scotta, Suctia, Noverga, & in reliquis omnibus orbis Christiani plagis, usus linguae Latinae in divinis officiis intermissus, vel potius omnino extinctus & abolitus fuisset,quem tamen constanter ad hanc usque diem in toto Occidente retentum fuisse, certum est, & apud omneS exploratum. Hactenus de genere linguae qua officia divina celebrari debeant egimus inunc de modo linguae, hoc est de pronuntiatione ipsa Verborum, an nempe necesse sit in secrificio Missae omnia alta voce pronuntiare, an e contra nonnulla fuit submissa voce pronuntianda.
De usu nonnulla in sacrificio Missa submissa mee pr antiandi. Ad ritum seu disciplinam, non ad substantiam Sacramenti pertinet, alta,
vel submissa voce verborum pronuntiatio. Necesse porro est ut privati quicumque ritus & mores Ecclesiae in qua via vunt religiose observent. In his enim rebus, ait S. Augustinus Epist. 36. RI. 86. . de quibus nihil certi statuit Scriptura divina, mos populi Dei, vel 3nstituta os. E. majorum pro lege tenenda sunt ... Ipsa quippe mutatio consuetudinis, ait Epist.1 .al. II 8. etiam qua adiuvat utilitate, novitate perturbat. Quapropter qua utilis . non est, perturbatisne infructuosa, consequenter noxia est. D6.ό
Concilium Trid. sessi a a. de sacrificio Missae cap. s. cui titulus, De sol mnibus Mi a sacrificii caeremoniis, haec habet: cum natura hominis ea D , N. is ut non facis queat siri adminiculis exterioribus ad rerum divinarum medit Coue. p. tisnem sustolli, propterea pia mater Ecclesia ritur quosdam, ut scilicet quadam submissa Uoee, alia vero elaιiore in Missa pronuntiarentur, instiικis. Et Can. i . eiusdem sess. Si quis dixeris, Ecclesiae Remana visum, quo submissa voce pars Canonis oe verba consecrationis proferuntur, damnandum esse ... eo qu)d eonira christi institutionem, anaahema ι. Hunc iaclesiae usum Novatores improbant, Κemnitius imprimis. Nomnulli etiam inter nostros, nescioquo Zelo, melius, suo novitatisac singula ritatis pruritu, verba Canonis in Missa voce altiori contra expressam Moesiae legem Dronuntiare affectant. EF irata est apud nos paucis abhinc annis haec controversia, occasione
novi Misi uis Ecclesiat Meldensis, quod novis typis excudi & adornari jusse
318쪽
αῖ DE SACRAMENIIS GENERE rat una cum Capitulo illustrissi bonae memoriae Bossuetius Meldensis Episcopus. Qui Vcro folia recenter excusa corrigendi provinciam susceperat, de tuo, inconsultis Episcopo uec Capitulo, litteram R. rubrici coloris ante vo- cem Amen laequenter apposuerat, tuna ut Sacerdotes celebrantes hac nota induceret ad Canonem, Secretam, & verba Consecrationis alta voce promuntianda, tum ut moneret circumstantes, ut etiam post verba consecrationis responderent, Amen. kSin & post illas rubricae voces, submissa voce, per modum explicationis adiecerat, id est, sine cantu. Temerariam i novationem non tulere Episcopus & Canonici . Quapropter Capitulum actu publico die 29. Ian. an. i ita declaravit additiones illas se inscio de inconsulto factas esse, eas a se improbari, ac ut delerentur, manda it . Idem publico Mandato die a a. eousdem mensiS&anni iam edixerat Eminentissimus Cardinalis de Bisala, in Sede Meldensi sicut di in zelo ac studio Religionis Bossuetii successor. Ista porro interpretatio Vmborum, voce, id est, sine cantu, praeterquamquod a Keminitio conficta suit, qui per submissam vocem, intelligit moderatam, id est, non elatam cum strepitu&cantu, sciit observat Bellaris minus Lib. a. de Mista cap. 12. inepta & ridicula prorsus videtur, nec locum habere potest in Missis privatis in quibus nihil cantatur, quarumlaequentissimum usum invaluisse a nono Ves dccimo Ecclesiae saeculo omnibus com-j. . pertum est. Deinde, ait Bellar minus, chm in Liturgia S. chi sostomi dicitur , , 2 L. Sacerdos orat secretis, Nox Graeca , ιι si νς , non significat voce moderata, sed plane secretis; non enim dicuntur mysterra, qua moderata voce publIcanivr , sed quae omnino celantur. Fraeterea ibidem monetur Sacerdos illas prcces secreto recitare, dum Diaconus alta voce canit Litaniam , vel dum cantores alia quaedam concinunt: proinde non polen populus iis attendere, quae dicit Sacerdos, atque ideo vere oesroprie secreta sunt. Quaerunt Critici, unde, & quo tempore primum introductus sit usus pro- . nuntiandi submissa voce Canonem, Secretam)Vcrba Coiasecrationis. Cardinalis Pallavicinus L. I 8. Hist. Conc. Trid. cap. Io. nu. s. sensum ist T D p. rum verborum, submissa voce, ex mente Concilii Tridentini his verbis aperit. Quod quaedam sacrificii partes submissa voce proferamur, inquit, qlii ritus a Concilio comprobatur, non ea sunt in causa quae comminiscitur SuaCis , ligneum sibi signum extruens quod feriat pro sua libidine; sed sunt revera maior illa veneratio, quae rebus divinis oritur ex arcano, ct maior ille pietasis' sensus, qui excitatur oe alitur a silentio; unde fit, ut qui celebrant, ct inferri sunt, pos it attentius quae aguntur mysteria mediIari. Haec autem arcani flen-ιiique decentia in sacrificiis , ostenditur quoque ex institutione disina in sua Lege veteri, ubi praesertim in capite I 6. Levitici, cum solemne sacrificium ιburis describitur, iubetur solus Sacerdos ultra velum pergere, ibique precari non modo non auditus, sed ne visus quidιm a populo. 'in idem pariter naturae lumine ipsi Ethnici in suis sacrociis tanta ere. Quu si hujusmodi consuetudo
sensis Ceterum Patrum non conbonaret, sed orta esset ab utilitate, mortalisque vita rationibus, sicuti Sum is blaterat, cerιὸ non extaret apud Ecclesiam Gracam, iam tot saecula seiunctam ab obedientia Romani Pontificis. Praeterquam- quod expressa I Iitur ea consuetudo in vetustissmis Liturgiis S. Basilii O S.
319쪽
osmodi sunt voces consecrationis, Graecus ritur discrepat a Latino inibus verbis Pallavicinus non tantum mentem ac sensirin Concilii aperit, sed etiam solidissimis confirmat momentis. εCardinalis Bona rerum Liturgicarum Lib. 2. cap. I a. existimat nonnisi
saeculo decimo usum illum obtinuisse. Sic ille loquitur; Graeci ct alii Orientales Derba consecrationis elata voce pronuntiant, ct populus respondet, Amen. To. I. .
Diovsius Alexandrinus de hoc ritu testimonium perbibet Epistola ad D tum 'manum Pontificem apud Eusebium Lib. I. Him eap. 9. i tratiarκm a. stionem, inquit, frequenter audierit, ct qlii cum caeteris responderit, Amen, qui ad facram Mensim astiterit, re quae sequuntur. Eundem morem servabat olim Ecclesia Occidentalis ; omnes enim audiebbnt sanctilpima ct efficacissima Cerba quibus christi eorpus eonficitur. Hinc Tertullianus Lib. despectaculis cap. as.
in eos invebitur, qui eo ore quo Amen in fandium protulerant, gladiatori testimonium reddere non verebantur. Ambrosius Lib. de iis qui initiantur attriste consecrationem aliud dicitur; post consecrationem fari vis. nuncupatur. Et tu dicis, Amen, Me ect, Verum est. Alculnus idem asserit, re ex eo Florus Magister in expositione Mime: Amen autem quod ab omni Ecclesia respondetur, interpretatur verum , non ubicunque re quomodocunque , sed Ῥstica religio. ne. Hoc ergo ad tanti Usterii consecrationem, ficut oe in omni legitima ora.
tione respondent Fideles, ct respondendo subscribunt . Postea statutum est, ut canon submissa voce recitaretur, or sic desiit ea consuetudo saecula decimo, ut con-3icio, quia post Florum, qui nono labente Tixit, ejus mentionem non reperi apud aevi posterioris Scriptores. Haec Cardinalis Bona. Sunt qui existimant primam originem silentii seu vocis submissae, &mutationis antiqui ritus, repetendam esse ab eo tempore quo contigit historia, quam refert Ioannes Moschus in Prato spirituali cap. Is 6. id est, saeculo soptimo. Nonnulli scilicet pueri inter palcendos greges, Missam, quam fmpius in Ecclesiae conventu celebrari viderant & audiverant, per iocum & fictionem imitari voluerunt; eorum unus Sacerdotis, alii vero Ministrorum partes agebant. Verum subito de Gelo delapsus ignis pueros illos ita tem ruit & obstinesecit, ut diu attoniti&quasi hebetes haeserint, vocis usu destituti. Inderactum, ajunt, ut quae hactenus elata voce celebrata fuerant My steria, eadem postea submissa celebrarentur. Historiam illam multi post
Moschum retulerunt, quamquam nonnullis immutatis circumstantiis. Iustinianus Imperator sexto saeculo Novella I 37. mandavit ut integra Minsa elata voce ubique celebraretur; unde facile insertur, ante Novellam itulam, quae ubique observata non fuit, contrarium usum obtinuisse. Alii denique usum recitandi Canonem&Secretam submissa voce, non a d. cimo tantum, ut vult Cardinalis Bona, neque ab octaVo saeculo, ut aliis plaeet,initium duxisse,sed vel a primis Ecclesiae saeculis viguisse arbitrantur,neque sibi eripi patiuntur Scriptores illos, quos dictus Cardinalis tuos esse gloriatu . Non Dionysium Alexandrinum: Amen quippe quod ait responcieri ab iis qui Menta sacra: amident, non consecrationem ipsam Eucharistiae spectat sed ejus usum, seu Communionem. Idem est Tertulliani sensus; aut saltem loquitur ille generatim de toto Mintegro titu sacro, prout orationes includit, ad quarum clausulam popinius respondebat, men .. Nota
320쪽
Non lanctum Ambrosum. Lib. enim q. de Sacramentis cap. s. aperte mentem suam declarat, nempe de tempore Communionis Eucharisticae se loqui, non consecrationis. Ereo, inquit, non otioso dicritu, Amen; fam in i spiritu confitens ovod accipias corpus christi. Dicit tibi Saceidos, corpus christi; B. σ tu dicis, Amsn, hoc est, Tei Am. od confutui lingua, teneat assectus In Libro autem de initi audis seu ue Mysteriis cap. 9. unde verbae citata depromipsit cardinalis Bona, in eo, inquam, Libro lanctus Ambrosius Eucharistiam potissimum considerat, ut Sacramentum est, ad spiritualem animarum nostrarum alimoniam deliinatum, non ut Sacrificium quod mysti- i. p. verbis consecratur. Vera ιtaque, ait lanctus Doctor, caro Christi, qua' crucifixa est, quae sepulta, vere ergo carnis illius Sacramentum est. Ipse clamat Dominus Iebus, Hoc est Corpus meum. .Ante benedictionem verborum cω- Iolium , alia species nomisatur, post consecrationem corpus lanificatur .... Et tu dicis, Amen, hoc G, Verum est. ouod os loquisux, mens interna fateatur; quod sermo sonat, lictus sentiatia Hia igitur Sacramentis pascit Ecclesiam suam christus
Non Alcvinum: Libro enim de divinis ossiciis cap. 4o. de celebratione Missie, sie loquitur: Te igitur Verba sunt Canonis clementissme Patre
Edit. θ reliqua. Idcirco, ut serunt, cossuetudo venit in Ecetesia, ut iacitὸ ista ob oris secratio atque consecratio d Sacerdote cantetur, ne verba tam sacra vilescerent.
His consentanea scribunt nono saeculo Amalarius, Rabanus Maurus, Uva,- laseidus Strabo. Amalarius dς ciis Ecclesiasticis Lib. I. cap. 23. Secreta, inquit, appella- η iset tur, quia secrete dicitur. Magisterio suo Dominus secreto nos orare praecepit ,
- verba sancti Cypriani sunt. Deinde adducit exemplum Annae. Quod
661. Anna, inquit, Ecclesiae typum portam custodit o servat, qua Deum non cla-I M. B. mosa petitione, sed tacitὸ o modestὸ intra ipsas pectoris Iatebras precabatur, o loquebatur prece occulta, sed manifesta fide. Loquebatur non voce, sed comde , quia se Dominum sciebat audire , ct impetravit 'efficaciten quod petiis . Lib. I. Reg. cap. I. V. I I. . na loquebatur in corde suo, ct talia eius movebantur, o vox eisu non auZiebatur. Secreta igitur, judice Amalario, inde dicta fuit, quod secrete, seu submissa voce recitaretur. Non erso, ut nonnulli D. δε fingunt, a secretione seu separatione eorum, quae inter oblationes Fidelium consecranda erant, Secreta nunc atur; cujus certe interpretationis ante aetatem nostram , quod sciam, nullus mentionem fecit Rabanus Maurus Lib. I. cap. 32. de Institutione Gericorum, Sacrificium.
silis. inquit, dictum est , quas sacrum factum , quod prece mystica consecratur, id
si si Vvalas idus Strabo Lib. de exordiis & incrementis rerum Ecclesiastic rum cap. 21. de ordine Missae, laudat preces quae altiori, laudat etiam eas quae demissiori Voce pronuntiantur, quas. exemplo Annae Samuelis matris.
Non denique Florum Magistrum p namque in expositione Missae sic habet , omen autem quod ab omni Ecclesia respondetur, interpretatur, Verum, non ubiis, c*mque oe quomodocumque, sed mysticareligione. IIbe ergo ad tanti Mysterii cona C. summationem, seui ct in omni legitima oratione responAt Fideles, oe respondenda Diqilire